2217
189
Đề bài:
Phải nhiều thế kỉ qua đi, người tình mong đợi mới đến đánh thức người gái đẹp nằm ngủ mơ màng giữa đồng Châu Hóa đầy hoa dại. Nhưng ngay từ đầu vừa ra khỏi vùng núi, sông Hương đã chuyển dòng một cách liên tục, vòng giữa khúc quanh đột ngột, uốn mình theo những đường cong thật mềm, như một cuộc tìm kiếm có ý thức để đi tới nơi gặp thành phố tương lai của nó. Từ ngã ba Tuần, sông Hương theo hướng nam bắc qua điện Hòn Chén; vấp Ngọc Trản, nó chuyển hướng sang tây bắc, vòng qua thềm đất bãi Nguyệt Biều, Lương Quán rồi đột ngột vẽ một hình cung thật tròn về phía đông bắc, ôm lấy chân đồi thiên Mụ, xuôi dần về Huế. Từ Tuần về đây, sông Hương vẫn đi trong dư vang của Trường Sơn, vượt qua một lòng vực sâu dưới chân núi Ngọc Trản sắc nước trở nên xanh thẳm, và từ đó nó trôi đi giữa hai dãy đồi sừng sững như thành quách, với những điểm cao đột ngột như Vọng Cảnh, Tam Thai, Lựu Bảo mà từ đó, người ta luôn luôn nhìn thấy dòng sông mềm như tấm lụa, với những chiếc thuyền xuôi ngược chỉ bé vừa bằng con thoi. Những ngọn đồi này tạo nên những mảng phản quang nhiều màu sắc trên nền trời tây nam thành phố, "sớm xanh, trưa vàng, chiều tím" như người Huế thường miêu tả. Giữa đám quần sơn lô xô ấy, là giấc ngủ nghìn năm của những vua chúa được phong kín trong lòng những rừng thông u tịch và niềm kiêu hãnh âm u của những lăng tẩm đồ sộ tỏa lan khắp cả một vùng thượng lưu "Bốn bề núi phủ mây phong - Mảnh trăng thiên cổ bóng tùng Vạn Niên". Đó là vẻ đẹp trầm mặc nhất của sông Hương, như triết lí, như cổ thi, kéo dài mãi đến lúc mặt nước phẳng lặng của nó gặp tiếng chuông chùa Thiên Mụ ngân nga tận bờ bên kia, giữa những sớm làng trung du bát ngát tiếng gà..
(Trích, Ai đã đặt tên cho dòng sông - Hoàng Phủ Ngọc Tường )
Trình bày cảm nhận của anh/chị về vẻ đẹp độc đáo của dòng sông Hương trong đoạn trích trên. Từ đó nhận xét về nét mê đắm tài hoa trong phong cách nghệ thuật của nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường
Bài tham khảo:
A. Mở bài (0, 25)
Chị giặt áo bên sông ráng chiều hoa sim tím
Thả giọt buồn thánh thót nắng chiều buông
Từ dạo ấy.. em đi xa không trở lại
Chị mang diêu bông xuôi về nỗi nhớ
Chờ ai..
Ráng chiều - Lâm Bình
Có những dòng sông đã tạc dáng hình vào lịch sử và để lại dạt dào cảm xúc của thi ca. Sông Hương trong bút kí "Ai đã đặt tên cho dòng sông" của Hoàng Phủ Ngọc Tường là dòng sông như thế. Bằng nguồn cảm hứng mãnh liệt Hoàng Phủ Ngọc Tường đã đi tìm phần hồn bí ẩn của dòng sông, lí giải những điểm độc đáo riêng biệt của nó. Ngay trong đoạn trích "Phải nhiều thế kỉ qua.. bát ngát tiếng gà" nhà văn đã cho ta đã cảm nhận được hết những đặc điểm khác biệt của dòng sông không bao giờ lặp lại mình.
B. Thân bài
Hoàng Phủ Ngọc Tường là một trí thức yêu nước, một người nghệ sĩ với tâm hồn nhạy cảm tài hoa. Sáng tác của Hoàng Phủ Ngọc Tường thể hiện tình yêu say đắm với quê hương xứ sở. Ông được đánh giá là nhà văn viết kí hay nhất của nền văn học Việt Nam hiện nay. "Ai đã đặt tên cho dòng sông" là bài kí rút trong tập tùy bút cùng tên sáng tác 1981 tại Huế. Đây là bài kí giàu chất trữ tình, viết về vẻ đẹp sông Hương trong mối quan hệ đặc biệt với kinh thành Huế, với bề dày lịch sử và chiều sâu của các lớp trầm tích văn hóa bên trong. Sông Hương được nhìn theo chiều dài thủy trình từ phía thượng nguồn cho tới trung lưu và hạ lưu. Đoạn văn trên miêu tả dòng sông ở phía trung lưu khi mới vào gặp thành phố Huế trên cánh đồng Châu Hóa đầy hoa dại Vẻ đẹp độc đáo của dòng sông ở đoạn này được Hoàng Phủ Ngọc Tường nhìn nhận ở cảnh sắc thiên nhiên, ở phần hồn sâu thẳm của nó, và ở mối quan hệ mật thiết của sông Hương với kinh thành Huế. (0, 5 )
"Nghệ thuật là lĩnh vực của cái độc đáo" vì vậy nó đòi hỏi người sáng tác phải có phong cách nổi bật, tức là có nét gì đó rất riêng, mới lạ thể hiện trong tác phẩm của mình. Văn chương là lĩnh vực của cái độc đáo. Mỗi tác phẩm văn chương phải có nét riêng, nét mới ở ý tưởng nghệ thuật cũng như ở hình thức biểu hiện. Mỗi nhà văn phải có một thế giới nghệ thuật riêng, một "chân trờ i" riêng, một "biên cương" riêng. Nhà văn có phong cách thì mới được người đọc chấp nhận và yêu mến. Phong cách càng độc đáo thì sức hấp dẫn càng lớn. Văn chương không có gì riêng sẽ không là gì cả: Mới mẻ, độc đáo là điều kiện tồn tại của tác phẩm văn chương. Nhà văn có phong cách nghệ thuật mờ nhạt sẽ bị người đọc quên lãng; lặp lại mình hoặc lặp lại người khác đều là điều tối kị trong hoạt động sáng tác của nhà văn. Cái bình thường là cõi chết của nghệ thuật (M. Gorki). Sông Hương và Hoàng Phủ Ngọc Tường được đánh giá không phải là sản phẩm của một nhà văn bình thường, không phải là một dòng sông vô tri. (0, 25 )
Độc đáo đầu tiên thể hiện ở cách nhìn về cảnh sắc thiên nhiên của dòng sông Hương trên cánh đồng Châu Hóa . (1, 25 )
Nếu so sánh với phía thượng nguồn sông Hương phóng khoáng man dại như cô gái Digan, mang vẻ đẹp rực rỡ mãnh liệt của núi rừng. Nhưng khi bắt đầu về với đồng bằng châu thổ gặp ngoại vi thành phố Huế, sông Hương trở nên dịu dàng đằm thắm, nhuốm cảnh sắc thiên nhiên của đất trời xứ Huế, tuy vẫn mang dư âm mãnh liệt ở phía thượng nguồn. Ở phần này điểm độc đáo của sông Hương chính là sự ảnh hưởng và giao thoa giữa hai vùng thiên nhiên ấy. Sông Hương thức tỉnh khi gặp thiên nhiên mơ màng giữa cánh đồng Châu Hóa, phong cảnh thêm trầm mặc với bóng tùng vạn niên, với rừng thông u tịch, lăng tẩm u trầm, với tiếng chuông chùa ngân nga, và xóm làng trung du bát ngát tiếng gà.
