[Hậu Minh]

Văn bản: Phải coi pháp luật như khí trời để thở

Ngữ văn 11 kì 1 Cánh Diều​

I. Tìm hiểu chung

1. Tác giả:

- Lê Quang Dũng (1943 - 2005) là một tác giả, nhà báo, và phóng viên nổi tiếng của Việt Nam. Ông sinh ra và lớn lên ở Hà Nội và đã có nhiều đóng góp quan trọng trong lĩnh vực văn học và truyền thông của đất nước.

- Các phẩm của ông thường tập trung vào việc phân tích, truyền tải các vấn đề xã hội, chính trị, và nhân văn

2. Tác phẩm

- Xuất xứ: Được trích trong cuốn" Người Việt: Phẩm chất và thói hư tật xấu".

- Đây là cuốn sách vào việc khám phá phẩm chất tích cực và những vấn đề tiêu cực trong xã hội Việt Nam, đồng thời đề xuất những giải pháp để xây dựng một xã hội tốt đẹp hơn

- Đoạn trích "Phải coi pháp luật như khí trời để thở" : Viết về ý thức kỉ luật của người Việt Nam – một điểm yếu của dân ta trong quá trình hội nhập quốc tế và đề ra một số biện pháp khắc phục.

2. Đọc văn bản

- Phương thức biểu đạt chính: Thuyết minh

- Văn bản có 4 đoạn:

+ Đoạn 1: Câu chuyện an toàn lao động

+ Đoạn 2: Câu truyện tai nạn giao thông

+ Đoạn 3: Những trò đùa tai hại

+ Đoạn 4: Phải coi pháp luật quan trọng như khí trời để thở.

II. Đọc – Hiểu văn bản

1. Chủ đề/Đề tài

- Văn bản Phải coi luật pháp như khí trời để thở viết về vấn đề con người phải coi pháp luật như khí trời để thở nếu muốn xã hội văn minh.

- Vấn đề ấy rất cần chú trọng trong cuộc sống hiện nay.

2. Cách sắp xếp bố cục

- Bố cục văn bản được sắp xếp thành các phần, mục lớn gồm có: Nhan đề, sa pô, các tiểu mục, tên tác giả, nơi in ấn, đơn vị, thời gian phát hành.

- Nội dung cụ thể của từng phần

+ Phần 1: Mở đầu – Sa pô

+ Phần 2: Bàn về vấn đề an toàn lao động. Kể về một câu chuyện liên quan đến một tai nạn xảy ra trong lao động mà tác giả biết được, từ đó đưa ra đánh giá, nhận xét cá nhân và từ một kĩ sư người Nga.

+ Phần 3: Bàn về vấn đề tai nạn giao thông. Kể về một vụ tai nạn giao thông mà tác giả thấy trong một lần về quê thăm bạn. Sau đưa ra thống kế số liệu các vụ tai nạn giao thông. Từ đó rút ra ý kiến cá nhận.

+ Phần 4: Bàn về các trò đùa tai hại. Kể về trò đùa tai hại của một người khiến chuyến bay bị ảnh hưởng. Từ đó đặt các vấn đề về đạo đức, văn hóa ứng xử và pháp luật.

+ Phần 5: Phải coi luật pháp quan trọng như khí trời để thở. Tác giả kể về câu chuyện của giáo sư Phan Ngọc để từ đó rút ra kết luận về tầm quan trọng của pháp luật.

3. Mục đích và triển khai bài viết

- Văn bản viết ra nhằm mục đích: Chứng minh với bạn đọc tầm quan trọng của pháp luật, muốn xã hội văn minh phải thượng tôn pháp luật.

- Nhằm sáng tỏ mục đích chính của văn bản, tác giả Quang Vũ đã chia văn bản thành các mục với các nội dung nổi trội được nhiều người quan tâm.

+ Vấn đề 1: An toàn trong lao động

+ Nội dung:

• Vụ cháy ở giàn khoan đầu mỏ Bạch Hổ do hai thợ sơn phòng hút thuốc chưa dập lửa để bén vào giẻ lau có dung dịch axeton.
  
• Công nhân nổi hứng câu cá ở chân đế của giàn khoan và trượt chân ngã xuống biển, vài ngày sau mới thấy xác nổi lên.
  
• Cậu con trai của anh bạn trước khi đi Thạc sĩ, liên hoan và uống rượu sau đó lái xe máy không làm chủ được tốc độ và lao vào chiếc xe tải ngược chiều, chết ngay tại chố.

=> Thái độ, nhận xét của tác giả: Đồng tình với lời nhận xét của kĩ sư Nga về lao động Việt: Công nhân Việt Nam làm được việc nhưng ý thức kỉ luật chưa cao đặc biệt là an toàn lao động kém.

+ Vấn đề 2: Tai nạn giao thông

+ Nội dung:

• Cậu con trai của anh bạn trước khi đi Thạc sĩ, liên hoan và uống rượu sau đó lái xe máy không làm chủ được tốc độ và lao vào chiếc xe tải ngược chiều, chết ngay tại chố.
  
• Số liệu: Việt Nam có 276.873 vụ tai nạn giao thông làm 113.754 người chết và 296.592 người bị thương trong 15 năm gần đây (1990 – 2005), chỉ tính riêng năm 2005 có tới 12.048 người chết.

=> Thái độ, nhận xét của tác giả: Hãy thử tưởng tượng mỗi năm tai nạn giao thông xóa sổ dân số của hai xã cỡ trung bình thì mới thấy nó khủng khiếp biết chừng nào.

+ Vấn đề 3: Các trò nghịch quá trớn của một số cá nhân, tập thể

+ Nội dung:

• Trò đùa có lựu đạn trên chuyến bay từ Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh
  
• Các biện pháp an ninh được áp dụng, ngành hàng không trễ chuyến bay, hành khách được một phen hú vía.

=> Thái độ, nhận xét của tác giả: Họ là những người làm văn hóa mà không hiểu cái tối thiểu của văn hóa pháp luật. Thử hỏi nếu những hành khách kia thực sự có văn hóa, hiểu biết pháp luật và việc xử phạt của nhà nước nghiêm minh thì có ai dám đùa theo kiểu đó