Bài viết: 45 
333
0
SỨC SỐNG MÃNH LIỆT CỦA NHÂN VẬT MỊ TRONG ĐÊM TÌNH MÙA XUÂN
I. Mở bài
Giới thiệu về tác giả, tác phẩm, hoàn cảnh của Mị trong đêm tình mùa xuân.
II. Thân bài
1) Khái quát tác phẩm
– Sức sống mãnh liệt: Sức sống là khả năng sống, khả năng bứt phá, vượt lên điều kiện, hoàn cảnh sống khắc nghiệt. Sức sống tiềm tàng, mãnh liệt là khả năng nội sinh trong những hoàn cảnh, thử thách khắc nghiệt nhất. Một bông hoa dại mọc lên giữa vùng sỏi đá khô cần, một con người dâm vượt qua ranh giới giữa sự sống và cái chết, cường quyền và thần quyền.. đều là biểu hiện của sức sống tiềm tàng, mãnh liệt.
– Hoàn cảnh sáng tác: Tác phẩm là kết quả của chuyến đi cùng bộ đội vào giải phóng Tây Bắc năm 1952 của Tô Hoài. Đây là chuyến đi thực tế dài 8 tháng sống với đồng bào các dân tộc thiểu số từ khu du kích trên núi cao đến những bản làng mới giải phóng của nhà văn. Giới thiệu sơ lược hoàn cảnh của Mị, từ đó dẫn đến sức sống mãnh liệt trong đêm tình mùa xuân (chi tiết tiếng sáo).
– Pantesla – nhà văn Nga đã từng nói: "Nếu đã có một hoàn cảnh làm tê liệt tâm hồn con người thì cũng sẽ có một hoàn cảnh đánh thức được nó" Liệu có hoàn cảnh nào ở đây? Phép màu nào ở đây? Kỳ diệu thay và đơn giản thay, đó là tiếng sáo Mị nghe được trong đêm tình mùa xuân. Chính nó đã đánh thức sức sống của khát vọng hạnh phúc, khát vọng tuổi trẻ, khát vọng tự do trong nàng.
2) Sức sống của Mị trong đêm tình mùa xuân
a. Thiết tha bồi hồi:
– Khung cảnh mùa xuân ở Hồng Ngài hiện lên thật đẹp với hình ảnh của "những chiếc váy hoa xòe như con bướm sặc sỡ, không khí trở nên vui tươi" đám trẻ đợi Tết chơi quay, cười ầm ".
– Sự xuất hiện của tiếng sáo" ngoài đầu núi lấp ló đã có tiếng ai thổi sáo rủ bạn đi chơi "=> Tiếng sáo như đang mời gọi những người bạn làng đến chơi cùng.
– Lần đầu tiên sau bao nhiêu năm tháng sống trong vô cảm, trái tim của người con gái đã được đánh thức, Mị thiết tha bồi hồi". Thậm chí, Mị còn nhấm thầm theo lời bài hát => Ý thức của Mị về cuộc sống đã trở lại.
b. Ý thức về tuổi trẻ
– Tâm lý nổi loạn "Mị lén lấy hũ rượu, uống ừng ực từng bát".
– Trong cơn men say, "tại Mị văng vẳng tiếng sáo gọi bạn đầu làng". Tiếng sáo mỗi lúc tiến gần hơn đến Mị, cứ thế vang lên bên tai gọi Mị đến chơi cùng. Tiếng sáo chính là chất xúc tác đánh thức những ký ức đẹp đẽ trong Mị. Mị nhớ lại quá khứ vàng son của mình "Mị thổi sáo giỏi, thổi lá cũng hay như thổi sáo, có biết bao người mê ngày đêm đã thổi sáo đi theo Mị. Mỗi khi tết đến xuân về, tài năng của Mị đã làm bao kẻ si tình chết mê, chết mệt bởi tiếng sáo.
– Trong men rượu nồng nàn, ký ức bừng sáng," lòng Mị đột nhiên vui sướng như những đêm tết ngày trước ". Con rùa nuôi trong xó cửa ấy đã không còn lùi lũi nữa rồi. Nó đã phá vỡ cái bức tường vô cảm kia để khát khao tìm ra thiên đường mùa xuân của tuổi trẻ, của hạnh phúc.
–" Mị trẻ lắm. Mị hãy còn trẻ. Mị muốn đi chơi ". Còn trẻ nghĩa là còn sức sống, còn khao khát sống, còn muốn yêu thương. Những câu văn ngắn nối tiếp nhau dường như đang hối thúc lòng Mị hãy bước ra khỏi căn phòng chật hẹp kia để tận hưởng cuộc sống, hãy sống trọn thời thanh xuân đẹp đẽ của mình.
c. Hờn tủi cho thân phận
– Tủi thân khi nghĩ về thực tại" Mị và A Sử không có lòng với nhau mà cũng phải ở với nhau.
– Mị lại tưởng đến nắm lá ngón, Mị ước ao có "nếu nắm lá ngón trong tay lúc này Mị sẽ ăn cho chết ngay chứ không buồn nhớ lại nữa, nhớ lại nước mắt chỉ ứa ra". Muốn chết để giải thoát nỗi đọa đày, muốn chết để thoát khỏi bi kịch, hơn hết, Tô Hoài đã mang đến cho người đọc sự lột xác của Mị.
– Hòa cùng với men rượu, tiếng sáo mỗi lúc lại trở nên hấp dẫn, "Tiếng sao gọi bạn yêu vẫn lửng lơ bay ngoài đường". Mặc cho sự hờn tủi dâng lên, Mị vẫn đắm chìm trong những âm thanh của tiếng sáo.
d. Khát vọng sống cháy bỏng
– Mị hành động trong lặng lẽ. Lặng lẽ nhưng mãnh liệt. Mị "lấy ống mỡ, xắn một miếng, bỏ vào đĩa đèn cho sáng". Mị đã thắp lên ngọn đèn trong căn phòng u ám, đặc cóng muộn phiền. Ngọn đèn thắp sáng tâm hồn Mị, đốt cháy cả nỗi khát khao vượt ra khỏi bức tường địa ngục để đến với thế giới ngoài kia đang dập dìu tiếng sáo, "trang đầu Mị đang rập rờn tiếng sáo".
– Sự trỗi dậy mãnh liệt của nhân vật "Mị quấn lại tóc. Mị với tay lấy cái váy hoa vật ở phía trong vách". Mị hành động thản nhiên, dù Mị biết A Sử đang hiện diện trong căn buồng của Mị. Nhưng Mị không sợ, bóng ma thần quyền đã không thế nào làm gì được Mị nữa rồi.
e. Sức sống vẫn âm ỉ cháy
– A Sử trói Mị thật tàn nhẫn "xách có một thúng sợi đay ra trói đứng Mỹ, quấn tóc Mị lên cột. => Sợi dây đó chính là xiềng xích trói buộc cuộc đời Mỹ.
– Lúc này đây, Mị đâu còn sống bằng thể xác nữa mà Mị đang thực sự đang sống bằng tâm hồn. A Sử trói được thế xác của Mị nhưng không thế nào trói được tâm hồn của Mị. Bởi tâm hồn Mị đã vượt ra khỏi cái lỗ vuông bằng bàn tay kia để sống cùng đêm tình của tuổi trẻ." Mị vẫn nghe tiếng sáo đưa Mị đi theo những cuộc chơi, những đám chơi ".
– Có lúc tiếng sáo nhập cả vào hồn Mị làm Mị bừng lên như ngọn lửa gặp cơn gió lớn" Mị vùng bước đi ". Hành động này cho thấy Mị không hề biết mình đang bị trói.
– Nhưng rồi" tay chân đau không cựa được "lại đưa Mị về với hiện thực cay đắng" Mị thổn thức nghĩ mình không bằng con người. Nhưng sức sống ấy vẫn âm ỉ cháy dù đau đớn, tủi nhục.
– Suốt đêm, những sự vật quen thuộc cứ hiện lên trong Mị "Hơi rượu tỏa. Tiếng sáo. Tiếng chó sủa xa xa. Đấy chính là cuộc giằng xé giữa hiện tại nghiệt ngã và quá khứ rực rỡ. Lúc mê thì sống trong" hơi rượu tỏa "cùng tiếng sáo mênh mang gọi bạn tình. Lúc tỉnh thì" nồng nàn tha thiết nhớ "
– Mị tỉnh dậy và nhớ lại câu chuyện người đàn bà bị chồng trói chết trong căn nhà này. Và Mỹ đã sợ, sợ chết" Mị cựa quậy xem thử mình còn sống hay đã chết ". Sợ chết là biểu hiện của lòng ham sống.
⇒ Sức sống trong con người khốn khổ ấy đã không lụi tàn mà ngược lại vẫn mãnh liệt như những đợt sóng ngầm gầm gào trong lòng đại dương tưởng như không gì có thể dập tắt nổi.
3) Đặc sắc nghệ thuật
– Tạo tình huống truyện độc đáo, hấp dẫn
– Nghệ thuật miêu tả diễn biến tâm trạng nhân vật tài tình
– Nghệ thuật xây dựng nhân vật sinh động, có cá tính
– Ngôn ngữ sinh động, sáng tạo, giàu tính tạo hình
– Nghệ thuật kể chuyện lôi cuốn, hấp dẫn
III. Kết bài
Nhà văn Lỗ Tấn đã từng nói:" Một tia lửa hôm nay báo hiệu một đám cháy ngày mai". Khát vọng sống, khát vọng tình yêu trong Mị vẫn tồn tại âm ỉ như một tia lửa hồng không bao giờ bị dập tắt và sẽ vùng lên mạnh mẽ thành một đám cháy lớn dẫu cho có bị chôn vùi dưới lớp tro tàn.
I. Mở bài
Giới thiệu về tác giả, tác phẩm, hoàn cảnh của Mị trong đêm tình mùa xuân.
II. Thân bài
1) Khái quát tác phẩm
– Sức sống mãnh liệt: Sức sống là khả năng sống, khả năng bứt phá, vượt lên điều kiện, hoàn cảnh sống khắc nghiệt. Sức sống tiềm tàng, mãnh liệt là khả năng nội sinh trong những hoàn cảnh, thử thách khắc nghiệt nhất. Một bông hoa dại mọc lên giữa vùng sỏi đá khô cần, một con người dâm vượt qua ranh giới giữa sự sống và cái chết, cường quyền và thần quyền.. đều là biểu hiện của sức sống tiềm tàng, mãnh liệt.
– Hoàn cảnh sáng tác: Tác phẩm là kết quả của chuyến đi cùng bộ đội vào giải phóng Tây Bắc năm 1952 của Tô Hoài. Đây là chuyến đi thực tế dài 8 tháng sống với đồng bào các dân tộc thiểu số từ khu du kích trên núi cao đến những bản làng mới giải phóng của nhà văn. Giới thiệu sơ lược hoàn cảnh của Mị, từ đó dẫn đến sức sống mãnh liệt trong đêm tình mùa xuân (chi tiết tiếng sáo).
– Pantesla – nhà văn Nga đã từng nói: "Nếu đã có một hoàn cảnh làm tê liệt tâm hồn con người thì cũng sẽ có một hoàn cảnh đánh thức được nó" Liệu có hoàn cảnh nào ở đây? Phép màu nào ở đây? Kỳ diệu thay và đơn giản thay, đó là tiếng sáo Mị nghe được trong đêm tình mùa xuân. Chính nó đã đánh thức sức sống của khát vọng hạnh phúc, khát vọng tuổi trẻ, khát vọng tự do trong nàng.
2) Sức sống của Mị trong đêm tình mùa xuân
a. Thiết tha bồi hồi:
– Khung cảnh mùa xuân ở Hồng Ngài hiện lên thật đẹp với hình ảnh của "những chiếc váy hoa xòe như con bướm sặc sỡ, không khí trở nên vui tươi" đám trẻ đợi Tết chơi quay, cười ầm ".
– Sự xuất hiện của tiếng sáo" ngoài đầu núi lấp ló đã có tiếng ai thổi sáo rủ bạn đi chơi "=> Tiếng sáo như đang mời gọi những người bạn làng đến chơi cùng.
– Lần đầu tiên sau bao nhiêu năm tháng sống trong vô cảm, trái tim của người con gái đã được đánh thức, Mị thiết tha bồi hồi". Thậm chí, Mị còn nhấm thầm theo lời bài hát => Ý thức của Mị về cuộc sống đã trở lại.
b. Ý thức về tuổi trẻ
– Tâm lý nổi loạn "Mị lén lấy hũ rượu, uống ừng ực từng bát".
– Trong cơn men say, "tại Mị văng vẳng tiếng sáo gọi bạn đầu làng". Tiếng sáo mỗi lúc tiến gần hơn đến Mị, cứ thế vang lên bên tai gọi Mị đến chơi cùng. Tiếng sáo chính là chất xúc tác đánh thức những ký ức đẹp đẽ trong Mị. Mị nhớ lại quá khứ vàng son của mình "Mị thổi sáo giỏi, thổi lá cũng hay như thổi sáo, có biết bao người mê ngày đêm đã thổi sáo đi theo Mị. Mỗi khi tết đến xuân về, tài năng của Mị đã làm bao kẻ si tình chết mê, chết mệt bởi tiếng sáo.
– Trong men rượu nồng nàn, ký ức bừng sáng," lòng Mị đột nhiên vui sướng như những đêm tết ngày trước ". Con rùa nuôi trong xó cửa ấy đã không còn lùi lũi nữa rồi. Nó đã phá vỡ cái bức tường vô cảm kia để khát khao tìm ra thiên đường mùa xuân của tuổi trẻ, của hạnh phúc.
–" Mị trẻ lắm. Mị hãy còn trẻ. Mị muốn đi chơi ". Còn trẻ nghĩa là còn sức sống, còn khao khát sống, còn muốn yêu thương. Những câu văn ngắn nối tiếp nhau dường như đang hối thúc lòng Mị hãy bước ra khỏi căn phòng chật hẹp kia để tận hưởng cuộc sống, hãy sống trọn thời thanh xuân đẹp đẽ của mình.
c. Hờn tủi cho thân phận
– Tủi thân khi nghĩ về thực tại" Mị và A Sử không có lòng với nhau mà cũng phải ở với nhau.
– Mị lại tưởng đến nắm lá ngón, Mị ước ao có "nếu nắm lá ngón trong tay lúc này Mị sẽ ăn cho chết ngay chứ không buồn nhớ lại nữa, nhớ lại nước mắt chỉ ứa ra". Muốn chết để giải thoát nỗi đọa đày, muốn chết để thoát khỏi bi kịch, hơn hết, Tô Hoài đã mang đến cho người đọc sự lột xác của Mị.
– Hòa cùng với men rượu, tiếng sáo mỗi lúc lại trở nên hấp dẫn, "Tiếng sao gọi bạn yêu vẫn lửng lơ bay ngoài đường". Mặc cho sự hờn tủi dâng lên, Mị vẫn đắm chìm trong những âm thanh của tiếng sáo.
d. Khát vọng sống cháy bỏng
– Mị hành động trong lặng lẽ. Lặng lẽ nhưng mãnh liệt. Mị "lấy ống mỡ, xắn một miếng, bỏ vào đĩa đèn cho sáng". Mị đã thắp lên ngọn đèn trong căn phòng u ám, đặc cóng muộn phiền. Ngọn đèn thắp sáng tâm hồn Mị, đốt cháy cả nỗi khát khao vượt ra khỏi bức tường địa ngục để đến với thế giới ngoài kia đang dập dìu tiếng sáo, "trang đầu Mị đang rập rờn tiếng sáo".
