Gen Z và gen Y Mình thấy dạo này có rất nhiều cuộc thảo luận về việc sự khác biết trong lối tư duy, cách hành xử của các bạn gen Z. Dẫn đến rất nhiều ý kiến trái chiều cũng như so sánh giữa gen Z và gen Y. Bản thân mình là một đứa sinh vào những năm cuối thể hệ 9x, thành ra nếu so với các bạn đầu 2000 thì cũng không phải có sự khác biệt quá lớn. Nên có lẽ mình cảm nhận và thừa hưởng rõ rệt các đặc điểm của hai thế hệ này. Phòng ban mình có hai bé gen Z mới vào làm việc. Sinh năm 2001 vừa mới ra trường, chưa từng đi làm qua công ty nào. Phải nói thật một ngày đòi nộp đơn nghỉ việc 3 lần. Tuần ít nhất khóc 2 lần vì ấm ức. Nói chung là cũng vì lý do: Sếp chưa thấu đáo, luôn phê bình tụi nhỏ và phủ nhận sự cố gắng của tụi nhỏ. Đó là tụi nhỏ thấy thế. Còn mấy bà chị thì: "Làm sai thì sếp chửi là đúng rồi, sếp trả tiền cho mình thì mình phải hoàn thành tốt. Làm không tốt thì đáng bị nói. Có gì đâu mà buồn. Ngày làm 8 tiếng, lương tháng nhận đủ là tuyệt vời rồi em ơi. Ở đâu chả thế!". Vì mình lỡ cỡ nên vừa an ủi được các em cũng vừa nghe được ý kiến các chị. Qua suy nghĩ vừa rồi cũng có thể nhận ra cùng một vấn đề mà hai thế hệ có suy nghĩ rất là khác. Đối với gen Z, thật sự các bạn không phải không hiểu vấn đề là các bạn đang làm chưa tốt và công ty là người trả lương. Nhưng trong quan điểm của họ thì việc công ty trả lương thì đổi lại sức lao động nên không được dựa vào việc trả lương mà muốn nói gì thì nói. Mà quan trọng hơn các bạn bị tổn thương vì các bạn cũng đã cố gắng rồi sao lại nói nặng lời với các bạn. Chỉ cần nhẹ nhàng đôi chút các bạn cũng sẽ tự kiểm điểm được chứ không cần phải nói những câu sát thương. Dù gì các bạn cũng mới đi làm và ngay từ đầu nhà tuyển dụng cũng biết chuyên môn của các bạn chưa giỏi. Thì tại sao khi các bạn làm sai lại nặng lời như vậy. Còn đối với các anh chị thuộc thế hệ gen Y, các chị lại có suy nghĩ rằng công ty trả lương cho mình thì mình phải làm tốt, còn làm không tốt thì việc bị cấp trên khiển trách là một việc bình thường. Nói gì thì nói, tới tháng trả đúng lương là ổn. Hơn nữa khi mình đã làm sai thì không nên lên tiếng, cấp trên có chửi đôi câu thì cũng ráng nhịn cho xong chuyện. Sếp vừa được xả giận mà mình cũng không bị đuổi việc. Mọi việc vẫn có thể cải thiện khi mình còn được ở lại làm việc cho công ty. Và sau đó còn phải lo những công việc khác, hơi đâu mà suy nghĩ rồi buồn. Người ta bảo mỗi người mỗi tính cách, mỗi người mỗi quan điểm là vậy. Hai thế hệ thì phải khác nhau. Chúng ta đâu giống bố mẹ. Bố mẹ cũng đâu suy nghĩ giống ông bà. Mỗi một thế hệ lại có gam màu đặc biệt của thế hệ đó. Các bạn cảm nhận sao về gen Z, gen Y? Hãy bình luận và cho mình lượt like để mình có động lực hơn khi đưa ra những quan điểm về hai thế hệ này nhé
Nói chung là cụm từ gen Z, gen Y (Milennials) chỉ đơn thuần là cụm từ để chỉ về thế hệ, độ tuổi. Thế hệ, độ tuổi cũng có tương quan với suy nghĩ, nhận định nhưng nó cũng chỉ là phản ánh được một phần thôi. Quan trọng là tính cách của mỗi người. Hiện nay, thấy có rất nhiều bài post trên mạng xã hội chỉ trích gen Z vì quá kiêu căng, không thích ổn định hay là cái tôi quá lớn và phần lớn những tác giả này thường là thuộc thế hệ Milennials (theo như tôi quan sát), nhưng nhiều nhất là người lớn tuổi hơn. Bởi tôi hiểu rằng đúng như bạn nói, khác nhau về thế hệ cũng khác nhau về cách nghĩ nên họ thấy các bạn gen Z có những hành động như vậy, họ thấy nghịch so với họ cũng là bình thường. Nhưng bản thân tôi cũng là một người gen Y, tôi cũng từng đi làm công sở. Tôi chưa tiếp xúc với đồng nghiệp là gen Z bao giờ, hồi đi làm, đồng nghiệp gen Y như tôi cũng không phải là ít. Tôi còn phải làm chung với những người lớn tuổi hơn thế (cỡ phụ huynh tôi ấy) hoặc không thì cũng đáng tuổi cậu, tuổi dì tôi. Dù cho tôi thường ngày ở cạnh những người cùng thế hệ với mình nhưng vẫn có rào cản. Tôi cảm giác họ không phải là gen Y. Họ cũng mang những suy nghĩ như những người đồng nghiệp trong công ty bạn nhưng có phần cực đoan hơn. Họ nặng nề chuyện chủ - tớ hơn, sếp là ông chủ thì đương nhiên là không khác gì "hoàng thượng" truyền thánh chỉ thì nhân viên là lính thì phải răm rắp nghe theo. Dù cho có vô lý cỡ nào, dù cho mình có bị chèn ép quá đáng cũng không được lên tiếng. Và rồi họ lại học theo ông chủ của họ, ỷ là người lớn ức hiếp người nhỏ hơn. Thế nên nếu như tôi được làm cạnh những bạn gen Z kể trên thì tôi lại cảm thấy hạnh phúc bởi họ tuy là "nổi loạn" nhưng lại thẳng thắn, đỡ nhức đầu hơn là những người kia. Quay lại chuyện khác biệt thế hệ, các bạn gen Z hiện nay đa phần là có tư tưởng thoáng, tự do và không thích gò bó cho nên những kiểu hành xử của cấp trên giống như thời trước khiến các bạn ấy cảm thấy ngột ngạt và khó chịu cũng không có gì là khó hiểu. Còn về phần những người lớn hơn, ừ thì họ cảm thấy bình thường khi bị "chửi", vui vẻ khi vẫn có tiền về túi, đó là cách nghĩ, quan điểm của họ không sao cả. Nhưng không có nghĩa là những người khác phải giống như mình. Điểm mấu chốt ở đây là bản thân họ cũng không thấu hiểu, đặt mình vào hoàn cảnh của người khác. Trước kia có khi họ cũng có những cảm giác như vậy nhưng vì môi trường, xã hội thời đó vận hành như cách họ áp suy nghĩ cho giới trẻ bây giờ nên họ nhanh chóng quên đi. Và có khi những người chủ cũng bị ảnh hưởng bởi thế hệ trước và thấy khá ổn khi giữ cái suy nghĩ của mình với những người gen Y nên áp nó lên gen Z thì mặc định là họ phải chấp nhận. Nhưng mỗi thời mỗi khác, thời trước thì mọi người chỉ cần cơm no, áo mặc ấm là ổn còn giờ cuộc sống đi lên, giới trẻ hiện nay lại có nhu cầu về tinh thần nhiều hơn nên chuyện đủ ăn, đủ mặc với các bạn đó là chuyện cơ bản rồi, họ cần nhiều sự thỏa mái hơn. Thế nên theo tôi, khác biệt thế hệ chỉ là một phần nhỏ, quan trọng là sự thấu hiểu, sự cảm thông và đừng áp suy nghĩ lên người khác thì sẽ chẳng có một sự mâu thuẫn nào xảy ra.
Mình khá đồng ý với quan điểm của bạn. Ví như mẹ chồng nàng dâu vậy. Ai cũng là nàng dâu và lâu dần cũng trở thành mẹ chồng. Nhưng quan trọng là khi họ làm con dâu họ thấy mẹ chồng họ rất đáng ghét nhưng thời gian sau họ lại vô thức trở thành một bà mẹ chồng như vậy. Mình nghĩ là thế giới sẽ ngày càng tiến bộ hơn và mọi sự thay đổi đều có hướng tích cực của nó. Sự nhảy cảm của gen Z cũng là để cho chúng ta chú ý đến cảm xúc của nhau hơn. Biết bảo vệ tâm hồn bên trong chứ không phải trở thành một tảng đá ai muốn đánh, muốn ném gì thì ném phải không?
Đúng như những gì tôi muốn diễn đạt. Ta cần hiểu cảm giác của nhau đồng thời cũng đừng quên những gì mình trải qua. Hãy hiểu những điều đó là xấu, là không nên tiếp diễn nữa thì ta mới cảm thông được suy nghĩ của những người thế hệ sau.
