[tthuong2928]

Với mỗi chúng ta, có lẽ điển tích về "Tứ đại mĩ nhân" của Trung Quốc đã không còn xa lạ: Tây Thi trầm ngư, Chiêu Quân lạc nhạn, Điêu Thuyền bế nguyệt, Quý Phi tu hoa. Tất cả họ đều mang vẻ đẹp làm mê mẩn lòng người những số phận vẫn là gặp nhiều chông gai, biến cố, "hồng nhan bạc mệnh". Dân tộc ta cũng xuất hiện một tuyệt sắc giai nhân như vậy được hiện lên dưới ngòi bút đặc tả đỉnh cao của Đại thi hào Nguyễn Du - Thúy Kiều. Vẻ đẹp ngoại hình và vẻ đẹp tâm hồn, phẩm chất của nàng Kiều dưới nghệ thuật miêu tả tài hoa của Nguyễn Du đã được lột tả qua đoạn trích "Chị em Thúy Kiều" trong tác phẩm "Truyện Kiều".

Nguyễn Du - một đại thi hào nổi tiếng, danh nhân văn hóa thế giới. Ông để lại cho đời một kiệt tác văn chương đồ sộ về nội dung, có thể kể qua: Văn chiêu hồn, Thanh Hiên thi tập.. Và tiêu biểu nhất phải kể tới "Truyện Kiều" được dựa theo bộ truyện văn xuôi "Kim Vân Kiều truyện" của tác giả Thanh Tâm Tài Nhân. Truyện kể về nhân vật chính Vương Thúy Kiều- một mỹ nữ có vẻ đẹp sắc sảo, tài sắc vẹn toàn nhưng số phận lại long đong, lận đận biết nhường nào.

Không đẹp nhẹ nhàng, quý phái như cô em Thúy Vân, Thúy Kiều có một sắc đẹp quá đỗi lộng lẫy, kiêu kì, rực rỡ và nổi bật không ai sánh bằng.

"Kiều càng sắc sảo mặn mà

So bề tài sắc lại là phần hơn."​

Ở đây, tác giả dã sử dụng nghệ thuật đòn bẩy, tả Thúy Vân trước làm nền để tôn vinh vẻ đẹp tài sắc của Thúy Kiều. Cụm từ "sắc sảo mặn mà" đã tô đậm sắc đẹp kiều diễm, kiêu sa của nàng Kiều, qua vẻ đẹp đó có thể thấy được sự tinh anh trong trí tuệ của nàng.

"Làn thu thủy nét xuân sơn

Mây ghen thua thắm liễu hờn kém xanh."​

Nguyễn Du đã miêu tả đôi mắt của Kiều qua "làn thu thủy", ý nói đôi mắt của Kiều trong trẻo, sâu thẳm như "làn nước mùa thu". Nét mày thanh tú, mềm mại của nàng được tác giả lột tả qua hình ảnh "nét xuân sơn" hay "dãy núi mùa xuân". Lý do tác giả chỉ tập trung đặc tả đôi mắt của Thúy Kiều là vì đôi mắt chính là cửa sổ tâm hồn, "đôi mắt" đó là một nét chấm phá, có thể thấy được nhan sắc tuyệt mĩ và nhân cách thanh cao, tâm hồn trong sáng của Thúy Kiều. Bên cạnh đó, vẻ đẹp của nàng còn khiến hoa phải "ghen" vì không tươi thắm bằng Kiều, liễu phải "hờn" vì không mang được "màu xanh" tràn đầy sức sống như Kiều. Vẻ đẹp của Thúy Kiều khiến tạo hóa còn phải ganh ghét, ghen tỵ. Bút pháp nghệ thuật ước lệ kết hợp cùng biện pháp nghệ thuật nhân hóa được Nguyễn Du thể hiện khéo léo, kì công trong từng câu thơ giúp hình ảnh nàng Kiều hiện lên mang vẻ đẹp tới nao lòng, một vẻ đẹp tràn đầy sắc xuân, thục nữ, khiến thiên nhiên phải đố kị, một vẻ đẹp mà chỉ ngòi bút đặc tả đỉnh cao của Nguyễn Du mới có thể phác họa.

"Một hai nghiêng nước nghiêng thành

Sắc đành đồi một tài đành họa hai."​

Kiều đẹp "nghiêng nước nghiêng thành", một vẻ đẹp quá đỗi lung linh. Sẽ không ngoa nếu khẳng định Thúy Kiều có nhan sắc sánh ngang với những điển tích, điển cố, những tuyệt sắc giai nhân trong lịch sử các triều đại Trung Quốc. Nàng là chuẩn mực, là bông hoa đẹp nhất về "sắc", còn "tài" thì họa lắm mới có người thứ hai có thể sánh bằng.

