[Nhật Dương]

Đám ma bác giun
Trần Đăng Khoa

Bác giun đào đất suốt ngày
Trưa nay chết dưới bóng cây sau nhà
Họ hàng nhà kiến kéo ra
Kiến con đi trước, kiến già theo sau

Cầm hương kiến Đất bạc đầu
Khóc than kiến Cánh khoác màu áo tang
Kiến Lửa đốt đuốc đỏ làng
Kiến Kim chống gậy, kiến Càng nặng vai

Đám ma đưa đến là dài
Qua những vườn chuối, vườn khoai, vườn cà
Kiến Đen uống uống rượu la đà
Bao nhiêu kiến gió bay ra chia phần

Trích trong tập Góc sân và khoảng trời (1968)

 

[Nhật Dương]

Hoa dại núi Hoàng Liên
Xuân Quỳnh

Một ngày đường từ miền đất trung du
Tôi chỉ gặp bụi bay và nắng gắt
Sang thu rồi gió vẫn nồng da mặt
Tiếng ve nào còn sót trong lùm cây
Nghe nhói lòng nỗi nhớ cuối tình yêu
Chợt thấy lạc giữa bốn bề vắng ngắt
Lên cao...lên cao nắng như dần nhạt
Bỗng vui mừng bắt gặp một nhành hoa
Khắp Hoàng Liên trên một ngàn thước núi
Hoa nép mong manh trước tầm gió thổi
Hoa diếp vàng cô độc giữa thâm u
Và bên đường hoa nghệ dại ngẩn ngơ
Hoa sim tím một nỗi buồn hoang dã
Hoa lay ơn góc vườn xưa còn nhớ
Mà thấy người cành lá khẽ lung lay
Hoa mọc dưới chân người, hoa mọc đến chân mây
( Có nhiều thứ hoa còn chưa biết rõ...)

Anh đừng hỏi tên hoa làm chi nữa
Những hoa này chỉ hoa dại mà thôi
Không phải hoa được ở cùng người
Được chăm sóc những mảnh vườn sạch cỏ
Được khoe đến muôn màu sắc lạ
Và được đời chiêm ngưỡng mùi hương
Không phải hoa được cắm trên bàn
Trong ngày hội của những niềm vui mới
Những hoa này lại nở cho triền núi
Lại nở cho vẻ đẹp của rừng chung
Nên ít ai để ý sắc từng bông
Chỉ thấy núi muôn màu rực rỡ
Đôi khi giẫm lên hoa mà chẳng nhớ...

Những hoa này chỉ hoa dại mà thôi.

Trích trong tập thơ Tự Hát (1984)

 

[Nhật Dương]

Cảm xúc
Xuân Diệu

Tặng Thế Lữ
Làm thi sĩ nghĩa là ru với gió
Mơ theo trăng và vơ vẩn cùng mây
Để linh hồn ràng buộc bởi muôn dây
Hay chia sẻ bởi trăm tình yêu mến

Đây là quán tha hồ muôn khách đến
Đây là bình thu hợp trí muôn hương
Đây là vườn chim nhả hạt mười phương
Hoa mật ngọt chen giao cùng trái độc...

Đôi giếng mắt đã chứa trời vạn hộc
Đôi bờ tai nào ngăn cản thanh âm
Của vu vơ nghe mãi tiếng kêu thầm...
Của xanh thẳm thấy luôn màu nói sẽ...

Tay ấp ngực dò xem triều máu lệ
Nghìn trái tim mang trong một trái tim
Để hiểu vào giọng suối với lời chim
Tiếng mưa khóc, lời reo tia nắng đọng

Không có cánh nhưng vẫn thèm bay bổng
Đi trong sân mà nhớ chuyện trên giời
Trút thời gian trong một phút chơi vơi
Ngắm phong cảnh giữa hai bè lá cỏ...

Tôi chỉ là một cây kim bé nhỏ
Mà vạn vật là muôn đá nam châm
Nếu hương đêm say dậy với trăng rằm
Sao lại trách người thơ tình lơi lả?

Trích trong tập Thơ thơ (1938)

 

[Nhật Dương]

Dậy mà đi
Tố Hữu

Dậy mà đi! Dậy mà đi!
Đừng tiếc nữa, can chi mà tiếc mãi?
Ai chiến thắng mà không hề chiến bại
Ai nên khôn mà chẳng dại đôi lần
Huống đường chi còn lắm bước gian truân
Đây chưa phải trận sau cùng chiến đấu!
Thì đứng dậy xoa tay và tự bảo:
Chỉ còn đây sức lực hãy còn đây!
Lòng không nghèo tin tưởng ở tương lai
Chân có ngã thì đứng lên, lại bước.
Thua ván này, ta đem bầy ván khác,
Có can chi, miễn được cuộc sau cùng
Dậy mà đi, hy vọng sẽ thành công
Rút kinh nghiệm ở bao lần thất bại:
Một lần ngã là một lần bớt dại
Để thêm khôn một chút nữa trong người.
Dậy mà đi, hỡi bạn dân nghèo.

Trích trong tập thơ Từ ấy (1946)

 

[Nhật Dương]

Hoàng hôn
Lưu Trọng Lư

Bên thành con chim non
hót nỉ non:
Giục lòng em bồn chồn
buổi hoàng hôn
Em trách gì con chim con?
Em oán gì con chim con?
Em chỉ hận:
Sao em ngơ ngẩn,
Để tình lang em lận đận
chốn xa xôi,
nơi tuyệt vời
Trong lúc con chim trời
Bên em nó hát những lời
...nước non

Trích trong tập thơ Tiếng thu (1939)
Đôi lời về nhà thơ Lưu Trọng Lư.
Lưu Trọng Lư (1912 - 1991), sinh ở làng Cao Lao Hạ, xã Hạ Trạch, huyện bố Trạch, tỉnh Quảng Bình. Ông là một nhà văn, nhà thơ, nhà soạn kịch Việt Nam và là một trong những người đi đầu trong phong trào thơ mới.
Ông đến năm thứ ba của trường Quốc học Huế thì ra Hà Nội viết văn, làm báo để kiếm sống. Sau Cách mạng Tháng tám, ông tham gia Văn hoá cứu quốc ở Huế. Trong kháng chiến chống Pháp, ông hoạt động tuyên truyền văn nghệ ở mặt trận Bình Trị Thiên và Liênkhu V. Sau năm 1954, ông tiếp tục hoạt động văn nghệ, nghệ thuật, là hội viên Hội nhà văn từ năm 1957 và từng làm Tổng thư ký hội nghệ sĩ sân khấu Việt Nam. Năm 1992 ông mất tại Hà Nội.
Năm 2000, ông được nhà nước truy tặng Giải Thưởng Hồ Chí Minh về Văn học và nghệ thuật.
Ông xuất thân trong một gia đình có truyền thống nho học nhưng do ảnh hưởng của thời đại cùng với tư tưởng văn chương mới mẻ của phương Tây du nhập vào nước Nam ta thời kỳ đó (đặc biệt là văn chương lãng mạn Pháp) và cái tính cách "thi nhân" đã tạo nên một hồn thơ Lưu Trọng Lư rất đỗi phóng khoáng, lãng mạn - một chàng lãng tử của những cơn say trăng, hoa, gió, rượu, men tình.
Thơ Lưu Trọng Lư chú trọng âm nhạc và hình ảnh, ít tư tưởng triết lý. Dường như khi đọc thơ Lưu Trọng Lư lên ta thấy được cái êm ái, sự cân bằng vốn dĩ là "quốc hồn quốc túy" trong thơ ca Việt Nam ta từ xưa đến nay như khi đọc lên một bài hát ru, rất hợp để các nghệ sĩ nữ hát chèo ngâm xướng.
Trên kia là một trong tác phẩm hay nhất của ông (theo ý kiến cá nhân của tớ).

 

[Nhật Dương]

Áo trắng ra chơi
Nguyễn Nhật Ánh

Giọt nắng nào rơi trúng vai tôi
Tôi ngước lên, mùa đã xuân rồi
Tình như áo cũ lâu không mặc
Chiều lòng nắng mới lấy ra phơi

Tiếng chim nào rơi trúng vai tôi
Tôi ngước lên, mùa vải chín rồi
Từ hú về bên hè đánh thức
Ngôi sao buồn mọc phía xa xôi.

Chiếc lá nào rơi trúng vai tôi
Tôi ngước lên, trời chớm thu rồi
Chợt thấy mây giăng ngoài cửa lớp
Biết rằng áo trắng đã ra chơi...

 

[Nhật Dương]

Tiêu vong
Chưa rõ tác giả

Mộng canh sương buồn như ngày nắng mới
Để thời xưa rung chuyển với đêm thâu
Giờ quá đỗi trang nghiêm không dám nói
Cho sao khua êm dịu dưới mây sầu
Xa vòi vọi là muôn giờ cách biệt
Của linh hồn từng sống buổi sơ khai
Và gần gũi là ưu tư nhớ tiếc.
Đìu hiu như sóng bạc giữa giữa sông dài!
Ôi Lan Hương! Từ khi về núi tuyết,
Tiếng li ca còn dưới đêm huyền,
Buồn chia ly tiếp theo sầu vĩnh biệt
Vỡ tan rồi mộng đẹp của tình duyên!
Hỡi trinh nữ với mắt sầu ai oán ,
Khi ngước nhìn buồn rũ cõi xa xăm!
Hỡi đôi môi làm xiêu hồn rối loạn
Đỏ hơn giòng huyết lệ của muôn năm?
Bởi vì đâu tình trai chưa kịp nở
Mà mong chờ lịm chết giữa mây tang?
Sao xương trắng nằm yên trong nấm mộ,
Còn đôi lần ứa máu rỉ lời lời than?
Hỡi hồn lạc bơ vơ nương bóng tối
Ôi đêm dài không có ánh sao trăng!
- Người làm chi mà đã vòng tội tỗi
Trả lời ta một tiếng hỡi trời băng!
- Người đã nguyện tình yêu là tuyệt đích,
Thì muôn đời quằn quại đến tanh mê.
Trời bỏ mặc trần gian theo sở thích,
Thì đường đi tiêu diệt khó lui về!
Đành lẳng lặng mà chờ ngày mạt số,
Hết phương rồi cứu chữa được trần gian.