Nhưng mà bạn ơi, mình hơi bị nhát gan ấy. Thật nhiều lúc thấy người lớn chê mấy đứa nhỏ cũng muốn bênh lắm. Mà người lớn nói mà mình nói lại thì cũng lại bị coi là không biết trên dưới. Mấy đứa nhỏ nhiều khi cũng cứng đầu, cố chấp mà mình khuyên thì nó lại kêu mình cũng giống người ta. Nên đứng giữa thật không biết cư xử sao cho đúng. Cứ ai nói gì cũng nghe rồi nằm vùng như điệp viên vậy. Rồi công ty chuyện gì cũng biết mà thấy không đâu vào đâu.
Tôi nghĩ câu hỏi của bạn là phân tích 2 thế hệ. Nhưng nếu cho lời khuyên thì tôi nghĩ là bạn không nên tham gia vào bên nào, nếu tâm sự với những bạn gen Z thì chỉ nên lắng nghe rồi an ủi nhẹ nhàng. Còn đừng khuyên gì hết. Kể cả những người lớn tác động để kéo phe thì cũng kệ họ, cũng kiểu chỉ nghe thôi.
Bản thân mình tính thời gian thì mình thuộc thế hệ gen Z. Nhưng mà mình cảm giác mình nằm giữa y và Z không hoàn toàn giống bên nào cũng không phải khác tấc cả. Kiểu mình có tính cách của cả hai thế hệ có sự bốc đồng của ghen ghét và có sự lo toan của gen y. Mình đi làm cũng từng bị sếp la cũng từng bị cấp trên nói nặng nói nhẹ nhiều lúc cũng muốn nghĩ lắm nhưng mà qua ngày hôm sau là hết thôi. Bản thân mình có thể tự điều chỉnh cảm xúc của mình không để nó tiêu cực quá lâu. Thường thì người la mình không phải là sếp lớn chỉ là các tiền bối làm chung mà thôi hoặc là sếp nhỏ. Cho nên dù có la mình cũng không liên quan tới việc mình có bị đuổi việc hay không. Mình sẽ không cải lại lúc bị la nếu không giải thích được thì mình sẽ im lặng. Nếu mình làm sai thì mình sẽ nhận lỗi rồi im lặng không dông dài giải thích. Bởi những lúc đó người ta cũng không muốn nghe mình giải thích chỉ muốn tìm một cớ để nói mình mà thôi. Để cho người khác giải tỏa áp lực của người ta. Nhiều lúc cũng buồn thiệt về nhà nhiều khi mình cũng khóc. Việc nào qua được thì qua việc nào không qua được thì tích lũy một thời gian sau kiếm được việc mới mình sẽ nghỉ việc ở công ty cũ. Tuy tính cách mình có phần giống gen y nhưng mà bản chất mình vẫn là gen Z. Nghỉ việc ở công ty này mình sẽ không chết đói được đâu chỉ là mất một công việc mà thôi cho nên khi chịu không nổi mình sẽ tìm nơi khác nhảy việc. Với mình mà nói điểm khác nhau của gen Z và gen y là bởi vì gen Z nghỉ việc không chết đói. Còn gen Y thì đang trong lứa tuổi phải lo cho cha mẹ già cùng con thơ cho nên áp lực công việc tiền bạc cũng nhiều.
Một trong những lý do làm cho hai thế hệ khác nhau như bạn nêu ra vừa rồi thì cũng rất hợp lý. Một bên thì còn có sự vô tư hơn. Một bên thì nhiều gánh nặng trên vai hơn thì cách hành xử cũng khác nhau hơn. Một bên thì bất cần đời "Vui thì làm không thì qua công ty khác". Một bên thì "Làm ở đây cho ổn định chứ đi đâu nữa, vừa mất thời gian mà rồi cũng vậy". Ngày trước việc ít, người nhiều. Ngày nay thật sự các bạn gen Z họ rất là giỏi, họ kiếm tiền được từ rất sớm và có những bạn còn trở nên giàu có và giỏi dang gấp mấy lần đàn anh, đàn chị. Nên không có lý gì mà phải chịu đựng những lời lẽ không hay từ người khác. "Vật chất quyết định ý thức" khi mình đầy đủ về vật chất thì ý thức của mình sẽ rất là tự tin phải không?
