Câu hỏi tự luận chủ nghĩa xã hội khoa học có đáp án - 15 câu

ĐỀ MÔN CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC​

Câu 1: Nội dung và điều kiện khách quan quy định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân? Liên hệ sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân ở Việt Nam?

Câu 2: Quy luật hình thành, phát triển và vai trò của Đảng cộng sản trong quá trình thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân? Liên hệ vai trò Đảng cộng sản Việt Nam?

Câu 3: Quan điểm của chủ nghĩa Mác Lênin về những đặc trưng cơ bản của chủ nghĩa xã hội. Liên hệ về các đặc trưng cơ bản của mô hình chủ nghĩa xã hội mà nhân dân ta đang xây dựng?

Câu 4: Quan điểm của chủ nghĩa Mác-Lênin về các đặc điểm cơ bản của thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội? Liên hệ thực tiễn cách mạng nước ta hiện nay?

Câu 5: Đặc điểm quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa? Đặc trưng cơ bản của chủ nghĩa xã hội và phương hướng xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam hiện nay?

Câu 6: Quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin về dân chủ, bản chất nền dân chủ xã hội chủ nghĩa và nhà nước xã hội chủ nghĩa? Mối quan hệ giữa dân chủ xã hội chủ nghĩa và Nhà nước xã hội chủ nghĩa? Liên hệ thực tiễn Việt Nam hiện nay?

Câu 7: Nội dung định hướng xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam

Câu 8: Cơ cấu xã hội-giai cấp trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội? Liên hệ thực tiễn Việt Nam?

Câu 9: Cơ cấu xã hội-giai cấp và nội dung, phương hướng liên minh giữa các giai cấp-tầng lớp trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam?

Câu 10: Quan điểm của chủ nghĩa Mác-Lênin về những đặc trưng cơ bản của sự phát triển dân tộc và nội dung Cương lĩnh dân tộc của chủ nghĩa Mác - Lênin? Liên hệ đặc điểm và quan hệ dân tộc ở Việt Nam hiện nay?

Câu 11: Quan điểm chủ nghĩa Mác - Lênin trong việc giải quyết vấn đề dân tộc? Liên hệ thực tiễn ở Việt Nam?

Câu 12: Quan điểm chủ nghĩa Mác - Lênin về nguồn gốc, bản chất của tôn giáo và nguyên tắc giải quyết vấn đề tôn giáo? Liên hệ thực tiễn ở Việt Nam?

Câu 13: . Mối quan hệ giữa dân tộc và tôn giáo ở Việt Nam và ảnh hưởng của mối quan hệ đó đến sự ổn định chính trị - xã hội, độc lập, chủ quyền tổ quốc?

Câu 14: Vị trí, vai trò, chức năng và cơ sở xây dựng gia đình trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội? Liên hệ vai trò của bản thân trong việc xây dựng và phát triển gia đình hiện nay?

Câu 15: Phương hướng xây dựng, phát triển gia đình ở Việt Nam trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội?

P/s: Đáp án được đăng tiếp theo bên dưới.

 

Câu 1: Nội dung và điều kiện khách quan quy định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân? Liên hệ sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân ở Việt Nam?

Bấm để xem

A. Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân

*Nội dung về kinh tế - xã hội

- Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân đối với sự phát triển xã hội ngày càng thể hiện rõ, bởi sự phát triển sản xuất của CNTB trong thế giới ngày nay với sự tham gia trực tiếp của giai cấp công nhân và các lực lượng lao động - dịch vụ trình độ cao lại chính là nhân tố kinh tế - xã hội thúc đẩy sự chín muồi các tiền đề của CNXH trong lòng CNTB.

- Đấu tranh chống chế độ bóc lột giá trị thặng dư trên phạm vi thế giới, phấn đấu cho việc xác lập một trật tự xã hội mới công bằng và bình đẳng

*Nội dung về chính trị xã hội

- Ở các nước TBCN, mục tiêu đấu tranh trực tiếp của giai cấp công nhân và lao động là chống bất công và bất bình đẳng xã hội. Mục tiêu lâu dài là giành chính quyền về tay giai cấp công nhân và nhân dân lao động,

- Ở các nước XHCN, sứ mệnh lịch sử giai cấp công nhân là lãnh đạo thành công sự nghiệp đổi mới, giải quyết thành công các nhiệm vụ trong thời kì quá độ lên CNXH, đặc biệt là xây dựng Đảng cầm quyền trong sạch, vững mạnh, thực hiện thành công sự nghiệp CNH, HĐH, đưa đất nước phát triển nhanh và bền vững.

*Nội dung về văn hóa tư tưởng

Đấu tranh để bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng Cộng sản, giáo dục nhận thức và củng cố niềm tin khoa học đối với lý tưởng, mục tiêu của CNXH cho giai cấp công nhân và nhân dân lao động, giáo dục và thực hiện chủ nghĩa quốc tế chân chính giai cấp công nhân trên cơ sở phát huy chủ nghĩa yêu nước và tinh thần dân tộc

B. Điều kiện khách quan quy định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân:

- Do địa vị kinh tế của giai cấp công nhân quy định: GCCN đại diện cho PTSX tiên tiến, LLSX hiện đại, là lực lượng phá vỡ QHSX TBCN và giành chính quyền về tay mình, xây dựng CNXH

- Do địa vị chính trị- xã hội của giai cấp công nhân quy định: GCCN có được những phẩm chất của giai cấp tiên tiến: Tính tổ chức và kỉ luật, tự giác và đoàn kết trong cuộc đấu tranh tự giải phóng mình và giải phóng xã hội

C. Liên hệ sứ mệnh của giai cấp công nhân ở Việt Nam:

* Đặc điểm của giai cấp công nhân ở Việt Nam

- Giai cấp CNVN ra đời trước giai cấp tư sản vào đầu thế kỉ XX, là giai cấp trực tiếp đối kháng với tư bản thực dân. Giai cấp CNVN phát triển chậm vì sinh ra và lớn lên trong nước thuộc địa nửa phong kiến.

- Số lượng giai cấp CNVN ra đời còn ít

- Gắn bó mật thiết với các tầng lớp xã hội. Lợi ích giai cấp và lợi ích dân tộc gắn chặt với nhau

* Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân ở Việt Nam hiện nay

- Về kinh tế: GCCN VN với số lượng đông đảo có cơ cấu ngành nghề đa dạng, hoạt động trong lĩnh vực sản xuất và dịch vụ công nghiệp ở mọi thành phần kinh tế, chất lượng về kỹ thuật, công nghệ ngày một nâng cao à tăng năng suất lao động, chất lượng, hiệu quả. Tăng trưởng kinh tế + tiến bộ, công bằng xã hội, thực hiện hài hòa giữa lợi ích cá nhân – tập thể và xã hội

- Về chính trị-xã hội: Giữ vững bản chất giai cấp công nhân của Đảng, ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, tự diễn biến, tự chuyển hóa trong nội bộ

- Về văn hóa, tư tưởng: Xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, dậm đà bản sắc dân tộc có nội dung cốt lõi là xây dựng con người mới XHCN, giáo dục đạo đức cách mạng, rèn luyện lối sống, tác phong công nghiệp, văn minh, hiện đại, xây dựng hệ giá trị và con người Việt Nam, hoàn thiện nhân cách

* Phương hướng, giải pháp xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam

- Giải pháp:

+ Nâng cao nhận thức, kiên định quan điểm giai cấp công nhân là giai cấp lãnh đạo cách mạng thông qua đội tiên phong là Đảng cộng sản Việt Nam

+ Xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh gắn với xây dựng và phát huy sức mạnh của liên minh giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và dội ngũ trí thức và doanh nhân dưới sự lãnh đạo của Đảng

+ Thực hiện chiến lược xây dựng GCCN lớn mạnh, gắn kết chặt chẽ với với chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, CNH, HDH đất nước, hội nhập quốc tế

+ Đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ mọi mặt cho công nhân, không ngừng trí thức hóa công nhân, đặc biệt là thế hệ công nhân trẻ

+ Xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh là trác nhiệm của cả hệ thống chính trị, của toàn xã hội, và nỗ lực vươn lên của bản thân mỗi người công nhân

 

Câu 2: Quy luật hình thành, phát triển và vai trò của Đảng cộng sản trong quá trình thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân? Liên hệ vai trò Đảng cộng sản Việt Nam?