Qua ngòi bút miêu tả độc đáo của Nguyễn Du, Thúy Kiều hiện lên như một trang "tuyệt sắc giai nhân", một "quốc sắc thiên hương". Nàng là sự kết tinh của tinh hoa trời đất, đẹp tới mức ai ai cũng phải say mê. Bên cạnh đó, Nguyễn Du cũng khéo léo lồng ghét một "lời dự báo" về tương lai đầy truân chuyên và chông gai của Thúy Kiều qua chi tiết hoa "ghen" liễu "hờn", một vẻ đẹp khiến thiên nhiên phải ghen hờn thì số phận nàng sao có thể được yên ấm, an vui. Chỉ bằng 6 câu thơ, Nguyễn Du đã thành công làm độc giả ấn tượng với nhan sắc "băng thanh ngọc khiết", "câu hồn đoạt phách", "diễm mĩ tuyệt luân" của Thúy Kiều và báo hiện trước một cuộc sống long đong, khổ đau của nàng Kiều trong tương lai.

Bên cạnh nhan sắc tuyệt trần, Kiều còn có cho mình cái "tài" thiên phú, trí tuệ trời ban và một tâm hồn sâu sắc, nhạy cảm.

"Thông minh vốn sẵn tính trời

Pha nghề thi họa đủ mùi ca ngâm

Cung thương làu bậc ngũ âm

Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một trương

Khúc nhà tay lựa nên chương

Một thiên Bạc mệnh lại càng não nhân."​

Kiều giỏi cả "cầm, kì, thi, họa". Cả về thơ ca, hội họa, chơi cờ và đặc biệt phải kể tới tài đánh đàn của Thúy Kiều. Từ bài thơ "Thiên bạc mệnh" nàng đã phổ nhạc thành bài "Bạc mệnh oán" gợi nên nỗi oan trái của kẻ bạc mệnh. Tài đánh đàn của Kiều đã đạt tới đỉnh cao tuyệt kĩ, kĩ thuật phải gọi là "vô tiền khoáng hậu" của mổ đệ nhất danh cầm. Mỗi khúc nhạc nàng đánh đều chất chứa những cảm xúc sâu thẳm và chân thành nhất được cất lên từ sâu bên trong trái tim và tâm hồn sắc sảo của nàng, điều đó là bản nhạc nàng đàn luôn mang và luôn thể hiện được "cái tâm", "cái hồn".

Bằng 12 câu thơ với bút pháp ước lệ tượng trung kết hợp nét chấm phá, nhân hóa, so sánh tài tình của Nguyễn Du, Thúy Kiều hiện lên với một vẻ đẹp không ai sánh bằng, một vẻ đẹp "hương diễm đoạt mục", "nghiêng thành nghiên nước", "xán như xuân hoa, kiều như thu nguyệt" quá đổi sắc sảo. Ta thấy được Thúy Kiều tài sắc vẹn toàn nhưng lại được dự báo có một số phận long đong, lận đận, đau khổ, chông gai. Và chính sự khéo léo trong việc miêu tả nhan sắc mà có thể gợi tả được cả tương lai nhân vật, có thể thấy nghệ thuật miêu tả của Nguyễn Du đã đạt tới đỉnh cao. Ông xứng đáng với danh xưng Đại thi hào của dân tộc.

Nói tới vẻ đẹp và số phận như Thúy Kiều, có thể kể tới nàng Vũ Nương trong "Chuyện người con gái Nam Xương" của Nguyễn Dữ, nhân vật "em" trong bài thơ "Bánh trôi nước" của Hồ Xuân Hương, "Mị" trong "Vợ chồng A Phủ" của Tô Hoài. Họ đều là những người con gái có nhan sắc xinh đẹp, kiều diễm, có tài sắc nhưng luôn phải hứng chịu những khổ đau và xã hội và số phận reo rắc.

Có thể nói, lần đầu tiên trong lịch sử văn học nước nhà, hình ảnh người phụ nữ hoàn mỹ tiêu chuẩn cả về hình thức lẫn tâm hồn được thể hiện dưới ngòi bút điệu nghệ của Đại thi hào Nguyễn Du một cách thật trân trọng, nâng niu. Bằng nhiều biện pháp nghệ thuật được sử dụng nhuần nhuyễn kết hợp với lòng yêu thương con người, nhất là người phụ nữ, Nguyễn Du đã thành công khắc họa bức chân dung Thúy Kiều vừa điền nhã, vừa có sức gợi cảm mãnh liệt, thể hiện xuất sắc vẻ đẹp nhan sắc, nhân phẩm, tài năng của nàng Thúy Kiều "hồng nhan bạc phận".