Cảm nhận, phân tích Chiều sông Thương - Hữu thỉnh: Nước vẫn nước đôi dòng/ Chiều vẫn chiều lưỡi hái

Cảnh đẹp đời sống bao giờ cũng là nguồn cảm hứng cho các thi nhân. Cuộc sống lao động, sinh hoạt tươi vui, yên bình của một vùng quê Bắc Bộ trong buổi chiều thu trong trẻo bên bờ sông Thương bởi vậy đã đi vào thơ Hữu Thỉnh. Những vần thơ lay động lại đi sâu vào lòng người thưởng thức. Dưới đây là cảm xúc sau khi đọc bài thơ

​

Cảm nhận bài thơ Chiều sông Thương- Hữu Thỉnh​

Với những người cầm bút đã quen tay, đời sống thường nhật bao giờ cũng là một kho báu mà anh dùng cả đời chưa chắc đã lấp đầy được hầu bao. Cảnh đẹp đời sống bao giờ cũng là nguồn cảm hứng cho các thi nhân. Cuộc sống lao động, sinh hoạt tươi vui, yên bình của một vùng quê Bắc Bộ trong buổi chiều thu trong trẻo b ên bờ sông Thương bởi vậy đã đi vào thơ Hữu Thỉnh. Qua những vần thơ ấn tượng, sức sống của miền quê Quan họ bên dòng sông Thương cùng nỗi niềm bâng khuâng của người đi xa về "thăm quê nhà một chiều thu êm ái" đã gây xúc động trong lòng bạn đọc.

Chiều Sông Thương được trích trong tập Tiếng Hát Trong Rừng. Bài thơ được Hữu Thỉnh sáng tác vào tháng 10 năm 1973, in trong tập thơ 'Từ chiến hào tới thành phố ". Bài thơ ghi lại những cảm xúc bâng khuâng, nhẹ nhàng, thoáng hiện cùng một số hình ảnh ẩn dụ đẹp, sáng tạo và thi vị.

" Thơ là sợi tơ rút ra từ cuộc sống với vẻ đẹp muôn màu của nó ". Chiều sông thương chính là sợi tơ lấp lánh kết từ vẻ đẹp đời sống quanh dòng nước hiền hòa, thơ mộng. Cảnh sông Thương hiện lên từ xa được miêu tả đặc sắc:

Đi suốt cả ngày thu

Vẫn chưa về tới ngõ

Dùng dằng hoa quan họ

Nở tím bên sông Thương​

Bởi ngòi bút ấy đã được chấm vào nghiên mực cuộc đời nên hình ảnh thơ có phần in sâu trong tâm trí người thưởng thức. Dưới góc nhìn của người lính trở về thăm quê, chiều thu thơ mộng bên dòng sông Thương đẹp nao lòng. Sự kết hợp không gian và thời gian ấy vô tình hòa quyện tạo nên bức tranh màu thi vị, bộc lộ rõ tâm trạng bâng khuâng, ánh nhìn trìu mến của đứa trẻ xa quê nay được trở về trong thương nhớ. Từ láy" dùng dằng "đặc sắc đã góp phần thể hiện ánh mắt vấn vương, tấm lòng níu giữ. Thời gian dài" Đi suốt cả ngày "nhưng người lính vẫn không hề mệt mỏi. Hình ảnh" hoa quan họ "bung tỏa" nở tím bên sông Hương "là để chỉ hoa của thiên nhiên núi rừng hay chính là những thiếu nữ Kinh Bắc xinh đẹp diễm kiều? Dù hiểu theo cách nào thì hình ảnh ấy cũng rất đẹp và thơ. Những hình ảnh" Bầu trời, cánh buồm, dòng sông, ruộng lúa, con gió, lòng mương, nương mạ, nước phù sa.. "đều gợi tả vẻ đẹp bình dị, thân thuộc của một chiều thu Kinh Bắc.

Dù đã cách xa thời gian dài nhưng nhưng cảnh sắc chốn quê như vẫn giữ được như ngày cũ:

Nước vẫn nước đôi dòng

Chiều vẫn chiều lưỡi hái

Những gì sông muốn nói

Cánh buồm đang hát lên​

Phép điệp" vẫn "kết hợp nghệ thuật ẩn dụ thể hiện được cái vẹn nguyên, gần gũi của thiên nhiên, tất cả gợi lên những hòa niệm tuổi ấu thơ xưa cũ nơi lòng người. Hình ảnh đặc sắc" Chiều uốn cong lưỡi hái "tả cảnh ngày đã tàn, mặt trời đã lặn, trăng non lấp ló chân đồi uốn cong như chiếc liềm, uốn cong. Phép nhân hóa: Cánh buồm đang cất lên" cũng đem đến hiệu quả nghệ thuật bất ngờ, vẽ nên hình ảnh đầy sinh động.

Những hình ảnh trong trẻo được nhắc đến cũng gợi lên thời gian thu hoạch vụ mùa đang đến:

Đám mây trên Việt Yên

Rủ bóng về Bố Hạ

Lúa cúi mình giấu quả

Ruộng bời con gió xanh​

Hình ảnh "lúa cúi mình giấu quả" như nét đẹp e thẹn, dịu dàng lúc đương thì con gái. "Con gió xanh" đúng thực là nét vẽ siêu thực, toát lên vẻ đẹp phong kháng, phong tình. Những chi tiết nghệ thuật được chấm phá đặc sắc, chỉ gợi tả mà lại gậy rung động sâu xa.

Trước khi bay cao nhờ nguồn nghệ thuật, thơ phải được cất lên từ một tấm chân tình. Chiều sông Thương được cất lên từ tình cảm với quê hương thương mến của người trở về trong ngày về ngắn ngủi:

Nước màu đang chảy ngoan

Giữa lòng mương máng nổi

Mạ đã thò lá mới

Trên lớp bùn sếnh sang

Cho sắc mặt mùa màng

Đất quê mình thịnh vượng

Những gì ta gửi gắm

Sắp vàng hoe bốn bên​

Chỉ một chữ "ngoan" tài tình đã gợi tả dòng nước "đỏ nạng phù sa" êm trôi "Giữa lòng mương máng". Hình ảnh nhân hóa "Mạ đã thò lá mới" thật thú vị và sinh động, miêu tả được sự chuẩn bị cho mùa cày cấy nay mai, hứa hẹn lại có một vụ mùa bội thu sắp tới. Những hình ảnh trong tưởng tượng về tương lai gần của thôn quê cũng chính là ước mong mà đứa con ngày trở về đang "gửi gắm".

Cái đẹp thực sự là gì? Liệu có phải là Cửu Trùng Đài được xây nên từ máu, mồ hôi và nước mắt của những người dân vô tội? Liệu có phải là cây sầu trên đỉnh Puvan mà người ta phải đánh đổi cả sinh mạng chỉ để thấy một lần trong đời? Cái đẹp thực ra đôi khi xuất phát từ những điều giản dị nhất, mà trong bài thơ thì là nét đẹp của tâm hồn một người con luôn mong quê hương mình ngày càng phát triển:

Hạt phù sa rất quen

Sao mà như cổ tích

Mấy cô coi máy nước

Mắt dài như dao cau​

Qua lời thơ ta thấy ước mơ và niềm tin về một quê hương ấm no, thịnh vượng cứ dâng lên trong lòng dào dạt. Hình ảnh ' hạt phù sa "quen thuộc chính là một tặng phẩm của thiên nhiên, là chất dinh dưỡng nuôi hoa màu tươi tốt. Hình ảnh thơ không chỉ gần gũi mà còn là biểu hiện của lòng biết ơn sâu sắc, bởi tạo hóa đã ban cho nơi đây điều kiện thuận lợi để ngày càng phát triển, ruộng đồng cây cối trù phú, tốt tươi. Phép so sánh" như cổ tích "đầy ý vị, làm cảnh sắc toát lên vẻ thơ mộng hữu tình. Lại một lần hình ảnh cô gái vùng Kinh Bắc xuất hiện thật duyên dáng, đa tình: Mấy cô coi máy nước / Mắt dài như dao cau.

Thơ làm theo quy luật của tình cảm, không có tình cảm thì không có thơ. Tình cảm trong thi phẩm chính là lòng mên yêu quê hương của một người còn xa xứ trong ngày tái ngộ cố hương:

Ôi con sông màu nâu

Ôi con sông màu biếc

Dâng cho mùa sắp gặt

Bồi cho mùa phôi phai

Nắng thu đang trải đầy

Đã trăng non múi bưởi

Bên cầu con nghé đợi

Cả chiều thu sang sông.​

Điệp từ" ôi "

Đăng Ký để truy cập những bài viết hay và miễn phí

Nội dung HOT bị ẩn:

Bạn cần đăng nhập & nhấn Thích để xem

Phẩm vẩn vẹn nguyên và bồi hồi trong lòng người thưởng thức.