[Thùy Minh]

Đọc hiểu Nụ cười xuân - Xuân Diệu

ĐỀ 1​

Đọc đoạn trích sau:

(1) Giữa vườn ánh ỏi tiếng chim vui,

Thiếu nữ nhìn sương chói mặt trời.

Sao buổi đầu xuân êm ái thế!

Cánh hồng kết những nụ cười tươi.

(2) Ánh sáng ôm trùm những ngọn cao,

Cây vàng rung nắng , lá xôn xao;

Gió thơm phơ phất bay vô ý

Đem đụng cành mai sát nhánh đào.

(3) Tóc liễu buông xanh quá mỹ miều

Bên màu hoa mới thắm như kêu;

Nỗi gì âu yếm qua không khí

Như thoảng đưa mùi hương mến yêu.

(Trích Nụ cười xuân, Xuân Diệu tác phẩm chọn lọc, NXB Giáo dục Việt Nam, 2009, tr. 28 -29).

Chọn 1 đáp án đúng:

Câu 1: Đoạn trích trên được viết theo thể thơ nào?

A. Thất ngôn bát cú

B. Lục bát

C. Bảy chữ

D. Tám chữ

Câu 2: Hai phương thức biểu đạt được sử dụng trong đoạn trích trên là:

A. Tự sự, nghị luận

B. Biểu cảm, miêu tả

C. Tự sự, thuyết minh

D. Biểu cảm, hành chính công vụ.

Câu 3: Các từ ngữ, hình ảnh miêu tả bức tranh thiên nhiên trong khổ thơ (1 ) là:

A. Tiếng chim vui, chói mặt trời, nụ cười tươi, thiếu nữ

B. Tiếng chim vui, chói mặt trời, cánh hồng, thiếu nữ

C. Tiếng chim vui, chói mặt trời, cánh hồng, sương.

D. Tiếng chim vui, chói mặt trời, ánh sáng, cánh hồng.

Câu 4: Biện pháp tu từ được sử dụng trong hai câu thơ sau là biện pháp gì:

Gió thơm phơ phất bay vô ý

Đem đụng cành mai sát nhánh đào.

A. Nhân hóa, ẩn dụ chuyển đổi cảm giác

B. Phép đối, liệt kê

C. So sánh, ẩn dụ chuyển đổi cảm giác

D. Nói giảm nói tránh, hoán dụ.

Câu 5: Giọng điệu của bài thơ là:

A. Buồn man mác

B. Buồn thê lương

C. Da khiết, khắc khoải

D. Vui tươi, rộn rã

Câu 6: Đoạn trích thể hiện vẻ đẹp tâm hồn của chủ thể trữ tình ở các phương diện nào?

A. Tâm hồn tinh tế, nhạy cảm, yêu thiên nhiên, cuộc sống.

B. Tâm hồn trong sáng, thánh thiện, luôn hướng đến những điều tốt đẹp.

C. Tâm hồn lạc quan, luôn hướng đến tương lai tươi sáng

D. Tâm hồn nồng hậu, ấm áp, giàu tình yêu thương.

Câu 7: Cảnh mùa xuân trong bài thơ trên với cảnh mùa xuân trong những câu thơ sau có điểm gì tương đồng?

Của ong bướm này đây tuần tháng mật

Này đây hoa của đồng nội xanh rì

Này đây lá của cành tơ phơ phất

Của yến anh này đây khúc tình si

Và này đây ánh sáng chớp hàng mi

Mỗi buổi sớm thần Vui hằng gõ cửa

Tháng giêng ngon như một cặp môi gần..

A. Đều đẹp thanh sơ, dịu nhẹ, yên bình nhưng gợi buồn.

B. Đều hoang sơ, lạnh lẽo, đìu hiu

C. Đều hùng vĩ, tráng lệ,

D. Đều sinh động, tươi vui, đầy sức sống

Trả lời câu hỏi

Câu 8: Hình ảnh liễu trong hai câu thơ sau của Xuân Diệu có điểm tương đồng hay khác biệt, hãy chỉ ra cụ thể:

Tóc liễu buông xanh quá mỹ miều

Và:

Rặng liễu đìu hiu đứng chịu tang.