Hôm rồi tôi có nghe VTV 24 có một đoạn phóng sự khi nói có nghiên cứu ở bên nước ngoài cho rằng "Gen Z là thế hệ mắc nhiều bệnh về tinh thần". Đại ý của đoạn phóng sự chính là nói về việc Gen Z rất là dễ bị tổn thương, rất dễ bị trầm cảm và khả năng chịu đựng về mặt tinh thần không cao. Về vấn đề này thì tôi công nhận, không có bàn cãi vì phải công nhận Gen Z rất dễ bùng nổ khi cảm xúc bị tác động. Nhưng mà tại sao lại như vậy? Theo thần số học (tôi không có mê tính, nhưng lướt tiktok mãi cũng thấy) thì nó nói rằng thế hệ của các bạn 10X thì bản thân năm sinh của các bạn đã có con số 2, và trong ngày tháng năm sinh càng nhiều con số 2 thì cảm xúc lại càng khó kiềm chế. Và Gen Z là lứa dễ có nhiều số 2 nhất. Còn Gen Y là tập trung các bạn 9X thì thế hệ này rất dễ và luôn mang sẵn trong mình số 9. Thì với những người có ngày tháng năm sinh xuất hiện con số 9 thì người đó luông có lý tưởng và ước mơ, hoài bão lớn nên họ luôn học cách phải chịu đựng để có thể đạt được cái lý tưởng đó. Nhưng mà đó là thần số học nói, còn về phía tôi. Nhìn về sự phát triển đời sống con người có thể thấy. Càng phát triển bao nhiêu, còn người lại càng chú trọng, chăm sóc về tinh thần bấy nhiêu. Không chỉ mỗi gen Z mà bản thân các thế hệ trước cũng vậy. Ngày xưa chỉ cần ăn no, giờ lại muốn ăn ngon. Ngày xưa chỉ cần có mặc thì bây giờ phải mặc đẹp, phối đồ này với dép kia. Ngày xưa đi làm về là lại lúi húi với gia đình việc này việc kia. Ngày nay cuối tuần cũng muốn đi xem phim, shopping.. Mọi thứ đang vận hành theo kiểu không phải tập trung mỗi công dụng mà còn phải đẹp mắt. Nhìn vào là thấy ưng. Các thế hệ trước cũng đang dần thay đổi thì việc giáo dục thế hệ sau cũng thay đổi. Trước chồng đánh vợ, cha đánh con, ai cũng thấy là điều bình thường của mỗi gia đình. Lâu dần thì lại khuyên chúng ta dạy con không được dùng đòn roi mà phải dùng lời nói. Bản thân tôi nghĩ Gen Z không phải sinh ra đã như vậy mà có phần thừa hưởng và phát huy hơn thế hệ người lớn đi trước. Một phần của sự giáo dục ngày càng khác đi thì tạo ra những con người cũng sẽ khác đi. Bản thân các thế hệ trước cũng góp phẩn để Gen Z bộc lộ thẳng thắn cảm xúc như bây giờ. Phải nói rằng về đời sống Gen Z thì có thể nói là sung sướng hơn ngày xưa nhưng nếu mà lựa chọn giữa đòn roi và tổn thương tinh thần thì tôi sẽ chọn đòn roi. Thà đau thân xác nhưng tâm hồn vui vẻ yêu đời. Nên việc các bạn Gen Z khó kiểm soát cảm xúc cũng là một phần thiệt thòi mà phải mất rất nhiều thời gian các bạn mới có thể từ từ thoát ra. Việc cứ phải giận hờn, buồn bã, tổn thương.. nói thật là quá mệt mỏi. Chẳng có tâm hồn nào mà có thể chịu đựng quá nhiều. Thế hệ nào rồi cũng có áp lực của riêng thế hệ đó. Việc giải quyết và thăng bằng trong cảm xúc có lẽ là bài toán mà thượng đế giao phó cho Gen Z.
Tôi cũng là thế hệ 9x nhưng tính cách của tôi thì lại hơi hướng như mô tả về các bạn gen Z. Tôi thường chú trọng đến sự thỏa mái, tự do hơn là gò khuôn. Tôi cũng từng đọc một bài của Spiderum về vấn đề này. Bài viết phản bác những ý kiến cho rằng gen Z đề kháng tinh thần yếu hơn thế hệ trước và thế hệ trước do tinh thần mạnh mẽ hơn nên vượt trội hơn thế hệ sau về mọi mặt. Điều đó là một sự so sánh khập khiễng và có phần thiên lệch. Tôi công nhận chuyện này. Gen Z dù rằng có nổi loạn, phá vỡ quy tắc của người trước, dù rằng dễ nhạy cảm hơn nhưng bảo vì thế mà họ kém hơn những người đi trước là không đúng. Tôi thấy cái sự "không ổn định" của các bạn gen Z lại cũng có cái hay. Chính vì họ luôn muốn thay đổi cho phù hợp cả về môi trường xung quanh khiến cho những ý tưởng mới, táo bạo dễ dàng ra đời. Bởi họ không lúc nào cũng khuôn mẫu như thế hệ trước, họ ưa khám phá, ưa cải tiến nên một phần nào đấy trong công việc sẽ là một điểm mạnh. Tôi không thể đứng trên lập trường của người khác nhưng nếu tôi là một người chủ, tôi lại ưa thích sử dụng những nhân viên gen Z hơn. Tại vì, họ không dễ nghe lời răm rắp là thế, họ bất tuân hơn những người thế hệ trước là thế nhưng cái việc này lại cho ra những sự sáng tạo, sẽ giúp ích rất nhiều cho phát triển công ty.