Sự ngỡ ngàng của sông Hương khi gặp cảnh sắc của thành phố tương lại được Hoàng Phủ Ngọc Tường thể hiện trong một hình ảnh so sánh độc đáo "Phải nhiều thế kỉ qua đi, người tình mong đợi mới đến đánh thức người gái đẹp ngủ mơ màng giữa cánh đồng Châu Hóa đầy cỏ dại". "Phải nhiều thế kỉ qua đi" xác định khoảng thời gian không nhỏ. Sông Hương đã ngủ một giấc thật dài để rồi đây nàng công chúa xinh đẹp ấy chợt "bừng tỉnh" khi gặp thành phố Huế. Giống như nàng công chúa gặp được hoàng tử để hóa giải lời nguyền đối với mình trong câu truyện cổ. Hình ảnh so sánh đậm chất văn chương đã cho ta thấy điểm độc đáo của sông Hương ở đoạn này. Sông Hương là của Huế và rất Huế. Kể từ đây nó sẽ mang vẻ đẹp của Huế, cổ kính, trầm mặc, thâm u như chính kinh thành. Sông Hương không đơn thuần chỉ là dòng sông của thiên nhiên, mà nó phản chiếu và mang được những nét rất riêng của bản sắc con người và văn hóa của kinh thành Huế.
Có lẽ vì vậy mà dáng hình của nó đã bắt đầu thay đổi nó uốn lượn ôm sát, bao quanh ngoại vi của cánh đồng Châu Hóa "Sông Hương chuyển dòng một cách liên tục, nó vòng quanh giữa những khúc quanh đột ngột, uốn mình theo những đường cong thật mềm". "Từ ngã ba Tuần sông Hương theo hướng Nam Bắc qua điện Hòn Chén, vấp Ngọc Trản, nó chuyển sang hướng Tây Bắc, vòng qua thềm đất bãi Ngọc Biểu, Lương Quán, rồi đột ngột vẽ một hình cong thật tròn về hướng Đông Bắc ôm lấy chân đồi Thiên Mụ xuôi dần về Huế". Với cách dùng từ độc đáo (chuyển dòng, vòng quanh, uốn mình ) với phép liệt kê tài hoa, Hoàng Phủ Ngọc Tường đã miêu tả thật đặc biệt địa hình của sông Hương ở đoạn này. Sông Hương đã đổi dòng để ôm sát địa hình của ngoại ô Châu Hóa. Cuộc thủy trình của sông Hương chẳng khác nào bước chân của người con gái khao khát tình yêu, đi theo tiếng gọi của trái tim, vừa phiêu lãng mộng mơ vừa mãnh liệt khác thường. Cái hay là ở chỗ, Hoàng Phủ Ngọc Tường không những giúp ta chiêm ngưỡng từng khoảnh khắc không gian của con sông, mà còn cho ta thấy được mối quan hệ địa lí với đặc điểm dòng chảy của con sông. Sông Hương quả thật đặc biệt khi nó chỉ là dòng chảy dành riêng cho Huế. Thành phố đã phả linh hồn của nó vào dòng sông để dòng sông kết tinh thành bộ mặt tinh thần của quê hương xứ sở.
Điểm độc đáo tiếp theo ta nói đến là cách miêu tả lưu tốc dòng chảy sông Hương của Hoàng Phủ Ngọc Tường "Từ tuần về đây sông Hương vẫn đi trong dư vang của rừng Trường Sơn. Vượt qua một lòng vực sâu dưới chân núi Ngọc Trản để sắc nước trở nên xanh thẳm và từ đó nó trôi đi giữa hai dãy đồi sừng sững, thành quách với những điểm cao đột ngột như Vọng Cảnh, Tam Thai, Lựu Bảo" Độc đáo chính là ở chỗ, dư âm cuộn xiết của dòng chảy sông Hương ở phía thượng nguồn chưa dứt. Lưu tốc dòng chảy sông Hương vẫn mạnh và nhanh ở chân núi Ngọc Trản giữa hai dãy đồi sừng sững với những điểm cao đột ngột. Tuy nhiên nếu nhìn sâu bên trong, ta đã thấy dòng chảy sông Hương thay đổi để hợp với địa hình địa lí, để hợp với Huế. Cả dòng chảy sông Hương đã đổi, nó chậm hơn nhiều chỉ "đi" và "đổ" chứ không
"cuộn xoáy" như cơn lốc ở phía thượng nguồn. Nó trở thành một dòng chảy mượt mà, ôm sát ngoại vi thành phố. Cuộc tìm kiếm thách thức để gặp được người tình tương lai khiến sông Hương đã mền đi rất nhiều. Dòng sông quả thực không đơn giản chỉ là cấu trúc địa lí, là cảnh sắc thiên nhiên mà còn cả một cuộc biến đổi âm thầm đầy ý thức đầy nỗ lực bên trong. Cách nhìn về con sông của Hoàng Phủ Ngọc Tường trở nên độc đáo và hấp dẫn là vậy. Con sông Hương của cuộc đời và con sông Hương của văn chương hòa thắm vào nhau trong những trang văn của Hoàng Phủ Ngọc Tường.
