Bài viết: 1903 
1265
39
I. Giới thiệu chung về ca dao
- Ca dao, dân ca là những khái niệm tương đương, chỉ các thể loại trữ tình dân gian, kết hợp lời và nhạc, dùng để diễn tả đời sống nội tâm của con người.
II. Soạn bài – Câu hỏi Đọc hiểu – Những câu hát về tình yêu quê hương, đất nước, con người - Ngữ văn lớp 7
1. Bài ca dao số 1
Ở đâu năm cửa nàng ơi..
Sông nào sáu khúc nước chảy xuôi một dòng?
Sông nào bên đục, bên trong?
Núi nào thắt cổ bồng mà có thánh sinh?
Đền nào thiêng nhất xứ Thanh
Ở đâu mà lại có thành tiên xây? "
* * *
Thành Hà Nội năm cửa chàng ơi
Sông Lục Đầu sáu khúc nước chảy xuôi một dòng
Nước sông Thương bên đục bên trong,
Núi Đức Thánh Tản thắt cổ bồng lại có thánh sinh/
Đèn Sòng thiêng nhất cứ Thanh
Ở trên đỉnh Lạng có thành tiên xây.
a. Câu hỏi đọc hiểu:
Câu 1 (trang 39)
- Bài ca là sự đối đáp của chàng trai và cô gái, ta nhận ra thông qua hệ thống từ ngữ xưng hô" chàng "," nàng "
- Lối hát đối đáp thường được sử dụng trong ca dao vì: Mục đích thử tài nhau, thường được sử dụng hát đối đáp trong lao động
Câu 2 (trang 39)
- Hình thức hát đối đáp trong hát đố
+ Trai, gái thử tài nhau- đo độ hiểu biết kiến thức địa lí, lịch sử
- Câu hỏi và lời đáp hướng về nhiều địa danh ở nhiều kì của vùng Bắc Bộ: Không chỉ có đặc điểm địa lý tự nhiên, mà còn có cả dấu vết lịch sử, văn hóa nổi bật.
+ Người hỏi am hiểu tường tận và chọn nét tiêu biểu của từng địa danh để hỏi
+ Người đáp hiểu rõ nhất và trả lời đúng ý người hỏi
- Sự hỏi đáp thể hiện sự chia sẻ, hiểu biết cũng như niềm tự hào, tình yêu đối với quê hương đất nước, là cách để hai người bày tỏ tình cảm
b. Nhận xét:
- Bài ca sử dụng thể thơ: Lục bát biến thể
- Là lời đối đáp của chàng trai và cô gái nói về những địa danh, cảnh đẹp trên đất nước ta. Phần đầu là câu hỏi của chàng trai, phần sau là câu trả lời của cô gái về Thành Hà Nội: Năm cửa, sông Lục Đầu: Sáu khúc nước chảy xuôi một dòng; Sông Thương: Nước bên đục bên trong; núi Đức Thánh Tản: Thắt cổ bồng lại có thánh sinh; đền Sòng: Thiêng nhất xứ Thanh; tỉnh Lạng: Có thành tiên xây
- Qua đó thể hiện sự hiểu biết sâu sắc về những cảnh đẹp của quê hương, đất nước và sự sắc sảo trong cách ứng xử của trai gái làng quê Việt
2. Bài ca dao số 2
(Đọc thêm)
Những cảnh đẹp được nhắc đến: Kiếm Hồ, cầu Thê Húc, chùa Ngọc Sơn→ Gợi tình yêu, niềm tự hào về Hồ Gươm, Thăng Long, đất nước
- Câu hỏi cuối bài nhắc nhở các thế hệ con cháu tiếp tục giữ gìn và xây dựng non nước.
3. Bài ca dao số 3
(Đọc thêm)
- Bài ca dao ca ngợi vẻ đẹp con đường vào xứ Huế, đồng thời, thể hiện tình yêu, lòng tự hào và ý tình kết bạn tinh tế, sâu sắc
4. Bài ca dao số 4
Đứng bên ni đồng ngó bên tê đồng, mênh mông bát ngát
Đứng bền tê đồng ngó bên ni đồng, bát ngát mênh mông
Thân em như chẽn lúa đòng đòng
Phất phơ dưới ngọn nắng hồng ban mai.
a. Câu hỏi đọc hiểu
Câu 5 (trang 40) :
- Nét đặc biệt trong hai dòng thơ đầu bài 4: Dòng thơ 12 tiếng thay vì lục bát; phép điệp từ, đảo ngữ.
- Tác dụng, ý nghĩa: Gợi sự to lớn, rộng rãi, tràn đầy sự sống.
Câu 6 (trang 40) Hình ảnh cô gái được so sánh:
+ Chẽn lúa đòng đòng
+ Ngọn nắng hồng ban mai
→ Có sự tương đồng trẻ trung phơi phới với sức sống đang xuân
- Hai câu thơ cuối tạo điểm nhấn cho toàn bài khi làm nổi bật lên vẻ đẹp của cô gái.
⇒ Chính là con người, là cô thôn nữ mảnh mai, nhiều duyên thầm và đầy sức sống.
Câu 7 (trang 40) Bài ca dao số 4 là lời chàng trai:
+ Chàng trai thấy cánh đồng mênh mông và cô gái với vẻ đẹp mảnh mai, trẻ trung, đầy sức sống
+ Chàng trai ngợi ca cánh đồng và cô gái
- Đây là cách bày tỏ tình cảm của chàng trai với cô gái
- Ý kiến khác cho rằng đây là lời của cô gái lo lắng, than vãn về số phận nhỏ bé, bất định của cô gái.
+ Trước cánh đồng mênh mông, cô gái nghĩ về thân phận mình
+ Cô gái như" chẽn lúa đòng đòng "đẹp vẻ đẹp tự nhiên, tinh khiết, tươi tắn
+ Nỗi lo âu của cô gái thể hiện rõ nhất ở từ" phất phơ "và sự đối lập
+ Sự đối lập giữa mênh mông rộng lớn với chẽn lúa nhỏ nhoi
b. Nhận xét
- Bài ca dao sử dụng thể thơ lục bát biến thể; cấu trúc câu đặc biệt: Câu 1 và câu 2 dãn dài 12 tiếng, ngắt nhịp 4/4/4 cân đối, hài hòa, ngôn ngữ mang đậm dấu ấn vùng miền: Bên ni, bên tê.. nghệ thuật: Điệp ngữ, đảo ngữ, so sánh: Hình ảnh cô gái so sánh với" chẽn lúa đòng đòng "," phất phơ dưới ngọn nắng hồng ban mai "
- Bài ca dao khắc họa không gian rộng lớn, bát ngát, mênh mông của cảnh vật qua cái nhìn mải mê, sung sướng của người ngắm cảnh. Qua đó làm nổi bật hình ảnh người con gái tràn đầy sức sống, xuân sắc nhưng mảnh mai, yếu đuối
- Bài ca dao ca ngợi vẻ đẹp bức tranh thiên nhiên rộng lớn, trù phú cùng vẻ đpẹ và sức sống của con người lao động
III. Tổng kết
1. Giá trị nội dung
" Những câu hát về tình yêu quê hương, đất nước, con người "thường gợi nhiều hơn tả, hay nhắc đến tên núi, tên sông, tên vùng đất với những nét đặc sắc về hình thể, cảnh trí, lịch sử, văn hóa của từng địa danh. Đằng sau những câu hỏi, lời đáp, lời mời, lời nhắn gửi và các bức tranh phong cảnh là tình yêu chân chất, tinh tế và lòng tự hào đối với con người và quê hương, đất nước.
2. Giá trị nghệ thuật
- Sử dụng thể thơ lục bát, lục bát biến thể
- Sử dụng hình thức đối đáp, ướm hỏi quen thuộc trong ca dao
- Hình ảnh so sánh, ẩn dụ, ước lệ, tượng trưng..
- Các địa danh gần gũi, nổi tiếng..
IV. Câu hỏi– Đề ôn tập - Kiểm tra: Những câu hát về tình yêu quê hương, đất nước, con người
Đề số 1: Đọc bài ca dao sau và trả lời các câu hỏi:
Ở đâu năm cửa nàng ơi
Sông nào sáu khúc nước chảy xuôi một dòng?
Sông nào bên đục, bên trong?
Núi nào thắt cổ bồng mà có thánh sinh?
Đền nào thiêng nhất xứ Thanh
Ở đâu mà lại có thành tiên xây?
* * *
Thành Hà Nội năm cửa chàng ơi
Sông Lục Đầu sáu khúc nước chảy xuôi một dòng
Nước sông Thương bên đục bên trong,
Núi Đức Thánh Tản thắt cổ bồng lại có thánh sinh/
Đèn Sòng thiêng nhất cứ Thanh
Ở trên đỉnh Lạng có thành tiên xây.
1) Bài ca dao là lời của ai nói với ai? Dựa vào đâu mà em biết được điều đó?
2) Tình cảm, cảm xúc nổi bật được thể hiện qua bài ca dao là gì?
3) Để thể hiện những nội dung và cảm xúc ấy, tác giả dân gian đã sử dụng những biện pháp nghệ thuật nao? Hãy chỉ ra tác dụng của chúng.
4. Một số bài ca dao về tình cảm gia đình, tình yêu quê hương, đất nước:
Trả lời:
[HIDETHANKS=1]1. Là lời của chàng trai nói với cô gái.
Dấu hiệu: Dựa vào từ nàng ơi, chàng ơi
3. Thể hiện tình yêu, sự hiểu biết và niềm tự hào về các danh lam thắng cảnh của đất nước. Nhắn nhủ thế hệ sau cần tự hào, giữ gìn vẻ đẹp đó.
3. Biện pháp nghệ thuật nổi bật:
- Sử dụng lối nói đối đáp: Người hỏi – người trả lời, các cảnh đẹp với nét đẹp riêng được nhắc lại qua hai lời đối đáp.
- Tác dụng nhấn mạnh, thể hiện sự am hiểu, làm nổi bật cảnh đẹp của đất nước. Thể hiện niềm tự hào, tình yêu về vẻ đẹp của quê hương.
4. Một số bài ca dao về tình cảm gia đình, tình yêu quê hương, đất nước:
Việt Nam đất nước ta ơi
Mênh mông biển lúa đâu trời đẹp hơn
Cánh cò bay lả rập rờn
Mây mờ che đỉnh Trường Sơn sớm chiều
Hoặc:
Rủ nhau xem cảnh Kiếm Hồ
Xem cầu Thê Húc, xem chùa Ngọc Sơn
5) Viết đoạn văn nêu cảm nhận của em về vẻ đẹp của bài ca dao" Ở đâu năm cửa.. "trong đó có sử dụng từ láy và 1 số biện pháp tu từ đã học.
Tình yêu quê hương, đất nước, con người là một nội dung khá phổ biến của ca dao, dân ca. Đây là một trong những dề tài tiêu của ca dao. Ẩn chứa trong những câu hát là tình yêu chân thành, là niềm tự hào về vẻ đẹp của quê hương, đất nước, con người. Tiêu biểu là bài ca dao" Ở đâu năm cửa nàng ơi? ". Bài ca dao được thể hiện theo lối đối đáp đầy đặc sắc. Đây là câu hỏi và lời đáp về những địa danh nổi tiếng của đất nước trong những buổi hát giao lưu, hát đối đáp giao duyên của hai bên nam nữ ở các dịp lễ hội. Các câu hỏi xoay quanh kiến thức địa lí, lịch sử, văn háo dân tộc. Đó là những địa danh đẹp, nên thơ như tranh họa đồ . Cái duyên, cái tình được ẩn hiện trong cái đẹp, tự, hào về dất nước. Lời đối đáp của chàng trai, cô gái đã làm hiện lên một giang sơn gấm vóc, một đất nước với những danh lam, thắng cảnh đẹp đẽ, những huyền tích huyền thoại diệu kì. Bài ca dao thể hiện tình yêu, niềm tự hào về vẻ đẹp của quê hương đất nước.[/HIDETHANKS]
Đề số 2:
Đề bài: Đọc bài ca dao sau và trả lời các câu hỏi:
Đứng bên ni đồng ngó bên tê đồng, mênh mông bát ngát
Đứng bền tê đồng ngó bên ni đồng, bát ngát mênh mông
Thân em như chẽn lúa đòng đòng
Phất phơ dưới ngọn nắng hồng ban mai.
1) Bài ca dao là lời của ai? Vì sao em biết?
2) Khái quát nội dung chính của bài ca dao
3) Biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong bài? Tác dụng?
Qua các biện pháp nghệ thuật đã làm nổi bật vẻ đẹp của cảnh đẹp quê hương và nét đẹp của người con gái thôn quê.
4) Viết đoạn văn nêu cảm nhận của em về vẻ đẹp của bài ca dao" Đứng bên ni đồng.. "trong đó có sử dụng từ láy và 1 biện pháp tu từ đã học.
Trả lời:
[HIDETHANKS=1]1) Là lời của chàng trai nói với cô gái, dựa vào lời nói" Thân em ".
2) Bài ca dao ca ngợi vể đẹp của cánh đồng, của thiên nhiên rộng lớn tươi đẹp, ca ngợi vẻ đẹp trù phú, bát ngát của cánh đồng quê hương. Qua đó ca ngợi vẻ đẹp của cô thôn nữ.
3) Biện pháp nghệ thuật được sử dụng rất đa dạng:
- Biện pháp so sánh" thân em như chẽn lúa đòng đòng ", thể hiện nét đẹp, sức sống, tươi mới của người con gái như cây lúa sắp trổ bông.
- Thể thơ có sự thay đổi, sử dụng các câu tho 12, 8 chữ
- Sử dụng nhiều từ láy: Đòng đòng, phất phơ, mênh mông
- Dùng từ ngữ địa phương: Tê, ni
- Đảo ngữ: Mênh mông bát ngát, bát ngát mênh mông
Qua các biện pháp nghệ thuật đã làm nổi bật vẻ đẹp của cảnh đẹp quê hương và nét đẹp của người con gái thôn quê.[/HIDETHANKS]
* * * Mời các em đọc bài tiếp theo: Soạn bài: Những câu hát than thân –Đề ôn tập. Đọc bài ca dao, trả lời câu hỏi
Chúc các em học tốt. Thân ái. Pikachu!
- Ca dao, dân ca là những khái niệm tương đương, chỉ các thể loại trữ tình dân gian, kết hợp lời và nhạc, dùng để diễn tả đời sống nội tâm của con người.
II. Soạn bài – Câu hỏi Đọc hiểu – Những câu hát về tình yêu quê hương, đất nước, con người - Ngữ văn lớp 7
1. Bài ca dao số 1
Ở đâu năm cửa nàng ơi..
Sông nào sáu khúc nước chảy xuôi một dòng?
Sông nào bên đục, bên trong?
Núi nào thắt cổ bồng mà có thánh sinh?
Đền nào thiêng nhất xứ Thanh
Ở đâu mà lại có thành tiên xây? "
* * *
Thành Hà Nội năm cửa chàng ơi
Sông Lục Đầu sáu khúc nước chảy xuôi một dòng
Nước sông Thương bên đục bên trong,
Núi Đức Thánh Tản thắt cổ bồng lại có thánh sinh/
Đèn Sòng thiêng nhất cứ Thanh
Ở trên đỉnh Lạng có thành tiên xây.
a. Câu hỏi đọc hiểu:
Câu 1 (trang 39)
- Bài ca là sự đối đáp của chàng trai và cô gái, ta nhận ra thông qua hệ thống từ ngữ xưng hô" chàng "," nàng "
- Lối hát đối đáp thường được sử dụng trong ca dao vì: Mục đích thử tài nhau, thường được sử dụng hát đối đáp trong lao động
Câu 2 (trang 39)
- Hình thức hát đối đáp trong hát đố
+ Trai, gái thử tài nhau- đo độ hiểu biết kiến thức địa lí, lịch sử
- Câu hỏi và lời đáp hướng về nhiều địa danh ở nhiều kì của vùng Bắc Bộ: Không chỉ có đặc điểm địa lý tự nhiên, mà còn có cả dấu vết lịch sử, văn hóa nổi bật.
+ Người hỏi am hiểu tường tận và chọn nét tiêu biểu của từng địa danh để hỏi
+ Người đáp hiểu rõ nhất và trả lời đúng ý người hỏi
- Sự hỏi đáp thể hiện sự chia sẻ, hiểu biết cũng như niềm tự hào, tình yêu đối với quê hương đất nước, là cách để hai người bày tỏ tình cảm
b. Nhận xét:
- Bài ca sử dụng thể thơ: Lục bát biến thể
- Là lời đối đáp của chàng trai và cô gái nói về những địa danh, cảnh đẹp trên đất nước ta. Phần đầu là câu hỏi của chàng trai, phần sau là câu trả lời của cô gái về Thành Hà Nội: Năm cửa, sông Lục Đầu: Sáu khúc nước chảy xuôi một dòng; Sông Thương: Nước bên đục bên trong; núi Đức Thánh Tản: Thắt cổ bồng lại có thánh sinh; đền Sòng: Thiêng nhất xứ Thanh; tỉnh Lạng: Có thành tiên xây
- Qua đó thể hiện sự hiểu biết sâu sắc về những cảnh đẹp của quê hương, đất nước và sự sắc sảo trong cách ứng xử của trai gái làng quê Việt
2. Bài ca dao số 2
(Đọc thêm)
Những cảnh đẹp được nhắc đến: Kiếm Hồ, cầu Thê Húc, chùa Ngọc Sơn→ Gợi tình yêu, niềm tự hào về Hồ Gươm, Thăng Long, đất nước
- Câu hỏi cuối bài nhắc nhở các thế hệ con cháu tiếp tục giữ gìn và xây dựng non nước.
3. Bài ca dao số 3
(Đọc thêm)
- Bài ca dao ca ngợi vẻ đẹp con đường vào xứ Huế, đồng thời, thể hiện tình yêu, lòng tự hào và ý tình kết bạn tinh tế, sâu sắc
4. Bài ca dao số 4
Đứng bên ni đồng ngó bên tê đồng, mênh mông bát ngát
Đứng bền tê đồng ngó bên ni đồng, bát ngát mênh mông
Thân em như chẽn lúa đòng đòng
Phất phơ dưới ngọn nắng hồng ban mai.
a. Câu hỏi đọc hiểu
Câu 5 (trang 40) :
- Nét đặc biệt trong hai dòng thơ đầu bài 4: Dòng thơ 12 tiếng thay vì lục bát; phép điệp từ, đảo ngữ.
- Tác dụng, ý nghĩa: Gợi sự to lớn, rộng rãi, tràn đầy sự sống.
Câu 6 (trang 40) Hình ảnh cô gái được so sánh:
+ Chẽn lúa đòng đòng
+ Ngọn nắng hồng ban mai
→ Có sự tương đồng trẻ trung phơi phới với sức sống đang xuân
- Hai câu thơ cuối tạo điểm nhấn cho toàn bài khi làm nổi bật lên vẻ đẹp của cô gái.
⇒ Chính là con người, là cô thôn nữ mảnh mai, nhiều duyên thầm và đầy sức sống.
Câu 7 (trang 40) Bài ca dao số 4 là lời chàng trai:
+ Chàng trai thấy cánh đồng mênh mông và cô gái với vẻ đẹp mảnh mai, trẻ trung, đầy sức sống
+ Chàng trai ngợi ca cánh đồng và cô gái
- Đây là cách bày tỏ tình cảm của chàng trai với cô gái
- Ý kiến khác cho rằng đây là lời của cô gái lo lắng, than vãn về số phận nhỏ bé, bất định của cô gái.
+ Trước cánh đồng mênh mông, cô gái nghĩ về thân phận mình
+ Cô gái như" chẽn lúa đòng đòng "đẹp vẻ đẹp tự nhiên, tinh khiết, tươi tắn
+ Nỗi lo âu của cô gái thể hiện rõ nhất ở từ" phất phơ "và sự đối lập
+ Sự đối lập giữa mênh mông rộng lớn với chẽn lúa nhỏ nhoi
b. Nhận xét
- Bài ca dao sử dụng thể thơ lục bát biến thể; cấu trúc câu đặc biệt: Câu 1 và câu 2 dãn dài 12 tiếng, ngắt nhịp 4/4/4 cân đối, hài hòa, ngôn ngữ mang đậm dấu ấn vùng miền: Bên ni, bên tê.. nghệ thuật: Điệp ngữ, đảo ngữ, so sánh: Hình ảnh cô gái so sánh với" chẽn lúa đòng đòng "," phất phơ dưới ngọn nắng hồng ban mai "
- Bài ca dao khắc họa không gian rộng lớn, bát ngát, mênh mông của cảnh vật qua cái nhìn mải mê, sung sướng của người ngắm cảnh. Qua đó làm nổi bật hình ảnh người con gái tràn đầy sức sống, xuân sắc nhưng mảnh mai, yếu đuối
- Bài ca dao ca ngợi vẻ đẹp bức tranh thiên nhiên rộng lớn, trù phú cùng vẻ đpẹ và sức sống của con người lao động
III. Tổng kết
1. Giá trị nội dung
" Những câu hát về tình yêu quê hương, đất nước, con người "thường gợi nhiều hơn tả, hay nhắc đến tên núi, tên sông, tên vùng đất với những nét đặc sắc về hình thể, cảnh trí, lịch sử, văn hóa của từng địa danh. Đằng sau những câu hỏi, lời đáp, lời mời, lời nhắn gửi và các bức tranh phong cảnh là tình yêu chân chất, tinh tế và lòng tự hào đối với con người và quê hương, đất nước.
2. Giá trị nghệ thuật
- Sử dụng thể thơ lục bát, lục bát biến thể
- Sử dụng hình thức đối đáp, ướm hỏi quen thuộc trong ca dao
- Hình ảnh so sánh, ẩn dụ, ước lệ, tượng trưng..
- Các địa danh gần gũi, nổi tiếng..
IV. Câu hỏi– Đề ôn tập - Kiểm tra: Những câu hát về tình yêu quê hương, đất nước, con người
Đề số 1: Đọc bài ca dao sau và trả lời các câu hỏi:
Ở đâu năm cửa nàng ơi
Sông nào sáu khúc nước chảy xuôi một dòng?
Sông nào bên đục, bên trong?
Núi nào thắt cổ bồng mà có thánh sinh?
Đền nào thiêng nhất xứ Thanh
Ở đâu mà lại có thành tiên xây?
* * *
Thành Hà Nội năm cửa chàng ơi
Sông Lục Đầu sáu khúc nước chảy xuôi một dòng
Nước sông Thương bên đục bên trong,
Núi Đức Thánh Tản thắt cổ bồng lại có thánh sinh/
Đèn Sòng thiêng nhất cứ Thanh
Ở trên đỉnh Lạng có thành tiên xây.
1) Bài ca dao là lời của ai nói với ai? Dựa vào đâu mà em biết được điều đó?
2) Tình cảm, cảm xúc nổi bật được thể hiện qua bài ca dao là gì?
3) Để thể hiện những nội dung và cảm xúc ấy, tác giả dân gian đã sử dụng những biện pháp nghệ thuật nao? Hãy chỉ ra tác dụng của chúng.
4. Một số bài ca dao về tình cảm gia đình, tình yêu quê hương, đất nước:
Trả lời:
[HIDETHANKS=1]1. Là lời của chàng trai nói với cô gái.
Dấu hiệu: Dựa vào từ nàng ơi, chàng ơi
3. Thể hiện tình yêu, sự hiểu biết và niềm tự hào về các danh lam thắng cảnh của đất nước. Nhắn nhủ thế hệ sau cần tự hào, giữ gìn vẻ đẹp đó.
3. Biện pháp nghệ thuật nổi bật:
- Sử dụng lối nói đối đáp: Người hỏi – người trả lời, các cảnh đẹp với nét đẹp riêng được nhắc lại qua hai lời đối đáp.
- Tác dụng nhấn mạnh, thể hiện sự am hiểu, làm nổi bật cảnh đẹp của đất nước. Thể hiện niềm tự hào, tình yêu về vẻ đẹp của quê hương.
4. Một số bài ca dao về tình cảm gia đình, tình yêu quê hương, đất nước:
Việt Nam đất nước ta ơi
Mênh mông biển lúa đâu trời đẹp hơn
Cánh cò bay lả rập rờn
Mây mờ che đỉnh Trường Sơn sớm chiều
Hoặc:
Rủ nhau xem cảnh Kiếm Hồ
Xem cầu Thê Húc, xem chùa Ngọc Sơn
5) Viết đoạn văn nêu cảm nhận của em về vẻ đẹp của bài ca dao" Ở đâu năm cửa.. "trong đó có sử dụng từ láy và 1 số biện pháp tu từ đã học.
Tình yêu quê hương, đất nước, con người là một nội dung khá phổ biến của ca dao, dân ca. Đây là một trong những dề tài tiêu của ca dao. Ẩn chứa trong những câu hát là tình yêu chân thành, là niềm tự hào về vẻ đẹp của quê hương, đất nước, con người. Tiêu biểu là bài ca dao" Ở đâu năm cửa nàng ơi? ". Bài ca dao được thể hiện theo lối đối đáp đầy đặc sắc. Đây là câu hỏi và lời đáp về những địa danh nổi tiếng của đất nước trong những buổi hát giao lưu, hát đối đáp giao duyên của hai bên nam nữ ở các dịp lễ hội. Các câu hỏi xoay quanh kiến thức địa lí, lịch sử, văn háo dân tộc. Đó là những địa danh đẹp, nên thơ như tranh họa đồ . Cái duyên, cái tình được ẩn hiện trong cái đẹp, tự, hào về dất nước. Lời đối đáp của chàng trai, cô gái đã làm hiện lên một giang sơn gấm vóc, một đất nước với những danh lam, thắng cảnh đẹp đẽ, những huyền tích huyền thoại diệu kì. Bài ca dao thể hiện tình yêu, niềm tự hào về vẻ đẹp của quê hương đất nước.[/HIDETHANKS]
Đề số 2:
Đề bài: Đọc bài ca dao sau và trả lời các câu hỏi:
Đứng bên ni đồng ngó bên tê đồng, mênh mông bát ngát
Đứng bền tê đồng ngó bên ni đồng, bát ngát mênh mông
Thân em như chẽn lúa đòng đòng
Phất phơ dưới ngọn nắng hồng ban mai.
1) Bài ca dao là lời của ai? Vì sao em biết?
2) Khái quát nội dung chính của bài ca dao
3) Biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong bài? Tác dụng?
Qua các biện pháp nghệ thuật đã làm nổi bật vẻ đẹp của cảnh đẹp quê hương và nét đẹp của người con gái thôn quê.
4) Viết đoạn văn nêu cảm nhận của em về vẻ đẹp của bài ca dao" Đứng bên ni đồng.. "trong đó có sử dụng từ láy và 1 biện pháp tu từ đã học.
Trả lời:
[HIDETHANKS=1]1) Là lời của chàng trai nói với cô gái, dựa vào lời nói" Thân em ".
2) Bài ca dao ca ngợi vể đẹp của cánh đồng, của thiên nhiên rộng lớn tươi đẹp, ca ngợi vẻ đẹp trù phú, bát ngát của cánh đồng quê hương. Qua đó ca ngợi vẻ đẹp của cô thôn nữ.
3) Biện pháp nghệ thuật được sử dụng rất đa dạng:
- Biện pháp so sánh" thân em như chẽn lúa đòng đòng ", thể hiện nét đẹp, sức sống, tươi mới của người con gái như cây lúa sắp trổ bông.
- Thể thơ có sự thay đổi, sử dụng các câu tho 12, 8 chữ
- Sử dụng nhiều từ láy: Đòng đòng, phất phơ, mênh mông
- Dùng từ ngữ địa phương: Tê, ni
- Đảo ngữ: Mênh mông bát ngát, bát ngát mênh mông
Qua các biện pháp nghệ thuật đã làm nổi bật vẻ đẹp của cảnh đẹp quê hương và nét đẹp của người con gái thôn quê.[/HIDETHANKS]
* * * Mời các em đọc bài tiếp theo: Soạn bài: Những câu hát than thân –Đề ôn tập. Đọc bài ca dao, trả lời câu hỏi
Chúc các em học tốt. Thân ái. Pikachu!
Chỉnh sửa cuối:
