Bộ đề đọc hiểu bài thơ Những cánh buồm - Hoàng Trung Thông - Chủ đề tình cảm gia đình

​

Đề bài:

Đọc bài thơ và trả lời các câu hỏi bên dưới:

Hai cha con bước đi trên cát

Ánh mặt trời rực rỡ biển xanh

Bóng cha dài lênh khênh

Bóng con tròn chắc nịch,

**

Sau trận mưa đêm rả rích

Cát càng mịn, biển càng trong

Cha dắt con đi dưới ánh mai hồng

Nghe con bước, lòng vui phơi phới.

**

Con bỗng lắc tay cha khẽ hỏi:

"Cha ơi, sao xa kia chỉ thấy nước thấy trời,

Không thấy nhà, không thấy cây, không thấy người ở đó?"

**

Cha mỉm cười xoa đầu con nhỏ:

"Theo cánh buồm đi mãi đến nơi xa,

Sẽ có cây, có cửa, có nhà

Vẫn là đất nước của ta

Ở nơi đó cha chưa hề đi đến."

**

Cha lại dắt con đi trên cát mịn

Ánh nắng chảy đầy vai

Cha trầm ngâm nhìn mãi cuối chân trời.

Con lại trỏ cánh buồm nói khẽ:

"Cha mượn cho con cánh buồm trắng nhé,

Để con đi!"

**

Lời của con hay tiếng sóng thầm thì

Hay tiếng của lòng cha từ một thời xa thẳm

Lần đầu tiên trước biển khơi vô tận

Cha gặp lại mình trong tiếng ước mơ con.

(Những cánh buồm – Hoàng Trung Thông)

Câu hỏi:

Câu 1: Xác định thể thơ của đoạn trích trên.

Câu 2. Chỉ ra phương thức biểu đạt chính

Câu 3. Khái quát nội dung chính của văn bản

Câu 4. Phân biệt nghĩa của từ "đi" trong những dòng thơ

- Cha lại dắt con đi trên cát mịn

- "Cha mượn cho con cánh buồm trắng nhé,

Để con đi.."

Câu 5. Nhận xét giọng điệu và hình ảnh sử dụng trong văn bản

Câu 6. Xác định và phân tích tác dụng biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn trích:

Cha lại dắt con đi trên cát mịn

Ánh nắng chảy đầy vai

Câu 7. Em cảm nhận được điều gì trong lời nói ngây thơ của người con với cha:

"Cha mượn cho con cánh buồm trắng nhé,

Để con đi.."

Câu 8. Ý nghĩa hình ảnh những cánh buồm

Câu 9. Suy nghĩ về vai trò của người cha trong cuộc sống mỗi người

​

Trả lời:

(Bộ đề kiểm tra môn ngữ văn, phần đọc hiểu văn bản văn học - Chủ đề tình cảm gia đình)

Câu 1: Xác định thể thơ của đoạn trích trên.

- Thể loại: Thơ tự do

Câu 2. Chỉ ra phương thức biểu đạt chính

- Biểu cảm.

Câu 3. Khái quát nội dung chính của văn bản

Bài thơ nói lên cảm xúc, ước mơ của hai cha con muốn đi khám phá những vùng đất xa xôi được thể hiện qua cuộc nói chuyện khi cùng nhau đi dạo trên bờ biển.

Câu 4. Phân biệt nghĩa của từ "đi" trong những dòng thơ

- Cha lại dắt con đi trên cát mịn

- "Cha mượn cho con cánh buồm trắng nhé,

Để con đi.."

- Từ đi trong câu Cha lại dắt con đi trên cát mịn: Là nghĩa gốc -> chỉ hoạt động di chuyển của chân từ chỗ này đến chỗ khác.

- Từ đi trong câu "Để con đi.." : Là nghĩa chuyển, di chuyển bằng phương tiện, đến chỗ khác để khám phá, thực hiện mơ ước.

Câu 5. Nhận xét giọng điệu và hình ảnh sử dụng trong văn bản

- Giọng thơ trầm lắng, giản dị, chân thành giống như tiếng vỗ êm đềm của đại dương cùng với hình ảnh thơ tươi đẹp, trong trẻo

Câu 6. Xác định và phân tích tác dụng biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn trích:

Cha lại dắt con đi trên cát mịn

Ánh nắng chảy đầy vai,

-Ẩn dụ: Ẩn dụ chuyển đổi cảm giác (ánh nắng chảy)

- > tác dụng:

+Gây ấn tượng, làm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho lời thơ

+ Gợi tả sinh động hình ảnh ánh nắng mềm mại, tươi đẹp; làm nổi bật cảnh biển bình minh sau trận bão đẹp, trong sáng.

+Làm nổi bật lên hình ảnh lãng mạn, thơ mộng của hai cha con dạo chơi trên bờ biển.

+Gợi ra tình cảm cha con ấm áp

+Thể hiện sự quan sát tinh tế, trí tưởng tượng phong phú của tác giả và tình yêu quê hương đất nước với những cánh buồm tuổi thơ của tác giả.

Câu 7. Em cảm nhận được điều gì trong lời nói ngây thơ của người con với cha:

"Cha mượn cho con cánh buồm trắng nhé,

Để con đi.."

=> Ý nghĩa:

- Màu trắng của cánh buồm: Thể hiện cho tâm hồn trong trẻo, ngây thơ.

- Để con đi: Thể hiện ước muốn được khám phá thế giới rộng lớn ngoài kia.

=> thể hiện tâm hồn trẻ thơ trong sáng, ham học hỏi, cùng ước mơ tươi đẹp, muốn khám phá, chinh phục những bí ẩn của thế giới cùng khát vọng đi xa đến những nơi chưa biết, đến những chân trời mới.

=> tình cảm gia đình thật thiêng liêng, quan trọng trong cuộc sống của mỗi người.

Câu 8. Ý nghĩa hình ảnh những cánh buồm:

- Là nhan đề bài thơ

- Thể hiện chủ đề, thông điệp của bài

- Ca ngợi ước mơ khám phá thế giới rộng lớn của trẻ thơ

- Thể hiện niềm tự hào của người cha khi thấy con mình cũng ấp ủ những ước mơ cao đẹp.

- Cánh buồm kết nối tình cha con, gợi nhớ ước mơ của cha và vun đắp ước mơ con

Câu 9. Suy nghĩ về vai trò của người cha trong cuộc sống mỗi người

Định hướng:

- Tình phụ tử là tình cảm quan trọng trong mỗi cuộc đời con người, nó cũng thiêng liêng, cao cả và cảm động như tình mẫu tử.

- Cha là người đàn ông trực tiếp sinh ra con, nuôi dạy, chăm sóc con không lớn trưởng thành.

- Vai trò của người cha:

+ Cha đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với mỗi người con trong cuộc sống.

+Cha là những người sinh thành, nuôi dưỡng giáo dục, bao bọc chúng ta mang đến cho ta mái nhà bình yên, cùng cuộc sống vật chất đầy đủ.

+Sự bình tĩnh, nghiêm khắc, chín chắn của cha dạy con có kĩ năng sống tốt, tự tin cùng phong thái ung dung, đường hoàng.

+Người cha là tấm gương về bản lĩnh, sự can đảm, mạnh mẽ, có ý chí, nghị lực

+Cha có tầm ảnh hưởng rất lớn đối với sự phát triển nhân cách, tâm hồn của mỗi người con.

+tình phụ tử (tình nghĩa cha con) là một trong những tình cảm cao đẹp nhất.

- Phê phán người con hư, bất hiếu, vô ơn với cha mẹ, thậm chí là có hành động chửi bới, đánh đập cha mẹ.. Đây là những hành vi vi phạm pháp luật mà chúng ta cần lên án.

- Bài học, trách nhiệm của mỗi người con đối với cha mình:

Nội dung HOT bị ẩn:

Bạn cần đăng nhập & nhấn Thích để xem

 

Đề số 2

Đọc đoạn thơ và trả lời các câu hỏi bên dưới:

Hai cha con bước đi trên cát

Ánh mặt trời rực rỡ biển xanh

Bóng cha dài lênh khênh

Bóng con tròn chắc nịch,

**

Sau trận mưa đêm rả rích

Cát càng mịn, biển càng trong

Cha dắt con đi dưới ánh mai hồng

Nghe con bước, lòng vui phơi phới.

[..]

Cha lại dắt con đi trên cát mịn

Ánh nắng chảy đầy vai

Cha trầm ngâm nhìn mãi cuối chân trời.

Con lại trỏ cánh buồm nói khẽ:

"Cha mượn cho con cánh buồm trắng nhé,

Để con đi.."

(Những cánh buồm – Hoàng Trung Thông)

Câu hỏi:

Câu 1. Cho biết: Hình ảnh ánh nắng được diễn tả qua câu thơ nào? Cách diễn tả ấy có gì độc đáo?

* Hình ảnh ánh nắng được diễn tả qua câu thơ "Ánh nắng chảy đầy vai"

* Cách diễn đạt ấy độc đáo. Bởi ánh nắng thường được cảm nhận qua mắt nhìn (thị giác). Trong câu thơ trên, ánh nắng lại được cảm nhận qua đôi vai "chảy đầy vai" (xúc giác).

Qua cách miêu tả ấy, ánh nắng hiện ra thật mềm mại, dịu dàng.

Câu 2. Nêu tác dụng của dấu.. trong dòng thơ:

"Cha mượn cho con cánh buồm trắng nhé,

Để con đi.."

- Thể hiện chỗ lời nói nỏ dở, ẩn dụ cho sự ấp ủ ước mơ, khát vọng.

Câu 3. Ý nghĩa của hình ảnh cánh buồm trên biển buổi sớm mai sau trận mưa đêm

- Đây là hình ảnh mang ý nghĩa biểu tượng cho ước mơ đi xa, khám phá thế giới rộng lớn.

- Thể hiện khao đi xa để khám phá của con, cũng chính là cha thuở trước.

- Thể hiện niềm tự hào của người cha khi thấy con mình cũng ấp ủ những ước mơ cao đẹp.

Câu 4. Từ những cảm nhận về ước mơ của người con trong đoạn thơ, viết đoạn văn suy nghĩ về vai trò, ý nghĩa của ước mơ trong cuộc sống ở mỗi người

Trả lời:

Câu 1. Cho biết: Hình ảnh ánh nắng được diễn tả qua câu thơ nào? Cách diễn tả ấy có gì độc đáo?

* Hình ảnh ánh nắng được diễn tả qua câu thơ "Ánh nắng chảy đầy vai"

* Cách diễn đạt ấy độc đáo. Bởi ánh nắng thường được cảm nhận qua mắt nhìn (thị giác). Trong câu thơ trên, ánh nắng lại được cảm nhận qua đôi vai "chảy đầy vai" (xúc giác).

Qua cách miêu tả ấy, ánh nắng hiện ra thật mềm mại, dịu dàng.

Câu 2. Nêu tác dụng của dấu.. trong dòng thơ:

"Cha mượn cho con cánh buồm trắng nhé,

Để con đi.."

- Thể hiện chỗ lời nói nỏ dở, ẩn dụ cho sự ấp ủ ước mơ, khát vọng.

Câu 3. Ý nghĩa của hình ảnh cánh buồm trên biển buổi sớm mai sau trận mưa đêm

- Đây là hình ảnh mang ý nghĩa biểu tượng cho ước mơ đi xa, khám phá thế giới rộng lớn.

- Thể hiện khao đi xa để khám phá của con, cũng chính là cha thuở trước.

- Thể hiện niềm tự hào của người cha khi thấy con mình cũng ấp ủ những ước mơ cao đẹp.

Câu 4. Từ những cảm nhận về ước mơ của người con trong đoạn thơ, viết đoạn văn suy nghĩ về vai trò, ý nghĩa của ước mơ trong cuộc sống ở mỗi người

- Ước mơ là mong muốn, ao ước thực hiện được, đạt được những điều tốt đẹp trong tương lai.

- Vai trò của ước mơ đúng đắn:

+ Giúp chúng ta có động lực để học tập, lao động, vươn lên trong cuộc sống.

+Là ngọn lửa để thắp sáng những đam mê của mình.

+Giúp ta có cuộc sống hữu ích, ý nghĩa, tươi đẹp.

- Bài học:

+Nâng niu, trân trọng những ước mơ đẹp, thiết thực.

+ Biết nỗ lực để biến nó thành sự thật.

- Khẳng định lại vấn đề