Độc đáo nhất mà ta kể đến đó chính là sắc nước sông Hương: Nếu nước sông Đà lừ lừ "chín đỏ" thì ở đoạn này sắc nước sông Hương "xanh thẳm", khi chảy qua những ngọn đồi thành quách. Vì sao sắc nước của nó lại xanh thẳm? Vì nó chảy qua những ngọn đồi thành quách, vì nó vẫn đi trong dư âm của rừng Trương Sơn và cũng vì nó mang nét đặc trưng của đất trời xứ Huế. Đó là cái gốc của vấn đề. Về với Huế, đến cả sắc nước của sông Hương cũng bắt đầu thay đổi cho hợp, để trở thành một cặp tình nhân cân xứng với thành thành phố mà nó yêu mến bằng một tình cảm thủy chung. Để rồi cái màu xanh thẳm kia sẽ phản quang với núi đồi tạo nên màu sắc đầy biến ảo "Sớm xanh, trưa vàng, chiều tím" như người Huế vẫn thường miêu tả về màu nước trên sông Hương. Đó là màu sắc đặc trưng của sông Hương mà không một dòng sông nào có được. Tạo nên một bức tranh thiên nhiên kì thú hài hòa, màu xanh của nước, kết hợp với màu đỏ của đồi, màu trắng của hơi nước tạo nên một sự biến ảo đầy màu sắc, đa chiều, đa diện như một bức tranh thủy mặc giữa chốn trần gian. Sông Hương và Huế đẹp thật đẹp, thật bí ẩn trong cái nhìn của Hoàng Phủ Ngọc Tường. Độc đáo là vậy, là không giống ai, là biến ảo, là huyền bí. Ta có cảm giác đến với sông Hương như là được vén lên một bức màn của tấm voan để khám phán những nét đẹp trầm tích từ bên trong, để từ đó lộ ra phần hồn sâu thẳm của dòng sông.
Ta muốn nói đến điểm nhấn để tạo nên sự độc đáo cuối cùng trong bức tranh thiên nhiên ấy của sông Hương ở đoạn này là cảnh quan đôi bờ.
Hai bên bờ sông Hương đoạn này mang vẻ đẹp rất riêng của đất trời xứ Huế cổ kính, thâm u đầy màu huyền bí như triết lí, như cổ thi. Nó kiêu hãnh trôi qua những rừng thông u tịch, những lăng tẩm u trầm với bốn bề mây phủ mảnh trăng thiên cổ bóng tùng vạn niên. Đó là nơi dấu kín những bí ẩn cùng giấc ngủ ngàn năm của vua chúa. Quả thật sông Hương đẹp nguy nga tráng lệ, vừa đài các, vừa kiêu hãnh như đất đế đô. Sông Hương đã lộ diện vẻ đẹp của bộ mặt "Kinh thành". Quả độc đáo mà không dòng sông nào sánh kịp. Thế rồi nó còn mang cả cái dáng vẻ uy nghi cổ kính đến mê hoặc. Nó chảy qua dưới chân đồi Thiên Mụ với âm vang của tiếng chuông chùa. Đôi bờ của sông Hương lúc này đã chảy qua cả một vùng văn hóa linh thiêng nhất của xứ Huế. Vẻ đẹp của sông Hương đến đây có thể khái quát qua mấy chữ lặng lờ, thanh tịnh, mà uyển chuyển ngân nga. Sông Hương bắt đầu lộ diện bộ mặt kinh thành, nhưng nó vẫn thật bình dị đễ gấn đễ mến bởi nó vẫn trôi đi giữa những xóm làng trung du bát ngát tiếng gà. Sông Hương bao giờ cũng vậy đẹp nét đẹp đài các kêu xa nhưng cũng rất bình dị gẫn gũi và thân thuộc như chính con người và kinh thành đất đế đô.
Sông Hương ở ngoại vi cánh đồng Châu Hóa quả thật độc đáo trong cái nhìn của Hoàng Phủ Ngọc Tường. Dáng hình mềm mại nhưng vẫn mãnh liệt, lưu tốc dòng chảy đủ mạnh nhanh như đủ cả lững lờ, sắc nước biến ảo, cảnh quan đôi bờ nguy nga tráng lệ, kiêu hãnh nhưng cũng lặng tờ. Nhìn chung đó là bức tranh thiên nhiên đẹp và thật đẹp, độc đáo và rất độc đáo. Đài các kiêu xa nhưng gẫn gũi và bình dị giữa đời thường.
Cái độc đáo thứ hai ta muốn nói tới là Hoàng Phủ Ngọc Tường muốn thể hiện trong đó là phần "hồn" bí ẩn bên trong cảnh sắc thiên nhiên của dòng sông . (0, 75 )
Cái phần mà dòng sông không muốn bộc lộ mình, đó là phần hồn sâu thẳm bên trong. Người ta chỉ nhìn thấy sông Hương qua cái dáng vẻ mềm mại yêu kiều, thấy bộ mặt kinh thành của nó, nhưng kì thực bên trong sông Hương đã có một đời sống mãnh liệt, một sự biến đổi không ngừng. "Phải nhiều thế kỉ qua đi" chứ không phải ngày một ngày hai sông Hương có thể thay đổi mình. Rồi bên trong cái vẻ lặng lờ của nó là một dòng chảy mãnh liệt, đột ngột đổi dòng, là cả một cuộc khát khao tìm kiếm đi gặp thành phố tương lai giống như bước chân lãng du của nàng công chúa đi tìm tình yêu để hóa giải lời nguyền. Và có lẽ cái phầnhồn sâu thẳm nhất ở bên trong là sông Hương đã lắng hết trong đó lớp trầm tích thâm sâu của nền văn hóa Huế Đó là điện đài, lăng tẩm, bóng tùng, mây phủ, là chuông chùa ngân nga, là những câu chuyện bí ẩn hàng ngàn năm của các đời vua chúa mà đến hàng vạn năm sau con người vẫn khao khát được khám phá.
Sông Hương còn độc đáo bởi mối quan hệ của nó với kinh thành Huế. Ngay từ đầu Hoàng Phủ Ngọc Tường đã khẳng định "Sông Hương chỉ thuộc về một thành phố duy nhất". Sông Hương là con sông chỉ dành riêng cho Huế. Vấn đề cơ bản mà Hoàng Phủ Ngọc Tường muốn cắt nghĩa là dòng sông đã thay đổi để vào gặp thành phố Huế. Hay chính thành phố Huế đã nhuộm sắc màu văn hóa cho dòng sông? Ở đoạn văn trên theo cách cắt nghĩa của Hoàng Phủ Ngọc Tường thì sông Hương đã "Bừng tỉnh" khi chuẩn bị gặp thành phố tương lai. Nó chủ động đổi thay để gặp thành phố Huế. Nhưng kì thực vào tới nơi nó lại phản chiếu đất trời thiên nhiên xứ huế, rồi mang cả nét văn hóa thẳm sâu của Huế như vậy có nghĩa là thành phố Huế đã phả linh hồn của nó vào dòng sông. Và cái độc đáo của Hoàng Phủ Ngọc Tường chính là ở việc nhà văn nhìn thấy sông Hương và Huế như một cặp tình nhân không thể tách rời, mãi mãi chung tình mãi mãi đậm sâu.
Sông Hương độc đáo nhất có lẽ là nó đã khoác trên mình nó cả hai vẻ đẹp tưởng chúng đối lâp nhau nhưng lại thống nhất với nhau như hai mặt của một vấn đề. Bên ngoài người ta thấy sông Hương mền mại, đài các kiêu xa, mĩ miều là vậy, uy nghiêm là vậy, như bóng trăng thiên cổ, như bóng tùng vạn niên. Linh thiêng như chùa thiên mụ, nhưng lại vẫn xao xác bên trong tiếng gà trưa, trong những xóm làng bát ngát. Dân dã mà kiêu xa. Đài các mà bình dị có lẽ đó là phần hồn sâu thẳm nhất của con sông, được kết tinh từ chính bản sắc và linh hồn của quê hương xứ sở.
Sông Hương còn độc đáo bởi ở đoạn này nó còn được miêu tả bởi một hồn văn hướng nội tài hoa Các so sánh của Hoàng Phủ Ngọc Tường không táo bạo như Nguyễn Tuân như nó xác thực và đậm chất văn chương. Ở đoạn này sông Hương được so sánh với người đẹp ngủ trong rừng tạo cho người đọc cảm giác dòng sông bí ẩn, đầy những háo hức đợi chờ, đầy những phiêu lãng khi vào gặp thành phố tương lai. Sông Hương còn được so sánh với triết lí cổ thi phù hợp với nét cổ kính uyên thâm của dòng sông mang bộ mặt kinh thành. Thanh điệu các câu văn hài hòa tuôn chảy. Hình ảnh đầy chất thơ, chất nhạc, giúp ta nhìn rõ vẻ đẹp độc đáo của một dòng sông chưa bao giờ lặp lại mình, nhưng luôn luôn là chính mình trong đó. Một dòng chảy không pha tạp mãi chung tình với quê hương xứ sở, như bản chất kiên cường thủy chung cảu con người xứ Huế, mặc cho những biến thiên gay gắt giũa cuộc đời.
Nhận xét về nét mê đắm tài hoa trong phong cách nghệ thuật của nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường (0, 5 )
Điều còn lại sau cùng của mỗi nhà văn chính là giọng điệu riêng không trộn lẫn. Mỗi con người là một vũ trụ không lặp lại, mỗi nhà văn là một cái tôi trữ tình độc đáo. Hoàng Phủ Ngọc Tường cũng như vậy. Mê đắm, tài hoa là cái tôi của nhà văn.
Mê đắm là cảm xúc là tình yêu. Nếu chỉ là cảm xúc rung động nhất thời trước vẻ đẹp của con sông, của xứ Huế, Hoàng Phủ Ngọc Tường sẽ không thể viết lên được những trang văn mê đắm và rất đỗi tài hoa như thế. Cả hình ảnh con sông Hương và cả đoạn tả con sông ở cánh đồng Châu Hóa đã được viết bằng một tình yêu với Huế, yêu Hương giang của nhà văn với những rung cảm mãnh liệt. Tình cảm đặc biệt ấy hóa thành những dòng chảy trong tâm hồn nhà văn để rồi tạo nên cả cái tôi mê đắm. Nhà văn chọn sông Hương như một đối tượng thẩm mĩ, cảnh sắc thiên nhiên đặc trưng của xứ Huế để miêu tả và ca ngợi. Sông Hương hiện lên với nhiểu vẻ đẹp gắn với cảnh sắc thiên nhiên từng vùng địa hình xứ Huế. Qua vẻ đẹp sông Hương, con người cố đô hiện lên với nét đẹp đằm thắm, dịu dàng nhưng mãnh liệt; khơi gợi trầm tích văn hóa, khơi gợi tình yêu và cái nhìn có tính chất phát hiện của nhà văn về con sông quê hương. Những cảm xúc của tình yêu giúp nhà văn đi miên man theo từng vẻ đẹp của dòng sông và tạo nên những trang viết đầy cảm xúc và tình yêu, đầy sự mê đắm
Tài hoa là cách viết, là chữ nghĩa ngôn từ, là tri thức. Viết về sông Hương, Hoàng Phủ Ngọc Tường thể hiện một sự hiểu biết sâu rộng về mọi mặt: Văn hóa, lịch sử, địa lí, văn học nghệ thuật.. Nhà văn đã cung cấp cho người đọc một lượng thông tin đa dạng để hiểu sâu hơn về dòng sông Hương và thiên nhiên, con người Huế. Tác phẩm thấm đậm chất thơ, toát ra từ những hình ảnh đẹp, từ độ nhòe mờ của hình tượng nghệ thuật: "những xóm làng trung du bát ngát tiếng gà", qua cách so sánh liên tưởng gợi cảm, qua cách Hoàng Phủ Ngọc Tường điểm xuyết ca dao, lời thơ để miêu tả về vẻ đẹp dòng sông. Sử dụng hệ thống những so sánh, liên tưởng độc đáo, bất ngờ không chỉ thể hiện trí tưởng tượng phong phú mà khiến cho bài kí có tính chất hướng nội và thể hiện những suy tư đa chiều. Câu văn tinh tế tài hoa giàu chất thơ.
Sự mê đắm kết hợp với chất tài hoa thể hiện cái tôi độc đáo, góp phần bộc lộ phong cách, tài năng, tâm hồn của một con người nặng lòng với Huế, và dành trọn đời mình cho xứ Huế thân thương.
C. Kết bài (0, 25)
Bằng tình yêu quê hương xứ sở sâu nặng Hoàng Phủ Ngọc Tường dựng lên chân dung đẹp đẽ độc đáo của sông Hương ở cánh đồng Châu Hóa. Nhà văn sử dụng vốn kiến thức đa dạng phong phú để miêu tả dòng sông. Tất cả đều được hòa quyện tạo nên bức tranh thiên nhiên đậm sắc màu văn hóa và bản sắc riêng của con sông. Hoàng Phủ Ngọc Tường quả thật tài hoa khi biến dòng sông vô tri thành một sinh thể để lại những cảm xúc dư ba trong lòng người đọc. Quả thật đây là con sông quê - đặc ân của thành phố Huế. Con sông chỉ dành riêng cho Huế.
Con sông dùng dằng con sông không chảy
Sông chảy vào lòng nên Huế rất sâu
(Thu Bồn)
d. Chính tả, ngữ pháp: Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt
0, 25
e. Sáng tạo: Có cách diễn đạt mới mẻ, thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận Có liên hệ so sánh
0, 5
Phải nhiều thế kỉ qua đi, người tình mong đợi mới đến đánh thức người gái đẹp nằm ngủ mơ màng giữa đồng Châu Hóa đầy hoa dại. Nhưng ngay từ đầu vừa ra khỏi vùng núi, sông Hương đã chuyển dòng một cách liên tục, vòng giữa khúc quanh đột ngột, uốn mình theo những đường cong thật mềm, như một cuộc tìm kiếm có ý thức để đi tới nơi gặp thành phố tương lai của nó. Từ ngã ba Tuần, sông Hương theo hướng nam bắc qua điện Hòn Chén; vấp Ngọc Trản, nó chuyển hướng sang tây bắc, vòng qua thềm đất bãi Nguyệt Biều, Lương Quán rồi đột ngột vẽ một hình cung thật tròn về phía đông bắc, ôm lấy chân đồi thiên Mụ, xuôi dần về Huế. Từ Tuần về đây, sông Hương vẫn đi trong dư vang của Trường Sơn, vượt qua một lòng vực sâu dưới chân núi Ngọc Trản sắc nước trở nên xanh thẳm, và từ đó nó trôi đi giữa hai dãy đồi sừng sững như thành quách, với những điểm cao đột ngột như Vọng Cảnh, Tam Thai, Lựu Bảo mà từ đó, người ta luôn luôn nhìn thấy dòng sông mềm như tấm lụa, với những chiếc thuyền xuôi ngược chỉ bé vừa bằng con thoi. Những ngọn đồi này tạo nên những mảng phản quang nhiều màu sắc trên nền trời tây nam thành phố, "sớm xanh, trưa vàng, chiều tím" như người Huế thường miêu tả. Giữa đám quần sơn lô xô ấy, là giấc ngủ nghìn năm của những vua chúa được phong kín trong lòng những rừng thông u tịch và niềm kiêu hãnh âm u của những lăng tẩm đồ sộ tỏa lan khắp cả một vùng thượng lưu "Bốn bề núi phủ mây phong - Mảnh trăng thiên cổ bóng tùng Vạn Niên". Đó là vẻ đẹp trầm mặc nhất của sông Hương, như triết lí, như cổ thi, kéo dài mãi đến lúc mặt nước phẳng lặng của nó gặp tiếng chuông chùa Thiên Mụ ngân nga tận bờ bên kia, giữa những sớm làng trung du bát ngát tiếng gà..
(Trích, Ai đã đặt tên cho dòng sông - Hoàng Phủ Ngọc Tường )
Trình bày cảm nhận của anh/chị về vẻ đẹp độc đáo của dòng sông Hương trong đoạn trích trên. Từ đó nhận xét về nét mê đắm tài hoa trong phong cách nghệ thuật của nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường
Bài tham khảo:
A. Mở bài (0, 25)
Chị giặt áo bên sông ráng chiều hoa sim tím
Thả giọt buồn thánh thót nắng chiều buông
Từ dạo ấy.. em đi xa không trở lại
Chị mang diêu bông xuôi về nỗi nhớ
Chờ ai..
Ráng chiều - Lâm Bình
Có những dòng sông đã tạc dáng hình vào lịch sử và để lại dạt dào cảm xúc của thi ca. Sông Hương trong bút kí "Ai đã đặt tên cho dòng sông" của Hoàng Phủ Ngọc Tường là dòng sông như thế. Bằng nguồn cảm hứng mãnh liệt Hoàng Phủ Ngọc Tường đã đi tìm phần hồn bí ẩn của dòng sông, lí giải những điểm độc đáo riêng biệt của nó. Ngay trong đoạn trích "Phải nhiều thế kỉ qua.. bát ngát tiếng gà" nhà văn đã cho ta đã cảm nhận được hết những đặc điểm khác biệt của dòng sông không bao giờ lặp lại mình.
B. Thân bài
Hoàng Phủ Ngọc Tường là một trí thức yêu nước, một người nghệ sĩ với tâm hồn nhạy cảm tài hoa. Sáng tác của Hoàng Phủ Ngọc Tường thể hiện tình yêu say đắm với quê hương xứ sở. Ông được đánh giá là nhà văn viết kí hay nhất của nền văn học Việt Nam hiện nay. "Ai đã đặt tên cho dòng sông" là bài kí rút trong tập tùy bút cùng tên sáng tác 1981 tại Huế. Đây là bài kí giàu chất trữ tình, viết về vẻ đẹp sông Hương trong mối quan hệ đặc biệt với kinh thành Huế, với bề dày lịch sử và chiều sâu của các lớp trầm tích văn hóa bên trong. Sông Hương được nhìn theo chiều dài thủy trình từ phía thượng nguồn cho tới trung lưu và hạ lưu. Đoạn văn trên miêu tả dòng sông ở phía trung lưu khi mới vào gặp thành phố Huế trên cánh đồng Châu Hóa đầy hoa dại Vẻ đẹp độc đáo của dòng sông ở đoạn này được Hoàng Phủ Ngọc Tường nhìn nhận ở cảnh sắc thiên nhiên, ở phần hồn sâu thẳm của nó, và ở mối quan hệ mật thiết của sông Hương với kinh thành Huế. (0, 5 )
"Nghệ thuật là lĩnh vực của cái độc đáo" vì vậy nó đòi hỏi người sáng tác phải có phong cách nổi bật, tức là có nét gì đó rất riêng, mới lạ thể hiện trong tác phẩm của mình. Văn chương là lĩnh vực của cái độc đáo. Mỗi tác phẩm văn chương phải có nét riêng, nét mới ở ý tưởng nghệ thuật cũng như ở hình thức biểu hiện. Mỗi nhà văn phải có một thế giới nghệ thuật riêng, một "chân trờ i" riêng, một "biên cương" riêng. Nhà văn có phong cách thì mới được người đọc chấp nhận và yêu mến. Phong cách càng độc đáo thì sức hấp dẫn càng lớn. Văn chương không có gì riêng sẽ không là gì cả: Mới mẻ, độc đáo là điều kiện tồn tại của tác phẩm văn chương. Nhà văn có phong cách nghệ thuật mờ nhạt sẽ bị người đọc quên lãng; lặp lại mình hoặc lặp lại người khác đều là điều tối kị trong hoạt động sáng tác của nhà văn. Cái bình thường là cõi chết của nghệ thuật (M. Gorki). Sông Hương và Hoàng Phủ Ngọc Tường được đánh giá không phải là sản phẩm của một nhà văn bình thường, không phải là một dòng sông vô tri. (0, 25 )
Độc đáo đầu tiên thể hiện ở cách nhìn về cảnh sắc thiên nhiên của dòng sông Hương trên cánh đồng Châu Hóa . (1, 25 )
Nếu so sánh với phía thượng nguồn sông Hương phóng khoáng man dại như cô gái Digan, mang vẻ đẹp rực rỡ mãnh liệt của núi rừng. Nhưng khi bắt đầu về với đồng bằng châu thổ gặp ngoại vi thành phố Huế, sông Hương trở nên dịu dàng đằm thắm, nhuốm cảnh sắc thiên nhiên của đất trời xứ Huế, tuy vẫn mang dư âm mãnh liệt ở phía thượng nguồn. Ở phần này điểm độc đáo của sông Hương chính là sự ảnh hưởng và giao thoa giữa hai vùng thiên nhiên ấy. Sông Hương thức tỉnh khi gặp thiên nhiên mơ màng giữa cánh đồng Châu Hóa, phong cảnh thêm trầm mặc với bóng tùng vạn niên, với rừng thông u tịch, lăng tẩm u trầm, với tiếng chuông chùa ngân nga, và xóm làng trung du bát ngát tiếng gà.
Sự ngỡ ngàng của sông Hương khi gặp cảnh sắc của thành phố tương lại được Hoàng Phủ Ngọc Tường thể hiện trong một hình ảnh so sánh độc đáo "Phải nhiều thế kỉ qua đi, người tình mong đợi mới đến đánh thức người gái đẹp ngủ mơ màng giữa cánh đồng Châu Hóa đầy cỏ dại". "Phải nhiều thế kỉ qua đi" xác định khoảng thời gian không nhỏ. Sông Hương đã ngủ một giấc thật dài để rồi đây nàng công chúa xinh đẹp ấy chợt "bừng tỉnh" khi gặp thành phố Huế. Giống như nàng công chúa gặp được hoàng tử để hóa giải lời nguyền đối với mình trong câu truyện cổ. Hình ảnh so sánh đậm chất văn chương đã cho ta thấy điểm độc đáo của sông Hương ở đoạn này. Sông Hương là của Huế và rất Huế. Kể từ đây nó sẽ mang vẻ đẹp của Huế, cổ kính, trầm mặc, thâm u như chính kinh thành. Sông Hương không đơn thuần chỉ là dòng sông của thiên nhiên, mà nó phản chiếu và mang được những nét rất riêng của bản sắc con người và văn hóa của kinh thành Huế.
Có lẽ vì vậy mà dáng hình của nó đã bắt đầu thay đổi nó uốn lượn ôm sát, bao quanh ngoại vi của cánh đồng Châu Hóa "Sông Hương chuyển dòng một cách liên tục, nó vòng quanh giữa những khúc quanh đột ngột, uốn mình theo những đường cong thật mềm". "Từ ngã ba Tuần sông Hương theo hướng Nam Bắc qua điện Hòn Chén, vấp Ngọc Trản, nó chuyển sang hướng Tây Bắc, vòng qua thềm đất bãi Ngọc Biểu, Lương Quán, rồi đột ngột vẽ một hình cong thật tròn về hướng Đông Bắc ôm lấy chân đồi Thiên Mụ xuôi dần về Huế". Với cách dùng từ độc đáo (chuyển dòng, vòng quanh, uốn mình ) với phép liệt kê tài hoa, Hoàng Phủ Ngọc Tường đã miêu tả thật đặc biệt địa hình của sông Hương ở đoạn này. Sông Hương đã đổi dòng để ôm sát địa hình của ngoại ô Châu Hóa. Cuộc thủy trình của sông Hương chẳng khác nào bước chân của người con gái khao khát tình yêu, đi theo tiếng gọi của trái tim, vừa phiêu lãng mộng mơ vừa mãnh liệt khác thường. Cái hay là ở chỗ, Hoàng Phủ Ngọc Tường không những giúp ta chiêm ngưỡng từng khoảnh khắc không gian của con sông, mà còn cho ta thấy được mối quan hệ địa lí với đặc điểm dòng chảy của con sông. Sông Hương quả thật đặc biệt khi nó chỉ là dòng chảy dành riêng cho Huế. Thành phố đã phả linh hồn của nó vào dòng sông để dòng sông kết tinh thành bộ mặt tinh thần của quê hương xứ sở.
Điểm độc đáo tiếp theo ta nói đến là cách miêu tả lưu tốc dòng chảy sông Hương của Hoàng Phủ Ngọc Tường "Từ tuần về đây sông Hương vẫn đi trong dư vang của rừng Trường Sơn. Vượt qua một lòng vực sâu dưới chân núi Ngọc Trản để sắc nước trở nên xanh thẳm và từ đó nó trôi đi giữa hai dãy đồi sừng sững, thành quách với những điểm cao đột ngột như Vọng Cảnh, Tam Thai, Lựu Bảo" Độc đáo chính là ở chỗ, dư âm cuộn xiết của dòng chảy sông Hương ở phía thượng nguồn chưa dứt. Lưu tốc dòng chảy sông Hương vẫn mạnh và nhanh ở chân núi Ngọc Trản giữa hai dãy đồi sừng sững với những điểm cao đột ngột. Tuy nhiên nếu nhìn sâu bên trong, ta đã thấy dòng chảy sông Hương thay đổi để hợp với địa hình địa lí, để hợp với Huế. Cả dòng chảy sông Hương đã đổi, nó chậm hơn nhiều chỉ "đi" và "đổ" chứ không
"cuộn xoáy" như cơn lốc ở phía thượng nguồn. Nó trở thành một dòng chảy mượt mà, ôm sát ngoại vi thành phố. Cuộc tìm kiếm thách thức để gặp được người tình tương lai khiến sông Hương đã mền đi rất nhiều. Dòng sông quả thực không đơn giản chỉ là cấu trúc địa lí, là cảnh sắc thiên nhiên mà còn cả một cuộc biến đổi âm thầm đầy ý thức đầy nỗ lực bên trong. Cách nhìn về con sông của Hoàng Phủ Ngọc Tường trở nên độc đáo và hấp dẫn là vậy. Con sông Hương của cuộc đời và con sông Hương của văn chương hòa thắm vào nhau trong những trang văn của Hoàng Phủ Ngọc Tường.
Độc đáo nhất mà ta kể đến đó chính là sắc nước sông Hương: Nếu nước sông Đà lừ lừ "chín đỏ" thì ở đoạn này sắc nước sông Hương "xanh thẳm", khi chảy qua những ngọn đồi thành quách. Vì sao sắc nước của nó lại xanh thẳm? Vì nó chảy qua những ngọn đồi thành quách, vì nó vẫn đi trong dư âm của rừng Trương Sơn và cũng vì nó mang nét đặc trưng của đất trời xứ Huế. Đó là cái gốc của vấn đề. Về với Huế, đến cả sắc nước của sông Hương cũng bắt đầu thay đổi cho hợp, để trở thành một cặp tình nhân cân xứng với thành thành phố mà nó yêu mến bằng một tình cảm thủy chung. Để rồi cái màu xanh thẳm kia sẽ phản quang với núi đồi tạo nên màu sắc đầy biến ảo "Sớm xanh, trưa vàng, chiều tím" như người Huế vẫn thường miêu tả về màu nước trên sông Hương. Đó là màu sắc đặc trưng của sông Hương mà không một dòng sông nào có được. Tạo nên một bức tranh thiên nhiên kì thú hài hòa, màu xanh của nước, kết hợp với màu đỏ của đồi, màu trắng của hơi nước tạo nên một sự biến ảo đầy màu sắc, đa chiều, đa diện như một bức tranh thủy mặc giữa chốn trần gian. Sông Hương và Huế đẹp thật đẹp, thật bí ẩn trong cái nhìn của Hoàng Phủ Ngọc Tường. Độc đáo là vậy, là không giống ai, là biến ảo, là huyền bí. Ta có cảm giác đến với sông Hương như là được vén lên một bức màn của tấm voan để khám phán những nét đẹp trầm tích từ bên trong, để từ đó lộ ra phần hồn sâu thẳm của dòng sông.
Ta muốn nói đến điểm nhấn để tạo nên sự độc đáo cuối cùng trong bức tranh thiên nhiên ấy của sông Hương ở đoạn này là cảnh quan đôi bờ.
Hai bên bờ sông Hương đoạn này mang vẻ đẹp rất riêng của đất trời xứ Huế cổ kính, thâm u đầy màu huyền bí như triết lí, như cổ thi. Nó kiêu hãnh trôi qua những rừng thông u tịch, những lăng tẩm u trầm với bốn bề mây phủ mảnh trăng thiên cổ bóng tùng vạn niên. Đó là nơi dấu kín những bí ẩn cùng giấc ngủ ngàn năm của vua chúa. Quả thật sông Hương đẹp nguy nga tráng lệ, vừa đài các, vừa kiêu hãnh như đất đế đô. Sông Hương đã lộ diện vẻ đẹp của bộ mặt "Kinh thành". Quả độc đáo mà không dòng sông nào sánh kịp. Thế rồi nó còn mang cả cái dáng vẻ uy nghi cổ kính đến mê hoặc. Nó chảy qua dưới chân đồi Thiên Mụ với âm vang của tiếng chuông chùa. Đôi bờ của sông Hương lúc này đã chảy qua cả một vùng văn hóa linh thiêng nhất của xứ Huế. Vẻ đẹp của sông Hương đến đây có thể khái quát qua mấy chữ lặng lờ, thanh tịnh, mà uyển chuyển ngân nga. Sông Hương bắt đầu lộ diện bộ mặt kinh thành, nhưng nó vẫn thật bình dị đễ gấn đễ mến bởi nó vẫn trôi đi giữa những xóm làng trung du bát ngát tiếng gà. Sông Hương bao giờ cũng vậy đẹp nét đẹp đài các kêu xa nhưng cũng rất bình dị gẫn gũi và thân thuộc như chính con người và kinh thành đất đế đô.
Sông Hương ở ngoại vi cánh đồng Châu Hóa quả thật độc đáo trong cái nhìn của Hoàng Phủ Ngọc Tường. Dáng hình mềm mại nhưng vẫn mãnh liệt, lưu tốc dòng chảy đủ mạnh nhanh như đủ cả lững lờ, sắc nước biến ảo, cảnh quan đôi bờ nguy nga tráng lệ, kiêu hãnh nhưng cũng lặng tờ. Nhìn chung đó là bức tranh thiên nhiên đẹp và thật đẹp, độc đáo và rất độc đáo. Đài các kiêu xa nhưng gẫn gũi và bình dị giữa đời thường.
Cái độc đáo thứ hai ta muốn nói tới là Hoàng Phủ Ngọc Tường muốn thể hiện trong đó là phần "hồn" bí ẩn bên trong cảnh sắc thiên nhiên của dòng sông . (0, 75 )
Cái phần mà dòng sông không muốn bộc lộ mình, đó là phần hồn sâu thẳm bên trong. Người ta chỉ nhìn thấy sông Hương qua cái dáng vẻ mềm mại yêu kiều, thấy bộ mặt kinh thành của nó, nhưng kì thực bên trong sông Hương đã có một đời sống mãnh liệt, một sự biến đổi không ngừng. "Phải nhiều thế kỉ qua đi" chứ không phải ngày một ngày hai sông Hương có thể thay đổi mình. Rồi bên trong cái vẻ lặng lờ của nó là một dòng chảy mãnh liệt, đột ngột đổi dòng, là cả một cuộc khát khao tìm kiếm đi gặp thành phố tương lai giống như bước chân lãng du của nàng công chúa đi tìm tình yêu để hóa giải lời nguyền. Và có lẽ cái phầnhồn sâu thẳm nhất ở bên trong là sông Hương đã lắng hết trong đó lớp trầm tích thâm sâu của nền văn hóa Huế Đó là điện đài, lăng tẩm, bóng tùng, mây phủ, là chuông chùa ngân nga, là những câu chuyện bí ẩn hàng ngàn năm của các đời vua chúa mà đến hàng vạn năm sau con người vẫn khao khát được khám phá.
Sông Hương còn độc đáo bởi mối quan hệ của nó với kinh thành Huế. Ngay từ đầu Hoàng Phủ Ngọc Tường đã khẳng định "Sông Hương chỉ thuộc về một thành phố duy nhất". Sông Hương là con sông chỉ dành riêng cho Huế. Vấn đề cơ bản mà Hoàng Phủ Ngọc Tường muốn cắt nghĩa là dòng sông đã thay đổi để vào gặp thành phố Huế. Hay chính thành phố Huế đã nhuộm sắc màu văn hóa cho dòng sông? Ở đoạn văn trên theo cách cắt nghĩa của Hoàng Phủ Ngọc Tường thì sông Hương đã "Bừng tỉnh" khi chuẩn bị gặp thành phố tương lai. Nó chủ động đổi thay để gặp thành phố Huế. Nhưng kì thực vào tới nơi nó lại phản chiếu đất trời thiên nhiên xứ huế, rồi mang cả nét văn hóa thẳm sâu của Huế như vậy có nghĩa là thành phố Huế đã phả linh hồn của nó vào dòng sông. Và cái độc đáo của Hoàng Phủ Ngọc Tường chính là ở việc nhà văn nhìn thấy sông Hương và Huế như một cặp tình nhân không thể tách rời, mãi mãi chung tình mãi mãi đậm sâu.
Sông Hương độc đáo nhất có lẽ là nó đã khoác trên mình nó cả hai vẻ đẹp tưởng chúng đối lâp nhau nhưng lại thống nhất với nhau như hai mặt của một vấn đề. Bên ngoài người ta thấy sông Hương mền mại, đài các kiêu xa, mĩ miều là vậy, uy nghiêm là vậy, như bóng trăng thiên cổ, như bóng tùng vạn niên. Linh thiêng như chùa thiên mụ, nhưng lại vẫn xao xác bên trong tiếng gà trưa, trong những xóm làng bát ngát. Dân dã mà kiêu xa. Đài các mà bình dị có lẽ đó là phần hồn sâu thẳm nhất của con sông, được kết tinh từ chính bản sắc và linh hồn của quê hương xứ sở.
Sông Hương còn độc đáo bởi ở đoạn này nó còn được miêu tả bởi một hồn văn hướng nội tài hoa Các so sánh của Hoàng Phủ Ngọc Tường không táo bạo như Nguyễn Tuân như nó xác thực và đậm chất văn chương. Ở đoạn này sông Hương được so sánh với người đẹp ngủ trong rừng tạo cho người đọc cảm giác dòng sông bí ẩn, đầy những háo hức đợi chờ, đầy những phiêu lãng khi vào gặp thành phố tương lai. Sông Hương còn được so sánh với triết lí cổ thi phù hợp với nét cổ kính uyên thâm của dòng sông mang bộ mặt kinh thành. Thanh điệu các câu văn hài hòa tuôn chảy. Hình ảnh đầy chất thơ, chất nhạc, giúp ta nhìn rõ vẻ đẹp độc đáo của một dòng sông chưa bao giờ lặp lại mình, nhưng luôn luôn là chính mình trong đó. Một dòng chảy không pha tạp mãi chung tình với quê hương xứ sở, như bản chất kiên cường thủy chung cảu con người xứ Huế, mặc cho những biến thiên gay gắt giũa cuộc đời.
Nhận xét về nét mê đắm tài hoa trong phong cách nghệ thuật của nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường (0, 5 )
Điều còn lại sau cùng của mỗi nhà văn chính là giọng điệu riêng không trộn lẫn. Mỗi con người là một vũ trụ không lặp lại, mỗi nhà văn là một cái tôi trữ tình độc đáo. Hoàng Phủ Ngọc Tường cũng như vậy. Mê đắm, tài hoa là cái tôi của nhà văn.
Mê đắm là cảm xúc là tình yêu. Nếu chỉ là cảm xúc rung động nhất thời trước vẻ đẹp của con sông, của xứ Huế, Hoàng Phủ Ngọc Tường sẽ không thể viết lên được những trang văn mê đắm và rất đỗi tài hoa như thế. Cả hình ảnh con sông Hương và cả đoạn tả con sông ở cánh đồng Châu Hóa đã được viết bằng một tình yêu với Huế, yêu Hương giang của nhà văn với những rung cảm mãnh liệt. Tình cảm đặc biệt ấy hóa thành những dòng chảy trong tâm hồn nhà văn để rồi tạo nên cả cái tôi mê đắm. Nhà văn chọn sông Hương như một đối tượng thẩm mĩ, cảnh sắc thiên nhiên đặc trưng của xứ Huế để miêu tả và ca ngợi. Sông Hương hiện lên với nhiểu vẻ đẹp gắn với cảnh sắc thiên nhiên từng vùng địa hình xứ Huế. Qua vẻ đẹp sông Hương, con người cố đô hiện lên với nét đẹp đằm thắm, dịu dàng nhưng mãnh liệt; khơi gợi trầm tích văn hóa, khơi gợi tình yêu và cái nhìn có tính chất phát hiện của nhà văn về con sông quê hương. Những cảm xúc của tình yêu giúp nhà văn đi miên man theo từng vẻ đẹp của dòng sông và tạo nên những trang viết đầy cảm xúc và tình yêu, đầy sự mê đắm
Tài hoa là cách viết, là chữ nghĩa ngôn từ, là tri thức. Viết về sông Hương, Hoàng Phủ Ngọc Tường thể hiện một sự hiểu biết sâu rộng về mọi mặt: Văn hóa, lịch sử, địa lí, văn học nghệ thuật.. Nhà văn đã cung cấp cho người đọc một lượng thông tin đa dạng để hiểu sâu hơn về dòng sông Hương và thiên nhiên, con người Huế. Tác phẩm thấm đậm chất thơ, toát ra từ những hình ảnh đẹp, từ độ nhòe mờ của hình tượng nghệ thuật: "những xóm làng trung du bát ngát tiếng gà", qua cách so sánh liên tưởng gợi cảm, qua cách Hoàng Phủ Ngọc Tường điểm xuyết ca dao, lời thơ để miêu tả về vẻ đẹp dòng sông. Sử dụng hệ thống những so sánh, liên tưởng độc đáo, bất ngờ không chỉ thể hiện trí tưởng tượng phong phú mà khiến cho bài kí có tính chất hướng nội và thể hiện những suy tư đa chiều. Câu văn tinh tế tài hoa giàu chất thơ.
Sự mê đắm kết hợp với chất tài hoa thể hiện cái tôi độc đáo, góp phần bộc lộ phong cách, tài năng, tâm hồn của một con người nặng lòng với Huế, và dành trọn đời mình cho xứ Huế thân thương.
C. Kết bài (0, 25)
Bằng tình yêu quê hương xứ sở sâu nặng Hoàng Phủ Ngọc Tường dựng lên chân dung đẹp đẽ độc đáo của sông Hương ở cánh đồng Châu Hóa. Nhà văn sử dụng vốn kiến thức đa dạng phong phú để miêu tả dòng sông. Tất cả đều được hòa quyện tạo nên bức tranh thiên nhiên đậm sắc màu văn hóa và bản sắc riêng của con sông. Hoàng Phủ Ngọc Tường quả thật tài hoa khi biến dòng sông vô tri thành một sinh thể để lại những cảm xúc dư ba trong lòng người đọc. Quả thật đây là con sông quê - đặc ân của thành phố Huế. Con sông chỉ dành riêng cho Huế.
Con sông dùng dằng con sông không chảy
Sông chảy vào lòng nên Huế rất sâu
(Thu Bồn)
d. Chính tả, ngữ pháp: Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt
0, 25
e. Sáng tạo: Có cách diễn đạt mới mẻ, thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận Có liên hệ so sánh
0, 5
