Đọc hiểu Bảo kính cảnh giới bài 38 - Nguyễn Trãi: Mấy phen lần bước dặm thanh vân

Đọc hiểu: Bảo kính cảnh giới bài 38 - Nguyễn Trãi​

Đọc văn bản sau:

Mấy phen lần bước dặm thanh vân,

Đeo lợi làm chi luống nhọc thân.

Nhớ chúa lòng còn đan một tấc,

Âu thì tóc đã bạc mười phân.

Trì thanh cá lội in vừng nguyệt,

Cây tĩnh chim về rợp bóng xuân.

Dầu phải dầu chăng mặc thế,

Đắp tai biếng mảng sự vân vân.

(Bảo kính cảnh giới, 38 - Trích Quốc âm thi tập, phần Vô đề, Nguồn thivien.vn)

Chú thích:

dặm thanh vân (thanh vân lộ): Hoạn lộ, con đường công danh, làm quan

luống: những là

đan: đỏ, son; (đan tâm: Lòng son) ;

tấc: tấc lòng; đan một tấc: Một tấc lòng son;

âu: có lẽ, xem ra

đắp tai: che tai, bịt tai

biếng mảng (có bản chép là biếng mắng ) : Lười nghe

vân vân: việc này việc khác

​

Trả lời câu hỏi:

Câu 1. Bài thơ trên được viết theo thể thơ nào?

Câu 2. Nêu bố cục bài thơ và nội dung từng phần

Câu 3. Hai câu đề:

Mấy phen lần bước dặm thanh vân,

Đeo lợi làm chi luống nhọc thân.

Thể hiện thái độ gì của Nguyễn Trãi đối với danh lợi?

Câu 4. Em hiểu điều gì về con người Nguyễn Trãi qua câu thơ: Nhớ chúa lòng còn đan một tấc

Câu 5. Hai câu luận sử dụng biện pháp nghệ thuật gì? Nêu tác dụng:

Trì thanh cá lội in vừng nguyệt,

Cây tĩnh chim về rợp bóng xuân.

Câu 6. Quan niệm sống của Nguyễn Trãi thể hiện trong hai câu kết là quan niệm gì? Em có đồng tình với quan niệm đó không? Vì sao?

Câu 7. Nhận xét vẻ đẹp tâm hồn Nguyễn Trãi thể hiện trong bài thơ.

Câu 8. Khái quát nội dung chính và những nét đặc sắc nghệ thuật của bài thơ.

Gợi ý đọc hiểu​

Câu 1. Bài thơ trên được viết theo thể thơ Nôm Đường luật thất ngôn xen lục ngôn.

Câu 2. Bố cục bài thơ và nội dung từng phần:

- Hai câu đề: Thái độ của Nguyễn Trãi trước con đường danh lợi ;

- Hai câu thực: Tấm lòng trung quân của Nguyễn Trãi

- Hai câu luận: Cảnh đẹp thiên nhiên và tình yêu thiên nhiên của Nguyễn Trãi

- Hai câu kết: Quan niệm sống lạc quan, mặc sự thế của bậc ẩn sĩ.

Câu 3. Hai câu đề:

Mấy phen lần bước dặm thanh vân,

Đeo lợi làm chi luống nhọc thân.

Thể hiện thái độ mệt mỏi, chán nản của Nguyễn Trãi sau những năm tháng bôn ba chốn quan trường.

Câu 4. Nguyễn Trãi qua câu thơ: Nhớ chúa lòng còn đan một tấc là con người trước sau một lòng trung quân, ái quốc, dù thời thế có thay đổi, nhiều sự « vân vân », tấm lòng ấy vẫn sắt son, nguyên vẹn.

Câu 5.

- Hai câu luận sử dụng biện pháp nghệ thuật đối:

Trì thanh >< Cây tĩnh ; cá lội >< chim về; in vừng nguyệt >< rợp bóng xuân.

- Tác dụng:

+ Tạo ấn tượng về vẻ đẹp của khung cảnh thiên nhiên: Sinh động, trong trẻo, đầy sức sống.

+ Giúp người đọc hình dung phong thái ung dung cùng cuộc sống thanh nhàn, tự do tự tại, đầy vui thú của Nguyễn Trãi khi về với thiên nhiên.

+ Thể hiện tình yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống, vẻ đẹp thanh cao của Nguyễn Trãi ;

+ Tạo sự cân xứng, hài hòa cho lời thơ.

Câu 6.

- Quan niệm sống của Nguyễn Trãi thể hiện trong hai câu kết là quan niệm « mặc thế » - sống vô ưu, không cần bận tâm đến chuyện thị phi, chuyện tầm phào, chuyện « vân vân » của người đời.

- Em có đồng tình với quan niệm đó. Vì:

Quan niệm sống của Nguyễn Trãi là quan niệm sống tích cực, lạc quan; sống không bận tâm đến những chuyện thị phi dù tốt hay xấu bên ngoài sẽ giúp tâm hồn chúng ta luôn được thanh thản, an yên, cuộc sống luôn vui vẻ, không vì những điều tiếng dị nghị mà u uất, buồn sầu, chỉ thiệt mình.

Câu 7. Nhận xét vẻ đẹp tâm hồn Nguyễn Trãi thể hiện trong bài thơ:

- Một tâm hồn thanh cao, giản dị, lánh đục khơi trong, không màng danh lợi: Từ quan về ở ẩn để vui thú với thiên nhiên, di dưỡng tinh thần;

- Yêu thiên nhiên, gần gũi với cảnh sắc thiên nhiên ;

- Có tấm lòng trung quân, ái quốc ;

- Một người bản lĩnh, lí trí trong lựa chọn thái độ sống: Lạc quan, vô ưu, bỏ ngoài tai mọi chuyện khen chê, được mất.

Câu 8. Khái quát nội dung chính và những nét đặc sắc nghệ thuật của bài thơ:

Bạn đăng kí tài khoản miễn phí tại LINK và like bài để đọc nội dung ẩn nhé!

Nội dung HOT bị ẩn:

Bạn cần đăng nhập & nhấn Thích để xem