Bấm để xem

1) Quy luật hình thành, phát triển Đảng Cộng sản.

Đảng Cộng sản là đội tiên phong, là tổ chức chính trị cao nhất của giai cấp công nhân. Đảng Cộng sản bao gồm những người tiên tiến nhất của giai cấp công nhân và nhân dân lao động; đấu tranh triệt để và trung thành vì lợi ích của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của cả dân tộc. Đảng lấy chủ nghĩa Mác-Lênin làm nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho hành động.

A) Đảng Cộng sản ra đời là sản phẩm của sự kết hợp chủ nghĩa Mác với phong trào công nhân.

+) Có áp bức giai cấp thì có đấu tranh giai cấp. Ngay từ khi mới ra đời giai cấp công nhân đã tiến hành những cuộc đấu tranh chống áp bức, bóc lột của giai cấp tư sản. Những cuộc đấu tranh ban đầu diễn ra lẻ tẻ và mang tính tự phát vì mục đích kinh tế, do thiếu một lý luận cách mạng và một tổ chức tiên phong lãnh đạo nên đều thất bại. Chính sự phát triển của phong trào công nhân đặt ra đòi hỏi phải có lý luận tiên tiến dẫn đường để tổ chức, giáo dục, giác ngộ giai cấp công nhân về sứ mệnh lịch sử của mình, để vạch cho giai cấp công nhân đường lối và phương pháp cách mạng khoa học. Chủ nghĩa Mác ra đời đã đáp ứng được đòi hỏi của phong trào công nhân.

+) Chủ nghĩa Mác ra đời đã nhanh chóng thâm nhập vào phong trào công nhân, trở thành hệ tư tưởng, vũ khí lý luận của giai cấp công nhân. Mặt khác, thông qua phong trào công nhân chủ nghĩa Mác được kiểm nghiệm, bổ sung, phát triển và ngày càng hoàn thiện. C) khi chủ nghĩa Mác ra đời chỉ có một bộ phận ưu tú nhất của giai cấp công nhân tiếp thu được nó. Bộ phận này đã tích cực truyền bá chủ nghĩa Mác vào phong trào công nhân, giáo dục, giác ngộ và tổ chức công nhân đấu tranh, Đảng Cộng sản ra đời từ quá trình hoạt động cụ thể ấy.

B) Đảng Cộng sản là sản phẩm của sự kết hợp chủ nghĩa Mác-Lênin với phong trào công nhân; nhưng trong mỗi nước, sự kết hợp ấy là sản phẩm của lịch sử, được thực hiện bằng những con đường đặc biệt, tuỳ theo điều kiện cụ thể. Ở nhiều nước thuộc địa, nửa thuộc địa, Đảng Cộng sản ra đời là sản phẩm của sự kết hợp chủ nghĩa Mác với phong trào công nhân và phong trào yêu nước.

2) Vai trò của Đảng Cộng sản trong quá trình thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân.

A) Đảng Cộng sản là nhân tố bảo đảm cho giai cấp công nhân hoàn thành thắng lợi sứ mệnh lịch sử của mình.

B) Đảng Cộng sản là lãnh tụ chính trị của giai cấp công nhân và nhân dân lao động. Nhờ có lý luận tiên phong của chủ nghĩa Mác-Lênin, Đảng đã vận dụng vào điều kiện cụ thể để đề ra đường lối chiến lược, sách lược, một cương lĩnh cách mạng đúng đắn cho cả quá trình cách mạng cũng như cho từng giai đoạn cách mạng.

C) Đảng Cộng sản đại biểu trung thành cho lợi ích của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của cả dân tộc, vì vậy, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản, giai cấp công nhân mới tập trung được sức mạnh trong nước và quốc tế trong cuộc đấu tranh thực hiện sứ mệnh lịch sử.

D) Đảng Cộng sản là bộ tham mưu chiến đấu của giai cấp công nhân. Đây là nơi tổ chức, lôi cuốn, giáo dục, động viên giai cấp công nhân và các tầng lớp nhân dân lao động thực hiện cương lĩnh cách mạng đã đề ra.

