[Cute pikachu]

​

Đề bài:

Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi bên dưới

Hạt muối Bé nói với hạt muối To:

Em đến chia tay chị này, em sắp được hòa trong đại dương.

Muối To trố mắt:

Em dại quá, sao lại để đánh mất mình như thế? Em muốn thì cứ làm, chị không điên!

Muối To thu mình co quắp lại, nhất định không để biển hòa tan. Muối To lên bờ, sống trong vuông muối. Nó vẫn ngạo nghễ, to cứng và nhìn chúng bạn bé tí ti đầy khinh khỉnh. Thu hoạch, người ta gạt nó ra ngoài, xếp vào loại phế phẩm, còn những hạt muối tinh trắng kia được đóng vào bao sạch đẹp..

Sau một thời gian lăn lóc hết xó chợ này đến xó chợ khác, cuối cùng người ta cho muối To vào nồi cám heo. Tủi nhục ê chề, nó thu mình co cứng hơn mặc cho nước sôi trăm độ cũng không lấy được, dù là cái vảy da của nó. Khi rửa máng heo, người ta phát hiện nó, và chẳng cần nghĩ suy, ném nó ra đường. Người người qua lại đạp lên nó.

Trời đổ mưa, muối Bé, bây giờ là hạt mưa, gặp lại muối To. Muối Bé hí hửng kể:

Tuyệt lắm chị ơi! Khi em hòa tan trong nước biển, em được bay lên trời, sau đó em thành mưa tưới mát cho Trái Đất thêm xanh tươi. Thôi chào chị, em còn đi chu du nhiều nơi trên Trái Đất trước khi về biển, chuẩn bị một hành trình tuyệt vời khác..

Nhìn muối Bé hòa mình với dòng chảy, xa dần, xa dần.. bỗng dưng muối To thèm khát cuộc sống như muối Bé, muốn hòa tan, hòa tan..

Câu hỏi:

Đề kiểm tra môn ngữ văn, phần đọc hiểu văn bản văn học: Hai hạt muối – chủ đề lối sống tích cực

Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản.

Câu 2. Nêu nội dung của văn bản

Câu 3. Xác định kiểu câu (phân loại theo cấu tạo) và phân tích cấu tạo ngữ pháp của câu văn:

Em đến chia tay chị này, em sắp được hòa trong đại dương.

Câu 4. Em hiểu gì về các chi tiết "phế phẩm", "hòa tan" trong văn bản?

Câu 5. Trước việc hòa tan vào đại dương, tại sao muối To cho đó là "dại" còn muối Bé lại thấy là "tuyệt lắm"?

Câu 6. Tìm và nêu tác dụng của từ tượng hình trong đoạn văn "Em dại quá, sao lại để đánh mất mình như thế? Em muốn thì cứ làm, chị không điên! Muối To thu mình co quắp lại, nhất định không để biển hòa tan. Muối To lên bờ, sống trong vuông muối. Nó vẫn ngạo nghễ, to cứng và nhìn chúng bạn bé tí ti đầy khinh khỉnh. Thu hoạch, người ta gạt nó ra ngoài, xếp vào loại phế phẩm, còn những hạt muối tinh trắng kia được đóng vào bao sạch đẹp.."

Câu 7. Khi vào mùa thu hoạch, số phận của muối To như thế nào?

Câu 8. Tìm và chỉ ra hiệu quả của biện pháp tu từ được sử dụng trong câu

"Nhìn muối Bé hòa mình với dòng chảy, xa dần, xa dần.. bỗng dưng muối To thèm khát cuộc sống như muối Bé, muốn hòa tan, hòa tan.."

Câu 9. Nêu ý nghĩa biểu tượng của hạt muối trong câu chuyện trên?

Câu 10. Đọc văn bản, em rút ra cho mình những bài học gì?

Trả lời:

Câu 1 . Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản trên.

- Phương thức biểu đạt chính của văn bản: Tự sự

Câu 2. Nêu nội dung của văn bản

- Từ câu chuyện về hai hạt muối, tác giả nêu bài học về cách sống cống hiến, sống hòa nhập và thích nghi.

Câu 3. Xác định kiểu câu (phân loại theo cấu tạo) và phân tích cấu tạo ngữ pháp của câu văn:

Em đến chia tay chị này, em sắp được hòa trong đại dương.

Em: C1

Đến chia tay chị này: V1

Em: C2

Sắp được hòa trong đại dương V2

=> đây là câu ghép

Câu 4. Em hiểu gì về các chi tiết "phế phẩm", "hòa tan" trong văn bản?

- Phế phẩm: Chỉ những sản phẩm không đạt tiêu chuẩn kĩ thuật đã quy định (như về quy cách, kích thước, phẩm chất, giá trị sử dụng) phải loại bỏ.

- Hòa tan: Nghĩa đen; tạp thành một hỗn hợp chất lỏng. Nghĩa ẩn dụ trong văn bản là chỉ thái độ sống, cách giải quyết những khó khăn, thách thức, những buồn đau, phiền muộn của mỗi người

Câu 5. Trước việc hòa tan vào đại dương, tại sao muối To cho đó là "dại" còn muối Bé lại thấy là "tuyệt lắm"?

- Muối To cho rằng việc hòa tan vào đại dương sẽ là "dại" : Vì như thế sẽ đánh mất mình, sẽ bị biến mất, sẽ không còn giữ được cái của riêng mình.

- Muối Bé cho là "tuyệt lắm" : Vì khi hòa tan vào biểnthì muối bé sẽ được hóa thân, được trải nghiệm, được cống hiến sức mình cho trái Đất (em được bay lên trời, sau đó em thành mưa tưới mát cho Trái Đất thêm xanh tươi. Thôi chào chị, em còn đi chu du nhiều nơi trên Trái Đất trước khi về biển, chuẩn bị một hành trình tuyệt vời khác)

Câu 6. Tìm và nêu tác dụng của từ tượng hình trong đoạn văn "Em dại quá, sao lại để đánh mất mình như thế? Em muốn thì cứ làm, chị không điên! Muối To thu mình co quắp lại, nhất định không để biển hòa tan. Muối To lên bờ, sống trong vuông muối. Nó vẫn ngạo nghễ, to cứng và nhìn chúng bạn bé tí ti đầy khinh khỉnh. Thu hoạch, người ta gạt nó ra ngoài, xếp vào loại phế phẩm, còn những hạt muối tinh trắng kia được đóng vào bao sạch đẹp.."

- Từ tượng hình: Co quắp, ngạo nghễ, bé tí ti, khinh khỉnh

- Tác dụng: Gợi dáng vẻ, thái độ của hạt muối to một cách sinh động, hấp dẫn, ấn tượng, lôi cuốn.

Câu 7. Khi vào mùa thu hoạch, số phận của muối To như thế nào?

Vào mùa thu hoạch, muối To bị gạt ra ngoài, bị xếp vào loại phế phẩm.

Câu 8. Tìm và chỉ ra hiệu quả của biện pháp tu từ được sử dụng trong câu

"Nhìn muối Bé hòa mình với dòng chảy, xa dần, xa dần.. bỗng dưng muối To thèm khát cuộc sống như muối Bé, muốn hòa tan, hòa tan.."

- Nhân hóa: Nhìn, thèm khát, muốn

- Ẩn dụ: Muối bé tượng trưng cho những người sống tích cực, chủ động, năng động, biết thích nghi; muối to chỉ những người có lối sống bảo thủ, ích kỉ, thiếu bản lĩnh; hòa tan chỉ thái độ sống, cách giải quyết những khó khăn, thách thức, những buồn đau, phiền muộn của mỗi người

- Đối lập giữa cách sống của muối to và muối bé

- Hiệu quả:

[HIDETHANKS=1]+Tạo ra cách diễn đạt giàu hình ảnh, giàu sức biểu cảm, tăng sức thuyết phục cho lời văn.

Làm câu chuyện sinh động, hấp dẫn, gây ấn tượng

+ Nhấn mạnh, làm nổi bật sự cần thiết có lối sống chủ động, năng động, biết thích nghi, lạc quan, yêu đời, mở rộng tấm lòng, biết chia sẻ với mọi người xung quanh.

Câu 9. Nêu ý nghĩa biểu tượng của hạt muối trong câu chuyện trên?

- Muối To biểu tượng cho con người sống ích kỉ, bảo thủ, thiếu bản lĩnh, chỉ khư khư giữ lấy giá trị riêng của mình.

- Muối Bé: Tượng trưng cho lối sống của con người biết cống hiến, biết dâng cho đời những điều đẹp đẽ, tinh túy nhất của cuộc đời mình; chủ động, năng động, lạc quan, yêu đời.

Câu 10. Đọc văn bản, em rút ra cho mình những bài học gì?

- Cần sống nhiệt tình, biết cống hiến.

- Cuộc sống luôn có những khó khăn và thử thách, thành công phụ thuộc rất lớn vào thái độ sống của mỗi người.

- Cần thích nghi với cuộc sống

- Thái độ sống tích cực sẽ giúp chúng ta có được niềm tin, sức mạnh, bản lĩnh, giúp ta khám phá khả năng vô hạn của bản thân.[/HIDETHANKS]