Đọc hiểu: Bạn đã biết gì về Sóng thần, Ngữ Văn 8, Chân Trời Sáng Tạo

Đọc đoạn trích sau:

Định nghĩa

Sóng thần, trong tiếng Nhật gọi là tờ-su-na-mi (tsunami), là chuỗi sóng biển chu kì dài (từ vài phút tới hàng giờ), lan truyền với vận tốc lớn. Tùy theo độ sâu của đáy biển, vận tốc lan truyền sóng thần có thể đạt từ 720 km/giờ trở lên. Khi vào vờ, sóng thần có sức tàn phá rất ghê gớm.

Không như nhiều người tưởng, sóng thần không phải là những ngọn sóng ầm ầm, cuồn cuộn tiến vào đất liền mà người ta có thể mục kích và nghe được âm thanh của nó từ ngoài khơi xa. Ngay cả khi ngồi trên thuyền ngoài khơi, bạn cũng không thể biết khi nào sóng thần bắt đầu xuất hiện. [..] . Do đó, bạn khó có thể nhận thấy dấu hiệu báo trước của một đợt sóng thần. Có thể vì thế mà trong phút chốc, cơn sóng thần do trận động đất mạnh ở Ấn Độ Dương gây ra ngày 26/12/2004 đã lấy đi mạng sống của hàng trăm nghìn người ở hơn chục quốc gia.

(Bạn đã biết gì vè Sóng Thần - Ngữ văn 8)​

​

Câu hỏi từ đoạn trích:

Câu 1: Theo đoạn trích, sóng thần được gọi là gì trong tiếng Nhật? Sóng thần có những đặc điểm gì?

Câu 2: Theo bạn, tại sao sóng thần có sức tàn phá rất ghê gớm khi vào vờ?

Câu 3: Theo đoạn trích, người ta có thể nhận biết được dấu hiệu báo trước của sóng thần không? Vì sao?

Câu 4: Theo bạn, sóng thần được hình thành do yếu tố nào? Bạn có biết cách phòng tránh sóng thần không?

Câu 5: Theo bạn, cơn sóng thần do trận động đất ở Ấn Độ Dương gây ra vào ngày 26/12/2004 đã ảnh hưởng như thế nào đến cuộc sống của người dân các quốc gia bị thiệt hại?

Câu 6: Theo bạn, tác giả viết bài văn này với mục đích gì? Bạn có thấy bài văn này có ý nghĩa gì không?

Câu 7: Theo bạn, bài văn này thuộc thể loại văn nào? Bạn có thể chỉ ra những đặc điểm của thể loại văn này trong bài không?

Gợi ý trả lời:

Câu 1: Theo đoạn trích, sóng thần được gọi là tsunami trong tiếng Nhật. Sóng thần có đặc điểm là chuỗi sóng biển chu kì dài, lan truyền với vận tốc lớn, có thể đạt từ 720 km/giờ trở lên. Khi vào vờ, sóng thần có sức tàn phá rất ghê gớm.

Câu 2: Theo tôi, sóng thần có sức tàn phá rất ghê gớm khi vào vờ vì khi tiến vào vùng nước nông gần bờ, sóng thần bị giảm tốc độ và tăng chiều cao, tạo ra những ngọn sóng ầm ầm, cuồn cuộn tiến vào đất liền. Sóng thần cũng có thể cuốn trôi những vật thể lớn như xe cộ, nhà cửa, cây cối, hay con người.

Câu 3: Theo đoạn trích, người ta khó có thể nhận biết được dấu hiệu báo trước của sóng thần vì sóng thần không phải là những ngọn sóng ầm ầm, cuồn cuộn tiến vào đất liền mà người ta có thể mục kích và nghe được âm thanh của nó từ ngoài khơi xa. Ngay cả khi ngồi trên thuyền ngoài khơi, bạn cũng không thể biết khi nào sóng thần bắt đầu xuất hiện.

Câu 4: Theo tôi, sóng thần được hình thành do yếu tố là sự chuyển dịch chớp nhoáng của một lượng nước lớn trong đại dương. Sự chuyển dịch này có thể do các nguyên nhân như động đất dưới đáy biển, phun trào núi lửa, va chạm thiên thạch, hay các vụ nổ do tác động ngoại lực. Em có biết cách phòng tránh sóng thần là khi nghe được cảnh báo hoặc nhận ra dấu hiệu của sóng thần (như mực nước biển rút xuống hoặc có tiếng ồn lớn từ xa), em sẽ chạy ngay lên các khu vực cao hơn hoặc xa bờ biển để tránh bị cuốn trôi.

Câu 5: Theo tôi, cơn sóng thần do trận động đất ở Ấn Độ Dương gây ra vào ngày 26/12/2004 đã ảnh hưởng rất nặng nề đến cuộc sống của người dân các quốc gia bị thiệt hại. Theo Wikipedia, cơn sóng thần này đã làm chết hơn 230.000 người ở 14 quốc gia và làm thiệt hại khoảng 15 tỷ USD. Nhiều người mất nhà cửa, gia đình, bạn bè, và phải sống trong điều kiện thiếu thốn và dễ mắc bệnh.

Câu 6: Theo tôi, tác giả viết bài văn này với mục đích là giới thiệu cho bạn đọc về hiện tượng sóng thần: Khái niệm, nguyên nhân, dấu hiệu và hậu quả của nó. Bài văn này có ý nghĩa là giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về sóng thần, một hiện tượng tự nhiên có sức tàn phá rất lớn, và cách phòng tránh nó để bảo vệ tính mạng và tài sản của mình.

Câu 7: Theo tôi, bài văn này thuộc thể loại văn bản thông tin. Văn bản thông tin là một loại văn bản có mục đích truyền tải thông tin một cách khách quan, chính xác và rõ ràng về một sự việc, sự vật, hiện tượng hoặc vấn đề nào đó. Bài văn này có những đặc điểm của thể loại văn bản thông tin như:

+Bài văn không chứa ý kiến, lập luận, bình luận hay thuyết phục của tác giả, mà chỉ dựa trên các nguồn thông tin tin cậy, xác thực và có thể kiểm chứng được. Ví dụ, tác giả đã trích dẫn từ [Wikipedia]để cung cấp số liệu về cơn sóng thần năm 2004.

+Bài văn sử dụng ngôn ngữ sáng rõ, đơn nghĩa, tránh sử dụng các từ ngữ khó hiểu, nhiều nghĩa hoặc mang tính chất biểu cảm. Bài văn cũng sử dụng các từ ngữ chuyên ngành khi cần thiết để diễn đạt chính xác nội dung. Ví dụ, tác giả đã sử dụng các từ ngữ như "chu kì dài", "vận tốc lớn", "độ sâu của đáy biển" để miêu tả sóng thần.

+Bài văn có thể sử dụng các chiến lược tu từ để hỗ trợ người đọc tìm kiếm và tiếp thu thông tin nhanh chóng và hiệu quả. Các chiến lược tu từ có thể là: Tiêu đề, phụ đề, in đậm, in nghiêng, gạch chân, gạch đầu dòng, bảng mục lục, chỉ mục, bảng chú giải, phụ lục, minh họa, biểu đồ, bảng số liệu, huyền thoại.. Ví dụ, tác giả đã sử dụng tiêu đề "Định nghĩa" và in đậm từ "sóng thần" để giúp người đọc nắm bắt được khái niệm của hiện tượng này.