PHÂN TÍCH "MÙA XUÂN NHO NHỎ" KHỔ 4, 5 Thanh Hải là một trong những cây bút có công xây dựng nền văn học cách mạng ở miền Nam từ những ngày đầu cách mạng, tiêu biểu cho thơ ca xứ Huế. Thơ của ông thường nhẹ nhàng, tinh tế, trong trẻo, giọng điệu ngọt ngào, tha thiết đặc trưng. Thanh Hải là một con người tài hoa, mong muốn cống hiến hết sức mình cho cuộc đời chung. Ước nguyện ấy được gói gọn trong một bài thơ nhỏ gọn – MXNN. Bài thơ được sáng tác vào tháng 11 năm 1980, trong những tháng ngày tác giả đang nằm trong giường bệnh, không lâu sau thì ông qua đời. MXNN với thể thơ 5 chữ, giai điệu nhẹ nhàng, tha thiết, bắt đầu từ những xúc cảm trước vẻ đẹp của mùa xuân thiên nhiên, những suy nghĩ về mùa xuân đất nước, từ đó liên tưởng tới mùa xuân nhỏ của mỗi con người, nguyện sống cống hiến hết mình. Bài thơ được xem như một lời tâm nguyện thiết tha, đáng trân trọng mà Thanh Hải để lại cho đời trước lúc đi xa và khổ thơ 4, 5 là 2 khổ thơ thành công và gây ấn tượng mạnh trong lòng độc giả nhiều thế hệ. Hai khổ thơ 4, 5 tiêu biểu nhất cho hình ảnh mùa xuân. Xuyên suốt hai khổ thơ là các hình ảnh mang ý nghĩa ẩn dụ diễn tả ước nguyện, khát vọng được cống hiến những phần tốt đẹp nhất của mình vào cuộc đời chung 1 cách lặng lẽ, âm thầm. Hai khổ thơ góp phần quan trọng vào thành công của toàn bài, thể hiện được vẻ đẹp của con người lao động mới. "Ta làm con chim hót Ta làm một cành hoa Ta nhập vào hòa ca Một nốt trầm xao xuyến. Một mùa xuân nho nhỏ Lặng lẽ dâng cho đời Dù là tuổi 20 Dù là khi tóc bạc." Từ sự yêu đời, yêu người, nhận thấy được cuộc sống này quá đáng yêu và còn biết bao điều đáng sống, nhà thơ đã không chần chừ mà muốn mình hóa thân thành con chim, cành hoa, một nốt nhạc trầm, tuy nhỏ bé, giản đơn nhưng tô điểm cho đời: "Ta làm con chim hót Ta làm một cành hoa Ta nhập vào hòa ca Một nốt trầm xao xuyến. Nhịp điệu dồn dập cùng với điệp từ" ta "làm được lặp lại và đứng ở đầu mỗi câu thơ càng nhấn mạnh lòng sốt sắng nhiệt thành muốn hòa nhập vào cuộc sống của đất nước, cống hiến phần tốt đẹp, dù nhỏ bé, của mình cho cuộc đời chung, cho đất nước của tác giả. Tác giả ước nguyện muốn được hóa thân thành con chim góp vào đời những tiếng hót long lanh, rộn rã, muốn được làm bông hoa khoe sắc, tỏa hương, nhà thơ cầu nguyện được hóa thành một nốt trầm xao xuyến không ồn ào, không cao điệu, thánh thót mà âm thầm, lặng lẽ nhập vào khúc ca nơi phố phường tấp nập hay tiếng hát của người dân mừng vui đón xuân về. Một điều đặc biệt nữa, hình ảnh và tiếp chim hót lặp lại ở khổ thơ 4 đã thể hiện sự đang đối về mặt hình ảnh. Đồng thời khẳng định ước nguyện bền chặt của tác giả. Mùa xuân luôn tượng trưng cho những điều tốt đẹp. Nhà thơ mong nguyện và tự nhận mình là mùa xuân, có nghĩa là ông muốn dâng những gì tốt đẹp nhất, tinh túy nhất của bản thân cho cuộc đời bằng 1 sự cố gắng nỗ lực nhất. Đặc biệt là trong hoàn cảnh ông đang lâm bệnh nặng và chỉ còn 1 tháng sau là ông qua đời, ta mới thấy được lời ca trên thật có ý nghĩa và đáng quý trọng biết nhường nào! Ước nguyện đó đã được đẩy lên cao thành một lẽ sống cao đẹp, không chỉ cho riêng nhà thơ mà cho tất cả mọi người, cho thời đại của chúng ta. Đó là lẽ sống cống hiến cho đời lặng lẽ, khiếm tốn, không kể gì đến tuổi tác: Một mùa xuân nho nhỏ Lặng lẽ dâng cho đời Dù là tuổi hai mươi Dù là khi tóc bạc. Khát vọng cống hiến hết mình là một khát vọng đẹp và sẽ càng đẹp hơn nữa nếu ta thực hiện nó một cách âm thầm, lặng lẽ, chân thành." Lặng lẽ "là hành động 1 cách thầm lặng, không khoa trương, chỉ bản thân mình, bản thân, thể hiện sự khiêm tốn đáng ca ngợi." Dâng "được hiểu là hành động đưa cho người người khác vật gì một cách thành kính, thiêng liệng nhất, thể hiện tấm lòng chân thành, cao cả. Vậy nên thái độ" lặng lẽ dâng "ở trên nói lên ý nguyện thật khiêm nhường nhưng hết sức bền bỉ và vô cùng đáng quý vì đó là những gì tốt đẹp nhất trong cuộc đời. Đã gọi là cống hiến cho đời thì dù ở độ tuổi nào ta vẫn luôn biết cố gắng hết tâm trí để phục vụ và hiến dâng cho quê hương, đất nước mến yêu của chính mình. Già – cống hiến tuổi già, trẻ - cống hiến tuổi trẻ, nỗ lực hết sức để không thất vọng với chính bản thân mình. Những câu thơ sâu sắc như lời tổng kết của chính chuộc đời mỗi con người. Dù là tuổi 20 mới tham gia kháng chiến cho đến khi tóc bạc là thời điểm hiện tại vẫn luôn lặng lẽ dâng hiến cho đời và bài thơ này là 1 trong những bài thơ cuối cùng tác giả để lại cho đời. Bằng thể thơ 5 chữ, kết hợp với giọng điệu đầy suy ngẵm, tự sự, giãi bày thể hiện rõ nét được cảm xúc mãnh liệt, quyết tâm cố gắng cống hiến hết mình của nhà thơ. MXNN cuối cùng của Thanh Hải dâng tặng cho đời trc lúc ông bước vào thế giới cực lạc, chuẩn bị ra đi mãi mãi, không bao giờ trở lại. Bài thơ" Mùa xuân nho nhỏ"nói chung, hai khổ thơ 4, 5 nói riêng là tiếng nói chân thành của 1 tâm hồn, 1 khát vọng cao đẹp thể hiện vẻ đẹp của con người lao động mới: Say mê, âm thầm cống hiến, có trách nhiệm với cuộc đời chính bản thân mình và cuộc đời chung, mãi mãi in sâu trong lòng người đọc quá khứ, hiện tại và mãi mãi về sau.
