Đọc hiểu Áo trắng - Huy Cận - Áo trắng đơn sơ, mộng trắng trong

Đọc bài thơ sau:

ÁO TRẮNG - HUY CẬN

Áo trắng đơn sơ, mộng trắng trong,

Hôm xưa em đến, mắt như lòng

Nở bừng ánh sáng. Em đi đến,

Gót ngọc dồn hương, bước tỏa hồng.

Em đẹp bàn tay ngón ngón thon;

Em duyên đôi má nắng hoe tròn.

Em lùa gió biếc vào trong tóc

Thổi lại phòng anh cả núi non.

Em nói, anh nghe tiếng lẫn lời;

Hồn em anh thở ở trong hơi.

Nắng thơ dệt sáng trên tà áo,

Lá nhỏ mừng vui phất cửa ngoài.

Đôi lứa thần tiên suốt một ngày.

Em ban hạnh phúc chứa đầy tay.

Dịu dàng áo trắng trong như suối

Tỏa phất đôi hồn cánh mộng bay.

(Áo trắng, Huy Cận, in trong Lửa thiêng, Nxb Hội Nhà Văn)​

* Huy Cận

Huy Cận là một trong những nhà thơ tiêu biểu của phong trào Thơ mới (1932-1945). Ông sinh năm 1919 tại làng Ân Phú, huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh. Thơ Huy Cận mang đậm chất suy tư, chiêm nghiệm về cuộc đời, về con người và vũ trụ.

​

"Áo trắng" là một trong những bài thơ tiêu biểu nhất của Huy Cận, được sáng tác vào năm 1938. Bài thơ thể hiện tình yêu tha thiết của nhà thơ đối với tuổi học trò, đối với những gì đẹp đẽ, trong sáng của tuổi trẻ.

Lựa chọn đáp án đúng:

Câu 1. Chỉ ra phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong bài thơ?

A. Tự sự

B. Biểu cảm

C. Nghị luận

D. Thuyết minh

Câu 2. Bài thơ trên được viết theo thể thơ nào?

A. Bảy chữ

B. Lục bát

C. Song thất lục bát

D. Tự do

Câu 3. Chủ thể trữ tình trong bài thơ là:

A. Nhân vật "anh"

B. Nhân vật "em"

C. Tác giả

D. Cả A và B

Câu 4. Hình ảnh trung tâm của bài thơ là:

A. Hình ảnh áo trắng

B. Hình ảnh cô gái

C. Hình ảnh bàn tay

D. Hình ảnh mái tóc

Câu 5. Dòng thơ nào sau đây nói về niềm vui gặp gỡ?

A. Hôm xưa em đến mắt như lòng

B. Thổi lại phòng anh cả núi non

C. Đôi lứa thần tiên suốt một ngày

D. Em nói, anh nghe tiếng lẫn lời

Câu 6. Phát biểu nào sau đây nói về vẻ đẹp của cô gái trong bài thơ?

A. Vẻ đẹp rực rỡ, tươi vui

B. Vẻ đẹp đoan trang, thùy mị

C. Vẻ đẹp tinh khôi, thánh thiện

D. Vẻ đẹp đằm thắm, dịu dàng

Câu 7. Phát biểu nào sau đây nói về tâm trạng của chủ thể trữ tình trong bài thơ?

A. Tâm trạng hạnh phúc khi người yêu đến thăm

B. Tâm trạng nhớ nhung khi xa người yêu

C. Tâm trạng bối rối khi gặp người yêu

D. Tâm trạng ngỡ ngàng khi gặp người yêu

Trả lời câu hỏi/ Thực hiện các yêu cầu:

Câu 8. Chỉ ra ý nghĩa biểu tượng của hình ảnh "áo trắng" trong bài thơ?

Câu 9. Nêu chủ đề của bài thơ?

Câu 10. Theo bạn, tuổi học trò nên yêu không? Lí giải?

Câu 11; Bạn hãy viết bài văn nghị luận phân tích, đánh giá chủ đề và những nét đặc sắc về cấu tứ và hình ảnh trong bài thơ "Áo trắng" (Huy Cận).

*Đáp án

Câu 1: B

Câu 2: A

Câu 3: A

Câu 4: B

Câu 5: C

Câu 6: C

Câu 7: A

Câu 8:

Ý nghĩa biểu tượng của hình ảnh "áo trắng" trong bài thơ: Áo trắng vừa là biểu tượng của tuổi học trò, vừa là biểu tượng cho vẻ đẹp tinh khôi, trong trắng của cô gái, đồng thời cũng là biểu tượng cho sự thơ mộng, trong sáng của tình yêu tuổi học trò.

Câu 9:

Chủ đề của bài thơ: Bài thơ là tiếng lòng hạnh phúc, vui sướng ngất ngây của cậu học trò khi được sống trong tình yêu thơ mộng; là tâm trạng ngỡ ngàng trước vẻ đẹp tinh khôi, trong sáng của người yêu.

Câu 10:

- Nên yêu, nếu nó là tình yêu trong sáng, tươi đẹp, tạo niềm vui và động lực trong học tập, giúp đỡ nhau cùng tiến bộ.

- Không nên, nếu nó vượt quá giới hạn, chi phối tiêu cực đến tâm trí, gây ảnh hưởng đến học tập.

Câu 11:

I. MỞ BÀI

- Giới thiệu tác giả và tác phẩm: "Áo trắng" là một trong những bài thơ hay nhất viết về tình yêu của Huy Cận nói riêng và của phong trào thơ Mới nói chung.

- Nêu nội dung khái quát cần phân tích, đánh giá: Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng đi vào phân tích, đánh giá chủ đề và những nét đặc sắc về cấu tứ và hình ảnh của bài thơ.

II. THÂN BÀI

1. Xác định và phân tích, đánh giá chủ đề:

A. Xác định chủ đề:

Bài thơ là là tâm trạng ngỡ ngàng trước vẻ đẹp tinh khôi, trong sáng của người yêu; là niềm hạnh phúc, vui sướng ngất ngây của cậu học trò khi được sống trong tình yêu thơ mộng.

B. Phân tích, đánh giá chủ đề:

- Tình yêu tuổi học trò là một chủ đề khá quen thuộc trong thơ ca hiện đại. Tình yêu tuổi học trò trong "Áo trắng" của Huy Cận vừa mang những vẻ đẹp chung, vừa có những nét độc đáo, gây ấn tượng sâu đậm trong lòng người đọc.

- Chàng trai trong bài thơ quả là đang ngập tràn hạnh phúc ngất ngây, và niềm hạnh phúc ấy khiến cho hình ảnh người yêu hiện lên trong bài thơ thật lung linh, thơ mộng, cảnh trí cũng nhân đó mà trở nên lung linh, thơ mộng. Quả thật, tình yêu ấy, người con gái ấy như là ánh hào quang rực rỡ, làm choáng ngợp đôi mắt và tâm hồn của cậu học trò.

- Khoảnh khắc gặp gỡ với người yêu đã làm thăng hoa cuộc đời, biến cuộc đời thành một cõi thần tiên. Và trong cõi thần tiên ấy, thì người con gái chính là thiên thần, người đã "ban" hạnh phúc cho chàng trai.

- Qua bài thơ, qua những hình ảnh tươi sáng, rực rỡ và đầy thơ mộng, tình yêu tuổi học trò hiện lên thật lung linh, thật say đắm nhưng vẫn thật hồn nhiên, trong sáng.

2. Phân tích, đánh giá nghệ thuật:

- Cấu tứ của bài thơ: Bài thơ được triển khai theo cái tứ gặp gỡ: Cô gái đến thăm chàng trai mình yêu. Cuộc gặp gỡ ấy được cảm nhận qua cái nhìn (từ xa đến gần), qua tâm trạng của chàng trai (từ ngạc nhiên ngỡ ngàng đến đắm say hạnh phúc). Bắt đầu từ cái hình ảnh "nở bừng ánh sáng em đi đến" với "gót ngọc dồn hương", "bước tỏa hồng", rồi gần hơn với bàn tay "ngón ngón thon", "đôi má nắng hoe tròn", với mái tóc, rồi hơi thở, tiếng nói, rồi tất cả dần hòa quyện tạo thành một sự say đắm trong hạnh phúc hội ngộ. Bài thơ kết thúc với sự hòa hợp và thăng hoa của hai tâm hồn tinh khôi: "Dịu dàng áo trắng trong như suối/ Tỏa phất đôi hồn cánh mộng bay". Với cấu tứ như vậy, bài thơ giống như một câu chuyện kể về sự diễn tiến của cuộc gặp gỡ, vừa thể hiện những bước đi của tình yêu từ chớm nở đến viên thành. Cấu tứ ấy cũng cho ta thấy được những cung bậc cảm xúc mỗi lúc một mãnh liệt của chàng trai đang yêu.

- Nghệ thuật xây dựng hình ảnh:

Hình tượng trung tâm của bài thơ là cô gái, qua cái nhìn say đắm của chàng trai. Tất cả các hình ảnh trong bài thơ đều tập trung thể hiện vẻ đẹp lung linh tỏa sáng, tinh khôi thơ mộng của hình tượng trung tâm đó.

+ Mở đầu bài thơ là sự xuất hiện của hình ảnh "áo trắng", gợi lên vẻ đẹp trong trắng của tuổi học trò với "mộng trắng trong". Màu trắng ấy khiến cô gái khi xuất hiện, như tỏa ra ánh sáng rực rỡ: "Nở bừng ánh sáng".

+ Những bước đi của cô gái cũng được miêu tả thật đẹp với "gót ngọc dồn hương, bước tỏa hồng". Dưới cái nhìn si tình, lãng mạn của chàng trai, cô gái mang một vẻ đẹp trong ngần, tỏa ra hương thơm kì diệu.

+ Khi đến gần hơn, vẻ đẹp của cô gái được miêu tả ở "bàn tay ngón ngón thon", ở "đôi má nắng hoe tròn", mái tóc xanh tràn đầy sức sống, như mang cả hơi thở của trời đất, núi non.

+ Không chỉ ngỡ ngàng say đắm trước vẻ đẹp, chàng trai còn say đắm cả tiếng nói ngọt ngào của người yêu, hứng trọn cả "tiếng lẫn lời".

+ Bài thơ khép lại cũng với hình ảnh "áo trắng", nhưng giờ đây nó đã thăng hoa hơn, để không còn là tà áo trắng trong hiện thực, mà dường như đã trở thành đôi cánh của thiên thần, khiến cả đôi hồn cùng bay lên trong một tình yêu thần tiên say đắm.

Như vậy, toàn bộ hệ thống hình ảnh trong bài thơ đều thống nhất tập trung làm nổi bật vẻ đẹp tinh khôi của cô gái; đồng thời cũng làm nổi bật vẻ đẹp trong trẻo, thơ mộng của tình yêu tuổi học trò.

III. KẾT BÀI

- Khẳng định khái quát những nét đặc sắc về chủ đề và nghệ thuật của bài thơ: Với cấu tứ độc đáo và hệ thống hình ảnh đẹp đẽ, "Áo trắng" xứng đáng được coi là bài thơ tình yêu tuổi học trò hay nhất của Huy Cận nói riêng và thơ ca hiện đại Việt Nam nói chung viết về tình yêu thơ mộng, lãng mạn và trong sáng của tuổi học trò.

- Nêu tác động của tác phẩm đối với bản thân hoặc cảm nghĩ sau khi đọc, thưởng thức bài thơ: Bài thơ khiến ta thêm yêu khoảng thời gian cắp sách tới trường, biết quý trọng và nâng niu những rung động đầu đời hồn nhiên, trong sáng.