– Sự trỗi dậy mãnh liệt của nhân vật "Mị quấn lại tóc. Mị với tay lấy cái váy hoa vật ở phía trong vách". Mị hành động thản nhiên, dù Mị biết A Sử đang hiện diện trong căn buồng của Mị. Nhưng Mị không sợ, bóng ma thần quyền đã không thế nào làm gì được Mị nữa rồi.
e. Sức sống vẫn âm ỉ cháy
– A Sử trói Mị thật tàn nhẫn "xách có một thúng sợi đay ra trói đứng Mỹ, quấn tóc Mị lên cột. => Sợi dây đó chính là xiềng xích trói buộc cuộc đời Mỹ.
– Lúc này đây, Mị đâu còn sống bằng thể xác nữa mà Mị đang thực sự đang sống bằng tâm hồn. A Sử trói được thế xác của Mị nhưng không thế nào trói được tâm hồn của Mị. Bởi tâm hồn Mị đã vượt ra khỏi cái lỗ vuông bằng bàn tay kia để sống cùng đêm tình của tuổi trẻ." Mị vẫn nghe tiếng sáo đưa Mị đi theo những cuộc chơi, những đám chơi ".
– Có lúc tiếng sáo nhập cả vào hồn Mị làm Mị bừng lên như ngọn lửa gặp cơn gió lớn" Mị vùng bước đi ". Hành động này cho thấy Mị không hề biết mình đang bị trói.
– Nhưng rồi" tay chân đau không cựa được "lại đưa Mị về với hiện thực cay đắng" Mị thổn thức nghĩ mình không bằng con người. Nhưng sức sống ấy vẫn âm ỉ cháy dù đau đớn, tủi nhục.
– Suốt đêm, những sự vật quen thuộc cứ hiện lên trong Mị "Hơi rượu tỏa. Tiếng sáo. Tiếng chó sủa xa xa. Đấy chính là cuộc giằng xé giữa hiện tại nghiệt ngã và quá khứ rực rỡ. Lúc mê thì sống trong" hơi rượu tỏa "cùng tiếng sáo mênh mang gọi bạn tình. Lúc tỉnh thì" nồng nàn tha thiết nhớ "
– Mị tỉnh dậy và nhớ lại câu chuyện người đàn bà bị chồng trói chết trong căn nhà này. Và Mỹ đã sợ, sợ chết" Mị cựa quậy xem thử mình còn sống hay đã chết ". Sợ chết là biểu hiện của lòng ham sống.
⇒ Sức sống trong con người khốn khổ ấy đã không lụi tàn mà ngược lại vẫn mãnh liệt như những đợt sóng ngầm gầm gào trong lòng đại dương tưởng như không gì có thể dập tắt nổi.
3) Đặc sắc nghệ thuật
– Tạo tình huống truyện độc đáo, hấp dẫn
– Nghệ thuật miêu tả diễn biến tâm trạng nhân vật tài tình
– Nghệ thuật xây dựng nhân vật sinh động, có cá tính
– Ngôn ngữ sinh động, sáng tạo, giàu tính tạo hình
– Nghệ thuật kể chuyện lôi cuốn, hấp dẫn
III. Kết bài
Nhà văn Lỗ Tấn đã từng nói:" Một tia lửa hôm nay báo hiệu một đám cháy ngày mai". Khát vọng sống, khát vọng tình yêu trong Mị vẫn tồn tại âm ỉ như một tia lửa hồng không bao giờ bị dập tắt và sẽ vùng lên mạnh mẽ thành một đám cháy lớn dẫu cho có bị chôn vùi dưới lớp tro tàn.
