[Wall-E]

Những bài ca dao tục ngữ về cây trúc

Biểu tượng trúc mai là một biểu tượng có vị trí quan trọng trong văn hóa và văn học của người Việt. Trong đó cây trúc được ví như loài cây thẳng thắn tượng trưng cho người quân tử bởi loài cây này tuy cứng mà vẫn mềm mại, đổ mà không gẫy, rỗng ruột như tinh thần an nhiên tự tại, không mê đắm quyền vị, vật chất.

Dáng trúc mềm mại mà vẫn chắc khỏe, mảnh mai và thanh thoát, dân gian đã xây dựng thành một biểu tượng đẹp cho những thôn nữ thanh tú. Đó không phải là vẻ đẹp liễu rũ, mềm mại, yếu đuối như tiểu thư khuê các mà là vẻ đẹp như trúc duyên dáng, thanh thoát mà vẫn đầy sức sống của bao cô gái sau lũy tre làng.

Trúc xinh trúc mọc đầu đình

Em xinh em đứng một mình cũng xinh

Hình ảnh cây tre, cây trúc từ một loài cây quen thuộc với cuộc sống đã trở thành một biểu tượng cho khí cốt con người và cũng là đề tài quen thuộc của thơ ca từ xưa đến nay. Dưới đây là tổng hợp một số bài thơ, ca dao tục ngữ có hình ảnh cây trúc, những câu nói hay về cây trúc.

Trúc là quân tử,

Mai là giai nhân

Ca dao về cây trúc​

Ai đi đâu đấy hỡi ai

Hay là trúc đã nhớ mai đi tìm?

Tìm em như thể tìm chim

Chim bay bể Bắc anh tìm bể Đông

Tìm bể Ðông thấy lông chim nhạn

Tìm bể cạn thấy đàn chim di

Ai mang nhân ngãi ta đi

Thì mang nhân ngãi ta về cho ta!

*

Ai làm trúc võ mai sầu

Đào tơ liễu yếu bên cầu vì ai

*

Anh bứng cây trúc anh trồng cây trắc

Chẳng may chỗ đất xấu, trúc mục trắc tàn

Anh ở sao cho đá nọ thành vàng

Trước hiển vinh cha mẹ, sau đến nàng mới ưng

*

Cây trúc đứng dựa bực sông, trời giông cây trúc lật

Phải chi anh ở gần, dầu cực cũng ưng

*

Dốc lòng trồng cúc ngay hàng

Hay đâu cúc mọc một đàng một cây

*

Đến đây thì ở lại đây

Bao giờ trúc mọc thành cây thì về

*

Đợi chờ trúc ở với mai

Đợi chờ anh ở với ai chưa chồng

*

Gió đưa bụi trúc ngã quì

Ba năm trực tiết còn gì là xuân!

*

Gió đưa bụi trúc ngã quỳ

Thương cha phải chịu lụy dì, dì ơi!

*

Hỏi đâu trúc mọc bờ ao

Ai xinh, ai đứng nơi nào cũng xinh

Hỏi đâu táo rụng sân đình

Sầu ai đong đấu cho mình đến vay!

*

Khá khen thằng nhỏ trớ trêu

Chặt trúc cụt ngọn cắm nêu nhà nàng

*

Lòng lại dặn lòng dù non mòn biển cạn

Dạ lại dặn dạ dù đá nát vàng phai

Dù cho trúc mọc thành mai

Em cũng không xiêu lòng lạc dạ, nghe ai phỉnh phờ.

*

Mai lan cúc trúc, không đúc lại thành hàng

Để lửng lơ bồn chậu, muộn màng nụ bông

*

Muốn ăn măng trúc măng giang

Măng tre măng nứa cơm lam thì chèo

Người xuôi lên thác xuống đèo

Chim kêu núi nọ, vượn trèo non kia

*

Nhà người có trại cau non

Tôi xin đánh tỉa trăm con về trồng

Nhà người những trúc cùng thông

Hoa lan, hoa huệ, hoa hồng nở ra

Nhà người ở gần hay xa

Chữ ân chữ ái gọi là chữ chi?

*

Những là lên miếu xuống nghè

Để tôi đánh trúc đánh tre về trồng

Tưởng rằng nên đạo vợ chồng

Nào ngờ nói thế mà không có gì

*

Tháng giêng trồng trúc

Tháng lục trồng tiêu

*

Thân em như tấm lụa đào

Còn nguyên hay đã xé vuông nào cho ai?

– Thân em như tấm lụa đào

Dám đâu xé lẻ vuông nào cho ai

Em vin cành trúc, em dựa cành mai

Đông đào tây liễu biết lấy ai bạn cùng

*

Trăm năm ai chớ phụ ai

Chỉ thêu nên gấm, sắt mài nên kim

Trên trời biết mấy thứ chim

Đã loan với phụng đừng tìm chìa vôi

Trồng trúc xin chớ xén chồi

Thương anh thì chớ đứng ngồi với ai!

*

Trồng tre, trồng trúc, trồng dừa

Muốn nên cơ nghiệp thì chừa lang vân

*

Trồng trúc xin chớ xén chồi

Thương anh thì chớ đứng ngồi với ai

*

Trúc với mai, mai về trúc nhớ

Trúc trở về, mai nhớ trúc không?

Bây giờ kẻ Bắc người Đông

Kể sao cho hết tấm lòng tương tư

*

Trúc xa mai thì hoài lứa trúc

Anh hỏi mai rằng đã có nơi mô nương tựa hay chưa

Có nơi mô nương tựa khi nắng khi mưa

Hay còn ôm duyên đi sớm về trưa một mình?

*

Trúc xinh, trúc mọc đầu chùa

Chả yêu tôi lấy đạo bùa cho yêu

Những câu thơ hay về cây trúc xanh​

Một nhà sum họp trúc mai

Càng sâu nghĩa bể, càng dài tình sông

Đá trúc

Bám chặt núi xanh chẳng buông rời,

Gốc mọc bền vững nơi vách xa.

Ngàn đập muôn va vẫn cứng chắc,

Bốn bề gió cuộn mặc thổi qua.

*

Gió đưa cành trúc la đà

Tiếng chuông Trấn Vũ, canh gà Thọ Xương

Mịt mù khói tỏa ngàn sương

Nhịp chày Yên Thái, mặt gương Tây Hồ

Thơ về trúc quân tử​

Cơn mưa vừa mới tạnh

Cành trúc ngã bên đường

Quân tử nghiêng mình xuống

Đi qua ta cúi đầu

Đông Hồ

Trúc Quân Tử

Giống lạ Giang Lăng đã được dành

Một mai năng chiếm được cao danh

Lòng không, chẳng vả phô niềm tục,

Khí cứng hằng thìn một tiết thanh

Sớm còn đeo chim phượng đỏ,

Khuya chờ mọc cháu rồng xanh

Kham chi thế gọi là quân tử

Sương tuyết nào hề bén mình?

Lê Thánh Tông


Trúc Quân Tử

Tặng: Một nửa thế gian

Nghiêng mình hứng giọt nắng chiều xuân

Dẫu biết sương đêm ghé lại gần

Đọt trẻ kiên cường vươn búp, lá

Cây già bất khuất ngả cành, thân

Dù cho bão tố không hề nản

Dẫu có phong ba chẳng ngại ngần

Mộc mạc thanh cao mà phú quý

Ngang trời chữ ngũ* trọn chinh nhân!


Thơ về rừng trúc

Rừng trúc

Mình trở về rừng trúc đi em

Ngôi nhà tre, chiếc giường tre cỏ ấm

Bậc thềm cao mà em thì thấp

Anh đưa em về rừng trúc nghe em.


Tiếng chim mùa này ríu rít đã đông hơn

Dồng dộc treo những chiếc giày lơ lửng

Bện bằng rơm

Bằng cỏ

Bằng tóc em xanh

Măng mùa mưa giờ đã đâm cành

Anh hái lá giang nấu canh chua cá

Cho thêm me, thêm khế, thêm hành


Ngày xưa mẹ thường đi chợ

Mua tán đường đen ăn bánh tráng mè đen..

Rừng trúc của chúng mình không có ánh đèn

Chỉ có nến bập bùng ngọn lửa

Lửa soi râu soi tóc, soi tiếng khóc con thơ và

Những giờ bên nhau hoài niệm

Tình chúng mình thắp lửa cho đêm


Ngoài kia gió và trăng sáng lắm

Rừng trúc buồn rừng trúc cũng rưng rưng

Mỗi bận em đi xa nơi ấy

Lá cứ vàng gió cứ hanh hao.


Mình trở về rừng trúc đi em

Bỏ tất cả đằng nào rồi cũng vậy

Mọi dây nhợ cuộc đời theo mây khói

Mãi mãi còn rừng trúc ở trong ta.