TỰ NGUYỆN (Trương Quốc Khánh) "Nếu là chim, tôi sẽ là loài bồ câu trắng Nếu là hoa, tôi sẽ là một đóa hoa hướng dương Nếu là mây, tôi sẽ là một vầng mây ấm Là người, tôi sẽ chết cho quê hương Là chim, tôi sẽ cất cao đôi cánh mềm Từ Nam ra ngoài Bắc báo tin nối liền Là hoa, tôi nở tình yêu ban sớm Cũng muôn trái tim ngất ngây hòa bình Là mây theo làn gió tôi bay khắp trời Nghìn xưa oai hùng đó nên xin tiếp lời Là người xin một lần khi nằm xuống Nhìn anh em đứng lên phất cao ngọn cờ" (Trương Quốc Khánh) I. Khoanh tròn đáp án đúng nhất: Câu 1: Phương thức biểu đạt chính của bài thơ là gì? A. Nghị luận B. Biểu cảm C. Tự sự D. Miêu tả Câu 2: Bài thơ được viết theo thể thơ nào? A. Thể thơ 5 chữ B. Thể thơ 6 chữ C. Thể thơ 7 chữ D. Thể thơ tự do Câu 3: Trong bài thơ, tác giảkhông có ước nguyện hóa thân thành sự vật nào? A. Chim B. Mây C. Người D. Bướm Câu 4: Em hiểu thế nào về ý nghĩa hình ảnh của hình ảnh "Bồ câu trắng" A. Biểu tượng cho khát vọng hòa bình B. Biểu tượng cho tình thân ái, hữu nghị C. Biểu tượng cho tình đoàn kết D. Tất cả đáp án trên Câu 5: Em hãy cho biết nội dung chính của văn bản trên? A. Thể hiện những khát vọng về lẽ sống, lí tưởng sống cao đẹp của thanh niên, sống ngay thẳng, vượt qua khó khăn gian khổ, cống hiến, hy sinh vì hòa bình, vì độc lập dân tộc B. Thể hiện những khát vọng về lẽ sống, lí tưởng sống cao đẹp của thanh niên, sống cống hiến vì cuộc đời mọi người C. Thể hiện những khát vọng về lẽ sống, lí tưởng sống cao đẹp của thanh niên, sống là phải hết mình, phải tận hưởng cuộc sống D. Thể hiện những khát vọng về lẽ sống, lí tưởng sống cao đẹp của thanh niên, sống cho chính mình, không cần quan tâm đến người khác nghĩ gì, nói gì Câu 6: Trong 4 câu thơ đầu tác giả đã sử dụng các biện pháp tu từ nào? A. Điệp cấu trúc và nhân hóa B. Điệp cấu trúc và ẩn dụ C. Điệp cấu trúc và liệt kê D. Điệp cấu trúc và hoán dụ. Câu 7: Câu thơ: "Là người tôi sẽ chết cho quê hương" có ý nghĩa gì? A. Thể hiện ước nguyện chân thành của nhà thơ được hóa thân vào quê hương đất nước B. Thể hiện ước nguyện, mong ước của nhà thơ được sống cho bản thân mình C. Thể hiện khát vọng, ước nguyện dâng hiến, hy sinh cả tính mạng vì quê hương, đất nước của nhà thơ và cũng là của cả thế hệ thanh niên VN lúc bấy giờ D. Thể hiện ước nguyện của nhà thơ muốn được cống hiến vì đất nước Câu 8: Em hiểu như thế nào về ý nghĩa hình ảnh đóa hoa hướng dương trong khổ đầu văn bản? Câu 9: Nêu ý nghĩa nhan đề bài thơ Câu 10: Từ bài thơ hãy rút ra thông điệp cho bản thân về giá trị của sự sống GỢI Ý TRẢ LỜI: Câu 1: B Câu 2: D Câu 3: D Câu 4: D Câu 5: A Câu 6: C Câu 7: C Câu 8: -Ý nghĩa của hoa hướng dương là: Loài hoa luôn hướng về phía mặt trời, tượng trưng cho sự hòa bình và cho con người hướng đến lí tưởng sống cao đẹp Câu 9: -Ý nghĩa nhan đề của bài thơ đang nói về những người muốn tự nguyện dâng mình, hòa mình vào đất nước, quê hương để cống hiến, làm nên những điều tốt đẹp. Cùng nhau tự nguyện bay khắp bầu trời để mang không khí ấm áp đến cho mọi người. Câu 10: -Mỗi học sinh chúng ta hãy có lí tưởng sống cao đẹp, sống ngay thẳng, sống cống hiến. Bởi vì khi chúng ta có một quan niệm sống cao đẹp thì chúng ta sẽ có thêm niềm tin về cuộc đời để cuộc sống ý nghĩa hơn. Sống cống hiến là khi chúng ta mong muốn trở nên thật có ích, muốn góp phần vào quê hương. Mỗi học sinh chúng ta là chú nhân tương lai của đất nước. Vì vậy chúng ta hãy cố gắng học tâoj thật tốt để xây dựng đất nước tốt đẹp hơn.
Bài thơ là tiếng lòng của thế hệ thanh niên Việt Nam yêu nước, là bản anh hùng ca tự nguyện dấn thân. Làm thanh niên, con người của thời đại mới, của đất nước đã độc lập, chúng ta vẫn không khỏi day dứt theo lời bài hát: Làm gì, chiến đấu chống lại điều gì để cho mai sau, cho quê hương ta? Những dòng thơ trên là bức thông điệp gửi gắm đến chúng ta về quan niệm sống cống hiến. Cống hiến là khi chúng ta luôn mong muốn trở nên có ích, góp sức mình xây dựng cộng đồng. Quan niệm sống cao đẹp ấy sẽ là ngọn đèn hải đăng để chúng ta có niềm tin vào cuộc đời và để ta sống ý nghĩa hơn. Những người xác định sống có ích sẽ biết cách tránh xa cạm bẫy. Khi ta sống cống hiến, ta sẽ làm nên một cộng đồng tốt đẹp.
"Tự nguyện" đã được phổ nhạc thành bài hát cùng tên, nhiều ca sĩ thể hiện thành công, trong đó có ca sĩ Thanh Thúy:
