Đánh giá nội dung, nghệ thuật của bài thơ Mùa hoa mận - Chu Thùy Liên

Viết bài văn phân tích đánh giá bài thơ Mùa hoa mận của Chu Thùy Liên​

Có một mảnh đất được ví như "thiên đường hoa" mỗi độ xuân về. Đó chính là Tây Bắc. Những thung hoa, đồi hoa bạt ngàn mang đến vẻ đẹp mê đắm cho cảnh sắc nơi đây, mang đến cảm xúc xốn xang trong lòng người, mang đến nguồn cảm hứng bất tận cho thơ ca, nhạc họa. Ấn tượng đậm sâu với những mùa hoa mận, nhà thơ Chu Thùy Liên như tạc giữa trang thơ một bức tranh thiên nhiên đẹp đến nao lòng:

Cành mận bung trắng muốt

[..]

Giục người đi nhớ lối trở về

​

"Cành mận bung cánh muốt" là hình ảnh xuyên suốt cả bài thơ. Hoa mận là dấu hiệu của mùa xuân, là loài hoa đặc trưng ở miền Tây Bắc rất đỗi quen thuộc, gần gũi với người dân ở nơi đây. Trong bài thơ, hình ảnh ấy điệp lại ba lần đầu mỗi khổ thơ như tạo "điểm nhấn" cho bức tranh xuân, như khơi nguồn cho mạch cảm xúc thơ ùa về..

Trong sự biểu đạt của nhà thơ, hoa mận "bung" chứ không phải "nở" như cách biểu đạt thông thường. Biết bao sức sống như bừng dậy trong chữ "bung" ấy. Tựa như hôm qua còn ấp nụ, nay đã nhất loạt khoe sắc, phủ trắng khoảng không gian rộng lớn của núi rừng. Dưới những tán hoa như phủ tuyết ấy là hình ảnh những đứa trẻ Tây Bắc hồn nhiên, vui vẻ:

Lũ con trai háo hức chơi cù

Lũ con gái rộn ràng khăn áo

Bóng bay nâng ước mơ con trẻ

Một góc bức tranh cuộc sống đậm chất Tây Bắc hiện lên với trò chơi dân gian; chơi cù, với trang phục lộng lẫy của đồng bào rẻo cao, với hình ảnh từng đám trẻ nô đùa trên những gò đất, hốc cây. Không cầu kì trong lựa chọn hình ảnh, khung cảnh sinh hoạt mang trong đó tất cả những gì bình dị, quen thuộc nhất. Từ láy "háo hức", "rộn ràng" còn mang đến nét tươi vui cho bức tranh mùa xuân. Bức tranh động chứ không tĩnh. Đó là cái động của nhịp sống yên bình, của sức sống căng tràn như từng dòng nhựa đang ứa căng nơi những mầm xuân.

Cành mận bung cánh muốt

Giục mẹ xôn xang lá, gạo

Giục cha vui lòng căng cánh nỏ

Giục người già bản hối hả làm đu.

Câu thơ "Cành mận bung cánh muốt" điệp lại lần thứ hai, như một tín hiệu đặc biệt gợi nhắc mỗi người trở lại với những công việc quen thuộc mỗi độ xuân về: Mẹ chuẩn bị lá gạo gói bánh; cha căng nỏ săn tìm thú rừng, những người già hối hả làm đu. Điệp từ mang sắc thái nhân hóa "giục" đứng đầu mỗi câu thơ cùng phép liệt kê hành động của mỗi người đã tạo ấn tượng về nhịp sống đời thường vô cùng sinh động vốn đã được gợi ra ở khổ thư thứ nhất. Không khí mùa xuân tươi vui, náo nức toát ra trong từng câu chữ. Các từ láy, từ biểu đạt cảm xúc "xôn xang", "hối hả", "vui lòng" xuất hiện trong mỗi câu thơ chính là những gam màu tươi sắc điểm tô cho bức tranh cảnh vật, con người thêm đẹp, thêm yêu.

Bài thơ khép lại bằng những cảm xúc của người đi xa quê:

Cành mận bung cánh muốt

Nhà trình tường ủ hương nếp

Giục lửa hồng nở hoa trong bếp

Cho người đi xa nhớ lối trở về..

Hình ảnh "Cành mận bung trắng muốt" tiếp tục xuất hiện trong khổ thơ cuối trong phép điệp cấu trúc tạo nên ấn tượng sâu đậm trong lòng người đọc về bức tranh xuân Tây Bắc ẩn hiện sau những cành hoa mận tinh khôi, tươi tắn kia. Hình ảnh trong khổ thơ cuối thật giàu sức gợi với những vách nhà ủ hương nếp thơm lừng, với ngọn lửa bập bùng như nở hoa nơi chái bếp. Biện pháp nhân hóa nhà "ủ" và lửa hồng "nở hoa" vừa "lạ" vừa gợi tả không gian núi rừng gần gũi, ấm áp.

Dành 1 phút đăng kí tài khoản (miễn phí) tại LINK để đọc nội dung ẩn bạn nhé!

Nội dung HOT bị ẩn:

Bạn cần đăng nhập & nhấn Thích để xem

Bài thơ Mùa hoa mận thể hiện tâm trạng, cảm xúc của nhân vật trữ tình về mùa xuân ở miền Tây Bắc, nơi có mùa hoa mận báo hiệu mùa xuân về. Điệp ngữ "Cành mận bung trắng muốt" xuyên suốt toàn bộ bài thơ gợi tả một không gian trữ tình đậm hương vị Tây Bắc. Có lẽ là vì hoa mận là loài hoa đặc trưng của Tây Bắc, đặc biệt mỗi dịp xuân về. Chính vì vậy, không gian con người Tây Bắc sinh hoạt dưới màu hoa mận là nỗi nhớ khôn nguôi cho những người con đi xa.

 

Lạc vào giữa thiên đường hoa mận trắng muốt của Tây Bắc, cảm xúc thơ nơi tâm hồn thi sĩ tuôn trào, biết bao vần thơ đã "khai sinh" :

"Bao năm anh đi xa

Để những ngày giáp tết

Hoa Mận bâng khuâng nở

Rơi trắng cả sân nhà.."

"Cây mận cuối vườn dẫn mùa xuân

Từ phút ban sơ, tới ngõ gần

Biêng biếc lá rờn trong sắc gió

Giấy hồng điều bà dán trước sân."

"Tạm biệt Mộc Châu đồi núi chung chiêng

Rừng Thông già vi vu Bản Áng

Thung lũng Mu Náu mơ màng hoa mận trắng

Thác Dải Yếm ngẩn ngơ Cầu Tình"

"Hoa mận mới nở trắng ngần

Tiếng chim líu ríu trước sân sau nhà."