

NHỮNG LẦM TƯỞNG VÀ SỰ THẬT VỀ TRẦM CẢM
PHẦN I - 09 LẦM TƯỞNG VỀ TRẦM CẢM
PHẦN I - 09 LẦM TƯỞNG VỀ TRẦM CẢM

Chắc hẳn giờ đây ai cũng đã ít nhất một lần nghe đến cụm từ "trầm cảm". Đây chắc chắn là một trong những "từ khóa" được nhắc đến và bàn tán nhất nhì trong đời sống, từ người lớn đến trẻ em, đàn ông đến phụ nữ, mọi tầng lớp xã hội, màu da và chủng tộc.. Song, không phải ai cũng có nhận thức đủ rõ ràng về dạng khó khăn tâm lý này. Hãy cùng mình khám phá sự thật đằng sau những lầm tưởng về trầm cảm mà chúng ta thường gặp nhé!
Lầm tưởng số 1: Nỗ lực làm việc sẽ đánh bại trầm cảm.

Cố làm việc quá sức rất có thể là một dấu hiệu của trầm cảm bệnh lý (Nguồn ảnh: Webmd.com)
Gần như cứ sáu người thì có một người bị ảnh hưởng bởi trầm cảm vào một thời điểm nào đó trong cuộc sống, vì vậy nên những "giải pháp truyền miệng" và những sự thật nửa vời mà người ta còn hay gọi là "một nửa sự thật" về chứng bệnh tâm lý phổ biến này là rất nhiều. Ví như có nhiều người cho rằng: Cứ quăng mình vào công việc rồi tự nhiên sẽ cảm thấy tốt hơn thôi. Thật ra thì đối với trường hợp trầm buồn thông thường thì cách này thực sự có thể giúp ích, nhưng trầm cảm thì không nằm trong số đó. Làm việc quá sức rất có thể là một dấu hiệu của trầm cảm bệnh lý, nhất là ở nam giới.
Lầm tưởng số 2: Đây không phải là một căn bệnh thực sự.

Bệnh trầm cảm liên quan mật thiết đến sự hoạt động bất thường của các đường dẫn truyền thần kinh ở những vùng não có chức năng điều chỉnh tâm trạng (Nguồn ảnh: Webmd.com)
Trầm cảm thực sự là một tình trạng bệnh lý nghiêm trọng - và là nguyên nhân hàng đầu gây nên các vấn đề khuyết tật ở người Mỹ trưởng thành. Tuy nhiên, nó vẫn thường bị lẫn lộn với cảm giác buồn bã thường gặp. Chứng bệnh này có nhiều bằng chứng sinh học từ các nghiên cứu về di truyền, hóc môn trong cơ thể, các thụ thể của tế bào thần kinh và chức năng não bộ. Các đường dẫn truyền thần kinh ở những vùng não có chức năng điều chỉnh tâm trạng của một người cho thấy sự hoạt động bất thường khi họ mắc bệnh trầm cảm.
Lầm tưởng số 3: Trầm cảm thật ra chỉ là sự thương hại/ tiếc nuối/ không hài lòng về bản thân.

Trầm cảm là một tình trạng bệnh - một vấn đề sức khỏe liên quan đến những thay đổi xảy ra trong não bộ (Nguồn ảnh: Webmd.com)
Văn hóa của chúng ta ngưỡng mộ và đề cao nghị lực, ý chí kiên cường và sự dẻo dai tinh thần, song nhanh chóng gán nhãn cho bất cứ ai bị chùn bước là một "người đánh cá" - ý nói một người luôn than vãn, ca thán. Nhưng những người mắc trầm cảm bệnh lý không đơn giản chỉ là "lười biếng" hay thấy tiếc thương cho bản thân. Cũng như họ không thể chỉ cần dùng "ý chí" để làm cho trầm cảm biến mất. Chúng ta cần nhìn nhận rằng trầm cảm là một tình trạng bệnh - một vấn đề sức khỏe liên quan đến những thay đổi xảy ra trong não bộ. Và cũng như các loại bệnh khác, nó thường sẽ được cải thiện khi đi đôi với việc điều trị phù hợp.
Lầm tưởng số 4: Đi tìm sự hỗ trợ sẽ đồng nghĩa với việc uống thuốc suốt đời.

Liệu pháp "trò chuyện/ đối thoại" mang lại hiệu quả lâu dài trong điều trị trầm cảm (Nguồn ảnh: Webmd.com)
Bất chấp những luồng ý kiến trái chiều về cuốn sách nổi tiếng "Prozac Nation", thuốc chỉ là một trong nhiều công cụ có thể sử dụng để cải thiện chứng trầm cảm. Việc tìm sự trợ giúp chuyên nghiệp không nhất thiết đồng nghĩa với việc bác sĩ/ nhà trị liệu cho thuốc uống, dù thuốc thực sự có thể rất hữu ích với một số dạng trầm cảm nặng. Bên cạnh đó, các nghiên cứu khoa học đã cho thấy liệu pháp "trò chuyện/ đối thoại" cũng mang lại hiệu quả tương đương như việc dùng thuốc để trị liệu trầm cảm ở mức độ nhẹ đến trung bình. Song, ngay cả khi bạn có sử dụng thuốc chống trầm cảm thì điều này cũng sẽ không kéo dài suốt đời mà bạn sẽ được trợ giúp để xác định thời điểm thích hợp để ngưng thuốc.
Lầm tưởng số 5: Người mắc trầm cảm khóc rất nhiều.

Cảm xúc khi đó có thể là "trống rỗng" và cảm thấy bản thân vô giá trị hoặc vô dụng (Nguồn ảnh: Webmd.com)
Thật ra thì không phải mọi trường hợp đều như vậy. Có những người sẽ không khóc hay thậm chí không hề có những biểu hiện cho thấy sự buồn bã hay khổ sở. Thay vào đó, cảm xúc của họ là "trống rỗng" và họ có thể cảm thấy mình vô giá trị hoặc vô dụng. Song ngay cả khi không có triệu chứng trầm trọng nào thể hiện ra bên ngoài, nếu không được điều trị thích hợp thì trầm cảm sẽ gây nhiều cản trở cho một cuộc sống trọn vẹn, và gây ảnh hưởng tiêu cực lâu dài cho gia đình.
Lầm tưởng số 6: Trầm cảm là một phần của tiến trình lão hóa.

Nhiều người có thể xoay sở trước những thử thách của tuổi già mà không trải qua trầm cảm hay chỉ lướt qua mà không nhận ra (Nguồn ảnh: Webmd.com)
Hầu hết mọi người có thể tìm ra cách xoay sở trước những thách thức của tuổi già mà không trải qua trầm cảm. Nhưng một khi nó có xảy ra thì rất có thể cũng bị lướt qua mà không được nhận ra. Người lớn tuổi có thể che giấu nỗi buồn của mình hoặc có các triệu chứng mơ hồ khác, như: Không còn cảm giác ngon miệng, những cơn đau nhức trở nên tệ hơn và nếp ngủ bị thay đổi. Ngoài ra, các vấn đề sức khỏe khác có thể kích hoạt bệnh trầm cảm, và ngược lại, trầm cảm có thể làm chậm quá trình hồi phục ở người cao tuổi, như sau cơn đau tim hoặc sau một ca phẫu thuật.
Lầm tưởng số 7: Nói chuyện sẽ làm cho mọi thứ trở nên tồi tệ hơn.

Bước đầu tiên cần làm là dấn thân, tham gia vào cuộc đối thoại với một chuyên gia về sức khỏe tâm thần (Nguồn ảnh: Webmd.com)
Từng có một thời người ta thường khuyên không nên "chăm chú" vào các vấn đề khó khăn bằng cách nói về chúng. Thế nhưng ngày nay, đã có nhiều bằng chứng đáng tin cậy cho thấy rằng việc cùng bàn luận với một chuyên gia sẽ giúp cho mọi thứ tốt lên rất nhiều. Các phương thức khác nhau của tâm lý trị liệu sẽ mang lại giá trị cho việc điều trị trầm cảm bằng cách tìm ra và xử lý những mẫu hình suy nghĩ tiêu cực, những cảm xúc từ vô thức hay những trở ngại trong các mối quan hệ. Bước đầu tiên là dấn thân, tham gia vào cuộc đối thoại với một chuyên gia về sức khỏe tâm thần.
Lầm tưởng số 8: Sự buồn bã, bất mãn ở tuổi thanh thiếu niên là điều tự nhiên.

Sự buồn bã u sầu hay cáu kỉnh, khó chịu kéo dài dai dẳng sẽ là không bình thường đối với thanh thiếu niên (Nguồn ảnh: Webmd.com)
Mặc dù nhiều thanh thiếu niên có tâm trạng dễ thay đổi, hay tranh cãi và thường bị kích thích, thu hút bởi những "mặt tối", thì sự buồn bã u sầu hay việc cáu kỉnh, khó chịu mà kéo dài dai dẳng cũng sẽ không là sự việc bình thường đối với độ tuổi này. Khi tình trạng trầm uất kéo dài liên tục hơn hai tuần thì đó có thể là một dấu hiệu của trầm cảm (cứ khoảng 11 người thì có 1 người mắc phải). Một số dấu hiệu khác cho thấy có khả năng một thiếu niên đang cần được trợ giúp gồm có: Buồn bã liên miên hoặc dễ cáu giận ngay cả với bạn bè, không còn hứng thú với các hoạt động từng yêu thích hoặc đột ngột sa sút điểm học tập.
Lầm tưởng số 9: Trầm cảm rất khó để điều trị.

Hầu hết tất cả những ai có hành động thiết thực để cải thiện chứng trầm cảm của mình thì đều trở nên tốt hơn (Nguồn ảnh: Webmd.com)
Trên thực tế, hầu hết tất cả những ai có hành động thiết thực để cải thiện chứng trầm cảm của mình thì sẽ đều trở nên tốt hơn. Bên cạnh đó, theo một nghiên cứu của Viện Sức khỏe Tâm thần Quốc gia Hoa Kỳ (NIMH), 70% người mắc trầm cảm sẽ hết triệu chứng thông qua các loại thuốc chuyên dụng - mặc dù không phải lúc nào cũng là liều thuốc được đề xuất vào lần đầu tiên. Các nghiên cứu cho thấy rằng phương pháp điều trị tốt nhất đối với trầm cảm thường là sự kết hợp giữa thuốc và liệu pháp đối thoại trong Tâm lý trị liệu.
(Còn tiếp Phần II - Hãy kéo xuống dưới nhé)
* * *
Katelyn. Biên dịch từ nguồn: Myths and Facts About Depression - WebMD.
Lưu ý: Việc chia sẻ tài liệu hoàn toàn được hoan nghênh để phổ biến kiến thức đáng tin cậy về Tâm Lý Học. Tuy nhiên, khi chia sẻ cần Tôn trọng - Trân trọng người viết/ người dịch. Đề nghị có trích dẫn đầy đủ nguồn. Đó cũng là một cách "Giáo dục" sự Tử Tế và Liêm Chính. Chân thành cảm ơn!
Chỉnh sửa cuối: