Tự tình II, tác phẩm nói lên những nỗi niềm của Hồ Xuân Hương một người phụ nữ tài sắc vẹn toàn nhưng số phận lại hẩm hiu với những nỗi bất hạnh của một người đi làm lẽ và đó đã trở thành nỗi niềm cho cả xã hội cho tất cả những người phụ nữ muốn đấu tranh để dành lành quyền bình đẳng trong xã...
Miếu Sầm thái thú
Ghé mắt trông lên thấy bảng treo,
Kìa đền Thái thú đứng cheo leo.
Ví đây đổi phận làm trai được,
Thì sự anh hùng há bấy nhiêu.
Theo bản khắc 1922
Đền Sầm Nghi Đống trước ở ngõ Sầm Công nay là phố Đào Duy Từ, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội. Sầm Nghi Đống trước là tri huyện nhà...
ĐÁ ÔNG BÀ CHỒNG
Khéo khéo bày trò tạo hóa công,
Ông Chồng đã vậy lại Bà Chồng.
Tầng trên tuyết điểm phơ đầu bạc,
Thớt dưới sương pha đượm má hồng.
Gan nghĩa dãi ra cùng nhật nguyệt,
Khối tình cọ mãi với non sông.
Đá kia còn biết xuân già giặn,
Chả trách người ta lúc trẻ trung.
Top những bài thơ Nôm hay nhất của Hồ Xuân Hương
Nguồn: Sưu tầm
Thơ Nôm của Hồ Xuân Hương có thể nói là những bài thơ xuất sắc và độc đáo nhất của văn học trung đại Việt Nam. Thơ của bà táo bạo, nhiều thủ pháp nghệ thuật độc đáo và ẩn chứa nhiều nét văn hóa dân gian phồn thực thú vị. Thơ bà là...
Thân em như quả mít trên cây
Da nó xù xì múi nó dày
Quân tử có yêu xin đóng cọc
Đừng nên mân mó nhựa da tay.
Khảo dị:
Bản khắc 1922
Câu 3: Quân tử có yêu thì đóng nõ
Câu 4: Xin đừng mân mó nhựa ra tay
Bản Quốc văn tùng ký
Câu 3: Quân tử có thương thì đóng cọc
Câu 4: Xin đừng mân mó...
Khéo khéo thay lũ ngẩn ngơ
Lại đây cho chị dạy làm thơ
Ong non ngứa nọc châm hoa rữa
Dê cỏn buồn sừng húc giậu thưa.
Hồ Xuân Hương
Bọn học trò mới lớn, ngốc nghếch, rủ nhau kéo đàn kéo lũ đi ghẹo gái, lại tập tọng đua đòi vần vè ví von, nên Hồ Xuân Hương lấy làm khó chịu mà viết bài thơ này.
Bày đặt vì ai khéo khéo vòm,
Nứt ra một lỗ hổng hòm hom.
Người quen cửa Phật chen chân xọc,
Kẻ lạ bầu Tiên mỏi mắt dòm.
Giọt nước hữu tình rơi thánh thót,
Con thuyền vô trạo cúi lom khom.
Lâm tuyền quyến cả phồn hoa lại,
Rõ khéo trời già đến dở dom.
Theo bản khắc 1922
Khảo dị:
Bản...
Canh khuya
Canh khuya văng vẳng trống canh dồn
Trơ cái hồng nhan mấy nước non
Chén rượu hương đưa say lại tỉnh
Vầng trăng bóng xế khuyết chưa tròn
Xiên ngang mặt đất rêu từng đám
Đam toạc chân mây đá mấy chòm
Ngán nỗi xuân đi xuân lại lại
Mảnh tình son trẻ tí con con
Một đèo một đèo lại một đèo,
Khen ai khéo vẽ cảnh cheo leo.
Cửa son tía ngắt lơ thơ móc,
Đường đá xanh rì lún phún rêu.
Phưởng phất chồi thông cơn gió tốc,
Mịt mờ ngọn cỏ lúc sương gieo.
Hiền nhân quân tử ai là chẳng,
Mỏi gối chồn chân cũng muốn trèo.
Theo bản khắc 1914
Khảo dị:
Bản...
Dỗ người đàn bà chết chồng
Văng vẳng tai nghe tiếng khóc chồng
Nín đi kẻo thẹn với non sông
Ai về nhắn nhủ đàn em bé
Xấu máu thì khem miếng đỉnh chung
Hồ Xuân Hương
Nguồn:
Thơ Hồ Xuân Hương, NXB Văn học Hà Nội 1993
Lữ Huy Nguyên tuyển chọn và giới thiệu.
Ghi chú:
Một số nơi đặt tiêu...
Ngõ sâu thăm thẳm tới nhà ông,
Giếng ấy thanh tân, giếng lạ lùng.
Cầu trắng phau phau đôi ván ghép,
Nuớc trong leo lẻo một dòng thông!
Cỏ gà lún phún leo quanh mép,
Cá giếc le te lách giữa dòng.
Giếng ấy thanh tân ai đã biết?
Đố ai dám thả nạ rồng rồng.
Hồ Xuân Hương
Trải mấy thu nay vẫn hãy còn,
Cớ sao khi khuyết lại khi tròn.
Hỏi con bạch thố đà bao tuổi,
Hở chị Hằng Nga đã mấy con?
Đêm tối cớ chi soi gác tía?
Ngày xanh còn thẹn với vừng son.
Năm canh lơ lửng chờ ai đó?
Hay có tình riêng với nước non?
Hồ Xuân Hương
Vịnh cái quạt
Bài 1
Mười bảy hay là mười tám đây
Cho ta yêu dấu chẳng dời tay
Mỏng dày từng ấy, chành ba góc
Rộng hẹp dường nào, cẵm một cay
Càng nóng bao nhiêu thời càng mát
Yêu đêm chưa phi lại yêu ngày
Hồng hồng má phấn duyên vì cậy
Chúa dấu vua yêu một cái này
Bài 2
Cái quạt...
Cả nể cho nên hóa dở dang,
Nỗi niềm có thấy hỡi chăng chàng?
Duyên thiên chưa thấy nhô đầu dọc,
Phận liễu sao đành nẩy nét ngang
Cái nghĩa trăm năm chàng nhớ chửa?
Mảnh tình một khối thiếp xin mang.
Quản bao miệng thế lời chênh lệch,
Không có nhưng mà có mới ngoan.
Hồ Xuân Hương
Mời Trầu là một bài thơ xuất sắc mang đậm phong cách và được nhiều thế hệ bạn đọc yêu thích của Hồ Xuân Hương. Bà luôn bênh vực số phận bi thảm của người phụ nữ trong thời kì trọng nam khinh nữ xưa. Chỉ với bốn câu thơ nhưng đã đủ bộc lộ những tâm tư của bà về chuyện tình duyên và cuộc đời. Hãy...
Bánh trôi nước của Hồ Xuân Hương là một bài thơ quen thuộc đối với mọi người, nhất là đối với những ai đã từng cắp sách đến trường. Bài thơ này không chỉ được giới thiệu, giảng dạy trong trường học mà đây còn là một bài thơ được lưu truyền rộng rãi trong đời sống nhân dân. Người Việt Nam yêu bài...
Tiếng gà xao xác gáy trên vòm
Oán hận trông ra khắp mọi chòm
Mõ thảm không khua mà cũng cốc
Chuông sầu chẳng đánh cớ sao om
Trước nghe những tiếng thêm rầu rĩ
Sau hận vì duyên để mõm mòm
Tài tử văn nhân ai đó tá
Thân này đâu đã chịu già tom
Bản khắc 1921
Khảo dị:
Bản Quốc văn tùng ký...
Thân em như quả mít trên cây
Da nó xù xì múi nó dày
Quân tử có yêu xin đóng cọc
Đừng mân mó nữa nhựa ra tay
Bản khắc 1914
Khảo dị:
Bản khắc 1922
Câu 3: Quân tử có yêu thì đóng nõ
Câu 4: Xin đừng mân mó nhựa ra tay
Bản Quốc văn tùng ký
Câu 3: Quân tử có thương thì đóng cọc...
Kẻ đắp chăn bông kẻ lạnh lùng
Chém cha cái kiếp lấy chồng chung
Năm chừng mười họa hay chăng chớ
Một tháng đôi lần có cũng không
Cố đấm ăn xôi xôi lại hỏng
Cầm bằng làm mướn mướn không công
Nỗi này ví biết dường này nhỉ
Thời trước thôi đành ở vậy xong
Bản khắc 1914
Khảo dị...
Chàng với thiếp đêm khuya trằn trọc,
Ðốt đèn lên đánh cuộc cờ người.
Hẹn rằng đấu trí mà chơi,
Cấm ngoại thuỷ không ai được biết.
Nào tướng sĩ dàn ra cho hết,
Ðể đôi ta quyết liệt một phen.
Quân thiếp trắng, quân chàng đen,
Hai quân ấy chơi nhau đà đã lửa.
Thoạt mới vào chàng liền nhảy...
Bốn cột khen ai khéo khéo trồng,
Người thì lên đánh kẻ ngồi trông,
Trai co gối hạc khom khom cật
Gái uốn lưng ong ngửa ngửa lòng.
Bốn mảnh quần hồng bay phấp phới,
Hai hàng chân ngọc duỗi song song.
Chơi xuân đã biết xuân chăng tá.
Cọc nhổ đi rồi, lỗ bỏ không!
Hồ Xuân Hương
Nguồn: Văn...
Truyền thuyết về bà nói rằng bà đã yêu vị hôn phu thứ nhất này, viên tuần phủ của vùng Vĩnh Tường. 100 năm là câu nói ước định cho đời người; 27 tháng là tất cả những gì họ có với nhau. Nhưng Hoàng Xuân Hãn biện minh rằng ông phủ này không thể nào là chồng của bà được. Nợ ba sinh là "món nợ tình...
Tự tình III
Của Hồ Xuân Hương
Chiếc bách buồn về phận nổi nênh,
Giữa dòng khao khát nỗi lênh đênh.
Lưng khoang tình nghĩa dường lai láng,
Nửa mạn phong ba luống bập bềnh.
Cầm lái mặc ai lăm đỗ bến,
Dong lèo thây kẻ rắp xuôi ghềnh.
Ấy ai thăm ván cam lòng vậy,
Ngán nỗi ôm đàn những tấp...