Câu 9: Các từ, "âu yếm", "mến yêu" trong hai câu thơ sau cho em hiểu điều gì về mối quan hệ giữa các sự vật trong thiên nhiên:

Nỗi gì âu yếm qua không khí

Như thoảng đưa mùi hương mến yêu

Câu 10: Cảm nhận về bức tranh thiên nhiên mùa xuân được miêu tả trong đoạn trích trên.

Gợi ý đọc hiểu​

Câu 1: C. Bảy chữ

Câu 2: B. Biểu cảm, miêu tả

Câu 3: C. Tiếng chim vui, chói mặt trời, cánh hồng, sương.

Câu 4: A. Nhân hóa, ẩn dụ chuyển đổi cảm giác

Câu 5: D. Vui tươi, rộn rã

Câu 6: A. Tâm hồn tinh tế, nhạy cảm, yêu thiên nhiên, cuộc sống.

Câu 7: D. Đều sinh động, tươi vui, đầy sức sống

Câu 8: Hình ảnh liễu trong hai câu thơ sau của Xuân Diệu:

Tóc liễu buông xanh quá mỹ miều

Và:

Rặng liễu đìu hiu đứng chịu tang.

Có nét khác biệt. Tóc liễu buông xanh quá mỹ miều gợi lên vẻ đẹp tươi tắn, mĩ miều, đầy sức sống của liễu. Còn câu Rặng liễu đìu hiu đứng chịu tang lại đem đến những cảm nhận về vẻ buồn bã, thê lương của liễu.

Câu 9: Từ "âu yếm", "mến yêu" trong hai câu thơ trên khiến người đọc hình dung cảnh vật trong thế giới tự nhiên như đang trong mối quan hệ yêu đương. Cảnh cũng quấn quýt, giao tình như đôi lứa vậy. Như vậy dưới đôi mắt đa tình của Xuân Diệu, cảnh vô tri bỗng trở nên hữu tình, hữu ý. Không khí cũng như giăng mắc tình yêu, mùi hương cũng như biết đưa tình..

Câu 10: Bức tranh xuân trong bài thơ mang vẻ đẹp của sự tươi tắn, đáng yêu, tràn đầy sức sống. Cảnh lần lượt hiện lên trong từng câu từng dòng, hình ảnh nọ tiếp nối hình ảnh kia như mạch chảy bất tận. Không chỉ sinh động, bộn bề, cảnh còn chan hòa ánh sáng, rộn rã âm thanh và tràn đầy sinh khí. Các từ ánh ỏi, chói, êm ái, trùm, rung, xôn xao, tươi, thơm, thắm.. mang đến cảm nhận về nhựa sống ứa căng, chảy tràn trong từng cơ thể sự vật.

Xem thêm bên dưới: ĐỀ 2

 

[Thùy Minh]

Đọc hiểu Nụ cười xuân - Xuân Diệu

ĐỀ 2​

Đọc đoạn trích sau:

(1) Giữa vườn ánh ỏi tiếng chim vui,

Thiếu nữ nhìn sương chói mặt trời.

Sao buổi đầu xuân êm ái thế!

Cánh hồng kết những nụ cười tươi.

(2) Ánh sáng ôm trùm những ngọn cao,

Cây vàng rung nắng , lá xôn xao;

Gió thơm phơ phất bay vô ý

Đem đụng cành mai sát nhánh đào.

(3) Tóc liễu buông xanh quá mỹ miều

Bên màu hoa mới thắm như kêu;

Nỗi gì âu yếm qua không khí

Như thoảng đưa mùi hương mến yêu.

(Trích Nụ cười xuân, Xuân Diệu tác phẩm chọn lọc, NXB Giáo dục Việt Nam, 2009, tr. 28 -29).

Chọn 1 đáp án đúng:

Câu 1. Đề tài của đoạn trích trên là:

A. Bức tranh thiên nhiên mùa xuân và cảm xúc của thi nhân

B. Bức tranh thiên nhiên mùa xuân và nỗi niềm u uất của tác giả

C. Bức tranh cuộc sống sinh hoạt làng quê

D. Vẻ đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc.

Câu 2. Chủ thể trữ tình trong bài thơ là:

A. Mùa xuân

B. Tiếng chim

C. Thiếu nữ

B. Giấu mình, không xuất hiện

Câu 3. Sự sáng tạo về phương diện từ ngữ của tác giả thể hiện rõ nhất qua từ nào trong khổ 1:

A. Ánh ỏi

B. Chói

C. Êm ái

D. Kết

Câu 4. Câu thơ Ánh sáng ôm trùm những ngọn cao sử dụng biện pháp tu từ nào sau đây:

A. So sánh

B. Nhân hóa

C. Đối lập, tương phản

D. Cường điệu phóng đại.

Câu 5. Hình ảnh "ánh sáng ôm trùm" gợi lên ánh sáng mùa xuân như thế nào?

A. Ánh sáng chói lòa, gay gắt

B. Ánh sáng yếu ớt, sắp tàn

C. Ánh sáng le lói, thưa thớt

D. Ánh sáng tràn ngập khắp nơi.

Câu 6. Dòng nào không phải là tác dụng của biện pháp ẩn dụ chuyển đổi cảm giác trong câu: Gió thơm phơ phất bay vô ý

A. Tạo ấn tượng về mùi thơm của hương trong gió

B. Tạo liên tưởng bất ngờ, thú vị

C. Làm cho câu thơ thêm cân xứng, hài hòa

D. Giúp câu thơ tăng sức gợi hình, gợi cảm, hấp dẫn.

Câu 7. Dòng nào không nêu lên vẻ đẹp tâm hồn Xuân Diệu thể hiện trong bài thơ

A. Tâm hồn tinh tế, nhạy cảm: Quan sát, lắng nghe những trạng thái tinh vi của cảnh vật

B. Tâm hồn nhân hậu, vị tha, hướng đến những điều đẹp đẽ, cao cả

C. Tâm hồn dạt dào cảm xúc: Say đắm, ngây ngất trước vẻ đẹp thiên nhiên mùa xuân

D. Tâm hồn yêu thiên nhiên, yêu đời, yêu cuộc sống đắm say, mãnh liệt.

Trả lời câu hỏi:

Câu 8. Liệt kê các hình ảnh, từ ngữ miêu tả khung cảnh mùa xuân trong khổ 1. Đó là khung cảnh như thế nào?

Câu 9. Em hiểu như thế nào về nội dung câu thơ:

Cánh hồng kết những nụ cười tươi.

Câu 10. Qua bài thơ trên, hãy lí giải tại sao Xuân Diệu được gọi là nhà thơ mới nhất trong các nhà thơ mới?

Gợi ý trả lời​

Câu 1. A. Bức tranh thiên nhiên mùa xuân và cảm xúc của thi nhân

Câu 2. B. Giấu mình, không xuất hiện

Câu 3. A. Ánh ỏi

Câu 4. B. Nhân hóa (ôm trùm )

Câu 5. D. Ánh sáng tràn ngập khắp nơi

Câu 6. C. Làm cho câu thơ thêm cân xứng, hài hòa

Câu 7. B. Tâm hồn nhân hậu, vị tha, hướng đến những điều đẹp đẽ, cao cả

Câu 8. Các từ ngữ, hình ảnh miêu tả bức tranh thiên nhiên trong khổ thơ (1) : Ánh ỏi, tiếng chim vui, sương, chói ánh mặt trời, xuân êm ái..

Đó là bức tranh đẹp, rộn rã, tươi tắn, tràn đầy sức sống.

Câu 9. Câu thơ:

Cánh hồng kết những nụ cười tươi.

Miêu tả vẻ đẹp tươi tắn của những bông hoa hồng: Những bông hoa khoe sắc rạng rỡ như nụ cười vậy. Hình ảnh những cánh hồng vì thế góp phần tô điểm thêm cho vẻ đẹp đầy sức sống của mùa xuân.

Câu 10. Xuân Diệu được gọi là nhà thơ mới nhất trong các nhà thơ mới vì:

- Nội dung cảm xúc thơ mới mẻ: Thoát li khỏi cái buồn rầu, ảo não của thơ cùng thời, thơ Xuân Diệu thể hiện vẻ đẹp tươi tắn, tràn trề của cuộc sống và tâm hồn rạo rực, đắm say yêu thiên nhiên, yêu cuộc đời của thi sĩ.

- Cái mới trong sự cách tân nghệ thuật: Thể thơ tự do, ngôn từ phong phú, sáng tạo, hình ảnh độc đáo, mới lạ - ảnh hưởng của thơ phương Tây rất rõ..