Cảm nhận Hương thầm - Thanh nhàn - Cửa sổ hai nhà cuối phố, Không hiểu vì sao không khép bao giờ

Hương thầm viết về câu chuyện đôi bạn thanh mai trúc mã cùng nhau lớn lên, ngày ngày dõi theo nhau qua khung cửa sổ. Thứ tình cảm trong trẻo thời niên thiếu chẳng hiểu từ bao giờ bỗng nảy sinh trong thầm lặng. Ý thơ thể hiện rõ sự lưu luyến, bâng khuâng. Dưới đây là cảm xúc sau khi đọc bài thơ.

Phân tích Hương thầm​

Nếu nhà thơ không bước vào đời bằng đôi chân trần lấm lem của một người nhạy cảm, không nghiêng đôi tai lắng nghe thanh âm của cuộc sống thường nhật thì sẽ không thể cúi xuống chia vui với những niềm hạnh phúc của con người. Thơ đi từ trái tim đến trái tim, đến với tứ thơ Hương thầm, ta xúc động bởi một tình yêu trong trẻo nhưng không trọn, để rồi cái tình dang dở ấy chạm tới nẻo hồn ta, khơi lên sự đồng điệu với tâm hồn nhạy cảm của cây bút Thanh Nhàn, khơi lên niềm lưu luyến về tình yêu thuở ban đầu đầy lưu luyến.

Thi phẩm Hương thầm được nữ tác giả chắp bút từ hoài niệm về tình cảm của cô bạn cùng lớp dành cho người em trai tên Khải. Bài thơ diễn tả một mối tình thầm lặng của người thiếu nữ với chàng trai cạnh nhà, đối diện nhau qua hai khung cửa sổ. Tình yêu thầm lặng ây tinh khiết đến lay động lòng người,

Nếu nữ nhà thơ mang trái tim lãnh cảm với đời thì hẳn sẽ không đời nào cảm nhận được tình cảm thanh thuần của cô bé nhà bên dành cho cậu em đang lớn:

Cửa sổ hai nhà cuối phố

Không hiểu vì sao không khép bao giờ.

Đôi bạn ngày xưa học cùng một lớp

Cây bưởi sau nhà ngan ngát hương đưa​

Đôi bạn thanh mai trúc mã cùng nhau lớn lên, ngày ngày dõi theo nhau qua khung cửa sổ. Thứ tình cảm trong trẻo thời niên thiếu chẳng hiểu từ bao giờ bỗng nảy sinh trong thầm lặng. Hình ảnh "cửa sổ hai nhà" và "Đôi bạn ngày xưa" như tương đồng đến lạ. "Cây bưởi sau nhà" bỗng trở thành một chứng nhân cho bao kỉ niệm thuở thiếu thời. Hương bưởi "ngan ngát", thoảng thanh như hương tình yêu ngây thơ của cô nàng năm ấy.

Người nghệ sĩ luôn là những người mải miết lặn sâu vào bể cuộc đời góp nhặt những tuyệt tác tươi nguyên để hun đúc nên hòn ngọc văn chương. Hòn ngọc Hương thầm ẩn chứa tấm chân tình trong trẻo làm rung động lòng nhân thế:

Giấu một chùm hoa sau chiếc khăn tay,

Cô gái ngập ngừng sang nhà hàng xóm,

Bên ấy có người ngày mai ra trận

Họ ngồi im không biết nói năng chi

Mắt chợt tìm nhau rồi lại quay đi,

Nào ai đã một lần dám nói?

Hoa bưởi thơm cho lòng bối rối

Anh không dám xin,

Cô gái chẳng dám trao

Chỉ mùi hương đầm ấm thanh tao

Không dấu được cứ bay dịu nhẹ.​

Quả thực, sự vật đời sống không âm vang trong tâm hồn thì không thể thành thơ. Tình cảm lặng thầm ấy đã được một tâm hồn thi sĩ cảm nhận và thấu hiểu. Hình ảnh "giấu một chùm hoa" cùng từ láy "ngập ngừng" thể hiện rõ dáng điệu của một nàng thiếu nữ e thẹn đến với cuộc chia tay người thầm thương mến. Bối rối đấy khi mà họ chỉ "ngồi im không biết nói năng chi". Có lẽ, có quá nhiều điều cất giữ trong lòng mà chẳng tìm ra được lời nào hòng chia sẻ. Hình ảnh nhân hóa "Mắt chợt tìm nhau rồi quay đi" chính là biểu thị cho 2 tấm lòng chất chứa nhiều tâm tư nhưng lại chẳng đủ dũng khí để thổ lộ thành lời. Cặp từ phủ định "không dám, chẳng dám" càng chứng minh cho điều đó. Lúc này đây, im lặng có lẽ chính là đỉnh cao của âm thanh, bởi khi không nói gì lại là lúc tỏ bày được nhiều nhất. Nhưng nhìn vào ai cũng biết, tình cảm tự nhiên cũng như mùi hương, chẳng thể nào che dấu nổi. Thứ hương "đầm ấm thành tao" ấy bay "dịu nhẹ" thôi mà thổn thức cả tâm tình.

Cô gái như chùm hoa lặng lẽ

Nhờ hương thơm nói hộ tình yêu.

(Anh vô tình anh chẳng biết điều

Tôi đã đến với anh rồi đấy)​

"Thơ được tạo ra từ cơn động kinh của tâm hồn, là cú đại địa chấn được dồn ứ từ những kỷ niệm, có khi là một nỗi nhớ quặn lòng". Người làm thơ rung động trước một vẻ đẹp của đời sống, và rồi, chính vẻ đẹp ấy trong thơ làm rung động lòng độc giả. Tình yêu thời niên thiếu thanh thuần ấy đã làm lay động bao tâm hồn nhạy cảm. Cô gái lúc này được so sánh "như chùm hoa lặng lẽ", phép so sánh mang tính gợi hình cao, thể hiện được nét đẹp dịu dàng, e thẹn của người thiếu nữ tuổi xuân thì.

Có lẽ, chuyện tình năm ấy còn thiếu một lời yêu chưa ngỏ, còn vắng những hứa hẹn giao bôi, bởi:

Họ chia tay

Vẫn chẳng nói điều gì

Mà hương thầm thơm mãi bước người đi.​

Những câu hỏi không có lời đáp cứ thể hiện lên, xoáy vào tâm tư và cõi hồn độc giả. Nếu hương hoa là biểu hiện của tình yêu thì "hương thầm" nay chính là biểu trưng cho lòng chung thuỷ, son sắt của người con gái. Ý thơ làm ta liên tưởng đến những dòng đầy tâm trạng:

"Tình mất vui khi đã vẹn câu thề

Đời chỉ đẹp những khi còn dang dở."​

Đôi khi có lẽ, chính những dở dang lại làm nên câu chuyện đẹp đẽ của cuộc đời.

Với nhịp thơ chậm, thi pháp thể hiện sự tế nhị trong tình cảm lứa đôi, ngôn ngữ vừa mộc mạc, tự nhiên, vừa tinh tế, giàu sức gợi, Hương thầm như đóa hoa thơ thơm ngát tỏa sắc giữa cuộc đời. Cứ thế, từng con chữ vang vọng xa xăm, khơi lên ở lòng người kỉ niệm tình yêu thuở thiếu thời