[Mộng Nguyệt Cầm]

Hông đậu từ

Tác giả: Tào Tuyết Cần

Tên dịch nghĩa: Bài ca đậu đỏ

Ngôn ngữ: Chữ Hán

Thể thơ: Từ phẩm

Thời kỳ: Thanh

紅豆詞

滴不盡相思血淚拋紅豆,

開不完春柳春花滿畫樓;

睡不穩紗窗風雨黃昏后,

忘不了新愁與舊愁.

咽不下玉粒金波噎滿喉,

照不盡菱花鏡里形容瘦.

展不開的眉頭,

捱不明的更漏－－

呀!

恰便似遮不住的青山隱隱,

流不斷的綠水悠悠.

Phiên âm:

Hồng đậu từ

Trích bất tận, tương tư huyết lệ phao hồng đậu

Khai bất hoàn, xuân liễu xuân hoa mãn hoạch lâu

Thụy bất ổn, sa song phong vũ hoàng hôn hậu

Vong bất liễu, tân sầu dữ cựu sầu

Yến bất há, ngọc lạp kim ba ế mãn hầu

Chiếu bất tận, lăng hoa kính lý hình dung sấu

Triển bất khai để my đầu

Nhai bất minh để canh lậu

Nha!

Kháp tiện tự: Già bất trú để thanh sơn ẩn ẩn

Lưu bất đoạn để lục thuỷ du du.

Dịch nghĩa:

Hồng đậu từ

Nhỏ không dứt, dòng huyết lệ tương tư rơi xuống như những hạt đậu đỏ

Nở không trọn, liễu xuân, hoa xuân khắp chốn lầu son

Ngủ không yên, mưa gió bên ngoài màn song sau buổi hoàng hôn

Quên chẳng được, sầu mới lẫn sầu cũ

Nuốt chẳng trôi, những gạo ngọc miệng vàng nghẹn đầy cổ họng (ko nuốt được)

Soi chẳng hết, hình dung gầy võ trong gương hoa ấu

Đầu mày giương chẳng mở

Canh khuya cứ lần lữa không sáng

A!

Vừa đúng như: Non xanh thấp thoáng không ngăn lại được

Nước biếc mênh mang trôi đi không ngừng

Dịch thơ (Bản dịch của Lạc Nhạn) :

Còn chảy mãi lệ tương tư thẫm đỏ

Hoa, liễu buồn thôi nở chốn lầu son,

Không yên giấc, mưa gió ngoài song cửa

Sầu với sầu, tìm đến cuối hoàng hôn

Nuốt chẳng trôi, những lời vàng tiếng ngọc

Gương sáng soi khuôn mặt đã hao gầy

Mày chau lại, mong canh thâu chóng hết

Chao ôi!

Non xanh thấp thoáng không ngăn được

Nước biếc mênh mông trôi chẳng dừng.

Chú thích:

Hồng đậu: Đậu hồng, Việt Nam ta chỉ gọi đậu đỏ, là hình ảnh tượng trưng cho lòng nhớ nhau (cho sự tương tư của nam nữ). Theo phong tục ở đất Giang Nam khi người ta xa nhau, họ thường cài đậu hồng trên tóc để tỏ lòng nhớ nhau. Khi đậu hồng bị vứt bỏ là biểu hiện lòng không còn nhớ nhau nữa. Đây là hình ảnh đã trở thành ẩn dụ trong văn họcTrung Quốc, xuất hiện từ thời nhà Đường.

Cảm nhận:

Nguyên tác Hồng đậu khúc là lời thơ của Tào Tuyết Cần trong tác phẩm Hồng lâu mộng được Vương Lập Bình phổ nhạc để hát theo nội dung phim. Đây là bài ca mà Giả Bảo Ngọc (nhân vật chính trong Hồng Lâu Mộng) đã hát lên trong một buổi tiệc để nhớ người yêu là Lâm Đại Ngọc. Để bày tỏ một nỗi lòng tương tư, một thứ tình cảm đẹp đẽ nhưng lại khiến người ta day dứt mãi không thôi. Tương tư cứ ngỡ là một cuộc tình nhưng hóa ra là cả một cuộc đời mà Gia Bảo Ngọc dành cho Lâm Đại Ngọc.