CHUẨN BỊ HÀNH TRANG VÀO THẾ KỈ MỚI – VŨ KHOAN I. Tìm hiểu chung: 1. Tác giả: - Vũ Khoan (1937) - Quê ở Hà Nội. - Là nhà hoạt động chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ. Sưu tầm 2. Tác phẩm: - Hoàn cảnh ra đời: Đăng trên tạp chí Tia sáng năm 2001 và được in vào tập Một góc nhìn của tri thức. - Kiểu văn bản: Nghị luận. - Bố cục: + Phần 1: Đoạn 1: Đặt vấn đề: Chuẩn bị hành trang vào thế kỷ mới. + Phần 2: Đoạn 2 -> đoạn 9: Giải quyết vấn đề: Bối cảnh chung và vai trò của con người trong thế kỷ mới. + Phần 3: Còn lại: Kết thúc vấn đề: Nhiệm vụ của con người trong thế kỉ mới. II. Đọc – hiểu văn bản: 1. Đặt vấn đề: *Luận điểm: "Lớp trẻ Việt Nam cần nhận ra những cái mạnh cái yếu của con người việt nam để rèn luyện những thói quen tốt khi bước vào nền kinh tế mới". 3 vấn đề: + Đối tượng: Lớp trẻ việt nam. + Nội dung: Cái mạnh cái yếu của con người Việt Nam. + Mục đích: Rèn luyện những thói quen tốt khi bước vào nền kinh tế mới. - > Cách đặt vấn đề trực tiếp, ngắn gọn, rõ ràng, cụ thể, nổi bật tầm quan trọng của việc chuẩn bị hành trang vào thế kỷ mới. 2. Giải quyết vấn đề :(Đoạn 2, 4, 5) a) Bối cảnh thế giới và nhiệm vụ của đất nước :(Đoạn 2, 4, 5) - Thời gian: Tết năm nay (2001), thời điểm chuyển giao của hai thế kỷ, hai thiên niên kỳ -> Thiêng liêng, đầy ý nghĩa. - Bối cảnh thế giới: + Khoa học công nghệ phát triển. + Sự giao thoa và hội nhập của các nền kinh tế. - Nhiệm vụ: + Thoát khỏi sự nghèo nàn, lạc hậu. + Đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa. + Tiếp cận với kinh tế tri thức. - > Câu văn liệt kê rõ ràng, giàu sức thuyết phục. b) Vai trò của con người trong việc chuẩn bị hành trang vào thế kỷ mới. - Trong những hành trang ấy, có lẽ sự chuẩn bị của bản thân con người là quan trọng nhất. + Con người là động lực phát triển của lịch sử. + Kinh tế tri thức phát triển thì vai trò của con người càng nổi trội và được khẳng định. - > Cách lập luận chặt chẽ, mạch lạc, giàu sức thuyết phục cho thấy vai trò quan trọng, tiên quyết của con người trong việc chuẩn bị hành trang vào thế kỷ mới. c) Điểm mạnh, yếu của con người Việt Nam :(Đoạn 6, 7, 8, 9) Điểm mạnh Điểm yếu Thông minh, nhạy bén với cái mới Thiếu kiến thức cơ bản Khả năng thực hàng sáng tạo hạn chế Sự cần cù, sáng tạo Thiếu sự tỉ mỉ và kỉ luật lao động Thiếu coi trọng quy trình công nghệ Đoàn kết, đùm bọc yêu thương lẫn nhau Đố kị trong làm ăn, cuộc sống Thích ứng nhanh Kì thị đối với sự kinh doanh, sùng ngoại, bài ngoại, "khôn vặt", "bóc ngắn cắn dài", không coi trọng chữ tín Giúp con người thuận lợi dễ dàng hơn khi bước vào nền kinh tế mới Cản trở sự phát triển kinh tế, gây khó khăn trong quá trình kinh doanh hội nhập - > Cách trình bày, phân tích vấn đề mạch lạc. - > Cách nhìn nhận vấn đề song song, đối chiếu. - > Sử dụng nhiều dẫn chứng tiêu biểu, vận dụng thành ngữ - tục ngữ. =>Con người VN cần nhận rõ những điểm mạnh và yếu của bản thân khi bước vào nền kinh tế mới trong thế kỉ mới. 3. Kết thúc vấn đề: - Lấp đầy hành trang bằng điểm mạnh - Vứt bỏ điểm yếu. - > Hãy làm cho lớp trẻ nhận ra điều đó, quen dần với sự tốt đẹp từ những việc nhỏ nhất. =>Nhiệm vụ đề ra cụ thế, rõ ràng và đầy tính khả thi. III. Tổng kết: 1. Nội dung: - Đánh giá điểm mạnh, điểm yếu của người VN. - Nêu lên nhiệm vụ của thế hệ trẻ, cần phát huy, khắc phục điểm yếu để xây dụng đất nước. 2. Nghệ thuật: - Sử dụng hình ảnh so sánh, lập luận chặt chẽ có tính định hướng. - Ngôn ngữ báo chí, cách nói giản dị dễ hiểu, dẫn chứng thuyết phục. - Sử dụng thành ngữ - tục ngữ sinh động. Ghi nhớ sgk trang 30 Bài tiếp theo: HOT - Soạn Văn: Mùa Xuân Nho Nhỏ - Thanh Hải Hẹn gặp lại. Tôn Nữ