[Thùy Minh]

Xin giới thiệu tới các thầy cô và các bạn học sinh bộ 05 đề ôn tập, kiểm tra Ngữ văn 12.

Mỗi đề gồm 2 phần: Đọc hiểu và Làm văn theo cấu trúc đề thi của bộ giáo dục.

Các câu hỏi trong bài đọc hiểu, bài nghị luận xã hội đã được biên soạn mới.

Phần nghị luận văn học xoay quanh các đoạn trích trong văn bản "Người lái đò sông Đà" - Nguyễn Tuân, có yêu cầu phụ đi kèm.

ĐỀ ÔN TẬP NGỮ VĂN 12 THAM KHẢO

(Biên soạn: Thùy Minh)

Đề 1​

Phần I: Đọc hiểu

Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:

"Sự trung thực là nền tảng cơ bản giữ cho những mối quan hệ được bền vững" - Ramsey Clark.

Trung thực- ứng xử cao nhất của sự tôn trọng.

Một thái độ ứng xử tích cực, những thói quen tốt, cách nhìn lạc quan, khát khao theo đuổi những mục tiêu, vv.. mới chỉ là điều kiện cần nhưng vẫn chưa đủ để đưa bạn đến thành công nếu vẫn còn thiếu sự trung thực và chính trực. Bạn sẽ chẳng bao giờ cảm nhận trọn vẹn những giá trị của bản thân khi chưa tìm thấy sự bình an trong tâm hồn mình. Viên đá đầu tiên và cần thiết nhất của nền tảng đó là sự trung thực.

Vì sao tôi lại xem trọng tính trung thực đến thế? Đó là bởi vì tôi đã phải mất một thời gian rất dài mới có thể nhận ra rằng sự trung thực chính là phần còn thiếu trong nỗ lực tìm kiếm sự thành công và hoàn thiện bản thân tôi. Tôi không phải là một kẻ hay nói dối, một kẻ tham lam, một tên trộm mà tôi chỉ thiếu tính trung thực mà thôi. Giống như nhiều người khác, tôi cũng quan niệm "Ai cũng thế cả mà", một chút không trung thực không có gì là xấu cả. Tôi đã tự lừa dối mình. Dù muộn màng, nhưng rồi tôi cũng khám phá ra rằng không trung thực là một điều rất tệ hại và để lại một hậu quả khôn lường. Ngay sau đó, tôi quyết định sẽ ngay thẳng, chính trực trong tất cả mọi việc. Đó là một lựa chọn quan trọng làm thay đổi cuộc đời tôi.

(Theo Hal Urban, " Những bài học cuộc sống ", www wattpad.com)

Câu 1: Xác định phong cách ngôn ngữ, phương thức biểu đạt chính của đoạn trích trên.

Câu 2: Đoạn trích đề cao vai trò của yếu tố nào đối với thành công của mỗi người?

Câu 3: Hãy chỉ ra 2 lí lẽ của tác giả nêu trong đoạn trích để làm sáng tỏ cho vai trò của yếu tố quan trọng trên.

Câu 4: Anh chị hãy lí giải vì sao tác giả lại cho rằng, viên đá đầu tiên và cần thiết nhất của nền tảng đó là sự trung thực?

Phần II: Làm văn:

Câu 1:

Hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh (chị) về một trong hai vấn đề sau:

- Không trung thực là một điều rất tệ hại và để lại một hậu quả khôn lường.

- Vai trò của sự trung thực trong thành công của mỗi người.

Câu 2:

"Hùng vĩ của Sông Đà không phải chỉ có thác đá. Mà nó còn là những cảnh đá bờ sông, dựng vách thành, mặt sông chỗ ấy chỉ đúng lúc ngọ mới có mặt trời. Có vách đá thành chẹt lòng Sông Đà như một cái yết hầu. Đứng bên này bờ nhẹ tay ném hòn đá qua bên kia vách. Có quãng con nai con hổ đã có lần vọt từ bờ này sang bờ kia. Ngồi trong khoang đò qua quãng ấy, đang mùa hè mà cũng thấy lạnh, cảm thấy mình như đứng ở hè một cái ngõ mà ngóng vọng lên một khung cửa sổ nào trên cái tầng nhà thứ mấy nào vừa tắt phụt đèn điện.

Lại như quãng mặt ghềnh Hát Loóng, dài hàng cây số nước xô đá, đá xô sóng, sóng xô gió, cuồn cuộn luồng gió gùn ghè suốt năm như lúc nào cũng đòi nợ xuýt bất cứ người lái đò Sông Đà nào tóm được qua đấy. Quãng này mà khinh suất tay lái thì cũng dễ lật ngửa bụng thuyền ra.

Lại như quãng Tà Mường Vát phía dưới Sơn La. Trên sông bỗng có những cái hút nước giống như cái giếng bê tông thả xuống sông để chuẩn bị làm móng cầu. Nước ở đây thở và kêu như cửa cống cái bị sặc. Trên mặt cái hút xoáy tít đáy, cũng đang quay lừ lừ những cánh quạ đàn. Không thuyền nào dám men gần những cái hút nước ấy, thuyền nào qua cũng chèo nhanh để lướt quãng sông, y như là ô tô sang số nhấn ga cho nhanh để vút qua một quãng đường mượn cạp ra ngoài bờ vực. Chèo nhanh và tay lái cho vững mà phóng qua cái giếng sâu, những cái giếng sâu nước ặc ặc lên như vừa rót dầu sôi vào. Nhiều bè gỗ rừng đi nghênh ngang vô ý là những cái giếng hút ấy nó lôi tuột xuống. Có những thuyền đã bị cái hút nó hút xuống, thuyền trồng ngay cây chuối ngược rồi vụt biến đi, bị dìm và đi ngầm dưới lòng sông đến mươi phút sau mới thấy tan xác ở khuỷnh sông dưới. Tôi sợ hãi mà nghĩ đến một anh bạn quay phim táo tợn nao muốn truyền cảm giác lạ cho khán giả, đã dũng cảm dám ngồi vào một cái thuyền thúng tròn vành rồi cho cả thuyền cả mình cả máy quay xuống đáy cái hút sông.. - từ đáy cái hút nhìn ngược lên vách thành hút mặt sông chênh nhau tới một côt nước cao đến vài sải. Thế rồi thu ảnh. Cái thuyền xoay tít, những thước phim màu cũng quay tít, cái máy lia ngược contre-plongée lên một cái mặt giếng mà thành giếng xây toàn bằng nước sông xanh ve một áng thủy tinh khối đúc dày, khối pha lê xanh như sắp vỡ tan ụp vào cả máy cả người quay phim cả người đang xem. Cái phim ảnh thu được trong lòng giếng xoáy tít đáy, truyền lại cho người xem phim kí sự thấy mình đang lấy gân ngồi giữ chặt ghế như ghì lấy mép một chiếc lá rừng bị vứt vào một cái cốc pha lê nước khổng lồ vừa rút lên cái gậy đánh phèn."

(Trích "Người lái đò sông Đà" - Nguyễn Tuân, SGK Ngữ văn 12, NXB Giáo dục)

Từ đó, anh (chị) hãy đánh giá nét độc đáo trong quan niệm về cái đẹp của Nguyễn Tuân.

GỢI Ý LÀM BÀI​

Xem nội dung ẩn

Phần I: Đọc hiểu

Câu 1:

Phong cách ngôn ngữ: Báo chí (nguồn: Hal Urban, " Những bài học cuộc sống ", www wattpad.com)

Phương thức biểu đạt chính của đoạn trích: Nghị luận

Câu 2: Đoạn trích đề cao vai trò của yếu tố: Sự trung thực

Câu 3: Hai lí lẽ của tác giả nêu trong đoạn trích để làm sáng tỏ cho vai trò của sự trung thực là:

- Khiến con người "cảm nhận trọn vẹn những giá trị của bản thân" và "tìm thấy sự bình an trong tâm hồn mình"

- Sự trung thực là "Viên đá đầu tiên và cần thiết nhất của nền tảng"

(Hoặc các lí lẽ khác:

- Sự trung thực là phần còn thiếu trong "nỗ lực tìm kiếm thành công và hoàn thiện bản thân"

- Sự trung thực là "lựa chọn quan trọng làm thay đổi cuộc đời")

Câu 4: Tác giả lại cho rằng, viên đá đầu tiên và cần thiết nhất của nền tảng đó là sự trung thực vì sự trung thực có vai trò quan trọng đối với thành công của mỗi người:

- Yếu tố đầu tiên và cần thiết của thành công là sự trung thực vì trung thực giúp cho chúng ta thanh thản trong tâm hồn, tạo điều kiện để chúng ta làm những việc lớn lao mà không phải day dứt, hổ thẹn vì không trung thực.

- Sự trung thực còn giúp tạo dựng niềm tin đối với mọi người, kết giao được những mối quan hệ bền vững, có được nhiều cơ hội, nhiều sự trợ giúp để đi đến thành công.

Phần II: Làm văn:

Câu 1:

- Không trung thực là một điều rất tệ hại và để lại một hậu quả khôn lường.

(Phạm vi nghị luận chủ yếu: Hậu quả của sự thiếu trung thực)

Các ý chính tham khảo:

+ Giới thiệu vấn đề.

+ Giải thích: Không trung thực là gì? (không trung thực là che giấu sự thật, có những lời nói và hành động sai với sự thật, với những điều đúng đắn).

+ Phân tích tác hại:

- Làm cho tâm hồn ta không được thanh thản, phá hủy hình tượng, nhân cách của bản thân; bị người khác xa lánh, dè chừng; không tạo dựng được những mối quan hệ bền vững, đánh mất cơ hội phát triển của bản thân; khó có được thành công và sự tin tưởng của người khác..

- Làm ảnh hưởng đến người khác, thậm chí ảnh hưởng đến tập thể, xã hội.

+ Dẫn chứng chứng minh: Dẫn gương xấu: Thiếu trung thực, tham nhũng của công..

+ Bình luận mở rộng: Không trung thực không đồng nghĩa với việc chúng ta nói dối trong những tình huống đặc biệt nhằm mang lại lợi ích nào đó.

+ Bài học: Cần phải trung thực với chính mình và với người khác.

- Vai trò của sự trung thực trong thành công của mỗi người.

(Phạm vi nghị luận chủ yếu: Vai trò, tầm quan trọng của sự trung thực)

Các ý chính tham khảo:

+ Giới thiệu vấn đề.

+ Giải thích: Trung thực là gì? (trung thực là sự ngay thẳng, thật thà của con người. Có thể hiểu một người trung thực chính là người không nói dối, là người luôn làm việc đúng với sự thật, không cố tình làm sai lạc đi).

+ Phân tích vai trò của sự trung thực đối với thành công của mỗi người:

- Làm cho tâm hồn ta thanh thản, không phải day dứt, đau khổ vì nói những lời, làm những việc không trung thực.

- Giúp tạo dựng niềm tin, sự quý mến của mọi người; tạo nên các mối quan hệ bền vững.

- Tạo cơ hội phát triển cho của bản thân; có được thành công và niềm vui trong cuộc sống.

- Góp phần tạo nên sự văn minh cho cộng đồng, xã hội..

+ Dẫn chứng chứng minh: Dẫn gương tốt: .

+ Bình luận mở rộng: Trung thực không có nghĩa là chúng ta không được nói dối trong những tình huống đặc biệt nhằm mang lại lợi ích nào đó.

+ Bài học: Cần phải trung thực với chính mình và với người khác.

Câu 2: Phân tích vẻ đẹp sông Đà trong đoạn văn: Hùng vĩ của sông Đà không phải chỉ có thác đá..

Tham khảo link: Phân Tích Vẻ Đẹp Sông Đà Qua Đoạn: Hùng Vĩ Của Sông Đà Không Chỉ Có Thác Đá

Xem thêm bên dưới..

 

[Thùy Minh]

Đề 2​

Phần I: Đọc hiểu

Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:

"Trong cuộc đời, mỗi chúng ta đều có ba kẻ thù cần phải tiêu diệt: Do dự, nghi ngờ và sợ hãi. Ba kẻ thù này có mối quan hệ mật thiết với nhau. Khi cảm thấy nghi ngờ và sợ hãi, tất yếu bạn sẽ do dự trong việc đưa ra quyết định và hành động.

Trái với do dự là tính quyết đoán, và đây chính là một trong những biểu hiện của lòng dũng cảm. Giá trị của mỗi người nằm ở việc họ có dám đưa ra quyết định hay không. Để có được một quyết định rõ ràng, mỗi người cần phải có lòng dũng cảm, và đôi khi phải cực kì can đảm. Bên cạnh đó, giá trị của các quyết định lại phụ thuộc vào mức độ dũng cảm khi hành động (). Con người ta sẽ chẳng làm nên trò trống gì nếu không có một ý tưởng táo bạo, một tư duy đột phá và lòng can đảm để hiện thực hóa chúng. Chẳng thà bạn phạm sai lầm khi hành động còn hơn là cứ ôm khư khư mối lo thất bại rồi chùn bước. Cuộc đời bạn sẽ ra sao nếu bạn không bao giờ dám làm một điều gì lớn lao?

Lòng dũng cảm là tài sản vô giá mà tự nó đã tiềm ẩn sức mạnh vô hình để có thể giúp con người sống một cuộc đời đích thực. Với lòng dũng cảm, bạn sẽ tự tạo ra cơ hội cho bản thân và đủ bản lĩnh để đối mặt với những trở ngại của cuộc sống. Tất cả chúng ta sinh ra đều có lòng dũng cảm. Nhưng chỉ những ai biết tôi rèn và vận dụng nó thường xuyên thì mới có thể sở hữu lòng dũng cảm thực sự".

(Trích "Không gì là không thể" – George Matthew Adams – Thu Hằng dịch)​

Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích trên. Đoạn trích trên bàn về vấn đề gì?

Câu 2: Tác giả khẳng định, con người sẽ không làm nên "trò trống" gì nếu thiếu những tố chất nào?

Câu 3: Anh chị có đồng tình với quan điểm "phạm sai lầm khi hành động còn hơn là cứ ôm khư khư mối lo thất bại rồi chùn bước" không?

Câu 4: Theo anh/chị, lòng dũng cảm giúp "tạo cơ hội cho bản thân" như thế nào?

Phần II: Làm văn:

Câu 1:

Hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh (chị) về vấn đề: Cuộc đời bạn sẽ ra sao nếu bạn không bao giờ dám làm một điều gì lớn lao?

Câu 2:

Phân tích hình tượng sông Đà trong đoạn trích:

"Còn xa lắm mới đến cái thác dưới. Nhưng đã thấy tiếng nước réo gần mãi lại réo to mãi lên. Tiếng nước thác nghe như là oán trách gì, rồi lại như là van xin, rồi lại như là khiêu khích, giọng gằn mà chế nhạo. Thế rồi nó rống lên như tiếng một ngàn con trâu mộng đang lồng lộn giữa rừng vầu rừng tre nứa nổ lửa, đang phá tuông rừng lửa, rừng lửa cùng gầm thét với đàn trâu da cháy bùng bùng. Tới cái thác rồi. Ngoặt khúc sông lượn, thấy sóng bọt đã trắng xóa cả một chân trời đá. Đá ở đây từ ngàn năm vẫn mai phục hết trong lòng sông, hình như mỗi lần có một chiếc thuyền nào xuất hiện ở quãng ầm ầm mà quạnh hiu này, mỗi lần có chiếc nào nhô vào đường ngoặt sông là một số hòn bèn nhổm cả dậy để vồ lấy thuyền. Mặt hòn đá nào trông cũng ngỗ ngược, hòn nào cũng nhăn nhúm méo mó hơn cả cái mặt nước chỗ này. Mặt sông rung rít lên như tuyếc-bin thủy điện nơi đáy hầm đập. Mặt sông trắng xóa càng làm bật rõ lên những hòn những tảng đá mới trông tưởng như nó đứng nó ngồi nó nằm tùy theo sở thích tự động của đá to đá bé. Nhưng hình như Sông Đà đã giao việc cho mỗi hòn. Mới thấy rằng đây là nó bày thạch trận trên sông. Đám tảng đám hòn chia làm ba hàng chặn ngang trên sông đòi ăn chết cái thuyền, một cái thuyền đơn độc không còn biết lùi đi đâu để tránh một cuộc giáp lá cà có đá dàn trận địa sẵn. Hàng tiền vệ, có hai hòn canh một cửa đá trông như là sơ hở, nhưng chính hai đứa giữ vai trò dụ cái thuyền đối phương đi vào sâu nữa, vào tận tuyến giữa rồi nước sóng luồng mới đánh khuýp quật vu hồi lại. Nếu lọt vào đây rồi mà cái thuyền du kích ấy vẫn chọc thủng được tuyến hai, thì nhiệm vụ của những boong-ke chìm và pháo đài đá nổi ở tuyến ba phải đánh tan cái thuyền lọt lưới đá tuyến trên, phải tiêu diệt tất cả thuyền trưởng thủy thủ ngay ở chân thác. Thạch trận dàn bày vừa xong thì cái thuyền vụt tới".

(Trích "Người lái đò sông Đà" – Nguyễn Tuân ).​

Từ đó, anh (chị) hãy đánh giá nét độc đáo trong quan niệm về cái đẹp của Nguyễn Tuân sau cách mạng.

GỢI Ý LÀM BÀI​

Xem nội dung ẩn

Phần I: Đọc hiểu

Câu 1:

Phương thức biểu đạt chính của đoạn trích trên: Nghị luận.

Đoạn trích trên bàn về vấn đề: Vai trò của lòng dũng cảm.

Câu 2:

Tác giả khẳng định, con người sẽ không làm nên "trò trống" gì nếu không có một ý tưởng táo bạo, một tư duy đột phá và lòng can đảm để hiện thực hóa chúng.

Câu 3:

Đồng tình với quan điểm "phạm sai lầm khi hành động còn hơn là cứ ôm khư khư mối lo thất bại rồi chùn bước" vì:

- Phạm sai lầm khi hành động sẽ mang lại những ý nghĩa nhất định: Giúp ta có được bài học, khinh nghiệm cho bản thân, tạo tiền đề cho những thành công sau này.

- Ôm khư khư mối lo thất bại rồi chùn bước thì ta sẽ chẳng làm nên việc gì lớn lao cả.

Câu 4: Lòng dũng cảm giúp "tạo cơ hội cho bản thân":

- Tạo cơ hội cho bản thân có những trải nghiệm mới mẻ ở ngoài "vùng an toàn", giúp cuộc sống phong phú, sinh động hơn.

- Tạo cơ hội cho bản thân khám phá sức mạnh tiềm ẩn, khả năng cực đại trong con người mình.

- Tạo cơ hội cho bản thân thử sức với những việc làm lớn lao, nhiều thử thách, có khả năng mang lại những thành công lớn lao.

- Tạo cơ hội cho bản thân có được những mối quan hệ với những con người "xứng tầm", học hỏi được những điều bổ ích, những bài học thành công từ họ..

Phần II: Làm văn:

Câu 1: Nếu không có lòng dũng cảm:

Hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh (chị) về vấn đề: Cuộc đời bạn sẽ ra sao nếu bạn không bao giờ dám làm một điều gì lớn lao?

(Phạm vi nghị luận chủ yếu: Tác hại, hậu quả của thiếu dũng cảm)

Các ý chính tham khảo:

+ Giới thiệu vấn đề.

+ Giải thích: Không dám làm điều lớn lao là gì? (là thái độ e sợ, chùn bước, không dám làm những điều khó khăn, không an toàn.. -> thực chất là không có lòng dũng cảm).

+ Phân tích tác hại:

- Nếu không có lòng dũng cảm, không dám làm một điều gì lớn lao thì ta sẽ không có được những trải nghiệm mới mẻ ở ngoài "vùng an toàn", cuộc sống vì thế nghèo nàn, buồn tẻ, quanh quẩn với những thứ tầm thường, nhạt nhẽo.

- Nếu không có lòng dũng cảm, không dám làm một điều gì lớn lao thì ta sẽ không khám phá được sức mạnh tiềm ẩn trong con người mình, không biết khả năng cực đại của mình đến đâu.

- Nếu không có lòng dũng cảm, không dám làm một điều gì lớn lao thì ta sẽ không có được thành công đáng kể.

- Nếu không có lòng dũng cảm, không dám làm một điều gì lớn lao thì ta sẽ không tạo được giá trị cho bản thân, không có được những đóng góp đáng kể cho xã hội.

+ Dẫn chứng chứng minh: Nên dẫn gương xấu, thiếu dũng cảm

+ Bình luận mở rộng: Phản đề hoặc đưa ra một khía cạnh khác: Dũng cảm làm những việc lớn lao không đồng nghĩa với với bỏ qua, không để ý đến những việc nhỏ bé.

+ Bài học: Cần phải có lòng dũng cảm để vượt lên nỗi sơn hãi từ chính con người mình và làm nên những điều vĩ đại.

Câu 2:

Phân tích hình tượng sông Đà trong đoạn trích: Còn xa lắm mới đến cái thác dưới

Tham khảo link: Phân Tích Hình Tượng Sông Đà Qua Đoạn Văn: Còn Xa Lắm Mới Đến Cái Thác Dưới

 

[Thùy Minh]

Đề 3​

Phần I: Đọc hiểu

Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:

Người thực sự trưởng thành biết kiềm chế nóng nảy.

Người chưa trưởng thành khi gặp những vấn đề khó chịu, phần lớn sẽ có phản ứng gây tác động tiêu cực đến xung quanh hoặc thể hiện sự tức giận bằng những hành động như quậy phá, gào thét.. để thu hút sự chú ý của mọi người.

Tuy nhiên, người thực sự trưởng thành khi nhìn thấy những sự việc không vừa ý mình, ban đầu sẽ nhìn nhận lại sự việc xem mình có làm gì dẫn tới sự việc này không. Nếu thấy mình sai, họ sẽ nhận lỗi và sửa lỗi. Còn nếu mình không có lỗi, họ cũng cảm thấy mình sẽ không cần phải khổ sở chịu sự dằn vặt hay cạnh tranh hơn thua với ai. Sự tức giận không giúp giải quyết được vấn đề đương thời, chi bằng bình tĩnh và tỉnh táo để đối diện với nó.

(Nguồn Internet)​

Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích trên.

Câu 2: Tác giả chỉ ra sự khác biệt giữa trưởng thành và người chưa trưởng thành là gì? Thao tác lập luận chính được sử dụng trong đoạn là gì?

Câu 3: Theo anh/chị, tác hại của sự nóng nảy, tức giận là gì?

Câu 4: Anh /chị có đồng tình với quan điểm sau không? Vì sao?

Sự tức giận không giúp giải quyết được vấn đề đương thời, chi bằng bình tĩnh và tỉnh táo để đối diện với nó.

Phần II: Làm văn:

Câu 1:

Hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh (chị) về vấn đề: Làm thế nào để kiềm chế cảm xúc tức giận.

Câu 2:

Phân tích hình tượng sông Đà trong đoạn trích:

"Tôi có bay tạt ngang qua Sông Đà mấy lần, và thấy đó cũng là thêm cho mình một góc độ nhìn một cách nhìn về con sông Tây Bắc hung bạo và trữ tình. Từ trên tàu bay mà nhìn xuống Sông Đà, không ai trong tàu bay nghĩ rằng cái dây thừng ngoằn ngoèo dưới chân mình kia lại chính là cái con sông hằng năm và đời đời kiếp kiếp làm mình làm mẩy với con người Tây Bắc và phản ứng giận dỗi vô tội vạ với người lái đò Sông Đà. Cũng không ai nghĩ rằng đó là con sông của câu đồng dao thần thoại Sơn Tinh Thuỷ Tinh" Núi cao sông hãy còn dài - Năm năm báo oán đời đời đánh ghen". Hình như khi mà ta đã quen đọc bản đồ sông núi, thì mỗi lúc ngồi tàu bay trên chiều cao mà nhìn xuống đất nước Tổ quốc bao la, càng thấy quen thuộc với từng nét sông tãi ra trên đại dương đá lờ lờ bóng mây dưới chân mình. Con Sông Đà tuôn dài tuôn dài như một áng tóc trữ tình, đầu tóc chân tóc ẩn hiện trong mây trời tây Bắc bung nở hoa ban hoa gạo tháng hai và cuồn cuộn mù khói Mèo đốt nương xuân. Tôi đã nhìn say sưa làn mây mùa xuân bay trên Sông Đà, tôi đã xuyên qua đám mây mùa thu và nhìn xuống dòng nước Sông Đà. Mùa xuân dòng xanh ngọc bích, chứ nước Sông Đà không xanh màu xanh canh hến của Sông Gâm Sông Lô. Mùa thu nước Sông Đà lừ lừ chín đỏ như da mặt một người bầm đi vì rượu bữa, lừ lừ cái màu đỏ giận dữ ở một người bất mãn bực bội gì mỗi độ thu về. Chưa hề bao giờ tôi thấy dòng Sông Đà là đen như thực dân Pháp đã đè ngửa con sông ta ra đổ mực Tây vào mà gọi bằng một cái tên Tây láo lếu, rồi cứ thế mà phết vào bản đồ lai chữ.

(TríchNgười lái đò Sông Đà, Nguyễn Tuân, Ngữ văn 12, Tập một, NXB Giáo dục)​

Từ đó nhận xét ngắn gọn về nét tài hoa trong cách sử dụng ngôn ngữ của Nguyễn Tuân.

GỢI Ý LÀM BÀI​

Xem nội dung ẩn

Phần I: Đọc hiểu

Câu 1:

Phương thức biểu đạt chính của đoạn trích trên: Nghị luận

Câu 2:

+ Tác giả chỉ ra sự khác biệt giữa trưởng thành và người chưa trưởng thành là:

- Người trưởng thành biết kiềm chế nóng nảy, nhìn nhận sự việc, nếu sai sẽ nhận lỗi, sửa lỗi..

- Người chưa trưởng thành khi gặp những vấn đề khó chịu, phần lớn sẽ có phản ứng gây tác động tiêu cực đến xung quanh hoặc thể hiện sự tức giận bằng những hành động như quậy phá, gào thét.. để thu hút sự chú ý của mọi người.

+ Thao tác lập luận chính được sử dụng trong đoạn là: So sánh (người trưởng thành và người chưa trưởng thành -> chỉ ra sự khác biệt).

Câu 3:

Tác hại của sự nóng nảy, tức giận là: Làm cho bản thân trở nên thiếu sáng suốt, thậm chí mất lí trí, từ đó có những hành động, lời nói làm tổn thương người khác; làm mất đi thiện cảm của người khác; làm rạn nứt các mối quan hệ..

Câu 4: Đồng tình với quan điểm: Sự tức giận không giúp giải quyết được vấn đề đương thời, chi bằng bình tĩnh và tỉnh táo để đối diện với nó.

Vì: Sự tức giận khiến con người mất lí trí, sẽ không còn tỉnh táo, sáng suốt để giải quyết vấn đề. Ngược lại, thái độ bình tĩnh sẽ giúp con người tỉnh táo và tìm ra cách thức để giải quyết những vấn đề khúc mắc đó.

Phần II: Làm văn:

Câu 1: Làm thế nào để kiềm chế cảm xúc tức giận .

Hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh (chị) về vấn đề: Làm thế nào để kiềm chế cảm xúc tức giận.

(Phạm vi nghị luận chủ yếu: Cách thức để kiềm chế cảm xúc tức giận)

Các ý chính tham khảo:

+ Giới thiệu vấn đề.

+ Giải thích: kiềm chế cảm xúc tức giậnlà gì? ( kiềm chế cảm xúc tức giận là đưa cảm xúc tức giận tiêu cực trở về trạng thái cân bằng).

+ Phân tích: Cách thức để kiềm chế cảm xúc tức giận.

- Ghim vào đầu suy nghĩ rằng, tức giận là không tốt, luôn tự trấn an bản thân: Hãy bình tĩnh, cần bình tĩnh..

- Khi rơi vào trạng thái tức giận, bạn có thể điều chỉnh các hoạt động của cơ thể bằng cách thực hiện một vài động tác như: Hít thở sâu, thả lỏng cơ thể; mỉm cười; thay đổi tư thế đứng, ngồi sao cho thoải mái nhất; di chuyển đến một không gian khác..

- Luôn luôn nhìn con người và sự việc xảy ra bằng cái nhìn tích cực, lạc quan. Thay vì tìm những nhược điểm hay sai phạm và đổ lỗi cho người khác, bạn có thể tìm những ưu điểm của họ. Thay vì chỉ nhìn sự việc dưới góc nhìn tồi tệ, so đo hơn thiệt, bạn hãy cố gắng phát hiện mặt lợi ích của sự việc xảy ra đó.

- Khi sự việc không như ý xảy ra, trước hết hãy can đảm nhìn nhận lại chính mình, can đảm nhận sai lầm và tìm cách giải quyết.

- Tìm đến hình thức thư giãn: Nghe nhạc, xem video hài hước.. để cân bằng cảm xúc.

+ Dẫn chứng chứng minh:

+ Bình luận mở rộng: Kiềm chế tức giận không có nghĩa là bỏ qua, bao che cho sai lầm của người khác hết lần này lần khác.. Ta cần chọn thời điểm đã bình tĩnh lại để trao đổi vấn đề.

+ Bài học: Cần phải kiềm chế cơn tức giận..

Câu 2: Phân tích hình tượng sông Đà trong đoạn trích: Tôi có bay tạt ngang qua sông Đà mấy lần

Tham khảo link:

Vẻ Đẹp Trữ Tình Của Sông Đà Qua Đoạn Văn: Tôi Có Bay Tạt Ngang Qua Sông Đà Mấy Lần

 

[Thùy Minh]

Đề 4​

Phần I: Đọc hiểu

Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:

Để trở thành một người thành công, bạn không thể chỉ có những ý tưởng tuyệt. Bạn phải biết cách biến những ý tưởng ban đầu thành kế hoạch ngắn hạn – dài hạn và cách thức để hiện thực hóa những điều đó. Người thành công thường dành nhiều thời gian để suy nghĩ về ý tưởng mới, tạo ra sự khác biệt và phát triển những góc nhìn. Dựa trên nhiều cách tiếp cận khác nhau, họ sẽ hiện thực hóa các ý tưởng thành những điều mới mẻ, thú vị, đột phá.

"Người thành công không ngừng học hỏi, kẻ thất bại làm việc theo bản năng". Họ là những người có thể học suốt đời. Họ đề cao tinh thần học tập và luôn tôn trọng những người họ có thể học hỏi được từ người đó. Hãy nhớ rằng: "Nếu bạn cho rằng mình đã biết hết tất cả mọi thứ, bạn sẽ không học được gì cả". Hãy phát triển bản thân ở nhiều lĩnh vực, bạn có thể học được ở những người xung quanh không chỉ là kiến thức mà còn là kinh nghiệm. Biết cách học hỏi bạn sẽ tạo ra những thành công lớn hơn.

(Trích "Tư duy của người thành công" – nguồn Internet)​

Câu 1. Xác định phong cách ngôn ngữ, phương thức biểu đạt chính sử dụng trong đoạn văn.

Câu 2. Đoạn văn đưa ra những lời khuyên nào cho người muốn thành công?

Câu 3. Anh/ chị có đồng tình với quan điểm cho rằng: "Nếu bạn cho rằng mình đã biết hết tất cả mọi thứ, bạn sẽ không học được gì cả". Tại sao?

Câu 4. Ngoài những điều được chia sẻ trên, theo anh/chị muốn thành công còn cần những yếu tố gì nữa?

Phần II. Làm văn

Câu 1. Người thành công không ngừng học hỏi . Anh/chị hãy viết về vai trò của tinh thần không ngừng học hỏi đối với thành công của mỗi người bằng đoạn văn khoảng 200 chữ.

Câu 2. Phân tích vẻ đẹp của sông Đà trong đoạn văn:

"Thuyền tôi trôi trên Sông Đà. Cảnh ven song ở đây lặng tờ. Hình như từ đời Trần đời Lê, quãng sông này cũng lặng tờ đến thế mà thôi. Thuyền tôi trôi qua một nương ngô nhú lên mấy lá ngô non đầu mùa. Mà tinh không một bóng người. Cỏ gianh đồi núi đang ra những nõn búp. Một đàn hươu cúi đầu ngốn búp cỏ gianh đẫm sương đêm. Bờ sông hoang dại như một bờ tiền sử. Bờ sông hồn nhiên như một nỗi niềm cổ tích tuổi xưa. Chao ôi, thấy thèm được giật mình vì một tiếng còi xúp-lê của một chuyến xe lửa đầu tiên đường sắt Phú Thọ - Yên Bái - Lai Châu. Con hươu thơ ngộ ngẩng đầu nhung khỏi áng cỏ sương, chăm chăm nhìn tôi không chớp mắt lừ lừ trôi trên một mũi đò. Hưu vểnh tai, nhìn tôi không chớp mắt mà như hỏi tôi bằng các tiếng nói riêng của con vật lành:" Hỡi ông khách Sông Đà, có phải ông cũng vừa nghe thấy một tiếng còi sương? ". Đàn cá dầm xanh quẫy vọt lên mặt sông bung trắng như bạc rơi thoi. Tiếng cá đập nước sông đuổi mất đàn hươu vụt biến. Thuyền tôi trôi trên" Dải Sông Đà bọt nước lênh đênh – Bao nhiêu cảnh bấy nhiêu tình "của" một người tình nhân chưa quen biết "(Tản Đà). Dòng sông quãng này lững lờ như nhớ thương những hòn đá thác xa xôi để lại trên thượng nguồn Tây Bắc. Và con sông như đang lắng nghe những giọng nói êm êm của người xuôi, và con sông đang trôi những con đò mình nở chạy buồm vải nó khác hẳn những con đò đuôi én thắt mình dây cổ điển trên dòng trên."

(Trích tùy bút "Người lái đò Sông Đà" - Nguyễn Tuân)​

Từ đó nhận xét ngắn gọn về nét độc đáo trong nghệ thuật miêu tả của Nguyễn Tuân.

GỢI Ý LÀM BÀI​

Xem nội dung ẩn

Phần I: Đọc hiểu

Câu 1.

- Xác định phong cách ngôn ngữ: Báo chí (nguồn Internet)

- Phương thức biểu đạt sử dụng trong đoạn văn: Nghị luận.

Câu 2. Đoạn văn đưa ra những lời khuyên cho người muốn thành công:

- Có những ý tưởng.

- Biết cách biến những ý tưởng ban đầu thành kế hoạch ngắn hạn – dài hạn và cách thức để hiện thực hóa những điều đó.

Câu 3. Đồng tình với quan điểm cho rằng: "Nếu bạn cho rằng mình đã biết hết tất cả mọi thứ, bạn sẽ không học được gì cả".

Vì: Nếu bạn cho rằng mình đã biết hết tất cả mọi thứ, bạn sẽ chủ quan, nghĩ rằng mình không cần phải học hỏi thêm, bạn sẽ trở nên bàng quan với sự thay đổi, với những cái mới, tiến bộ. Vì thế bạn sẽ không học được gì cả, những thứ bạn biết sẽ trở nên lạc hậu bởi thế giới thay đổi không ngừng, bạn sẽ dần cảm thấy xa lạ với những cái mới và không biết cách để tiếp cận nó.

Câu 4. Ngoài những điều được chia sẻ trên, muốn thành công còn cần những yếu tố khác:

- Sự kiên trì theo đuổi mục tiêu.

- Lòng dũng cảm đương đầu với thứ thách, dám nghĩ dàm làm, không trì hoãn, sợ sệt.

Phần II. Làm văn

Câu 1. Vai trò của tinh thần học hỏi

(Phạm vi nghị luận chủ yếu: Vai trò, ý nghĩa của tinh thần học hỏi không ngừng)

Các ý chính tham khảo:

+ Giới thiệu vấn đề.

+ Giải thích: Không ngừng học hỏi là gì? (Không ngừng học hỏi là là tinh thần ham học, là sự chủ động tích lũy kiến thức, kĩ năng không chỉ ở sách vở mà còn ở thực tiễn ngoài đời, không chỉ khi còn đi học mà học tập suốt cuộc đời)

+ Phân tích: Vai trò của tinh thần không ngừng học hỏi:

- Giúp chúng ta đạt được mục tiêu trong học tập, có kết quả học tập cao.

- Giúp chúng ta trở nên giàu có về kiến thức, kĩ năng; từ đó nâng cao giá trị con người.

- Giúp chúng ta có đầy đủ những tiền đề tri thức, hiểu biết để vận dụng vào công việc, cuộc sống.

- Giúp chúng ta có được thành công.

- Giúp chúng ta được mọi người yêu mến, ngưỡng mộ, có được những mối quan hệ tốt đẹp.

- Góp phần xây dựng xã hội, đất nước.

+ Dẫn chứng chứng minh: Dẫn tấm gương ham học, học hỏi không ngừng (Bác Hồ).

+ Bình luận mở rộng: Phản đề: Nếu lười biếng không chịu học tập.. Hoặc bàn khía cạnh: Học hỏi không ngừng là yếu tố cần thiết đối với thành công của mỗi người, nhưng bên cạnh tinh thần ham học phải có phương pháp học hiệu quả.

+ Bài học: Cần phải nhận thức được vai trò của việc học tập không ngừng, từ đó rèn luyện ý thức tự học..

Câu 2. Phân tích vẻ đẹp của sông Đà trong đoạn văn: Thuyền tôi trôi trên sông Đà..

Tham khảo link: Vẻ Đẹp Trữ Tình Của Sông Đà Qua Đoạn Văn: Thuyền Tôi Trôi Trên Sông Đà

 

[Thùy Minh]

Đề 5​

Phần I: Đọc hiểu

Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:

Thời gian là hữu hạn, đừng vì những điều người khác nói về mình mà phó mặc, buông xuôi, chẳng ai biết giá trị thực sự của mình ngoài bản thân mình. Vì vậy, không nên phí phạm thời gian để sống cuộc đời của người khác. Nếu muốn trở thành một người thành công, chúng ta phải biết cách phân chia, quản lý thời gian một cách hợp lý và tránh bị phân tán, đó là những kỹ năng bắt buộc cần phải có. Để làm được việc đó, bạn cần biết rõ mục tiêu trong mỗi việc làm của mình. Nếu không tính toán, suy nghĩ đến mục đích và lợi ích khi làm, bạn có thể lãng phí thời gian mà không hay biết. Hãy bắt đầu thực hiện bằng việc đặt những mục tiêu ngắn hạn, rồi dài hạn, sắp xếp những công việc cần phải làm. Sắp xếp công việc dựa vào mức độ quan trọng và ưu tiên của từng việc. Mạnh dạn từ chối lời đề nghị không cần thiết, để bạn có thời gian tập trung những công việc khác thực sự quan trọng hơn. Học hỏi kinh nghiệm của những người đi trước luôn là điều cần thiết để tránh lãng phí thời gian. Làm việc theo kế hoạch hay lịch trình định sẵn, đừng cố gắng ôm đồm nhiều việc, như vậy hiệu quả công việc mới đạt được như ý muốn. Thời gian đi qua không bao giờ lấy lại được, vì vậy trước khi làm việc gì bạn nên có kế hoạch cụ thể để sử dụng quỹ thời gian một cách khoa học nhất, tránh lãng phí vô ích. Khi đã có sự chuẩn bị rõ ràng về các mục tiêu của bản thân, bạn sẽ biết mình phải dành thời gian để làm gì và cần hợp tác với những ai. Điều này cũng giúp bạn vạch ra con đường đi cho chính mình, không phải mất nhiều thời gian cho sự lựa chọn. Hãy tìm những người cộng sự phù hợp và họ sẽ là người giúp bạn hoàn thành tốt những công việc đó. Một người thành công phải có khả năng dự đoán, biết nắm bắt thời cơ, họ không bị mắc kẹt trong những công việc không thuộc về mình.

Cuộc đời trôi qua thật nhanh, không nên hoài phí thời gian theo đuổi những điều không cần thiết. Hãy tận dụng từng phút, từng giây để làm những điều có ý nghĩa để bản thân không cảm thấy hối tiếc. Đừng trách móc, phán xét người khác mà hãy dành thời gian cho cuộc sống, công việc và hành trình tương lai của mình. Bạn sẽ cảm thấy điều đó có ý nghĩa và thật hạnh phúc.

(Theo Minh Uyên, báo Ninh Thuận)​

Câu 1. Xác định phong cách ngôn ngữ, phương thức biểu đạt chính sử dụng trong đoạn văn.

Câu 2. Xác định vấn đề chính được đề cập đến trong đoạn văn. Đặt nhan đề cho đoạn.

Câu 3. Viết ra 4 điều mà tác giả khuyên nên làm và không nên làm trong đoạn văn.

Câu 4. Theo anh/chị, việc mạnh dạn từ chối những đề nghị không cần thiết giúp quản lí thời gian như thế nào?

Phần II. Làm văn

Câu 1. Anh/chị hãy viết một đoạn văn khoảng 200 chữ nêu quan điểm của mình về hậu quả của lãng phí thời gian.

Câu 2. Phân tích vẻ đẹp hình tượng người lái đò sông Đà trong đoạn văn sau:

Thạch trận dàn bày vừa xong thì cái thuyền vụt tới. Phối hợp với đá, nước thác reo hò làm thanh viện cho đá, những hòn bệ vệ oai phong lẫm liệt. Một hòn ấy trông nghiêng thì y như là đang hất hàm hỏi cái thuyền phải xưng tên tuổi trước khi giao chiến. Một hòn khác lùi lại một chút và thách thức cái thuyền có giỏi thì tiến gần vào. Ông đò hai tay giữ mái chèo khỏi bị hất lên khỏi sóng trận địa phóng thẳng vào mình. Mặt nước hò la vang dậy quanh mình, ùa vào mà bẻ gãy cán chèo võ khí trên cánh tay mình. Sóng nước như thể quân liều mạng vào sát nách mà đá trái mà thúc gối vào bụng và hông thuyền. Có lúc chúng đội cả thuyền lên. Nước bám lấy thuyền như đổ vật túm thắt lưng ông đò đòi lật ngửa mình ra giữa trận nước vang trời thanh la não bạt. Sóng thác đã đánh đến miếng đòn hiểm độc nhất, cả cái luồng nước vô sở bất chí ấy bóp chặt lấy hạ bộ người lái đò [..] . Mặt sông trong tích tắc lòe sáng lên như một cửa bể đom đóm rừng ùa xuống mà châm lửa vào đầu sóng. Nhưng ông đò cố nén vết thương, hai chân vẫn kẹp chặt lấy cuống lái, mặt méo bệch đi như cái luồng sóng đánh hồi lung, đánh đòn tỉa, đánh đòn âm vào chỗ hiểm. Tăng thêm mãi lên tiếng hỗn chiến của nước của đá thác. Nhưng trên cái thuyền sáu bơi chèo, vẫn nghe rõ tiếng chỉ huy ngắn gọn tỉnh táo của người cầm lái. Vậy là phá xong cái trùng vi thạch trận vòng thứ nhất. Không một phút nghỉ tay nghỉ mắt, phải phá luôn vòng vây thứ hai và đổi luôn chiến thuật. Ông lái đã nắm chắc binh pháp của thần sông thần đá. Ông đã thuộc quy luật phục kích của lũ đá nơi ải nước hiểm trở này. Vòng đầu vừa rồi, nó mở ra năm cửa trận, có bốn cửa tử một cửa sinh cửa, sinh nằm lập lờ phía tả ngạn sông. Vòng thứ hai này tăng thêm nhiều cửa tử để đánh lừa con thuyền vào, và cửa sinh lại bố trí lệch qua phía bờ hữu ngạn. Cưỡi lên thác Sông Đà, phải cưỡi đến cùng như là cưỡi hổ.

Dòng thác hùm beo đang hồng hộc tế mạnh trên sông đá. Nắm chặt lấy được cái bờm sóng đúng luồng rồi, ông đò ghì cương lái, bám chắc lấy luồng nước đúng mà phóng nhanh vào cửa sinh, mà lái miết một đường chéo về phía cửa đá ấy. Bốn năm bọn thuỷ quân cửa ải nước bên bờ trái liền xô ra cảnh níu thuyền lôi vào tập đoàn cửa tử. Ông đò vẫn nhớ mặt bọn này, đứa thì ông tránh mà rảo bơi chèo lên, đứa thì ông đè sấn lên mà chặt đôi ra để mở đường tiến. Những luồng tử đã bỏ hết lại sau thuyền. Chỉ còn vẳng reo tiếng hò của sóng thác luồng sinh. Chúng vẫn không ngớt khiêu khích, mặc dầu cái thằng đá tướng đứng chiến ở cửa vào đã tiu nghỉu cái mặt xanh lè thất vọng thua cái thuyền đã đánh trúng vào cửa sinh nó trấn lấy. Còn một trùng vây thứ ba nữa. Ít cửa hơn, bên phải bên trái đều là luồng chết cả. Cái luồng sống ở chặng ba này lại ở ngay giữa bọn đá hậu vệ của con thác. Cứ phóng thẳng thuyền, chọc thủng cửa giữa đó. Thuyền vút qua cổng đá cánh mở cánh khép. Vút, vút, cửa ngoài, cửa trong, lại cửa trong cùng, thuyền như một mũi tên tre xuyên nhanh qua hơi nước, vừa xuyên vào từ động lái được lượn được. Thế là hết thác. Dòng sông vặn mình vào một cái bến cát có hang lạnh. Sóng thác xèo xèo tan trong trí nhớ. Sông nước lại thanh bình. Đêm ấy nhà đò đốt lửa trong hang đá, nướng ống cơm lam và toàn bàn tán về cá anh vũ cá dầm xanh, về những cái hầm cá hang cá mùa khô nổ những tiếng to như mìn bộc phá rồi cá túa ra đầy tràn ruộng. Cũng chả thấy ai bàn thêm một lời nào về cuộc chiến thắng vừa qua nơi cửa ải nước đủ tướng dữ quân tợn vừa rồi. Cuộc sống của họ là ngày nào cũng chiến đấu với Sông Đà dữ dội, ngày nào cũng giành lấy cái sống từ tay những cái thác, nên nó cũng không có gì là hồi hộp đáng nhớ.. Họ nghĩ thế, lúc ngừng chèo.

(Trích Người lái đò sông Đà – Nguyễn Tuân)​

Từ đó nhận xét về suy nghĩ, tình cảm của nhà văn Nguyễn Tuân đối với người lao động Việt Nam.

GỢI Ý LÀM BÀI​

Xem nội dung ẩn

Phần I: Đọc hiểu

Câu 1.

- Xác định phong cách ngôn ngữ: Báo chí (nguồn Internet)

- Phương thức biểu đạt sử dụng trong đoạn văn: Nghị luận.

Câu 2.

Vấn đề chính được đề cập đến trong đoạn văn: Giá trị của thời gian.

Đặt nhan đề cho đoạn: Đừng lãng phí thời gian/ Thời gian là vàng/ Thời gian không trở lại?

Câu 3.

Bốn điều mà tác giả khuyên nên làm và không nên làm trong đoạn văn:

- Biết cách phân chia, quản lý thời gian một cách hợp lý và tránh bị phân tán

- Mạnh dạn từ chối lời đề nghị không cần thiết, để bạn có thời gian tập trung những công việc khác thực sự quan trọng hơn

- Không nên phí phạm thời gian để sống cuộc đời của người khác

- Đừng cố gắng ôm đồm nhiều việc..

Câu 4.

Việc mạnh dạn từ chối những đề nghị không cần thiết giúp quản lí thời gian một cách hiệu quả: Bạn không bị lãng phí thời gian vào những việc vô ích, không cần thiết. Khi không bị cuốn vào những việc đó thì bạn có nhiều thời gian dành cho những việc cần thiết, hữu ích hơn, giúp thời gian được tận dụng một cách tối đa, không trôi đi vô ích.

Phần II. Làm văn

Câu 1. Hậu quả của lãng phí thời gian

(Phạm vi nghị luận chủ yếu: Hậu quả, tác hại của việc để thời gian trôi đi vô ích)

Các ý chính tham khảo:

+ Giới thiệu vấn đề: Lãng phí thời gian là đánh mất tuyệt đối..

+ Giải thích: Lãng phí thời gian là gì? (Lãng phí thời gian là để thời gian trôi qua một cách vô ích hoặc đầu tư thời gian vào những việc vô bổ, không mang lại giá trị).

+ Phân tích: Hậu quả của lãng phí thời gian:

- Thứ nhất, thời gian là dòng chảy tuyến tính, một đi không trở lại, nếu lãng phí thời gian, ta sẽ không lấy lại được thời gian đã mất.

- Thứ hai, lãng phí thời gian hoặc dành thời gian làm những việc vô bổ, ta không có điều kiện để đầu tư cho những việc, những lĩnh vực cần thiết, cấp bách cần phải làm, vì vậy đánh mất cơ hội phát triển bản thân.

- Thứ ba, để thời gian trôi đi vô ích, lãng phí, ta không phát triển được bản thân một cách tốt nhất, vì thế khó có được thành công trong cuộc sống.

- Lãng phí thời gian sẽ làm cuộc sống của ta trôi đi một cách tẻ nhạt, ít giá trị.. không giúp ta có được những đóng góp lớn lao cho xã hội.

- Lãng phí thời gian không chỉ ảnh hưởng đến chính bản thân ta mà còn ảnh hưởng, thậm chí gây hại cho người khác, cho tập thể..

+ Dẫn chứng chứng minh: Nêu gương xấu – lãng phí thời gian, sống vô ích.

+ Bình luận mở rộng: Phản đề: Nếu quý trọng thời gian.. Hoặc bàn khía cạnh: Dành thời gian nhãn rỗi ngoài công việc cho vui chơi giải trí cân bằng cuộc sống không có nghĩa là lãng phí thời gian.

+ Bài học: Cần phải nhận thức được ý nghĩa của thời gian, biết trân trọng thời gian..

Câu 2. Phân tích vẻ đẹp hình tượng người lái đò sông Đà qua ba trùng vi:

1. Mở bài: Giới thiệu chung về tác giả, tác phẩm.

– Nguyễn Tuân là cây đại thụ của nền văn xuôi hiện đại Việt Nam, là một nhà văn có phong cách nghệ thuật độc đáo: Thích viết về cái phi thường, xuất chúng và luôn tìm tòi khám phá cái đẹp.

– Tùy bút Người lái đò sông Đà là tác phẩm tiêu biểu của Nguyễn Tuân sau Cách mạng tháng tám. Ở tác phẩm này Nguyễn Tuân đi tìm cái đẹp của thiên nhiên và con người lao động Tây Bắc.

– Người lái đò sông Đà chính là biểu tượng cho vẻ đẹp trí, dũng, tài hoa của người lao động trên vùng sông nước dữ dội. Thơ mộng ấy.

– Vẻ đẹp của hình tượng ông đò được thể hiện qua qua đoạn trích tiêu biểu đó là đoạn trích miêu tả về cuộc chiến đấu của ông đò với cái thác đá sông Đà.

2. Thân bài:

- Cảm nhận về vẻ đẹp của ông đò ở nhiều khía cạnh khác nhau: Vẻ đẹp trí tuệ, bản lĩnh và tài hoa của ông đò.

+ Vẻ đẹp trí tuệ: Thể hiện ở trí nhớ tuyệt vời của ông đò. Cuộc sống của ông đò phải đối diện với những cạm bẫy kinh hoàng của sông Đà, đó là một cuộc đấu tranh với thiên nhiên để bảo tồn sự sống. Để chinh phục dòng sông hung bạo ông đò nhớ mặt vị trí từng hòn đá, từng luồng nước.. Nguyễn Tuân đã miêu tỉ mỉ các ngọn thác, thời gian ông lái đò làm nghề để bày tỏ nỗi thán phục của mình về một con người như được sinh ra từ những con sóng, ngọn thác hung dữ ở Sông Đà.

+ Bản lĩnh, mưu trí và sự quyết đoán: Nhà văn đã đưa ông đò vào hoàn cảnh đầy thử thách mà tiêu biểu là cái thác đá để nhân vật bộc lộ phẩm chất của mình. Sông Đà bày thạch trận trên sông ông đò là một viên tướng dũng cảm tả xung hữu đột tỉnh táo nhanh nhẹn, quyết đoán chỉ huy và điều khiển con thuyền qua nhiều vòng, nhiều cửa rất hiệu quả

+ Vẻ đẹp tài hoa: Quan niệm về chất tài hoa của nguyễn Tuân được mở rộng, tài hoa không chỉ ở lĩnh vực nghệ thuật mà có trong cuộc sống lao động bình dị. Nguyễn Tuân đã dụng công xây dựng ông đò là một người nghệ sĩ có tay lái tài hoa. Chất tài hoa của ông đò được thể hiện qua sự khéo léo khi điều khiển con thuyền vượt qua mọi cạm bẫy của sông Đà.

– Nghệ thuật xây dựng nhân vật: Tô đậm nét tài hoa nghệ sĩ, tạo tình huống đầy thử thách để nhân vật bộc lộ phẩm chất, sử dụng ngôn ngữ miêu tả đầy cá tính, giàu chất tạo hình.

– Bình luận về suy nghĩ, tình cảm của nhà văn Nguyễn Tuân đối với người lao động Việt Nam.

+ Qua hình tượng ông đò, Nguyễn Tuân ngợi ca và khẳng định sức mạnh, sự vĩ đại của con người đồng thời ông cũng đưa ra triết lý sống: Giữa cái thế giới độc dữ và nham hiểm, cái thế giới đầy sức mạnh man dại và lập lờ cạm bẫy, con người ta vẫn đủ trí tuệ để vươn lên tìm thấy sự sống. Cũng qua cảnh tượng vượt thác của ông đò, Nguyễn Tuân muốn nói với chúng ta một điều giản dị nhưng sâu sắc: Chủ nghĩa anh hùng đâu chỉ có ở nơi chiến trường mà có ngay trong cuộc sống hàng ngày mà chúng ta phải vật lộn với miếng cơm manh áo. Tài hoa đâu chỉ có ở lĩnh vực nghệ thuật mà có ngay trong cuộc sống lao động đời thường. Phẩm chất anh hùng, và chất nghệ sĩ thể hiện trong việc họ phải đương đầu với thử thách.

+ Nhà văn thể hiện tình cảm yêu mến, trân trọng, tự hào, ngợi ca sự vĩ đại của gười lao động Tây Bắc và người lao động Việt nam nói chung. Ca ngợi lao động vinh quang đã đưa con người tới thắng lợi trước sức mạnh hoang dại của thiên nhiên.

3. Kết thúc vấn đề.

Thiên tùy bút "Người lái đò sông Đà" là khúc hùng ca ca ngợi ý chí của con người. Sức mạnh ý chí và tài hoa chính là những yếu tố làm nên chất vàng mười của người dân Tây Bắc và cũng là của người lao động nói chung. Qua hình tượng người lái đò sông Đà và qua thiên tùy bút này ta thấy được những nét độc đáo trong phong cách nghệ thuật của Nguyễn Tuân.