Bài viết: 1903 
4867
833
Đề bài: Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:
"Một bà lão chống gậy qua đường giữa dòng xe cộ tấp nập. Một học trò phía bên kia đường nhìn thấy, nhận ra sự nguy hiểm đốivới bà lão liền vội chạy tới:" Bà ơi, bà đưa tay cháu dắt bà qua ". Bà lão móm mém nở một nụ cười thân thiện:" Cảm ơn cháu! Cháu thật ngoan!..
Một người ăn xin khốn khổ, đói rách, vận bộ quần áo nhem nhuốc, chân tay run lên vì cơn đói hành hạ. Người hành khất bước chân vào một quán cà phê, ngả nón xin tiền, mong được bố thí vài ngàn bạc lẻ để mua một chiếc bánh mì. Khách uống cà phê vẫn thản nhiên rít thuốc, ánh mắt lạnh lùng vô cảm. Ông lão hành khất đến bên người bán vé số đang giao vé cho khách, lại chìa chiếc nón ra. Người bán vé số vùi tay vào túi quần, lôi ra mấy tờ bạc nhàu nát bị vo tròn, lấy ra một tờ, vuốt phẳng và bỏ vào cái nón của ông lão. Ông già cảm động run run, ông không nói lời cảm ơn mà cúi đầu xuống, ánh mắt lộ ra một sự biết ơn vô cùng. Thì ra, ông ấy bị câm.
Trong cuộc sống có biết bao nhiêu sự cảm ơn có lời và không lời như thế. Với những người có văn hóa, "cảm ơn" là lời nói được sử dụng hàng ngày, những lời luôn được cất lên bằng tất cả thái độ lịch sự và tình cảm chân thực nhất. Nhưng tiếc rằng, vẫn còn không ít thanh niên chưa nghĩ như vậy. Họ coi cảm ơn chỉ là lời khách sáo, vì thế, chẳng cần phải nói ra. Hình như các bạn ấy vẫn nghĩ một cách giản đơn rằng nói lời cảm ơn hay làm các cử chỉ biểu lộ sự biết ơn là "vô duyên", chỉ làm mất đi sự thân tình và tăng thêm xa cách mà thôi.
Thế nhưng, cuộc sống hiện đại và yêu cầu về quy tắc giao tiếp giữa người với người đòi hỏi chúng ta phải tập làm quen với lời "làm ơn" và sau đó là "cảm ơn". Thật hạnh phúc khi ta làm được một việc có ý nghĩa, một điều tốt đem lại niềm vui, hạnh phúc cho người khác, kéo mọi người lại gần nhau hơn. Và cũng sẽ hạnh phúc không kém khi chúng ta thấy mình không dửng dưng, bạc bẽo vì đã biết tri ân người giúp đỡ mình bằng những lời nói xuất phát tự đáy lòng, chân thành, lịch thiệp: "Cảm ơn!"
(Theo Đem mọi người đến gần nhau hơn, Thanhnienonline ngày 11-11-2016)
Câu hỏi
Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính được sử sụng ở đoạn trích trên.
Câu 2. Nội dung chính của đoạn trích trên là gì?
Câu 3. Hãy đặt một tiêu đề cho đoạn trích
Câu 4. Theo em việc đưa hai dẫn chứng trước ý kiến bàn luận có hiệu quả gì đối với vấn đề bàn luận?
Câu 5. Nhận xét về hành vi của em học sinh đưa bà cụ qua đường?
Câu 6. Theo tác giả đoạn trích, vì sao trong cuộc sống cần luôn biết nói "làm ơn'," cảm ơn "? Những lời nói đấy cần phải xuất phát từ đâu?
Câu 7. Xét về mục đích nói, những câu sau thuộc kiểu câu gì?" Một em học trò phía bên kia đường nhìn thấy, nhận ra sự nguy hiểm đối với bà lão liền vội chạy tới: "Bà ơi, bà đưa tay cháu dắt bà qua". Bà lão móm mém nở một nụ cười thân thiện: "Cảm ơn cháu! Cháu thật ngoan!"
Câu 8. Hành động vuốt phẳng mấy tờ bạc trước khi bỏ vào nón của người ăn xin thể hiện thái độ gì của người bán vé số?
Câu 9. Theo tác giả vì sao lời cảm ơn mang lại hạnh phúc cho con người? Thái độ của tác giả trong đoạn trích trên như thế nào?
Câu 10. Những bài học mà em rút ra sau khi đọc văn bản là gì?
Câu 11. Viết đoạn văn khoảng 200 chữ nêu suy nghĩ của em về văn hóa cảm ơn trong cuộc sống hiện nay.
Trả lời:
(Bộ đề đọc hiểu môn ngữ văn, phần văn bản văn học: Đem mọi người đến gần nhau hơn - Chủ đề văn hóa ứng xử và cảm ơn)
Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính được sử sụng ở đoạn trích trên.
Phương thức biểu đạt chính: Nghị luận.
Câu 2. Nội dung chính của đoạn trích trên là gì?
- Bài viết đưa ra hai tình huống nói lời cảm ơn và từ đó khẳng định tầm quan trọng và ý nghĩa của việc cảm ơn trong cuộc sống.
Câu 3. Hãy đặt một tiêu đề cho đoạn trích
Các em có thể chọn một trong các tiêu đề sau:
- Lời cảm ơn trong cuộc sống
- Làm ơn và cảm ơn
- Những nét đẹp trong văn hóa ứng xử
Câu 4. Theo em việc đưa hai dẫn chứng trước ý kiến bàn luận có hiệu quả gì đối với vấn đề bàn luận?
- Nêu dẫn chứng là các sự việc trước có tác dụng so sánh, đối chiếu để khẳng định vấn đề.
- Giúp làm tăng tính thuyết phục, tạo mạch lập luận chặc chẽ, lô gic cho
Bài văn nghị luận; làm cho vấn đề nghị luận càng trở nên thấm thía.
Câu 5. Nhận xét về hành vi của em học sinh đưa bà cụ qua đường?
- Đó là hành vi đúng đắn, tốt đẹp. Thể hiện tình người nhân ái và nét văn hóa ứng xử đẹp của con người.
Câu 6. Theo tác giả đoạn trích, vì sao trong cuộc sống cần luôn biết nói "làm ơn'," cảm ơn "? Những lời nói đấy cần phải xuất phát từ đâu?
*Theo tác giả, vì:
- Vì con người ta trong cuộc sống ai cũng có những lúc chịu ơn, nhận được sự giúp đỡ của người khác; cũng như cần chia sẻ, tương trợ, giúp đỡ, quan tâm đến người khác.
- Cần thường xuyên biết nói" làm ơn "," cảm ơn "vì đó là quy tắc ứng xử giữa người với người trong cuộc sống hiện đại.
* Những lời nói đó cần xuất phát từ thái độ lịch sự, tình cảm chân thành, biết lắng nghe, thấu hiểu với mọi người xung quanh.
Câu 7. Xét về mục đích nói, những câu sau thuộc kiểu câu gì?
" Một em học trò phía bên kia đường nhìn thấy, nhận ra sự nguy hiểm đối với bà lão liền vội chạy tới: "Bà ơi, bà đưa tay cháu dắt bà qua". Bà lão móm mém nở một nụ cười thân thiện: "Cảm ơn cháu! Cháu thật ngoan!"
Một bà lão chống gậy qua đường giữa dòng xe cộ tấp nập. Một em học trò phía bên kia đường nhìn thấy, nhận ra sự nguy hiểm đối với bà lão liền vội chạy tới: "Bà ơi, bà đưa tay cháu dắt bà qua". Bà lão móm mém nở một nụ cười thân thiện => là câu trần thuật
Cảm ơn cháu! Cháu thật ngoan! : Là câu trần thuật (chứ không phải câu cảm thán)
(Các em cần dựa vào dấu hiệu nhận biết của 2 kiểu câu này:
+ Câu cảm thán: Trong câu phải có từ cảm thán: Ôi, hỡi ơi, than ơi, chao ơi (ôi), trời ơi; thay, xiết bao, biết bao, biết chừng nào..
+Câu trần thuật: Trong câu không có từ cảm thán, không có từ nghi vấn, không có từ cầu khiến.
+ Xét câu: Cảm ơn cháu! => Cảm ơn: Tính từ; cháu: Đại từ.
Câu Cháu thật ngoan! => Cháu: Đại từ; thật: Phó từ; ngoan: Tính từ
=>2 câu Cảm ơn cháu! ; Cháu thật ngoan! : Đều không phải là câu cảm thán nhé)
Câu 8. Hành động vuốt phẳng mấy tờ bạc trước khi bỏ vào nón của người ăn xin thể hiện thái độ gì của người bán vé số?
- Thể hiện thái độ trân trọng, cẩn thận, nâng niu những gì mình đã được nhận; thể hiện sự quý trọng đồng tiền
Câu 9. Theo tác giả vì sao lời cảm ơn mang lại hạnh phúc cho con người? Thái độ của tác giả trong đoạn trích trên như thế nào?
* Lời cảm ơn mang lại hạnh phúc cho con người. Vì:
[HIDETHANKS=1]- Lời cảm ơn luôn là những lời được cất lên bằng cả thái độ lịch sự và tình cảm chân thành
- Vì nó là kết quả của hành động cho và nhận
- Vì nó mang đến cho cả người nghe và người nhận cảm xúc hạnh phúc
- Vì lời cảm ơn với mình và nó giúp mọi người hiểu nhau hơn, quan hệ tốt đẹp hơn.
* Thái độ của tác giả:
- Cảm thấy buồn vì vẫn còn không ít thanh niên coi cảm ơn chỉ là lời khách sáo, vì thế, chẳng cần phải nói ra, là biểu lộ sự biết ơn là "vô duyên", chỉ làm mất đi sự thân tình và tăng thêm xa cách.
- Muốn nhắc nhở, nhắn nhủ mọi người, đặc biệt là lới trẻ cần biết nói lời "làm ơn" và "cảm ơn"; cần biết làm những việc có ý nghĩa, đem lại niềm vui, hạnh phúc cho người khác cũng như biết tri ân người giúp đỡ mình bằng những lời nói xuất phát tự đáy lòng, chân thành, lịch thiệp: "Cảm ơn!"
Câu 10. Những bài học mà em rút ra sau khi đọc văn bản là gì?
- Biết chủ động làm việc tốt, biết giúp đỡ mọi người xung quanh, nhất là người già, người có hoàn cảnh khó khăn một cách chân thành, ấm áp
- Biết nói lời cảm ơn đúng lúc
- Biết trân trọng nhưng gì mình đã được nhận
- Cần biết quan sát, lắng nghe, thấu hiểu, đồng cảm với tình cảm, mong muốn của mọi người xung quanh.
Câu 11. Viết đoạn văn khoảng 200 chữ nêu suy nghĩ của em về văn hóa cảm ơn trong cuộc sống hiện nay.
Định hướng:
- Giới thiệu vấn đề
- Giải thích vấn đề: Cảm ơn là lời nói, thái độ thể hiện sự biết ơn, cảm kích trước những gì mình đã được nhận
- Chứng minh:
+ Nó mang lại cảm xúc hạnh phúc cho cả người nói và người nghe, người trao và người nhận.
+ Là nguồn cội của mọi đức tính tốt đẹp, sống nhân ái, tình nghĩa, lịch sự, chân thành, đồng cảm, vị tha
+Nó mang đến quan hệ giữa người với người thêm tốt đẹp.
+Là tốt đẹp đó là 1 truyền thống quý báu của dân tộc ta
- Mở rộng vấn đề
+Cần phê phán những kẻ sống vô ơn, thờ ơ, vô cảm, nhận về mà không biết nói ra hai tiếng cảm ơn.
- Bài học rút ra:
+Cần biết quan sát, lắng nghe, thấu hiểu, đồng cảm với tình cảm, mong muốn của mọi người xung quanh.
+Biết chủ động làm việc tốt, biết giúp đỡ mọi người xung quanh, nhất là người già, người có hoàn cảnh khó khăn một cách chân thành, ấm áp
+Biết trân trọng nhưng gì mình đã được nhận
-Khẳng định lại vấn đề[/HIDETHANKS]
Xem thêm:
Đoạn NLXH: Ý Nghĩa Của Lời Cảm Ơn - Văn Hóa Cảm Ơn - Chủ Đề Tri Ân
Các em đọc tiếp đề 2 ở trang dưới nha.
Last edited by a moderator:
