Kết cấu hình tượng của bài thơ "Sóng" - Xuân Quỳnh: Toàn bài thơ là sự vận động và phát triển song hành của hai hình tượng: "Sóng" và "em". "Em" là cái tôi trữ tình của nhà thơ, là hình tượng được miêu tả trong những cung bậc khác nhau của tình yêu. "Sóng" là hình tượng nghệ thuật được Xuân Quỳnh sáng tạo để diễn tả cảm xúc, tâm trạng và những sắc thái tình cảm vừa phong phú lại vừa phức tạp của một trái tim người phụ nữ đang rạo rực, khao khát được yêu thương. Thực sự thì "sóng" chính là hình ảnh ẩn dụ cho trái tim người phụ nữ đang yêu, là một phân thân khác của hình tượng "em". Hai hình tượng ấy khi thì phân đôi để soi chiếu sự tương đồng, khi thì hòa nhập để âm vang, cộng hưởng. Trái tim người phụ nữ đang yêu soi vào sóng để nhận ra mình, đồng thời thông qua sóng để thể hiện những rung động, đam mê, khao khát. Hai hình tượng này đan cài và quấn quýt với nhau từ đầu cho đến cuối bài thơ, soi sáng cho nhau nhằm diễn tả sự sâu sắc, thấm thía những khát vọng tình yêu trào dâng mãnh liệt trong lòng người phụ nữ. Thông qua hình tượng sóng, bài thơ đã làm thể hiện lên hình ảnh người phụ nữ đứng trước đại dương, mang tâm thế của một cá thể đối diện với cái vô tận và vĩnh hằng, từ đó mà liên tưởng, suy tư, chiêm nghiệm về những khát vọng của con người - cũng tương tự như thế, vô tận, vĩnh hằng trong tình yêu. Nó như một nhu cầu tự nhận thức, tự khám phá cái tôi bản thể trong tình yêu. Cảm xúc thơ vì vậy mà vừa sôi nổi và mãnh liệt lại vừa có chiều sâu triết lý. Hình tượng "sóng" được gợi ra ngay trong âm hưởng của bài thơ. Với thể thơ 5 chữ và những dòng thơ thường không ngắt nhịp, sự đắp đổi tuần hoàn các thanh bằng trắc ở cuối mỗi câu thơ, khổ thơ, những từ ngữ trùng điệp, những hình tượng ngôn từ sóng đôi, hô ứng và xô đuổi từ đầu tới cuối bài đã tạo nên âm hưởng dào dạt nhịp nhàng, gợi hình ảnh những con sóng miên man, bất tận, vô hạn vô hồi, khi ào ạt trào dâng, khi thì lại dịu êm và trầm lắng. Đó cũng đồng thời là nhịp điệu những con sóng lòng, những đợt sóng của đam mê khao khát và da diết yêu thương đang cuộn trào trong trái tim người phụ nữ - những con sóng làm nên sức mạnh và vẻ đẹp đắm say cho tâm hồn người phụ nữ đang yêu.