Như vậy, chỉ có dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản, giai cấp công nhân và nhân dân lao động mới có được sự thống nhất về tư tưởng, tổ chức và hành động; mới chuyển từ đấu tranh tự phát sang đấu tranh tự giác, đảm bảo cho cách mạng xã hội chủ nghĩa thắng lợi.

 

Câu 3: Quan điểm của chủ nghĩa Mác Lênin về những đặc trưng cơ bản của chủ nghĩa xã hội. Liên hệ về các đặc trưng cơ bản của mô hình chủ nghĩa xã hội mà nhân dân ta đang xây dựng?

Bấm để xem

a. Những đặc trưng cơ bản của chủ nghĩa xã hội:

Theo quan điểm của chủ nghĩa Mác-Lênin, CNXH với tính cách là một chế độ xã hội ra đời và tồn tại ở giai đoạn đầu của hình thái kinh tế - xã hội CSCN. Do đó, so với các xã hội đã từng tồn tại trong lịch sử, CNXH có một số đặc trưng cơ bản sau:

- Một là, cơ sở vật chất của CNXH phải được tạo ra bởi một nền sản xuất tiên tiến, hiện đại.

- Hai là, CNXH từng bước xóa bỏ chế độ sở hữu TBCN đồng thời tiến hành thiết lập chế độ công hữu về các tư liệu sản xuất.

- Thứ ba, CNXH tạo ra cách thức tổ chức lao động và kỷ luật lao động mới với năng suất cao.

- Bốn là, CNXH thực hiện nguyên tắc phân phối theo lao động.

- Năm là, nhà nước dưới CNXH là nhà nước mang bản chất giai cấp công nhân, nhưng cũng đồng thời mang tính nhân dân rộng rãi và tính dân tộc sâu sắc

- Sáu là, mục tiêu cao nhất của CNXH giải phóng và phát triển con người toàn diện.

B. Liên hệ các đặc trưng cơ bản của mô hình chủ nghĩa xã hội mà nhân dân ta đang xây dựng:

- Đặc trưng thứ nhất: Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh

- Đặc trưng thứ hai: Do nhân dân làm chủ

- Đặc trưng thứ ba: Có nền kinh tế phát triển cao dựa trên lực lượng sản xuất hiện đại và chế độ công hữu về các tư liệu sản xuất chủ yếu.

- Đặc trưng thứ tư: Có nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc

- Đặc trưng thứ năm: Con người có cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc, có điều kiện phát triển toàn diện.

- Đặc trưng thứ sáu: Các dân tộc trong cộng đồng Việt Nam bình đẳng, đoàn kết, tôn trọng và giúp nhau cùng phát triển.

- Đặc trưng thứ bảy: Có Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân do Đảng Cộng sản lãnh đạo.

- Đặc trưng thứ tám: Có quan hệ hữu nghị và hợp tác với nhân dân các nước trên thế giới.

 

Câu 4: Quan điểm của chủ nghĩa Mác-Lênin về các đặc điểm cơ bản của thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội? Liên hệ thực tiễn cách mạng nước ta hiện nay?

Bấm để xem

a, Đặc điểm cơ bản của thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội

* Nội dung thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội

- Trong lĩnh vực kinh tế: Trong thời kỳ quá độ lên CNXH cần thực hiện việc sắp xếp, bố trí lại các LLSX hiện có của xã hội; cải tạo QHSX cũ, xây dựng QHSX mới.

- Trong lĩnh vực chính trị: Đấu tranh chống lại những thế lực thù địch, chống phá sự nghiệp xây dựng CNXH; xây dựng, củng cố nhà nước và nền dân chủ XHCN ngày càng vững mạnh.

- Trong lĩnh vực tư tưởng – văn hóa: Khắc phục những tư tưởng và tâm lý có ảnh hưởng tiêu cực đối với tiến trình xây dựng CNXH; tiếp thu giá trị tinh hoa của các nền văn hóa trên thế giới.

- Trong lĩnh vực xã hội: Khắc phục những tệ nạn xã hội do xã hội cũ để lại; khắc phục sự chênh lệch phát triển giữa các vùng miền, bình đẳng xã hội; xây dựng mối quan hệ tốt đẹp giữa người với người

* Đặc điểm cơ bản của thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội

- Về kinh tế: Thời kỳ quá độ là thời kỳ tất yếu còn tồn tại một nền kinh tế nhiều thành phần trong một hệ thống kinh tế quốc dân thông nhất.

- Về chính trị: Do kết cấu kinh tế của thời kỳ quá độ lên CNXH đa dạng, phức tạp, nên kết cấu giai cấp của xã hội trong thời kỳ này cũng đa dạng phức tạp.

- Về tư tưởng – văn hóa: Bên cạnh tư tưởng XHCN còn tồn tại những tư tưởng khác. Trên lĩnh vực văn hóa cũng tồn tại các yếu tố văn hóa cũ và mới, chúng thường xuyên đấu tranh với nhau

B, Liên hệ thực tiễn cách mạng nước ta hiện nay

+ Từ một nước nông nghiệp lạc hậu tiến thẳng lên chủ nghĩa xã hội không phải kinh qua giai đoạn phát triển tư bản chủ nghĩa

+ Một thời kỳ cải biến cách mạng sâu sắc, toàn diện, triệt để nhằm xây dựng từ đầu một chế độ xã hội mới cả về lực lượng sản xuất, quan hệ sản xuất và kiến trúc thượng tầng

+ Là sự nghiệp rất khó khăn, phức tạp, cho nên phải trải qua một thời kỳ quá độ lâu dài với nhiều chặng đường, nhiều hình thức tổ chức kinh tế, xã hội có tính chất quá độ

+ Tiếp thu, kế thừa những thành tựu mà nhân loại đã đạt được dưới chế độ tư bản chủ nghĩa, đặc biệt về khoa học và công nghệ, để phát triển nhanh lực lượng sản xuất, xây dựng nền kinh tế hiện đại

 

Câu 5: Đặc điểm quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa? Đặc trưng cơ bản của chủ nghĩa xã hội và phương hướng xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam hiện nay?

Bấm để xem

1, Đặc điểm quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa:

- Bỏ qua chế độ TBCN là con đường cách mạng tất yếu, khách quan, con đường xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên CNXH.

- Bỏ qua việc xác lập vị trí thống trị của QHSX và KTTT TBCN.

- Kế thừa những thành tựu mà nhân loại đạt được dưới chế dộ chủ nghĩa tư bản để phát triển xã hội, phát triển nhanh LLSX, xây dựng nền kinh tế hiện đại.

- Là thời kỳ rất khó khăn, phức tạp và lâu dài với nhiều chặng đường, nhiều hình thức tổ chức kinh tế xã hội có tính chất quá độ, đòi hỏi phải có quyết tâm chính trị và khát vọng lớn của toàn Đảng, toàn dân.

2, Đặc trưng cơ bản của chủ nghĩa xã hội:

Có 6 đặc trưng cơ bản (1991):

- Do nhân dân lao động làm chủ.

- Có nền kinh tế phát triển cao dựa trên LLSX hiện đại và chế độ công hữu về các TLSX chủ yếu.

- Có nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc.

- Con người được giải phóng khỏi áp lực, bóc lột, bất công, làm theo năng lực, hướng theo lao động, có cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc, có điều kiện phát triển toàn diện cá nhân.

- Các dân tộc trong nước bình đẳng, đoàn kết và giúp đỡ lẫn nhau cùng tiến bộ.

- Có quan hệ hữu nghị và hợp tác với nhân dân tất cả các nước trên thế giới.
Đã bổ sung và phát triển (2011):

- Đặc trưng thứ nhất: Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh

- Đặc trưng thứ hai: Do nhân dân làm chủ

- Đặc trưng thứ ba: Có nền kinh tế phát triển cao dựa trên lực lượng sản xuất hiện đại và chế độ công hữu về các tư liệu sản xuất chủ yếu.

- Đặc trưng thứ tư: Có nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc

- Đặc trưng thứ năm: Con người có cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc, có điều kiện phát triển toàn diện.

- Đặc trưng thứ sáu: Các dân tộc trong cộng đồng Việt Nam bình đẳng, đoàn kết, tôn trọng và giúp nhau cùng phát triển.

- Đặc trưng thứ bảy: Có Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân do Đảng Cộng sản lãnh đạo.

- Đặc trưng thứ tám: Có quan hệ hữu nghị và hợp tác với nhân dân các nước trên thế giới.

3, Phương hướng xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam hiện nay:

- Đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước gắn với phát triển kinh tế tri thức, bảo vệ tài nguyên, môi trường.

- Phát triển nền KTTT định hướng XHCN.

- Xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc; xây dựng con người, nâng cao đời sống nhân dân, thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội.

- Bảo đảm vững chắc quốc phòng và an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội.

 

Câu 6: Quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin về dân chủ, bản chất nền dân chủ xã hội chủ nghĩa và nhà nước xã hội chủ nghĩa? Mối quan hệ giữa dân chủ xã hội chủ nghĩa và Nhà nước xã hội chủ nghĩa? Liên hệ thực tiễn Việt Nam hiện nay?

Bấm để xem

A. Quan điểm của chủ nghĩa Mác-Lênin:

+ Về phương diện quyền lực: Dân chủ là quyền lực thuộc về nhân dân.

+ Về phương diện chế độ xã hội và trong lĩnh vực chính trị: Dân chủ là một hình thức hay hình thái nhà nước, là chính thể dân chủ hay chế độ dân chủ.

+ Về phương diện tổ chức và quản lý xã hội: Dân chủ là một nguyên tắc kết hợp với nguyên tắc tập trungà nguyên tắc tập trung dân chủ

B. Bản chất nền dân chủ xã hội chủ nghĩa:

- Về chính trị: Nền dân chủ XHCN đảm bảo quyền lực thực sự thuộc về nhân dân, là nền dân chủ của đại đa số nhân dân, vì lợi ích của đại đa số nhân dân đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản

- Về kinh tế: Nền dân chủ XHCN được xây dựng dựa trên chế độ công hữu về tư liệu sản xuất chủ yếu của toàn xã hội

- Về văn hóa, tư tưởng: Những giá trị dân chủ, quyền lực của nhân dân được thể chế hóa thành pháp luật, hệ thống chính trị, nguyên tắc, mục tiêu và là động lực để phát triển

- Về xã hội: Nền dân chủ XHCN có sự kết hợp hài hòa về lợi ích cá nhân, tập thể, và của toàn xã hội

C. Bản chất của nhà nước xã hội chủ nghĩa:

- Về chính trị: Nhà nước XHCN mang bản chất của giai cấp công nhân, giai cấp có lợi ích phù hợp với lợi ích chung của quần chúng nhân dân lao động, nhà nước XHCN là đại biểu cho ý chí chung của nhân dân lao động.

- Về kinh tế: Bản chất của nhà nước XHCN chịu sự quy định của cơ sở kinh tế của xã hội XHCN, đó là quan hệ công hữu về tư liệu sản xuất chủ yếu. => không còn tồn tại quan hệ sản xuất bóc lột

- Về văn hóa, xã hội: Nhà nước XHCN được xây dựng trên nền tảng tinh thần là lý luận của chủ nghĩa Mác-Lênin và những giá trị văn hóa tiên tiến, tiến bộ của nhân loại, đồng thời mang những bản sắc riêng của dân tộc.

D. Mối quan hệ giữa dân chủ xã hội chủ nghĩa và nhà nước xã hội chủ nghĩa:

Giữa dân chủ XHCN và Nhà nước XHCN có mối quan hệ thống nhất, tác động qua lại lẫn nhau

+ Dân chủ XHCN là cơ sở, nền tảng cho việc xây dựng và hoạt động của nhà nước XHCN

+ Nền dân chủ XHCN kiểm soát hiệu quả quyền lực của nhà nước, ngăn chặn sự tha hóa của quyền lực nhà nước

+ Ra đời trên cơ sở nền dân chủ XHCN, nhà nước XHCN trở thành công cụ quan trọng cho việc thực thi quyền làm chủ của người dân

E. Liên hệ thực tiễn Việt Nam hiện nay

- Thực hiện dân chủ nhân dân là yêu cầu nhất quán của Đảng Cộng sản Việt Nam.

- Nội dung cơ bản của dân chủ xã hội chủ nghĩa là tất cả quyền lực thuộc về nhân dân.

- Ở Việt Nam, nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa quản lý và vận hành nền kinh tế thị trường, bảo đảm đúng định hướng xã hội chủ nghĩa.

- Sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội là sự nghiệp của nhân dân, không có sự đoàn kết của nhân dân thì sự nghiệp xây dựng xã hội chủ nghĩa sẽ thất bại.

 

Câu 7: Nội dung định hướng xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam

Bấm để xem

- Xây dựng nhà nước pháp quyền XHCN dưới sự lãnh đạo của Đảng: Nhà nước pháp quyền XHCN mang bản chất giai cấp công nhân, gắn bó chặt chẽ với dân tộc, với nhân dân. Đảm bảo quyền lực nhà nước là thống nhất, có sự phân công, phối hợp giữa các cơ quan nhà nước thực hiện quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp

- Cải cách thể chế và phương thức hoạt động của Nhà nước:

+ Kiện toàn tổ chức, đổi mới phương thức và nâng cao hiệu quả hoạt động của Quốc hội đảm bảo là cơ quan quyền lực nhất của nhân dân

+ Xây dựng nền hành chính nhà nước dân chủ, trong sạch, vững mạnh, từng bước hiện đại hóa

Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức trong sạch, có năng lực:

+Nâng cao chất lượng dội ngũ cán bộ, công chức về bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức, năng lực lãnh đạo, điều hành quản lý đất nước

+ Có chính sách đãi ngộ, động viên, khuyến khích cán bộ, công chức hoàn thành tốt nhiệm vụ

+ Loại bỏ, miễn nhiệm những người không hoàn thành nhiệm vụ, vi phạm kỷ luật, đạo đức công vụ-

- Đấu tranh phòng, chống tham nhũng

 

Câu 8: Cơ cấu xã hội-giai cấp trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội? Liên hệ thực tiễn Việt Nam?

Bấm để xem

A. Cơ cấu xã hội-giai cấp trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội

* Khái niệm về cơ cấu xã hội- giai cấp: Cơ cấu xã hội-giai cấp: Là tổng thể các giai cấp, tầng lớp xã hội tồn tại khách quan trong một chế độ xã hội nhất định thông qua những mối quan hệ về sở hữu tư liệu sản xuất, về tổ chức quản lý quá trình sản xuất, về địa vị chính trị - xã hội.. giữa các giai cấp và tầng lớp đó

* Vị trí của cơ cấu xã hội – giai cấp trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội

- Cơ cấu xã hội - giai cấp là loại hình cơ bản và có vị trí quyết định nhất, chi phối các loại hình cơ cấu xã hội khác.

- Mặc dù cơ cấu xã hội - giai cấp giữ vị trí quan trọng song không được tuyệt đối hóa nó và xem nhẹ các loại hình cơ cấu xã hội khác

* Sự biến đổi của cơ cấu xã hội – giai cấp trong thời kỳ quá độ lên CNXH

- Cơ cấu xã hội-giai cấp biến đổi gắn liền và bị quy định bởi cơ cấu kinh tế của thời kỳ quá độ lên CNXH

- Cơ cấu xã hội-giai cấp biến đổi phức tạp, đa dạng, làm xuất hiện các tầng lớp xã hội mới

- Cơ cấu xã hội-giai cấp biến đổi trong mối quan hệ vừa đấu tranh vừa liên minh dẫn đến sự xích lại gần nhau giữa các giai cấp, tầng lớp cơ bản trong xã hội

B. Liên hệ thực tiễn Việt Nam

- Cơ cấu giai cấp, xã hội cũng vận động theo đúng quy luật: Sự biến đổi cơ cấu xã hội – giai cấp bị chi phối bởi những biến đổi trong cơ cấu kinh tế.

- Ở VN, chuyển mạnh sang cơ chế kinh tế nhiều thành phần định hướng XHCN dẫn đến sự hình thành một cơ cấu XH, giai cấp đa dạng.

- Quá trình biến đổi trong cơ cấu kinh tế kéo theo những biến đổi phức tạp, đa dạng diễn ra trong từng giai cấp, tầng lớp.

- Chính sự biến đổi phức tạp ấy là những yếu tố giúp cho nền kinh tế đất nước phát triển trở nên năng động, góp phần vào sự nghiệp đổi mới xây dựng, phương hướng kiên CNXH.

 

Câu 9: Cơ cấu xã hội-giai cấp và nội dung, phương hướng liên minh giữa các giai cấp-tầng lớp trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam?

Bấm để xem

a. Cơ cấu xã hội-giai cấp trong thời kỳ quá độ lên CNXH ở Việt Nam:

- Sự biến đổi cơ cấu xã hội - giai cấp vừa đảm bảo tính qui luật phổ biến, vừa mang tính đặc thù của xã hội Việt Nam.

+ Trong thời kỳ quá độ lên CNXH ở Việt Nam, cơ cấu xã hội - giai cấp cũng vận động, biến đổi theo đúng qui luật: Đó là sự biến đổi của cơ cấu xã hội - giai cấp bị chi phối bởi những biến đổi trong cơ cấu kinh tế.

+ Từ Đại hội VI, Việt Nam chuyển mạnh sang cơ chế thị trường phát triển kinh tế nhiều thành phần định hướng XHCN dẫn đến những biến đổi phức tạp, đa dạng trong cơ cấu xã hội - giai cấp.

=> nền kinh tế đất nước trở nên năng động, đa dạng hơn và trở thành động lực góp phần quan trọng vào sự nghiệp đổi mới xây dựng CNXH

- Trong sự biến đôi của cơ cấu xã hội- giai cấp, vị trí, vai trò của các giai cấp, tầng lớp ngày càng được khẳng định

+ Công nhân là giai cấp lãnh đạo đại diện cho PTSX tiên tiến, giữ vị trí tiến phong trong sự nghiệp xây dựng đất nước là lực lượng lòng cốt của liên minh

+ Nông dân có vị trí chiến lược trong sự nghiệp CNH, HĐH nông thôn, nông nghiệp là chủ thể xây dựng nông thôn mới

+ Tri thức là lực lượng đặc biệt quan trọng trong CNH, HĐH xây dựng nền kinh tế tri thức, phát triển nền văn hóa

+ Đội ngũ doanh nhân đang phát triển nhanh và số lượng và quy mô đóng góp tích cực, phát triển kinh tế- xã hội, giải quyết việc làm, xóa đói giảm nghèo

+ Phụ nữ là lực lượng quan trọng và đông đảo, thể hiện vai trò quan trọng trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội và trong gia đình

+ Thanh niên là rường cột của nước nha, chủ nhân trong lai của đất nước, lực lượng xung kích trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc

B. Liên minh giai cấp, tầng lớp trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam

* Nội dung:

- Nội dung chính trị của liên minh

+ Giữ vững lập trường chính trị - tư tưởng của giai cấp công nhân

+ Giữ vững vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam đối với khối liên minh và toàn xã hội

À xây dựng và bảo vệ vững chắc chế độ chính trị, giữ vững độc lập dân tộc& định hướng lên XHCN

- Nội dung kinh tế của liên minh:

+ Là sự hợp tác giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ tri thức và có sự mở rộng liên kết hợp tác với các lực lượng khác, đặc biệt là đội ngũ doanh nhân

+ Đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước gắn với phát triển kinh tế tri thức, phát triển bền vững theo định hướng XHCN

- Nội dung văn hóa, xã hội:

+ Đảm bảo kết hợp giữa tăng trưởng kinh tế với phát triển văn hóa, tiến bộ và công bằng xã hội

+ Xây dựng nền văn hóa mới XHCN

+ Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, xóa đói giảm nghèo

+ Chăm sóc sức khỏe và nâng cao chất lượng sống cho nhân dân

+ Nâng cao dân trí, thực hiện tốt an sinh xã hội

* Phương hướng

- Đẩy mạnh CNH, HĐH; giải quyết tốt mối quan hệ giữa tăng trưởng kinh tế với đảm bảo tiến bộ, công bằng XH.

- Xây dựng và thực hiện hệ thống chính sách xã hội, nhất là các chính sách liên quan đến cơ cấu xã hội - giai cấp.

- Tạo sự đồng thuận và phát huy tinh thần đoàn kết thống nhất giữa các lực lượng trong khối liên minh và toàn xã hội

- Hoàn thiện thể chế KTTT định hướng XHCN, phát triển khoa học, công nghệ, tạo môi trường thuận lợi để phát huy vai trò của các chủ thể trong khối liên minh.

- Đổi mới hoạt động của Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam nhằm tăng cường khối liên minh và xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân