Thực hành tiếng Việt trang 30, 31 – Ngữ văn 6 Kết nối tri thức với cuộc sống

Thực hành tiếng Việt trang 30, 31 – Ngữ văn 6 Kết nối tri thức với cuộc sống​

Tri thức tiếng Việt

​

Nghĩa của từ:

1. Nghĩa của từ là nội dung mà từ biểu thị.

Ví dụ:

- Thủy phủ: Dinh dự dưới nước, nơi ở của thủy thần.

- Sinh nhai: Kiếm sống.

- Hậu thế: người đời sau

2. Hiểu nghĩa của từ bằng cách:

- Tra từ điển;

- Suy đoán nghĩa của từ nhờ nghĩa của những yếu tố tạo nên nó.

Ví dụ: gia tài

+ gia: nhà

+ tài: của cải

Ví dụ: gia công

+ gia: thêm ra

+ công: công sức

- Dựa vào từ ngữ xung quanh để suy đoán nghĩa.

​

Trả lời câu hỏi trang 30, 31 – Ngữ văn 6 Kết nối tri thức với cuộc

​

Câu 1. Suy đoán nghĩa của các từ: Gia tiên, gia cảnh, gia truyền, gia sản, gia súc.

Trả lời câu 1 trang 30 – Văn 6 Kết nối tri thức

- Gia tiên: Tổ tiên của gia đình

- Gia cảnh: Hoàn cảnh gia đình

- Gia truyền: Ông bà các đời trước truyền lại cho con cháu đời sau

- Gia sản: Tài sản của một gia đình

- Gia súc: Thú nuôi trong nhà.

Câu 2. Suy đoán nghĩa của các từ in đậm trong các câu sau:

a. Thạch Sanh đã xả xác nó ra làm hai mảnh. Trăn tinh hiện nguyên hình là một con trăn khổng lồ và đề lại bên mình một bộ cung tên bằng vàng.

b. Hồn trăn tinh và đại bàng lang thang, một hôm gặp nhau bàn cách báo thù Thạch Sanh. Chúng vào kho của nhà vua ăn trộm của cải mang tới quẳng ở gốc đa để vu vạ cho Thạch Sanh. Thạch Sanh bị bắt hạ gục.

c. Mọi người bấy giờ mới hiểu ra tất cả sự thật. Vua sai bắt giam hai mẹ con Lý Thông lại giao cho Thạch Sanh xét xử. Chàng rộng lượng tha thứ cho chúng về quê làm ăn.

d. Thạch Sanh xin nhà vua đừng động binh. Chàng một mình cầm cây đàn ra trước quân giặc. Tiếng đàn của chàng vừa cất lên thì quân sĩ của mười tám nước bủn rủn tay chân, không còn nghĩ gì được tới chuyện đánh nhau nữa.

Trả lời câu 2 trang 30 – Văn 6 Kết nối tri thức

a. Hiện nguyên hình: Trở về hình ảnh ban đầu của mình vốn có.

b. Vu vạ: Đổ tội cho người khác, tội mà người đó không làm.

c. Rộng lượng: Sẵn lòng tha thứ, cảm thông với những sai lầm, tội lỗi.. của người khác

d. Bủn rủn: Không thể cử động được, cảm giác như bị mất hết sức lực.

Câu 3. Giải thích nghĩa của những từ ngữ in đậm trong các trường hợp sau:

a. Một hôm có người hàng rượu tên là Lý Thông đi qua đó, nghỉ ở gốc đa. Thấy Thạch Sanh gánh vê một gánh củi lớn, hắn nghĩ bụng: "Người này khoẻ như voi . Nếu nó về ở cùng ta thi lợi bao nhiêu". Lý Thông lân la gợi chuyện rồi gạ cùng Thạch Sanh kết nghĩa anh em.

b. Còn Lý Thông hí hửng đem thủ cấp của con yêu quái vào kinh đô nộp cho nhà vua.

c. Đến cuối hang, chàng thấy có một chiếc cũi sắt. Một chàng trai khôi ngô tuấn tú bị nhốt trong đó, chàng trai đó chính là Thái tử con vua Thuỷ Tề.

d. Về phần nàng công chúa bất hạnh, từ khi được cứu thoát đưa vẻ cung thì bị câm. Suốt ngày nàng chẳng nói, chẳng cười, mặt buồn rười rượi .

Trả lời câu 3 trang 31 – Văn 6 Kết nối tri thức

a.

- Khỏe như voi: Rất khoẻ, khoẻ khác thường

- Lân la: Từ từ đến gần, tiếp cận ai đó

- Gạ: Chào mời, dụ dỗ làm việc gì đó

b.

- Hí hửng: Vui mừng thái quá

c.

- Khôi ngô tuấn tú: Diện mạo đẹp đẽ, sáng láng

d.

- Bất hạnh: Không may, gặp phải những rủi ro khiến phải đau khổ.

- Buồn rười rượi: Rất buồn, buồn lặng lẽ.

Câu 4. Dựa vào truyện Thạch Sanh, suy đoán nghĩa của thành ngữ "niêu cơm Thạch Sanh". Chỉ ra những thành ngữ khác được hình thành từ nội dung của truyện kể.

Trả lời câu 4 trang 31 – Văn 6 Kết nối tri thức

- Nghĩa của thành ngữ "niêu cơm Thạch Sanh" là niêu cơm ăn không bao giờ hết, suy rộng ra là nguồn cung cấp vô hạn.

- Những thành ngữ khác: Hiền như Bụt, hiền như cô Tấm (truyện Tấm Cám) ; nói dối như Cuội (truyện Chú Cuội) ; công đã tràng (truyện Dã Tràng xe cát)