- Xu
- 145,248
HỒI THỨ 99 Võ An Quân có công bị chết oan Lã Bất Vi lập kế buôn ngôi báu
[DOWN][-REPLY] [/HIDE-REP
Lại nói vua Triệu lúc đầu tiếp được tin Triệu Quát báo tiệp, trong lòng cả mừng, rồi sau nghe tin quân Triệu bị khốn ở Trường Bình, đang tính việc phái binh đến cứu, bỗng lại được tin Triệu Quát đã chết, hơn 40 vạn quân Triệu đều đầu hàng nước Tần, bị Võ An Quân một đêm giết hết, chỉ còn 240 người được tha về. Vua Triệu cả sợ, quần thần đều thất đảm kinh hồn, trong nước kẻ khóc cha, người khóc con, anh khóc em, em khóc anh, ông khóc cháu, vợ khóc chồng, khắp chợ đầy đường chỗ nào cũng có tiếng người kêu khóc. Chỉ có bà mẹ Triệu Quát không khóc, nói rằng: - Từ lúc Quát được làm tướng, lão thiếp đã coi mình không phải là người sống nữa. Vua Triệu nghĩ bà mẹ Quát đã có lời nói từ trước, không bắt tội, lại cho thóc lụa để an ủi, và sai người tạ Liêm Pha. Đang lúc kinh hoàng, lại có tin báo rằng quân Tần đánh hạ được 17 thành Thượng Đảng, đều đã hàng Tần, nay Võ An Quân lại thân suất đại quân tiến lên, nói là muốn vây Hàm Đan. Vua Triệu hỏi quần thần có ai ngăn được quân Tần, quần thần không ai đáp, Bình Nguyên về nhà hỏi khắp tân khách, tân khách cũng chẳng ai đáp lại làm sao, bỗng có Tô Đại ở đó, nói nếu Đại đến được Hàm Dương, chắc ngăn được quân Tần không đánh Triệu. Bình Nguyên Quân nói với vua Triệu, vua Triệu bèn cấp cho Tô Đại nhiều tiền đi sang Tần. Tô Đại vào yết kiến Ứng Hầu Phạm Chuy. Chuy mời ngồi lên trên, hỏi rằng: - Tiên sinh vì cớ gì mà lại đây? Tô Đại nói: - Tôi vì ngài mà lại đây. Chuy hỏi: - Tiên sinh có điều gì chỉ giáo? Tô Đại hỏi: - Võ An Quân đã giết Triệu Quát rồi phải không? Chuy đáp: - Phải. Đại lại hỏi: - Nay lại vây Hàm Đan phải không? Chuy lại đáp: - Phải. Tô Đại nói: - Võ An Quân dụng binh như thần, thân làm tướng Tần, đánh lấy được hơn 70 thành, chém đầu gần trăm vạn, dẫu công của Y Doãn, Lã Vọng ngày xưa, chẳng hơn được thế. Nay lại đem quân mà vây Hàm Đan, Triệu tất phải mất thì Tần thành đế nghiệp. Tần thành đế nghiệp thì Võ An Quân sẽ là nguyên thần tá mệnh, như Y Doãn với nhà Thương, Lã Vọng với nhà Chu, ngài dẫu sang thế nào cũng phải ở dưới. Phạm Chuy kinh ngạc hỏi rằng: - Như vậy biết làm thế nào? Tô Đại nói: - Chi bằng ngài cho Hàn, Triệu cắt đất để cầu hòa với Tần, như vậy thì cắt đất là công của ngài mà lại giải binh quyền của Võ An Quân, địa vị của ngài sẽ được yên như Thái Sơn vậy. Phạm Chuy cả mừng, hôm sau liền nói với vua Tần rằng: - Quân Tần ở ngoài lâu ngày đã khó nhọc lắm, nên cho nghỉ ngơi, chi bằng sai người dụ Hàn, Triệu bắt cắt đất để cầu hòa. Vua Tần nói: - Tùy thừa tướng liệu định. Phạm Chuy lại đem vàng lụa tặng Tô Đại, sai đi bảo Hàn, Triệu. Hai vua Hàn, Triệu sợ Tần đều phải nghe kế của Đại. Hàn cắt một thành Viên Ung, Triệu cắt sáu thành đều sai sứ đến Tần cầu hòa. Vua Tần thấy Hàn chỉ dâng một thành hiềm ít quá, sứ Hàn nói 17 huyện Thượng Đảng mà Tần đã lấy được đều là đất của Hàn, vua Tần mới cười mà nhận cho, rồi triệu Võ An Quân rút quân về. Bạch Khởi đánh luôn đều được, đang muốn tiến vây Hàm Đan, bỗng nghe có chiếu ban sư, biết là mưu của Phạm Chuy, nên giận lắm. Từ đó Bạch Khởi cùng Phạm Chuy sinh ra thù khích. Bạch Khởi tuyên ngôn với mọi người rằng: - Từ trận thua ở Trường Bình, trong thành Hàm Đan, một đêm mười lần sợ, nếu thừa thắng tiến đánh, không đầy một tháng có thể lấy được, tiếc thay Ứng Hầu không biết thời thế, chủ trương việc rút quân về, làm mất cơ hội ấy. Vua Tần nghe nói, lấy làm hối lắm nói rằng: - Bạch Khởi đã biết Hàm Đan có thể lấy được, sao không tâu sớm. Bèn lại dùng Khởi làm tướng, muốn sai đánh Triệu nhưng gặp lúc Khởi có bệnh không đi được, bèn sai đại tướng Vương Lăng mang 10 vạn quân đi đánh Triệu, vây thành Hàm Đan. Vua Triệu sai Liêm Pha chống đánh, Pha đặt quân phòng giữ rất nghiêm lại đem gia tài mộ quân sĩ, thường thường đêm trèo ra thành, đánh phá dinh Tần. Quân Vương Lăng bị thua luôn, bấy giờ Võ An Quân bệnh đã khỏi, vua Tần muốn sai Võ An Quân, Võ An Quân tâu rằng: - Thành Hàm Đan thực khó đánh lắm, trước kia sau khi đại bại, trăm họ sợ hãi không yên, nhân đó mà đánh, họ vì giữ không được, đánh không đủ sức, thì có thể đánh lấy ngay được. Nay đã hơn hai năm rồi, việc phòng bị đã vững chắc, lại được Liêm Pha là tay lão tướng, không như Triệu Quát, chư hầu thấy Tần đang hòa với Triệu mà lại đánh, đều cho Tần là không thể tin được, tất sẽ hợp tung mà đến cứu, tôi chắc là Tần không thể được vậy. Vua Tần cưỡng bách đi, Bạch Khởi cố từ. Vua Tần lại sai Phạm Chuy đến bảo, Bạch Khởi căm giận Phạm Chuy trước ngăn trở công của mình, bèn xưng bệnh. Vua Tần bảo Phạm Chuy rằng: - Võ An Quân thực có bệnh ư? Phạm Chuy nói: - Đau thực hay không thì chưa biết, nhưng không chịu làm tướng, chí đã kiên quyết rồi. Vua Tần giận nói rằng: - Bạch Khởi cho là nước Tần không có viên tướng nào khác, cứ phải cầu đến hắn chăng? Trận chiến thắng ở Trường Bình ngày trước, lúc đầu là Vương Hạt cầm quân, vậy Hạt có kém gì Khởi. Bèn thêm quân 10 vạn, sai Vương Hạt đi thay Vương Lăng. Vương Lăng về nước bị bãi quan. Vương Hạt vây thành Hàm Đan trong năm tháng không thể đánh phá được, Võ An Quân nghe chuyện nói với khách rằng: - Tôi đã nói là Hàm Đan đánh không dễ mà, vua không nghe lời tôi, nay thế nào đấy? Trong bọn khách có người quen Ứng Hầu Phạm Chuy, tiết lộ lời nói ấy. Chuy nói với vua Tần, muốn cử Võ An Quân làm tướng. Võ An Quân lại nói dối bị bệnh, vua Tần cả giận, thu hết tước quan và đất ăn lộc của Võ An Quân, giáng xuống làm lính, đày ra Âm Mật, bắt phải lập tức ra khỏi thành Hàm Dương, không cho ở lại một phút. Võ An Quân than rằng: - Phạm Lãi có nói: "Con thỏ khôn đã chết, con chó săn tất bị mổ", vì Tần đánh hạ được hơn 70 thành của chư hầu, cái thế tất là bị mổ. Rồi đi ra cửa tây Hàm Dương, đến Đỗ Bưu tạm nghỉ để đợi hành lý. Phạm Chuy nói với Vua Tần rằng: - Bạch Khởi ra đi, trong lòng tấm tức không phục, nói nhiều câu oán đại vương, nói là có bệnh, nhưng là giả đó, e sẽ đi sang nước khác để làm hại Tần. Vua Tần bèn sai sứ đưa cho Bạch Khởi một thanh gươm sắc, bắt phải tự tử. Bạch Khởi cầm thanh gươm ở tay, than rằng: - Ta có tội gì với trời mà đến nông nỗi này! Hồi lâu nói rằng: - À, ta thực đáng chết, trận đánh ở Trường Bình, hơn 40 vạn quân Triệu đến đầu hàng, ta đánh lừa chúng nó, trong một đêm giết chết hết cả, chúng nó có tội gì, vậy nay ta chết là phải lắm. Bèn tự đâm cổ chết. Người Tần nghĩ Bạch Khởi không có tội mà phải chết, đều đem lòng thương, có lập đền thờ. Về sau một năm vào cuối đời nhà Đường, có tiếng sét đánh chết một con trâu, dưới bụng trâu có hai chữ "Bạch Khởi", người ta nói Bạch Khởi vì giết người nhiều quá, nên mấy trăm năm sau vẫn còn phải chịu cái quả báo làm kiếp trâu bị sét đánh. Vua Tần đã giết Bạch Khởi, lại phái năm vạn tinh binh, sai Trịnh An Bình làm tướng đi giúp Vương Hạt, tất phải đánh hạ được Hàm Đan mới thôi. Vua Triệu nghe Tần đem thêm quân đến đánh, sợ quá, sai sứ chia đường đi cầu cứu chư hầu. Bình Nguyên Quân nói: - Ngụy là chỗ thông gia với tôi, thế nào cũng có quân cứu đến, còn Sở là nước to mà xa, cần phải đem thuyết hợp tung mà dụ mới được, vậy tự tôi phải đi. Rồi ước với những khách ăn trong nhà, muốn được lấy 20 người đủ tài văn võ cùng đi. Trong hơn ba nghìn người có văn thì không võ, có võ thì không văn, chọn đi chọn lại chỉ được 19 người, không đủ được số hai chục. Bình Nguyên Quân than rằng: - Thắng này dưỡng sĩ đã mấy năm nay, ngờ đâu cầu lấy người đủ tài khó như thế! Trong đám hạ khách có một người chạy ra nói rằng: - Như tôi đây không biết có thể đủ số được không? Bình Nguyên Quân hỏi họ tên là gì, người ấy thưa rằng: - Tôi họ Mao, tên Toại, người ở Đại Lương làm khách ở nhà ngài đã ba năm nay. Bình Nguyên Quân cười nói rằng: - Hiền sĩ ở đời như cái dùi ở trong túi, mũi nhọn lộ ngay, nay tiên sinh ở nhà Thắng đã ba năm, mà Thắng chưa nghe được có điều gì, thế là tiên sinh cả văn lẫn võ chẳng có cái gì giỏi cả. Mao Toại nói rằng: - Tôi ngày nay mới xin ở vào trong túi, nếu được sớm ở trong túi, thì sẽ đột nhiên đâm hết ra, há chỉ lộ mũi nhọn mà thôi ư? Bình Nguyên Quân nghe lời nói lấy làm lạ, bèn lấy vào cho đủ số 20 người, rồi từ biệt vua Triệu đi sang Sở. Đến nơi, vào yết kiến Xuân Thân Quân Hoàng Yết. Hoàng Yết vốn có chơi với Bình Nguyên Quân bèn chuyển tâu vua Sở. Sáng hôm sau vào triều, vua Sở cùng Bình Nguyên Quân ngồi trên điện, Mao Toại cùng 19 người đều đứng ở dưới. Bình Nguyên Quân thong thả nói việc hợp tung chống Tần, vua Sở nói: - Xướng ra ước hợp tung đầu tiên là Triệu, sau nghe lời Trương Nghi du thuyết tung ước bèn giải. Trước kia Hoài Vương làm tung ước trưởng, đánh Tần không được; Tề Mân Vương lại làm tung ước trưởng, chư hầu đều bỏ; đến nay các nước đều lấy việc hợp tung làm kiêng, việc ấy như đống cát, dễ hợp dễ tan. Bình Nguyên Quân nói: - Từ Tô Tần xướng ra nghị tung, sáu nước kết làm anh em trong 15 năm quân Tần không dám ra khỏi cửa Hàm Cốc. Về sau Tề, Ngụy bị Công tôn Diễn lừa muốn cùng đánh Triệu; Hoài Vương bị Trương Nghi lừa muốn cùng đánh Tề, cho nên tung ước mới tan dần. Nếu ba nước ấy cứ giữ chặt lời thề ở Hằng Thủy không bị Tần lừa, thì Tần làm gì được. Tề Mân Vương tiếng là hợp tung, thực muốn kiêm tính, cho nên chư hầu mới bỏ, chứ có phải là hợp tung không hay đâu. Vua Sở nói: - Cái thế ngày nay, Tần mạnh mà các nước đều yếu, chỉ có thể nước nào lo giữ nước ấy, còn giúp nhau sao được. Bình Nguyên Quân nói: - Tần dẫu mạnh chia sức mà đánh sáu nước thì không đủ, sáu nước dẫu yếu hợp sức lại mà chống Tần thì có thừa. Nếu nước nào giữ nước ấy, không nghĩ cứu nhau, thì một mạnh một yếu, được thua đã rành, e rằng quân Tần sẽ cứ lần lượt đánh dần vậy. Vua Sở nói: - Quân Tần mới đánh một trận mà đã lấy được 17 thành Thượng Đảng, chôn hơn 40 vạn quân Triệu. Hợp cả hai nước Hàn- Triệu, không thể địch được một Võ An Quân. Nay lại tiến bức Hàm Đan, nước Sở ở xa thì làm thế nào được. Bình Nguyên Quân nói: - Quả quân dùng làm phải viên tướng bất tài, nên mới có trận thua ở Trường Bình. Nay 20 vạn quân Tần đóng ở dưới thành Hàm Đan, trước sau đã hơn một năm mà không làm gì được Triệu, nếu có quân cứu đến, thì quân Tần phải tan ngay. Vua Sở nói: - Tần mới thông hiếu với Sở, ngài muốn quả nhân hợp tung cứu Triệu, Tần tất giận lây đến Sở, như vậy là thay Triệu mà chịu oán. Bình Nguyên Quân nói: - Tần mà thông hiếu với Sở, là muốn chuyên đánh Hàn, Triệu, Ngụy; ba nước ấy đã mất thì Sở còn được sao? Vua Sở vẫn có lòng sợ Tần, trì nghi chưa quyết. Mao Toại đứng dưới thềm trông xem mặt trời đã đứng trưa, bèn cắp gươm theo bậc đi lên, bảo Bình Nguyên Quân rằng: - Việc hợp tung lợi hay hại, chỉ nói hai điều là quyết định, hôm nay vào triều từ sáng sớm, nói đi nói lại đã nửa ngày mà chưa quyết định là cớ làm sao? Vua Sở giận hỏi rằng: - Kẻ kia là người nào? Bình Nguyên Quân nói: - Đó là người khách của tôi, tên là Mao Toại. Vua Sở nói: - Quả nhân cùng chủ ngươi bàn việc, sao ngươi lại nói chen vào? Nói rồi thét bảo xuống. Mao Toại lại đi lên mấy bước nữa, vỗ gươm mà nói rằng: - Hợp tung là việc lớn thiên hạ, ai nấy đều được bàn, chủ tôi ngồi đấy, sao lại mắng tôi? Vua Sở sắc mặt hơi dịu lại nói rằng: - Khách nói điều gì muốn nói! Mao Toại nói: - Đất Sở hơn năm nghìn dặm, từ Vũ, Văn xưng vương, đến nay hùng thị thiên hạ, gọi làm minh chủ. Người Tần bỗng đâu quật khởi, năng đánh được quân Sở, Hoài Vương bị tù mà chết, Bạch Khởi là thằng trẻ con, chỉ đánh một vài trận, mà chiếm được hai thành Yên, Dĩnh, Sở bị bức phải thiên đô. Đó là cái thù trăm đời, đến đứa trẻ cũng còn biết xấu hổ, vậy mà đại vương lại không nghĩ đến ru? Cái nghị hợp tung ngày nay, là vì Sở chứ không phải vì Triệu. Vua Sở dạ dạ mấy tiếng, Mao Toại nói: - Đại vương đã quyết định chưa? Vua Sở nói: - Ý quả nhân đã quyết rồi. Mao Toại bèn gọi tả hữu bưng chậu huyết đến, quì dâng ở trước mặt vua Sở, nói rằng: - Đại vương làm tung ước trưởng, nên uống trước, thứ đến chủ tôi, rồi thứ nữa đến Mao Toại này. Tung ước định xong, Mao Toại tay tả cầm chậu máu, tay hữu vẫy 19 người đến bảo rằng: - Các ông nên cùng uống máu ở dưới thềm, các ông chỉ là nhân người ta mà làm nên việc. Vua Sở đã bằng lòng hợp tung, liền sai Xuân Thân Quân mang tám vạn người cứu Triệu. Bình Nguyên Quân trở về nước nói rằng: - Ba tấc lưỡi của Mao tiên sinh mạnh hơn trăm vạn quân. Thắng này xem xét người đã nhiều, riêng có Mao tiên sinh suýt nữa thì lỡ mất. Thắng này từ nay không dám xem xét kẻ sĩ trong thiên hạ nữa. Từ đó lấy Mao Toại lên làm thượng khách. Bấy giờ vua Ngụy sai đại tướng là Tấn Bỉ mang 10 vạn quân đi cứu Triệu. Vua Tần nghe chư hầu đều mang quân cứu đến, thân đến Hàm Đan đốc chiến, sai người bảo vua Ngụy rằng: - Tần đánh Hàm Đan sắp hạ đến nơi, chư hầu có nước nào dám cứu, sẽ dời quân đến đánh nước ấy trước. Vua Ngụy cả sợ, sai sứ đuổi theo kịp quân Tấn Bỉ, bảo chớ tiến nữa. Tấn Bỉ bèn đóng quân ở Nghiệp Hạ, Xuân Thân Quân cũng đóng quân lại ở Vũ Quan, trông ngóng không tiến. Lại nói Vương tôn nước Tần tên là Dị Nhân, từ sau khi Tần, Triệu hội ở Mãnh Trì, sang làm con tin ở Triệu. Dị Nhân là con thứ An Quốc Quân. An Quốc Quân tên là Lâm, tên tự là Tử Hề, thái tử của Chiêu Tương Vương. An Quốc Quân có hơn 20 người con trai, đều là con các nàng hầu, không phải là con cả, người được yêu nhất là Sở Phi, gọi là Hoa Dương phu nhân thì lại chưa có con trai. Mẹ Dị Nhân là Hạ Cơ may được yêu lại chết sớm, cho nên Dị Nhân làm con tin ở Triệu, đã lâu chẳng có ai thăm hỏi đến. Khi Vương Tiễn đánh Triệu, vua Triệu giận lây đến con tin, muốn giết Dị Nhân. Bình Nguyên Quân can ngăn, vua Triệu bèn an trí Dị Nhân ở Tùng Đài, ra vào canh giữ, lại bớt lương cấp. Dị Nhân suốt ngày uất ức không biết làm thế nào. Bấy giờ có người ở Dương Địch, họ Lã tên là Bất Vi, cha con đều làm lái buôn, vẫn đi lại các nước, mua rẻ bán đắt, nên có vốn to. Khi Bất Vi đến Hàm Đan, gặp Dị Nhân ở giữa đường, thấy mặt trắng môi đỏ, dẫu ở trong lúc phong trần mà vẫn có vẻ quí phái, lấy làm lạ, liền hỏi người bên cạnh đó là người nào, người kia đáp đó là con trai An Quốc Quân nước Tần sang Triệu làm con tin, vì quân Tần, nay dù khỏi chết, nhưng bị đày ở Tùng Đài, cấp dụng không đủ nên càng khổ lắm. Bất Vi nghe nói nghĩ thầm đó là một món hàng hóa buôn có lợi to, bèn về hỏi người cha rằng: - Cày ruộng lợi gấp mấy? Người cha nói: - Lợi gấp mười. Lại hỏi: - Buôn châu ngọc lợi gấp mấy? Người cha nói: - Lợi gấp trăm. Lại hỏi: - Nếu giúp lập một người lên làm vua, thống trị sơn hà, được lợi gấp mấy? Người cha cười nói rằng: - Lấy đâu có được người làm vua mà lập nên, nếu có thì lợi đến gấp nghìn gấp muôn biết thế nào mà tính được. Lã Bất Vi liền đem trăm nén vàng kết giao với Công tôn Kiền là người được vua Triệu sai giám sát Dị Nhân. Bất Vi đi lại dần dần rồi được tiếp kiến Dị Nhân, giả cách không biết là ai, hỏi lai lịch, Công tôn Kiền nói thực cho biết. Một hôm Công tôn Kiền đặt tiệc rượu mời Bất Vi. Bất Vi nói: - Trong tiệc chẳng có người khách nào khác, có Vương tôn nước Tần ở đây sao chẳng mời đến cùng uống rượu cho vui. Công tôn Kiền nghe lời, liền cho mời Dị Nhân đến tiếp Bất Vi, cùng ngồi uống rượu. Tiệc đến nửa chừng, Công tôn Kiền đứng dậy đi ra nhà xí, Bất Vi hỏi thầm Dị Nhân rằng: - Vua Tần nay đã già, thái tử yêu nhất là Hoa Dương phu nhân mà phu nhân lại không con, anh em điện hạ có hơn 20 người mà chưa có ai được yêu lắm, điện hạ sao không nhân lúc này cầu về nước Tần thờ Hoa Dương phu nhân xin làm con, mai sau sẽ có hy vọng được làm thái tử. Dị Nhân ứa nước mắt nói rằng: - Tôi khi nào dám mong điều đó, nhưng mỗi khi nói đến nước cũ, lòng đau như dao cắt, chỉ giận chưa có kế gì thoát thân được mà thôi. Bất Vi nói: - Nhà tôi dẫu nghèo, xin đem nghìn vàng vì điện hạ sang Tần nói với thái tử và phu nhân để cứu điện hạ về triều, ý điện hạ nghĩ thế nào? Dị Nhân nói: - Nếu được như lời ngài nói, mai sau phú quí xin cùng ngài hưởng. Nói vừa xong thì Công tôn Kiền vào đến nơi hỏi rằng: - Lã Quân nói chuyện gì thế? Bất Vi nói: - Tôi hỏi thăm Vương tôn về cái giá ngọc ở nước Tần, Vương tôn từ chối là không biết. Công tôn Kiền quả không ngờ, lại sai rót rượu uống, đến lúc thật vui say mới tan. Từ đó Bất Vi cùng Dị Nhân thường đi lại với nhau, mật đưa cho Dị Nhân 500 nén vàng, dặn nên mua chuộc những người tả hữu và tiếp đãi tân khách. Người nhà Công tôn Kiền đã được Dị Nhân cho tiền, nên đều coi Dị Nhân như người một nhà, không còn nghi kỵ gì nữa. Lã Bất Vi lại đem năm trăm nén vàng mua các đồ quí, từ biệt Công tôn Kiền đi sang Hàm Dương. Dò biết Hoa Dương phu nhân có người chị gái cũng lấy chồng ở Tần, trước hết tìm người đưa vào yết kiến bà chị ấy, nói Vương tôn Dị Nhân ở Triệu lúc nào cũng tưởng nhớ thái tử và phu nhân, có lễ đưa về kính biếu nhờ bà chuyển giúp, còn chút lễ mọn này riêng để kính dâng bà. Bà chị mừng quá, bảo Bất Vi: - Đó dẫu là Vương tôn có lòng tốt, nhưng làm cho tôn khách phải đi xa, ngày nay Vương tôn ở Triệu, có còn nhớ đến nước cũ không? Bất Vi nói: - Nhà tôi ở đối diện với công quán của Vương tôn, có việc gì Vương tôn vẫn nói chuyện với tôi, nên tôi biết rõ tâm sự. Ngày đêm Vương tôn lúc nào cũng tưởng nhớ thái tử và phu nhân, nói từ bé mồ côi mẹ, phu nhân tức là đích mẫu, muốn về nước phụng dưỡng để hết đạo hiếu. Bà chị hỏi: - Vương tôn bấy lâu có được bình yên không? Bất Vi nói: - Vì Tần cứ đến đánh Triệu luôn, nên vua Triệu thường muốn đem Vương tôn ra chém, may được thần dân hợp sức bảo tấu nên mới còn sống, nên càng nóng nảy mong về. Bà chị hỏi: - Thần dân Triệu vì cớ gì lại chịu bảo tấu cho Vương tôn? Bất Vi nói: - Vương tôn là người hiền hiếu, mỗi khi gặp sinh nhật của vua Tần, thái tử và phu nhân, và các ngày nguyên đán sóc vọng đều tắm gội chay sạch, đốt hương trông về phía Tây mà bái chúc, người Triệu không ai là không biết, vả lại hiếu học, trọng hiền, giao kết khắp bực hiền sĩ các nước, nên thiên hạ đều khen là người hiền hiếu vì thế thần dân nước Triệu mới bảo tấu cho. Bất Vi nói xong, đem các đồ quí ra, giá đáng chừng năm trăm nén vàng, dâng lên nói rằng: - Vương tôn vì không thể về chầu hầu thái tử, phu nhân được, có lễ mọn này để tỏ lòng hiếu thuận, dám phiền vương thân chuyển đệ cho. Bà chị sai người nhà làm cơm rượu đãi Lã Bất Vi, rồi đi ngay vào nói chuyện với Hoa Dương phu nhân. Phu nhân thấy các đồ quí, cho là Vương tôn thực có lòng yêu mình, trong lòng mừng quá. Bà chị về nói chuyện cho Bất Vi biết, Bất Vi giả cách không biết hỏi rằng: - Phu nhân có mấy người con trai? Bà chị nói là chẳng được người nào. Bất Vi nói: - Tôi nghe đem sắc đẹp thờ người, hễ sắc kém thì lòng yêu hết, nay phu nhân được thái tử rất yêu mà không có con, nên nhân lúc này chọn trong các con chồng, người nào hiền hiếu lấy làm con mình, mai sau người con ấy được lên làm vua, thế lực phu nhân há chẳng càng được vững vàng lắm ru. Nếu không thì sau này sắc đẹp sẽ kém, lòng yêu chẳng còn, có hối cũng không kịp nữa. Nay Dị Nhân là người hiền hiếu, lại yêu mến phu nhân, nếu phu nhân cất nhắc lên làm đích tử, như vậy phu nhân sẽ được tôn quí đời đời ở nước Tần này vậy. Bà chị lại đem lời nói ấy vào nói với Hoa Dương phu nhân. Phu nhân cho lời Bất Vi nói là phải, một đêm cùng An Quốc Quân uống rượu đang vui, bỗng ứa nước mắt khóc, thái tử lấy làm lạ hỏi cớ gì, phu nhân nói: - Thiếp nay được sung vào hậu cung, chẳng may không con. Thiếp xem trong các con của thái tử chỉ có Dị Nhân là người rất hiền, tân khách chư hầu đi lại, ai nấy đều khen. Nếu được Dị Nhân làm con nối, thân thiếp sau này có chỗ cậy nhờ. Thái tử bằng lòng cho, phu nhân nói: - Thái tử hôm nay cho thiếp, ngày mai lại nghe lời vợ khác, rồi quên đi. Thái tử nói: - Phu nhân nếu không tin, xin khắc thẻ để làm chứng. Nói rồi bèn lấy một cái thẻ khắc bốn chữ "Đích tử Dị Nhân" chẻ đôi mỗi người giữ một nửa làm tin. Phu nhân hỏi: - Dị Nhân ở Triệu, làm thế nào mà đem về được? Thái tử nói: - Sẽ nhân dịp nói với vua. Bấy giờ vua Tần đang giận Triệu, thái tử có nói, nhưng vua không nghe. Bất Vi biết em trai vương hậu là Dương Toàn Quân đang được vua yêu, lại đút lót các môn hạ cầu vào yết kiến Dương Toàn Quân, nói rằng: - Tội ngài đến chết, ngài có biết không? Dương Toàn Quân cả sợ nói rằng: - Tôi có tội gì? Bất Vi nói: - Những môn hạ của ngài đều ở ngôi cao, ai nấy đều bổng hậu lộc nhiều, hầu non vợ đẹp, mà những người môn hạ của thái tử không ai có quyền thế cả, mà đại vương ngày nay tuổi đã già, một sớm mất đi, thái tử nối ngôi, các người môn hạ oán ngài lắm, cái nguy cơ của ngài đã đến sau lưng rồi. Dương Toàn Quân nói: - Bây giờ biết làm thế nào? Bất Vi nói: - Tôi có kế này, có thể khiến cho ngài thọ được trăm tuổi, vững vàng như Thái Sơn, ngài có muốn nghe không? Dương Toàn Quân quì xuống hỏi kế. Bất Vi nói: - Đại vương tuổi đã già mà thái tử lại không có con trai cả. Nay Vương tôn Dị Nhân có tiếng là người hiền hiếu mà lại bị bỏ ở nước Triệu, ngày đêm mong mỏi được về. Nếu ngài xin được vương hậu nói với vua Tần cho đón Dị Nhân về, khiến thái tử lập làm đích tử, như vậy Dị Nhân không nước mà có nước, Hoa Dương phu nhân không con mà có con, thái tử và Vương tôn đều cám ơn vương hậu đời đời, tước vị của ngài có thể giữ vững được. Dương Toàn Quân sụp lạy xin theo, rồi đem lời Bất Vi nói với vương hậu. Vương hậu nói với vua Tần, vua Tần nói: - Đợi người Triệu xin hòa, ta sẽ đón Dị Nhân về nước. Thái tử cho triệu Bất Vi vào hỏi rằng: - Ta muốn đón Dị Nhân về nước, phụ vương chưa chuẩn cho, tiên sinh có diệu sách gì không? Bất Vi dập đầu nói rằng: - Thái tử quả lập Vương tôn làm con nối, tiểu nhân chẳng dám tiếc cái gia sản nghìn vàng, đút lót các nhà quyền thế nước Triệu, tất có thể cứu về được. Thái tử và phu nhân đều cả mừng đem hai trăm lạng vàng giao cho Lã Bất Vi, chuyển giao cho Dị Nhân để chi về việc kết khách. Vương hậu cũng lấy một trăm lạng vàng giao cho Bất Vi, phu nhân lại sắm cho Dị Nhân một hòm quần áo và tặng riêng Bất Vi một trăm lạng vàng, phong sẵn cho Bất Vi làm thái phó của Dị Nhân, dặn nói cho Dị Nhân chẳng mấy ngày nữa sẽ gặp nhau, chớ nên lo nghĩ. Bất Vi từ biệt, khi vào đến Hàm Đan, trước hết nói cho người cha biết, người cha cả mừng. Hôm sau liền mang lễ vào yết kiến Công tôn Kiền, rồi chào Dị Nhân, đem lời nói của vương hậu, thái tử và phu nhân nói hết cho nghe, lại đem năm trăm lạng vàng và hòm quần áo đưa cho. Dị Nhân cả mừng nói rằng: - Hòm quần áo tôi xin nhận, còn số vàng tiên sinh cứ cầm lấy, nếu có việc dùng đến xin tùy ý tiên sinh, cứ cốt làm sao cứu được tôi về nước, tôi xin cám ơn vô cùng. Lại nói Lã Bất Vi có lấy một người con gái đẹp ở Hàm Đan tên là Triệu Cơ, giỏi nghề hát múa, biết là ả có mang được hai tháng, liền nghĩ ra một kế: "Dị Nhân về nước tất có phận được nối ngôi vua, nếu đem ả này dâng cho hắn, may mà sinh được con trai, đó tức là hòn máu của ta. Đứa con trai ấy mà lên làm vua, thì thiên hạ của nhà họ Doanh, sẽ về họ Lã ta tiếp thay, như vậy cái việc ta phá của nhà đi để làm đây mới không uổng". Kế đã định rồi, bèn mời Dị Nhân và Công tôn Kiền đến nhà uống rượu, bàn tiệc có đủ các đồ ngon vật lạ và có đàn hát làm vui. Uống rượu đến nửa chừng, Bất Vi nói: - Bỉ nhân mới lấy được đứa hầu non, hơi biết hát múa, muốn cho nó ra mời rượu, xin các ngài chớ hiềm là đường đột. Nói xong, sai hai con hầu vào gọi Triệu Cơ ra. Bất Vi nói: - Nàng nên vái chào hai vị quí nhân đây. Triệu Cơ thoăn thoắt gót sen, đứng trên thảm, khấu đầu hai cái, Dị Nhân và Công tôn Kiền vội vàng đáp lễ lại. Bất Vi sai Triệu Cơ tay nâng chén vàng mời Dị Nhân. Dị Nhân ngửa mặt nhìn Triệu Cơ thấy rõ ràng là một vị giai nhân mày ngài mắt phượng, da tuyết tóc mây, cái vẻ mỹ lệ yêu kiều không bút mực nào tả cho hết được. Triệu Cơ mời rượu xong liền sóng tay áo đứng trên cái thảm trải đất mà múa, chân tay mềm mại, điệu bộ dịu dàng, làm cho Công tôn Kiền và Dị Nhân hoa mắt mê lòng, thần hồn điên đảo, cùng nhau khen ngợi mãi không thôi. Triệu Cơ múa xong, Bất Vi lại sai rót chén lớn dâng mời, hai người đều uống một hơi hết ngay. Triệu Cơ mời rượu xong trở vào trong nhà, tân khách lại cùng nhau thù tạc rất vui, Công tôn Kiền say quá nằm lăn ra. Dị Nhân trong lòng nghĩ đến Triệu Cơ, mượn rượu giả say nói với Bất Vi rằng: - Nghĩ như tôi một mình chơi vơi ở đất khách, quạnh hiu vắng vẻ chẳng biết bầu bạn cùng ai, vậy muốn xin ngài cho tôi nàng hầu ấy làm vợ, để được thỏa lòng ước ao, nhưng chưa rõ thân giá bao nhiêu, xin ngài dạy cho, tôi xin kính nộp. Bất Vi giả cách giận nói rằng: - Tôi lấy lòng tốt mời điện hạ đến dự tiệc, đem thê thiếp ra mời để tỏ ý kính mến, nay điện hạ lại muốn cướp người yêu của tôi thì còn ra nghĩa lý gì. Dị Nhân hổ thẹn quá liền quì xuống nói rằng: - Tôi vì ở nơi đất khách buồn bã nghĩ lầm ra thế, đó cũng là lời nói rồ dại sau khi say rượu, xin ngài rộng lòng tha tội cho. Lã Bất Vi vội vàng đỡ dậy nói rằng: - Tôi vì điện hạ mưu tính đường về, cái gia sản nghìn vàng phá hết còn không tiếc, lẽ nào tôi lại tiếc một đứa con gái làm gì. Nhưng con bé ấy còn ít tuổi lại hay thẹn, sợ nó không nghe, nếu nó bằng lòng tôi xin kính dâng điện hạ để làm kẻ sửa túi nâng khăn. Dị Nhân hai lạy dập đầu, đợi Công tôn Kiền tỉnh rượu, rồi cùng lên xe trở về. Đêm ấy Bất Vi bảo Triệu Cơ rằng: - Vương tôn nước Tần lòng yêu nàng lắm, xin lấy nàng làm vợ, ý nàng thế nào? Triệu cơ nói: - Thiếp đã đem thân thờ chàng, và đã có mang thai, nỡ nào lại bỏ, bắt tôi phải thờ người khác. Bất Vi mật bảo rằng: - Nàng thờ tôi suốt đời, chẳng qua chỉ là vợ một anh lái buôn, vị Vương tôn ấy sau này sẽ có phận được làm vua Tần, nàng mà được yêu, tất làm vương hậu, may ra mà khối thịt trong bụng lúc sinh ra là con trai, tức là thái tử, thì tôi với nàng sẽ là cha mẹ vua Tần, đều được phú quí vô cùng, vậy nàng nên nghĩ tình vợ chồng, nén lòng theo như kế tôi, chớ nên tiết lậu. Triệu Cơ nói: - Việc của chàng mưu tính là việc lớn, thiếp cũng xin theo, nhưng mối tình ân ái vợ chồng, lòng nào mà nỡ dứt cho đang. Nói xong ứa nước mắt khóc. Bất Vi an ủi rằng: - Nếu nàng không quên chút tình cũ, mai sau chiếm được thiên hạ nhà Tần, vẫn làm vợ chồng không bao giờ rời nhau, há chẳng hay lắm ru. Hai người bèn đối trời cùng thề, rồi cùng đi ngủ, mối tình ân ái lại mặn nồng hơn những đêm xưa. Hôm sau Bất Vi đi đến công quán bảo Dị Nhân rằng: - Đội ơn điện hạ không hiềm đứa tiểu thiếp quê mùa, dùng làm kẻ hầu khăn lược, tôi phải dỗ mãi nó mới nghe, hôm nay tốt ngày, xin đưa đến ngụ sở để hầu hạ. Dị Nhân nói: - Tấm lòng cao nghĩa của tiên sinh, tôi dù nát xương cũng không thể báo đền. Công tôn Kiền nói: - Đã có cái lương duyên ấy, tôi xin đứng ra làm mối. Bèn sai người nhà làm tiệc mừng. Bất Vi cáo từ về, đến chiều dùng xe đưa Triệu Cơ đến cùng Dị Nhân thành thân. Dị Nhân lấy được Triệu Cơ như cá gặp nước, yêu mến lạ thường. Được hơn một tháng, Triệu Cơ bèn nói với Dị Nhân rằng: - Thiếp được hầu điện hạ, Trời cho nay đã có thai rồi. Dị Nhân không biết lai lịch, ngỡ là giọt máu của mình, nên vui sướng quá. Triệu Cơ đã có mang hai tháng rồi mới lấy Dị Nhân, sau đó 8 tháng thì vừa được mười tháng, đáng lẽ đến kỳ sinh nở thì phải, vậy mà vẫn không thấy chuyển động. Có lẽ Trời sinh ra một vị chân mệnh đế vương, nên khác thường, mãi đến lúc đúng 12 tháng mới sinh ra một đứa con trai, khi sinh có ánh sáng đỏ rực nhà, trăm thứ chim đều bay lượn múa. Đứa bé mũi to, mắt dài, trán rộng, mỗi mắt có hai con ngươi, trong miệng đã có vài cái răng, khóc rất to, ngoài đường cũng nghe tiếng. Dị Nhân cả mừng nói rằng: - Ta nghe các chân chúa sinh ra, tất có điềm lạ, thằng bé này cốt tướng khác thường, lại đẻ vào ngày mùng một tháng giêng, ngày sau tất cầm quyền chính cả thiên hạ. Bèn dùng họ Triệu Cơ gọi là Triệu Chính, về sau Chính nối ngôi làm vua Tần, kiêm tính sáu nước, tức là Tần Thủy Hoàng. Lã Bất Vi nghe tin Triệu Cơ sinh con trai, trong lòng mừng thầm cái kế của mình đã có kết quả. Năm Triệu Chính lên ba tuổi, quân Tần lại vây đánh thành Hàm Đan rất gấp. Bất Vi bảo Dị Nhân rằng: - Vua Triệu nếu lại giận lây đến điện hạ thì làm thế nào, chi bằng trốn về nước Tần có thể thoát được. Dị Nhân nói: - Việc này nhờ tiên sinh trù tính giúp. Lã Bất Vi bèn bỏ ra cả sáu trăm cân vàng, lấy ba trăm cân đút lót các quân tướng giữ thành cửa Nam nói rằng: - Tôi từ Dương Địch đem cả nhà đến đây buôn bán, không may gặp quân Tần kéo đến vây thành lâu ngày quá, tôi nhớ nhà lắm, nên đem hết tiền vốn chia cả cho các ngài, chỉ xin rộng lòng thả cho cả nhà ra khỏi thành để về Dương Địch, cả nhà tôi được đội ơn vô cùng. Các viên tướng bằng lòng cho, lại đem trăm cân vàng dâng Công tôn Kiền tỏ ý muốn trở về Dương Địch, nhờ Công tôn Kiền nói hộ với tướng giữ thành cho. Nói lót đã êm cả rồi, Bất Vi bảo Dị Nhân đem mẹ con Triệu Cơ mật gửi ở nhà người mẹ, hôm ấy làm rượu mời Công tôn Kiền, nói rằng: - Tôi chỉ trong ba ngày ra khỏi thành, gọi là có chén rượu để từ biệt. Khi uống rượu, Bất Vi cố ép để cho Công tôn Kiền uống thật say, các người tả hữu và quân lính đều được đãi nhiều rượu thịt, ăn uống tha hồ, no say rồi ai nấy đều đi nghỉ. Đến nửa đêm, Dị Nhân đổi lốt người thường lẩn vào trong đám đầy tớ, theo cha con Bất Vi đi ra cửa Nam, thủ tướng không biết thực giả, mở cửa cho ra khỏi cửa thành. Đại doanh Vương Hạt ở ngoài cửa Tây, vì cửa Nam là đường lớn đi về Dương Địch, Bất Vi nguyên nói là đi về làng, cho nên phải đi ra cửa Nam, ba người cùng bọn đầy tớ luôn ban đêm ra đi muốn tiến thẳng dinh quân Tần, đến lúc trời sáng, bị quân Tần đi tuần bắt được. Bất Vi chỉ vào Dị Nhân nói rằng: - Đây là Vương tôn nước Tần, bấy lâu làm con tin ở Triệu, nay trốn ra khỏi Hàm Đan chạy về bản quốc, các ngươi nên mau mau dẫn đường. Bọn lính tuần nhường ngựa cho ba người cưỡi, dẫn đến đại binh Vương Hạt. Vương Hạt hỏi rõ lý lịch rồi cho mời vào, lấy mũ áo cho Dị Nhân thay, đặt tiệc khoản đãi. Vương Hạt nói: - Đại vương thân đến đây đốc chiến, hành cung cách đây không đầy mười dặm. Tiệc xong, sai lấy xe ngựa đưa Dị Nhân đến hành cung. Vua Tần thấy Dị Nhân mừng quá, nói rằng: - Thái tử ngày đêm nhớ cháu, nay trời xui cháu ta được thoát khỏi miệng hùm, vậy cháu nên về Hàm Dương trước, để cho cha mẹ cháu mừng. Dị Nhân từ biệt vua Tần, cùng cha con Bất Vi lên xe đi về Hàm Dương.
Quay về bài gốc
0SHARES[/DOWN]
Lại nói vua Triệu lúc đầu tiếp được tin Triệu Quát báo tiệp, trong lòng cả mừng, rồi sau nghe tin quân Triệu bị khốn ở Trường Bình, đang tính việc phái binh đến cứu, bỗng lại được tin Triệu Quát đã chết, hơn 40 vạn quân Triệu đều đầu hàng nước Tần, bị Võ An Quân một đêm giết hết, chỉ còn 240 người được tha về. Vua Triệu cả sợ, quần thần đều thất đảm kinh hồn, trong nước kẻ khóc cha, người khóc con, anh khóc em, em khóc anh, ông khóc cháu, vợ khóc chồng, khắp chợ đầy đường chỗ nào cũng có tiếng người kêu khóc. Chỉ có bà mẹ Triệu Quát không khóc, nói rằng: - Từ lúc Quát được làm tướng, lão thiếp đã coi mình không phải là người sống nữa. Vua Triệu nghĩ bà mẹ Quát đã có lời nói từ trước, không bắt tội, lại cho thóc lụa để an ủi, và sai người tạ Liêm Pha. Đang lúc kinh hoàng, lại có tin báo rằng quân Tần đánh hạ được 17 thành Thượng Đảng, đều đã hàng Tần, nay Võ An Quân lại thân suất đại quân tiến lên, nói là muốn vây Hàm Đan. Vua Triệu hỏi quần thần có ai ngăn được quân Tần, quần thần không ai đáp, Bình Nguyên về nhà hỏi khắp tân khách, tân khách cũng chẳng ai đáp lại làm sao, bỗng có Tô Đại ở đó, nói nếu Đại đến được Hàm Dương, chắc ngăn được quân Tần không đánh Triệu. Bình Nguyên Quân nói với vua Triệu, vua Triệu bèn cấp cho Tô Đại nhiều tiền đi sang Tần. Tô Đại vào yết kiến Ứng Hầu Phạm Chuy. Chuy mời ngồi lên trên, hỏi rằng: - Tiên sinh vì cớ gì mà lại đây? Tô Đại nói: - Tôi vì ngài mà lại đây. Chuy hỏi: - Tiên sinh có điều gì chỉ giáo? Tô Đại hỏi: - Võ An Quân đã giết Triệu Quát rồi phải không? Chuy đáp: - Phải. Đại lại hỏi: - Nay lại vây Hàm Đan phải không? Chuy lại đáp: - Phải. Tô Đại nói: - Võ An Quân dụng binh như thần, thân làm tướng Tần, đánh lấy được hơn 70 thành, chém đầu gần trăm vạn, dẫu công của Y Doãn, Lã Vọng ngày xưa, chẳng hơn được thế. Nay lại đem quân mà vây Hàm Đan, Triệu tất phải mất thì Tần thành đế nghiệp. Tần thành đế nghiệp thì Võ An Quân sẽ là nguyên thần tá mệnh, như Y Doãn với nhà Thương, Lã Vọng với nhà Chu, ngài dẫu sang thế nào cũng phải ở dưới. Phạm Chuy kinh ngạc hỏi rằng: - Như vậy biết làm thế nào? Tô Đại nói: - Chi bằng ngài cho Hàn, Triệu cắt đất để cầu hòa với Tần, như vậy thì cắt đất là công của ngài mà lại giải binh quyền của Võ An Quân, địa vị của ngài sẽ được yên như Thái Sơn vậy. Phạm Chuy cả mừng, hôm sau liền nói với vua Tần rằng: - Quân Tần ở ngoài lâu ngày đã khó nhọc lắm, nên cho nghỉ ngơi, chi bằng sai người dụ Hàn, Triệu bắt cắt đất để cầu hòa. Vua Tần nói: - Tùy thừa tướng liệu định. Phạm Chuy lại đem vàng lụa tặng Tô Đại, sai đi bảo Hàn, Triệu. Hai vua Hàn, Triệu sợ Tần đều phải nghe kế của Đại. Hàn cắt một thành Viên Ung, Triệu cắt sáu thành đều sai sứ đến Tần cầu hòa. Vua Tần thấy Hàn chỉ dâng một thành hiềm ít quá, sứ Hàn nói 17 huyện Thượng Đảng mà Tần đã lấy được đều là đất của Hàn, vua Tần mới cười mà nhận cho, rồi triệu Võ An Quân rút quân về. Bạch Khởi đánh luôn đều được, đang muốn tiến vây Hàm Đan, bỗng nghe có chiếu ban sư, biết là mưu của Phạm Chuy, nên giận lắm. Từ đó Bạch Khởi cùng Phạm Chuy sinh ra thù khích. Bạch Khởi tuyên ngôn với mọi người rằng: - Từ trận thua ở Trường Bình, trong thành Hàm Đan, một đêm mười lần sợ, nếu thừa thắng tiến đánh, không đầy một tháng có thể lấy được, tiếc thay Ứng Hầu không biết thời thế, chủ trương việc rút quân về, làm mất cơ hội ấy. Vua Tần nghe nói, lấy làm hối lắm nói rằng: - Bạch Khởi đã biết Hàm Đan có thể lấy được, sao không tâu sớm. Bèn lại dùng Khởi làm tướng, muốn sai đánh Triệu nhưng gặp lúc Khởi có bệnh không đi được, bèn sai đại tướng Vương Lăng mang 10 vạn quân đi đánh Triệu, vây thành Hàm Đan. Vua Triệu sai Liêm Pha chống đánh, Pha đặt quân phòng giữ rất nghiêm lại đem gia tài mộ quân sĩ, thường thường đêm trèo ra thành, đánh phá dinh Tần. Quân Vương Lăng bị thua luôn, bấy giờ Võ An Quân bệnh đã khỏi, vua Tần muốn sai Võ An Quân, Võ An Quân tâu rằng: - Thành Hàm Đan thực khó đánh lắm, trước kia sau khi đại bại, trăm họ sợ hãi không yên, nhân đó mà đánh, họ vì giữ không được, đánh không đủ sức, thì có thể đánh lấy ngay được. Nay đã hơn hai năm rồi, việc phòng bị đã vững chắc, lại được Liêm Pha là tay lão tướng, không như Triệu Quát, chư hầu thấy Tần đang hòa với Triệu mà lại đánh, đều cho Tần là không thể tin được, tất sẽ hợp tung mà đến cứu, tôi chắc là Tần không thể được vậy. Vua Tần cưỡng bách đi, Bạch Khởi cố từ. Vua Tần lại sai Phạm Chuy đến bảo, Bạch Khởi căm giận Phạm Chuy trước ngăn trở công của mình, bèn xưng bệnh. Vua Tần bảo Phạm Chuy rằng: - Võ An Quân thực có bệnh ư? Phạm Chuy nói: - Đau thực hay không thì chưa biết, nhưng không chịu làm tướng, chí đã kiên quyết rồi. Vua Tần giận nói rằng: - Bạch Khởi cho là nước Tần không có viên tướng nào khác, cứ phải cầu đến hắn chăng? Trận chiến thắng ở Trường Bình ngày trước, lúc đầu là Vương Hạt cầm quân, vậy Hạt có kém gì Khởi. Bèn thêm quân 10 vạn, sai Vương Hạt đi thay Vương Lăng. Vương Lăng về nước bị bãi quan. Vương Hạt vây thành Hàm Đan trong năm tháng không thể đánh phá được, Võ An Quân nghe chuyện nói với khách rằng: - Tôi đã nói là Hàm Đan đánh không dễ mà, vua không nghe lời tôi, nay thế nào đấy? Trong bọn khách có người quen Ứng Hầu Phạm Chuy, tiết lộ lời nói ấy. Chuy nói với vua Tần, muốn cử Võ An Quân làm tướng. Võ An Quân lại nói dối bị bệnh, vua Tần cả giận, thu hết tước quan và đất ăn lộc của Võ An Quân, giáng xuống làm lính, đày ra Âm Mật, bắt phải lập tức ra khỏi thành Hàm Dương, không cho ở lại một phút. Võ An Quân than rằng: - Phạm Lãi có nói: "Con thỏ khôn đã chết, con chó săn tất bị mổ", vì Tần đánh hạ được hơn 70 thành của chư hầu, cái thế tất là bị mổ. Rồi đi ra cửa tây Hàm Dương, đến Đỗ Bưu tạm nghỉ để đợi hành lý. Phạm Chuy nói với Vua Tần rằng: - Bạch Khởi ra đi, trong lòng tấm tức không phục, nói nhiều câu oán đại vương, nói là có bệnh, nhưng là giả đó, e sẽ đi sang nước khác để làm hại Tần. Vua Tần bèn sai sứ đưa cho Bạch Khởi một thanh gươm sắc, bắt phải tự tử. Bạch Khởi cầm thanh gươm ở tay, than rằng: - Ta có tội gì với trời mà đến nông nỗi này! Hồi lâu nói rằng: - À, ta thực đáng chết, trận đánh ở Trường Bình, hơn 40 vạn quân Triệu đến đầu hàng, ta đánh lừa chúng nó, trong một đêm giết chết hết cả, chúng nó có tội gì, vậy nay ta chết là phải lắm. Bèn tự đâm cổ chết. Người Tần nghĩ Bạch Khởi không có tội mà phải chết, đều đem lòng thương, có lập đền thờ. Về sau một năm vào cuối đời nhà Đường, có tiếng sét đánh chết một con trâu, dưới bụng trâu có hai chữ "Bạch Khởi", người ta nói Bạch Khởi vì giết người nhiều quá, nên mấy trăm năm sau vẫn còn phải chịu cái quả báo làm kiếp trâu bị sét đánh. Vua Tần đã giết Bạch Khởi, lại phái năm vạn tinh binh, sai Trịnh An Bình làm tướng đi giúp Vương Hạt, tất phải đánh hạ được Hàm Đan mới thôi. Vua Triệu nghe Tần đem thêm quân đến đánh, sợ quá, sai sứ chia đường đi cầu cứu chư hầu. Bình Nguyên Quân nói: - Ngụy là chỗ thông gia với tôi, thế nào cũng có quân cứu đến, còn Sở là nước to mà xa, cần phải đem thuyết hợp tung mà dụ mới được, vậy tự tôi phải đi. Rồi ước với những khách ăn trong nhà, muốn được lấy 20 người đủ tài văn võ cùng đi. Trong hơn ba nghìn người có văn thì không võ, có võ thì không văn, chọn đi chọn lại chỉ được 19 người, không đủ được số hai chục. Bình Nguyên Quân than rằng: - Thắng này dưỡng sĩ đã mấy năm nay, ngờ đâu cầu lấy người đủ tài khó như thế! Trong đám hạ khách có một người chạy ra nói rằng: - Như tôi đây không biết có thể đủ số được không? Bình Nguyên Quân hỏi họ tên là gì, người ấy thưa rằng: - Tôi họ Mao, tên Toại, người ở Đại Lương làm khách ở nhà ngài đã ba năm nay. Bình Nguyên Quân cười nói rằng: - Hiền sĩ ở đời như cái dùi ở trong túi, mũi nhọn lộ ngay, nay tiên sinh ở nhà Thắng đã ba năm, mà Thắng chưa nghe được có điều gì, thế là tiên sinh cả văn lẫn võ chẳng có cái gì giỏi cả. Mao Toại nói rằng: - Tôi ngày nay mới xin ở vào trong túi, nếu được sớm ở trong túi, thì sẽ đột nhiên đâm hết ra, há chỉ lộ mũi nhọn mà thôi ư? Bình Nguyên Quân nghe lời nói lấy làm lạ, bèn lấy vào cho đủ số 20 người, rồi từ biệt vua Triệu đi sang Sở. Đến nơi, vào yết kiến Xuân Thân Quân Hoàng Yết. Hoàng Yết vốn có chơi với Bình Nguyên Quân bèn chuyển tâu vua Sở. Sáng hôm sau vào triều, vua Sở cùng Bình Nguyên Quân ngồi trên điện, Mao Toại cùng 19 người đều đứng ở dưới. Bình Nguyên Quân thong thả nói việc hợp tung chống Tần, vua Sở nói: - Xướng ra ước hợp tung đầu tiên là Triệu, sau nghe lời Trương Nghi du thuyết tung ước bèn giải. Trước kia Hoài Vương làm tung ước trưởng, đánh Tần không được; Tề Mân Vương lại làm tung ước trưởng, chư hầu đều bỏ; đến nay các nước đều lấy việc hợp tung làm kiêng, việc ấy như đống cát, dễ hợp dễ tan. Bình Nguyên Quân nói: - Từ Tô Tần xướng ra nghị tung, sáu nước kết làm anh em trong 15 năm quân Tần không dám ra khỏi cửa Hàm Cốc. Về sau Tề, Ngụy bị Công tôn Diễn lừa muốn cùng đánh Triệu; Hoài Vương bị Trương Nghi lừa muốn cùng đánh Tề, cho nên tung ước mới tan dần. Nếu ba nước ấy cứ giữ chặt lời thề ở Hằng Thủy không bị Tần lừa, thì Tần làm gì được. Tề Mân Vương tiếng là hợp tung, thực muốn kiêm tính, cho nên chư hầu mới bỏ, chứ có phải là hợp tung không hay đâu. Vua Sở nói: - Cái thế ngày nay, Tần mạnh mà các nước đều yếu, chỉ có thể nước nào lo giữ nước ấy, còn giúp nhau sao được. Bình Nguyên Quân nói: - Tần dẫu mạnh chia sức mà đánh sáu nước thì không đủ, sáu nước dẫu yếu hợp sức lại mà chống Tần thì có thừa. Nếu nước nào giữ nước ấy, không nghĩ cứu nhau, thì một mạnh một yếu, được thua đã rành, e rằng quân Tần sẽ cứ lần lượt đánh dần vậy. Vua Sở nói: - Quân Tần mới đánh một trận mà đã lấy được 17 thành Thượng Đảng, chôn hơn 40 vạn quân Triệu. Hợp cả hai nước Hàn- Triệu, không thể địch được một Võ An Quân. Nay lại tiến bức Hàm Đan, nước Sở ở xa thì làm thế nào được. Bình Nguyên Quân nói: - Quả quân dùng làm phải viên tướng bất tài, nên mới có trận thua ở Trường Bình. Nay 20 vạn quân Tần đóng ở dưới thành Hàm Đan, trước sau đã hơn một năm mà không làm gì được Triệu, nếu có quân cứu đến, thì quân Tần phải tan ngay. Vua Sở nói: - Tần mới thông hiếu với Sở, ngài muốn quả nhân hợp tung cứu Triệu, Tần tất giận lây đến Sở, như vậy là thay Triệu mà chịu oán. Bình Nguyên Quân nói: - Tần mà thông hiếu với Sở, là muốn chuyên đánh Hàn, Triệu, Ngụy; ba nước ấy đã mất thì Sở còn được sao? Vua Sở vẫn có lòng sợ Tần, trì nghi chưa quyết. Mao Toại đứng dưới thềm trông xem mặt trời đã đứng trưa, bèn cắp gươm theo bậc đi lên, bảo Bình Nguyên Quân rằng: - Việc hợp tung lợi hay hại, chỉ nói hai điều là quyết định, hôm nay vào triều từ sáng sớm, nói đi nói lại đã nửa ngày mà chưa quyết định là cớ làm sao? Vua Sở giận hỏi rằng: - Kẻ kia là người nào? Bình Nguyên Quân nói: - Đó là người khách của tôi, tên là Mao Toại. Vua Sở nói: - Quả nhân cùng chủ ngươi bàn việc, sao ngươi lại nói chen vào? Nói rồi thét bảo xuống. Mao Toại lại đi lên mấy bước nữa, vỗ gươm mà nói rằng: - Hợp tung là việc lớn thiên hạ, ai nấy đều được bàn, chủ tôi ngồi đấy, sao lại mắng tôi? Vua Sở sắc mặt hơi dịu lại nói rằng: - Khách nói điều gì muốn nói! Mao Toại nói: - Đất Sở hơn năm nghìn dặm, từ Vũ, Văn xưng vương, đến nay hùng thị thiên hạ, gọi làm minh chủ. Người Tần bỗng đâu quật khởi, năng đánh được quân Sở, Hoài Vương bị tù mà chết, Bạch Khởi là thằng trẻ con, chỉ đánh một vài trận, mà chiếm được hai thành Yên, Dĩnh, Sở bị bức phải thiên đô. Đó là cái thù trăm đời, đến đứa trẻ cũng còn biết xấu hổ, vậy mà đại vương lại không nghĩ đến ru? Cái nghị hợp tung ngày nay, là vì Sở chứ không phải vì Triệu. Vua Sở dạ dạ mấy tiếng, Mao Toại nói: - Đại vương đã quyết định chưa? Vua Sở nói: - Ý quả nhân đã quyết rồi. Mao Toại bèn gọi tả hữu bưng chậu huyết đến, quì dâng ở trước mặt vua Sở, nói rằng: - Đại vương làm tung ước trưởng, nên uống trước, thứ đến chủ tôi, rồi thứ nữa đến Mao Toại này. Tung ước định xong, Mao Toại tay tả cầm chậu máu, tay hữu vẫy 19 người đến bảo rằng: - Các ông nên cùng uống máu ở dưới thềm, các ông chỉ là nhân người ta mà làm nên việc. Vua Sở đã bằng lòng hợp tung, liền sai Xuân Thân Quân mang tám vạn người cứu Triệu. Bình Nguyên Quân trở về nước nói rằng: - Ba tấc lưỡi của Mao tiên sinh mạnh hơn trăm vạn quân. Thắng này xem xét người đã nhiều, riêng có Mao tiên sinh suýt nữa thì lỡ mất. Thắng này từ nay không dám xem xét kẻ sĩ trong thiên hạ nữa. Từ đó lấy Mao Toại lên làm thượng khách. Bấy giờ vua Ngụy sai đại tướng là Tấn Bỉ mang 10 vạn quân đi cứu Triệu. Vua Tần nghe chư hầu đều mang quân cứu đến, thân đến Hàm Đan đốc chiến, sai người bảo vua Ngụy rằng: - Tần đánh Hàm Đan sắp hạ đến nơi, chư hầu có nước nào dám cứu, sẽ dời quân đến đánh nước ấy trước. Vua Ngụy cả sợ, sai sứ đuổi theo kịp quân Tấn Bỉ, bảo chớ tiến nữa. Tấn Bỉ bèn đóng quân ở Nghiệp Hạ, Xuân Thân Quân cũng đóng quân lại ở Vũ Quan, trông ngóng không tiến. Lại nói Vương tôn nước Tần tên là Dị Nhân, từ sau khi Tần, Triệu hội ở Mãnh Trì, sang làm con tin ở Triệu. Dị Nhân là con thứ An Quốc Quân. An Quốc Quân tên là Lâm, tên tự là Tử Hề, thái tử của Chiêu Tương Vương. An Quốc Quân có hơn 20 người con trai, đều là con các nàng hầu, không phải là con cả, người được yêu nhất là Sở Phi, gọi là Hoa Dương phu nhân thì lại chưa có con trai. Mẹ Dị Nhân là Hạ Cơ may được yêu lại chết sớm, cho nên Dị Nhân làm con tin ở Triệu, đã lâu chẳng có ai thăm hỏi đến. Khi Vương Tiễn đánh Triệu, vua Triệu giận lây đến con tin, muốn giết Dị Nhân. Bình Nguyên Quân can ngăn, vua Triệu bèn an trí Dị Nhân ở Tùng Đài, ra vào canh giữ, lại bớt lương cấp. Dị Nhân suốt ngày uất ức không biết làm thế nào. Bấy giờ có người ở Dương Địch, họ Lã tên là Bất Vi, cha con đều làm lái buôn, vẫn đi lại các nước, mua rẻ bán đắt, nên có vốn to. Khi Bất Vi đến Hàm Đan, gặp Dị Nhân ở giữa đường, thấy mặt trắng môi đỏ, dẫu ở trong lúc phong trần mà vẫn có vẻ quí phái, lấy làm lạ, liền hỏi người bên cạnh đó là người nào, người kia đáp đó là con trai An Quốc Quân nước Tần sang Triệu làm con tin, vì quân Tần, nay dù khỏi chết, nhưng bị đày ở Tùng Đài, cấp dụng không đủ nên càng khổ lắm. Bất Vi nghe nói nghĩ thầm đó là một món hàng hóa buôn có lợi to, bèn về hỏi người cha rằng: - Cày ruộng lợi gấp mấy? Người cha nói: - Lợi gấp mười. Lại hỏi: - Buôn châu ngọc lợi gấp mấy? Người cha nói: - Lợi gấp trăm. Lại hỏi: - Nếu giúp lập một người lên làm vua, thống trị sơn hà, được lợi gấp mấy? Người cha cười nói rằng: - Lấy đâu có được người làm vua mà lập nên, nếu có thì lợi đến gấp nghìn gấp muôn biết thế nào mà tính được. Lã Bất Vi liền đem trăm nén vàng kết giao với Công tôn Kiền là người được vua Triệu sai giám sát Dị Nhân. Bất Vi đi lại dần dần rồi được tiếp kiến Dị Nhân, giả cách không biết là ai, hỏi lai lịch, Công tôn Kiền nói thực cho biết. Một hôm Công tôn Kiền đặt tiệc rượu mời Bất Vi. Bất Vi nói: - Trong tiệc chẳng có người khách nào khác, có Vương tôn nước Tần ở đây sao chẳng mời đến cùng uống rượu cho vui. Công tôn Kiền nghe lời, liền cho mời Dị Nhân đến tiếp Bất Vi, cùng ngồi uống rượu. Tiệc đến nửa chừng, Công tôn Kiền đứng dậy đi ra nhà xí, Bất Vi hỏi thầm Dị Nhân rằng: - Vua Tần nay đã già, thái tử yêu nhất là Hoa Dương phu nhân mà phu nhân lại không con, anh em điện hạ có hơn 20 người mà chưa có ai được yêu lắm, điện hạ sao không nhân lúc này cầu về nước Tần thờ Hoa Dương phu nhân xin làm con, mai sau sẽ có hy vọng được làm thái tử. Dị Nhân ứa nước mắt nói rằng: - Tôi khi nào dám mong điều đó, nhưng mỗi khi nói đến nước cũ, lòng đau như dao cắt, chỉ giận chưa có kế gì thoát thân được mà thôi. Bất Vi nói: - Nhà tôi dẫu nghèo, xin đem nghìn vàng vì điện hạ sang Tần nói với thái tử và phu nhân để cứu điện hạ về triều, ý điện hạ nghĩ thế nào? Dị Nhân nói: - Nếu được như lời ngài nói, mai sau phú quí xin cùng ngài hưởng. Nói vừa xong thì Công tôn Kiền vào đến nơi hỏi rằng: - Lã Quân nói chuyện gì thế? Bất Vi nói: - Tôi hỏi thăm Vương tôn về cái giá ngọc ở nước Tần, Vương tôn từ chối là không biết. Công tôn Kiền quả không ngờ, lại sai rót rượu uống, đến lúc thật vui say mới tan. Từ đó Bất Vi cùng Dị Nhân thường đi lại với nhau, mật đưa cho Dị Nhân 500 nén vàng, dặn nên mua chuộc những người tả hữu và tiếp đãi tân khách. Người nhà Công tôn Kiền đã được Dị Nhân cho tiền, nên đều coi Dị Nhân như người một nhà, không còn nghi kỵ gì nữa. Lã Bất Vi lại đem năm trăm nén vàng mua các đồ quí, từ biệt Công tôn Kiền đi sang Hàm Dương. Dò biết Hoa Dương phu nhân có người chị gái cũng lấy chồng ở Tần, trước hết tìm người đưa vào yết kiến bà chị ấy, nói Vương tôn Dị Nhân ở Triệu lúc nào cũng tưởng nhớ thái tử và phu nhân, có lễ đưa về kính biếu nhờ bà chuyển giúp, còn chút lễ mọn này riêng để kính dâng bà. Bà chị mừng quá, bảo Bất Vi: - Đó dẫu là Vương tôn có lòng tốt, nhưng làm cho tôn khách phải đi xa, ngày nay Vương tôn ở Triệu, có còn nhớ đến nước cũ không? Bất Vi nói: - Nhà tôi ở đối diện với công quán của Vương tôn, có việc gì Vương tôn vẫn nói chuyện với tôi, nên tôi biết rõ tâm sự. Ngày đêm Vương tôn lúc nào cũng tưởng nhớ thái tử và phu nhân, nói từ bé mồ côi mẹ, phu nhân tức là đích mẫu, muốn về nước phụng dưỡng để hết đạo hiếu. Bà chị hỏi: - Vương tôn bấy lâu có được bình yên không? Bất Vi nói: - Vì Tần cứ đến đánh Triệu luôn, nên vua Triệu thường muốn đem Vương tôn ra chém, may được thần dân hợp sức bảo tấu nên mới còn sống, nên càng nóng nảy mong về. Bà chị hỏi: - Thần dân Triệu vì cớ gì lại chịu bảo tấu cho Vương tôn? Bất Vi nói: - Vương tôn là người hiền hiếu, mỗi khi gặp sinh nhật của vua Tần, thái tử và phu nhân, và các ngày nguyên đán sóc vọng đều tắm gội chay sạch, đốt hương trông về phía Tây mà bái chúc, người Triệu không ai là không biết, vả lại hiếu học, trọng hiền, giao kết khắp bực hiền sĩ các nước, nên thiên hạ đều khen là người hiền hiếu vì thế thần dân nước Triệu mới bảo tấu cho. Bất Vi nói xong, đem các đồ quí ra, giá đáng chừng năm trăm nén vàng, dâng lên nói rằng: - Vương tôn vì không thể về chầu hầu thái tử, phu nhân được, có lễ mọn này để tỏ lòng hiếu thuận, dám phiền vương thân chuyển đệ cho. Bà chị sai người nhà làm cơm rượu đãi Lã Bất Vi, rồi đi ngay vào nói chuyện với Hoa Dương phu nhân. Phu nhân thấy các đồ quí, cho là Vương tôn thực có lòng yêu mình, trong lòng mừng quá. Bà chị về nói chuyện cho Bất Vi biết, Bất Vi giả cách không biết hỏi rằng: - Phu nhân có mấy người con trai? Bà chị nói là chẳng được người nào. Bất Vi nói: - Tôi nghe đem sắc đẹp thờ người, hễ sắc kém thì lòng yêu hết, nay phu nhân được thái tử rất yêu mà không có con, nên nhân lúc này chọn trong các con chồng, người nào hiền hiếu lấy làm con mình, mai sau người con ấy được lên làm vua, thế lực phu nhân há chẳng càng được vững vàng lắm ru. Nếu không thì sau này sắc đẹp sẽ kém, lòng yêu chẳng còn, có hối cũng không kịp nữa. Nay Dị Nhân là người hiền hiếu, lại yêu mến phu nhân, nếu phu nhân cất nhắc lên làm đích tử, như vậy phu nhân sẽ được tôn quí đời đời ở nước Tần này vậy. Bà chị lại đem lời nói ấy vào nói với Hoa Dương phu nhân. Phu nhân cho lời Bất Vi nói là phải, một đêm cùng An Quốc Quân uống rượu đang vui, bỗng ứa nước mắt khóc, thái tử lấy làm lạ hỏi cớ gì, phu nhân nói: - Thiếp nay được sung vào hậu cung, chẳng may không con. Thiếp xem trong các con của thái tử chỉ có Dị Nhân là người rất hiền, tân khách chư hầu đi lại, ai nấy đều khen. Nếu được Dị Nhân làm con nối, thân thiếp sau này có chỗ cậy nhờ. Thái tử bằng lòng cho, phu nhân nói: - Thái tử hôm nay cho thiếp, ngày mai lại nghe lời vợ khác, rồi quên đi. Thái tử nói: - Phu nhân nếu không tin, xin khắc thẻ để làm chứng. Nói rồi bèn lấy một cái thẻ khắc bốn chữ "Đích tử Dị Nhân" chẻ đôi mỗi người giữ một nửa làm tin. Phu nhân hỏi: - Dị Nhân ở Triệu, làm thế nào mà đem về được? Thái tử nói: - Sẽ nhân dịp nói với vua. Bấy giờ vua Tần đang giận Triệu, thái tử có nói, nhưng vua không nghe. Bất Vi biết em trai vương hậu là Dương Toàn Quân đang được vua yêu, lại đút lót các môn hạ cầu vào yết kiến Dương Toàn Quân, nói rằng: - Tội ngài đến chết, ngài có biết không? Dương Toàn Quân cả sợ nói rằng: - Tôi có tội gì? Bất Vi nói: - Những môn hạ của ngài đều ở ngôi cao, ai nấy đều bổng hậu lộc nhiều, hầu non vợ đẹp, mà những người môn hạ của thái tử không ai có quyền thế cả, mà đại vương ngày nay tuổi đã già, một sớm mất đi, thái tử nối ngôi, các người môn hạ oán ngài lắm, cái nguy cơ của ngài đã đến sau lưng rồi. Dương Toàn Quân nói: - Bây giờ biết làm thế nào? Bất Vi nói: - Tôi có kế này, có thể khiến cho ngài thọ được trăm tuổi, vững vàng như Thái Sơn, ngài có muốn nghe không? Dương Toàn Quân quì xuống hỏi kế. Bất Vi nói: - Đại vương tuổi đã già mà thái tử lại không có con trai cả. Nay Vương tôn Dị Nhân có tiếng là người hiền hiếu mà lại bị bỏ ở nước Triệu, ngày đêm mong mỏi được về. Nếu ngài xin được vương hậu nói với vua Tần cho đón Dị Nhân về, khiến thái tử lập làm đích tử, như vậy Dị Nhân không nước mà có nước, Hoa Dương phu nhân không con mà có con, thái tử và Vương tôn đều cám ơn vương hậu đời đời, tước vị của ngài có thể giữ vững được. Dương Toàn Quân sụp lạy xin theo, rồi đem lời Bất Vi nói với vương hậu. Vương hậu nói với vua Tần, vua Tần nói: - Đợi người Triệu xin hòa, ta sẽ đón Dị Nhân về nước. Thái tử cho triệu Bất Vi vào hỏi rằng: - Ta muốn đón Dị Nhân về nước, phụ vương chưa chuẩn cho, tiên sinh có diệu sách gì không? Bất Vi dập đầu nói rằng: - Thái tử quả lập Vương tôn làm con nối, tiểu nhân chẳng dám tiếc cái gia sản nghìn vàng, đút lót các nhà quyền thế nước Triệu, tất có thể cứu về được. Thái tử và phu nhân đều cả mừng đem hai trăm lạng vàng giao cho Lã Bất Vi, chuyển giao cho Dị Nhân để chi về việc kết khách. Vương hậu cũng lấy một trăm lạng vàng giao cho Bất Vi, phu nhân lại sắm cho Dị Nhân một hòm quần áo và tặng riêng Bất Vi một trăm lạng vàng, phong sẵn cho Bất Vi làm thái phó của Dị Nhân, dặn nói cho Dị Nhân chẳng mấy ngày nữa sẽ gặp nhau, chớ nên lo nghĩ. Bất Vi từ biệt, khi vào đến Hàm Đan, trước hết nói cho người cha biết, người cha cả mừng. Hôm sau liền mang lễ vào yết kiến Công tôn Kiền, rồi chào Dị Nhân, đem lời nói của vương hậu, thái tử và phu nhân nói hết cho nghe, lại đem năm trăm lạng vàng và hòm quần áo đưa cho. Dị Nhân cả mừng nói rằng: - Hòm quần áo tôi xin nhận, còn số vàng tiên sinh cứ cầm lấy, nếu có việc dùng đến xin tùy ý tiên sinh, cứ cốt làm sao cứu được tôi về nước, tôi xin cám ơn vô cùng. Lại nói Lã Bất Vi có lấy một người con gái đẹp ở Hàm Đan tên là Triệu Cơ, giỏi nghề hát múa, biết là ả có mang được hai tháng, liền nghĩ ra một kế: "Dị Nhân về nước tất có phận được nối ngôi vua, nếu đem ả này dâng cho hắn, may mà sinh được con trai, đó tức là hòn máu của ta. Đứa con trai ấy mà lên làm vua, thì thiên hạ của nhà họ Doanh, sẽ về họ Lã ta tiếp thay, như vậy cái việc ta phá của nhà đi để làm đây mới không uổng". Kế đã định rồi, bèn mời Dị Nhân và Công tôn Kiền đến nhà uống rượu, bàn tiệc có đủ các đồ ngon vật lạ và có đàn hát làm vui. Uống rượu đến nửa chừng, Bất Vi nói: - Bỉ nhân mới lấy được đứa hầu non, hơi biết hát múa, muốn cho nó ra mời rượu, xin các ngài chớ hiềm là đường đột. Nói xong, sai hai con hầu vào gọi Triệu Cơ ra. Bất Vi nói: - Nàng nên vái chào hai vị quí nhân đây. Triệu Cơ thoăn thoắt gót sen, đứng trên thảm, khấu đầu hai cái, Dị Nhân và Công tôn Kiền vội vàng đáp lễ lại. Bất Vi sai Triệu Cơ tay nâng chén vàng mời Dị Nhân. Dị Nhân ngửa mặt nhìn Triệu Cơ thấy rõ ràng là một vị giai nhân mày ngài mắt phượng, da tuyết tóc mây, cái vẻ mỹ lệ yêu kiều không bút mực nào tả cho hết được. Triệu Cơ mời rượu xong liền sóng tay áo đứng trên cái thảm trải đất mà múa, chân tay mềm mại, điệu bộ dịu dàng, làm cho Công tôn Kiền và Dị Nhân hoa mắt mê lòng, thần hồn điên đảo, cùng nhau khen ngợi mãi không thôi. Triệu Cơ múa xong, Bất Vi lại sai rót chén lớn dâng mời, hai người đều uống một hơi hết ngay. Triệu Cơ mời rượu xong trở vào trong nhà, tân khách lại cùng nhau thù tạc rất vui, Công tôn Kiền say quá nằm lăn ra. Dị Nhân trong lòng nghĩ đến Triệu Cơ, mượn rượu giả say nói với Bất Vi rằng: - Nghĩ như tôi một mình chơi vơi ở đất khách, quạnh hiu vắng vẻ chẳng biết bầu bạn cùng ai, vậy muốn xin ngài cho tôi nàng hầu ấy làm vợ, để được thỏa lòng ước ao, nhưng chưa rõ thân giá bao nhiêu, xin ngài dạy cho, tôi xin kính nộp. Bất Vi giả cách giận nói rằng: - Tôi lấy lòng tốt mời điện hạ đến dự tiệc, đem thê thiếp ra mời để tỏ ý kính mến, nay điện hạ lại muốn cướp người yêu của tôi thì còn ra nghĩa lý gì. Dị Nhân hổ thẹn quá liền quì xuống nói rằng: - Tôi vì ở nơi đất khách buồn bã nghĩ lầm ra thế, đó cũng là lời nói rồ dại sau khi say rượu, xin ngài rộng lòng tha tội cho. Lã Bất Vi vội vàng đỡ dậy nói rằng: - Tôi vì điện hạ mưu tính đường về, cái gia sản nghìn vàng phá hết còn không tiếc, lẽ nào tôi lại tiếc một đứa con gái làm gì. Nhưng con bé ấy còn ít tuổi lại hay thẹn, sợ nó không nghe, nếu nó bằng lòng tôi xin kính dâng điện hạ để làm kẻ sửa túi nâng khăn. Dị Nhân hai lạy dập đầu, đợi Công tôn Kiền tỉnh rượu, rồi cùng lên xe trở về. Đêm ấy Bất Vi bảo Triệu Cơ rằng: - Vương tôn nước Tần lòng yêu nàng lắm, xin lấy nàng làm vợ, ý nàng thế nào? Triệu cơ nói: - Thiếp đã đem thân thờ chàng, và đã có mang thai, nỡ nào lại bỏ, bắt tôi phải thờ người khác. Bất Vi mật bảo rằng: - Nàng thờ tôi suốt đời, chẳng qua chỉ là vợ một anh lái buôn, vị Vương tôn ấy sau này sẽ có phận được làm vua Tần, nàng mà được yêu, tất làm vương hậu, may ra mà khối thịt trong bụng lúc sinh ra là con trai, tức là thái tử, thì tôi với nàng sẽ là cha mẹ vua Tần, đều được phú quí vô cùng, vậy nàng nên nghĩ tình vợ chồng, nén lòng theo như kế tôi, chớ nên tiết lậu. Triệu Cơ nói: - Việc của chàng mưu tính là việc lớn, thiếp cũng xin theo, nhưng mối tình ân ái vợ chồng, lòng nào mà nỡ dứt cho đang. Nói xong ứa nước mắt khóc. Bất Vi an ủi rằng: - Nếu nàng không quên chút tình cũ, mai sau chiếm được thiên hạ nhà Tần, vẫn làm vợ chồng không bao giờ rời nhau, há chẳng hay lắm ru. Hai người bèn đối trời cùng thề, rồi cùng đi ngủ, mối tình ân ái lại mặn nồng hơn những đêm xưa. Hôm sau Bất Vi đi đến công quán bảo Dị Nhân rằng: - Đội ơn điện hạ không hiềm đứa tiểu thiếp quê mùa, dùng làm kẻ hầu khăn lược, tôi phải dỗ mãi nó mới nghe, hôm nay tốt ngày, xin đưa đến ngụ sở để hầu hạ. Dị Nhân nói: - Tấm lòng cao nghĩa của tiên sinh, tôi dù nát xương cũng không thể báo đền. Công tôn Kiền nói: - Đã có cái lương duyên ấy, tôi xin đứng ra làm mối. Bèn sai người nhà làm tiệc mừng. Bất Vi cáo từ về, đến chiều dùng xe đưa Triệu Cơ đến cùng Dị Nhân thành thân. Dị Nhân lấy được Triệu Cơ như cá gặp nước, yêu mến lạ thường. Được hơn một tháng, Triệu Cơ bèn nói với Dị Nhân rằng: - Thiếp được hầu điện hạ, Trời cho nay đã có thai rồi. Dị Nhân không biết lai lịch, ngỡ là giọt máu của mình, nên vui sướng quá. Triệu Cơ đã có mang hai tháng rồi mới lấy Dị Nhân, sau đó 8 tháng thì vừa được mười tháng, đáng lẽ đến kỳ sinh nở thì phải, vậy mà vẫn không thấy chuyển động. Có lẽ Trời sinh ra một vị chân mệnh đế vương, nên khác thường, mãi đến lúc đúng 12 tháng mới sinh ra một đứa con trai, khi sinh có ánh sáng đỏ rực nhà, trăm thứ chim đều bay lượn múa. Đứa bé mũi to, mắt dài, trán rộng, mỗi mắt có hai con ngươi, trong miệng đã có vài cái răng, khóc rất to, ngoài đường cũng nghe tiếng. Dị Nhân cả mừng nói rằng: - Ta nghe các chân chúa sinh ra, tất có điềm lạ, thằng bé này cốt tướng khác thường, lại đẻ vào ngày mùng một tháng giêng, ngày sau tất cầm quyền chính cả thiên hạ. Bèn dùng họ Triệu Cơ gọi là Triệu Chính, về sau Chính nối ngôi làm vua Tần, kiêm tính sáu nước, tức là Tần Thủy Hoàng. Lã Bất Vi nghe tin Triệu Cơ sinh con trai, trong lòng mừng thầm cái kế của mình đã có kết quả. Năm Triệu Chính lên ba tuổi, quân Tần lại vây đánh thành Hàm Đan rất gấp. Bất Vi bảo Dị Nhân rằng: - Vua Triệu nếu lại giận lây đến điện hạ thì làm thế nào, chi bằng trốn về nước Tần có thể thoát được. Dị Nhân nói: - Việc này nhờ tiên sinh trù tính giúp. Lã Bất Vi bèn bỏ ra cả sáu trăm cân vàng, lấy ba trăm cân đút lót các quân tướng giữ thành cửa Nam nói rằng: - Tôi từ Dương Địch đem cả nhà đến đây buôn bán, không may gặp quân Tần kéo đến vây thành lâu ngày quá, tôi nhớ nhà lắm, nên đem hết tiền vốn chia cả cho các ngài, chỉ xin rộng lòng thả cho cả nhà ra khỏi thành để về Dương Địch, cả nhà tôi được đội ơn vô cùng. Các viên tướng bằng lòng cho, lại đem trăm cân vàng dâng Công tôn Kiền tỏ ý muốn trở về Dương Địch, nhờ Công tôn Kiền nói hộ với tướng giữ thành cho. Nói lót đã êm cả rồi, Bất Vi bảo Dị Nhân đem mẹ con Triệu Cơ mật gửi ở nhà người mẹ, hôm ấy làm rượu mời Công tôn Kiền, nói rằng: - Tôi chỉ trong ba ngày ra khỏi thành, gọi là có chén rượu để từ biệt. Khi uống rượu, Bất Vi cố ép để cho Công tôn Kiền uống thật say, các người tả hữu và quân lính đều được đãi nhiều rượu thịt, ăn uống tha hồ, no say rồi ai nấy đều đi nghỉ. Đến nửa đêm, Dị Nhân đổi lốt người thường lẩn vào trong đám đầy tớ, theo cha con Bất Vi đi ra cửa Nam, thủ tướng không biết thực giả, mở cửa cho ra khỏi cửa thành. Đại doanh Vương Hạt ở ngoài cửa Tây, vì cửa Nam là đường lớn đi về Dương Địch, Bất Vi nguyên nói là đi về làng, cho nên phải đi ra cửa Nam, ba người cùng bọn đầy tớ luôn ban đêm ra đi muốn tiến thẳng dinh quân Tần, đến lúc trời sáng, bị quân Tần đi tuần bắt được. Bất Vi chỉ vào Dị Nhân nói rằng: - Đây là Vương tôn nước Tần, bấy lâu làm con tin ở Triệu, nay trốn ra khỏi Hàm Đan chạy về bản quốc, các ngươi nên mau mau dẫn đường. Bọn lính tuần nhường ngựa cho ba người cưỡi, dẫn đến đại binh Vương Hạt. Vương Hạt hỏi rõ lý lịch rồi cho mời vào, lấy mũ áo cho Dị Nhân thay, đặt tiệc khoản đãi. Vương Hạt nói: - Đại vương thân đến đây đốc chiến, hành cung cách đây không đầy mười dặm. Tiệc xong, sai lấy xe ngựa đưa Dị Nhân đến hành cung. Vua Tần thấy Dị Nhân mừng quá, nói rằng: - Thái tử ngày đêm nhớ cháu, nay trời xui cháu ta được thoát khỏi miệng hùm, vậy cháu nên về Hàm Dương trước, để cho cha mẹ cháu mừng. Dị Nhân từ biệt vua Tần, cùng cha con Bất Vi lên xe đi về Hàm Dương.
Quay về bài gốc
0SHARES[/DOWN]
