Truyện Ngắn Giang Sơn,em Giữ Bằng Tấm Lòng - Thư Viện Ngôn Từ

GIANG SƠN, EM GIỮ BẰNG TẤM LÒNG

Thư viện ngôn từ

Cuộc thi "Nét bút tuổi xanh"​

​

Cung cấm vào đông.

Gió bấc rít qua những hành lang dài hun hút, xuyên qua lớp rèm gấm nặng nề, mang theo hơi lạnh buốt như tiếng thở dài của một vương triều đang lặng lẽ đi đến hồi kết.

Trần Thị Dung ngồi lặng trước án thư. Ánh nến lập lòe hắt lên gương mặt trầm lặng, phản chiếu đôi mắt đượm buồn như còn vương tro tàn của một giấc mộng vàng son đã lụi.

Ngoài khung cửa phủ lụa, ánh trăng lạnh phủ lên sân đá loang lổ sau cơn mưa – ánh sáng xám bạc ấy càng làm khung cảnh thêm tiêu điều.

Tin báo vừa dâng lên chiều nay: Vùng Sơn Nam rối loạn. Dân nổi dậy, quan lại bỏ trốn. Lính triều đình, thay vì bảo hộ dân, lại đi cướp bóc làng mạc.

Loạn thế bắt đầu từ những vết nứt nhỏ như thế.

Nàng siết nhẹ chuỗi ngọc trong tay. Mắt dõi về vầng trăng nhưng tâm trí thì đã trôi xa, về một thời thanh xuân đã khép lại từ lâu.

Nàng – cô gái mảnh mai lớn lên giữa biển mặn và gió Nam Định – từng sống những ngày vô ưu nơi bãi cát ven sông. Khi họ Trần bắt đầu nổi lên nhờ công dẹp loạn, nàng được tuyển vào cung, trở thành cung nữ của vua Lý Huệ Tông.

Khi ấy, Huệ Tông vẫn còn là một quân vương trẻ. Một vị vua có khát vọng, có lý tưởng, nhưng bị trói buộc trong guồng xoay quyền lực, giữa những mâu thuẫn ngấm ngầm đang chia rẽ cả triều đình.

Trong chốn cung cấm rối ren đó, ánh mắt ông tìm đến nàng – như thể muốn bấu víu lấy một góc yên bình còn sót lại.

Và nàng, dịu dàng, lặng lẽ, biết lắng nghe, đã trở thành người duy nhất ông có thể tin tưởng.

Tình yêu đến như một cơn gió nhẹ – không phô trương, không chói lóa, nhưng thấm sâu. Để rồi, nàng được sắc phong hoàng hậu – một vinh dự mà cũng là khởi đầu cho những tháng năm dâu bể.

Dung nhắm mắt. Nỗi đau năm xưa không còn nhức nhối như thuở ban đầu. Giờ đây, nó nằm im như than âm ỉ dưới lớp tro – chỉ cần một cơn gió nhẹ cũng có thể bùng cháy trở lại.

Tiếng bước chân vang lên, nhẹ nhưng dứt khoát, trên nền đá lạnh.

Trần Thủ Độ bước vào – người anh họ, người đã dìu dắt dòng họ từ ven sông vươn lên đỉnh cao quyền lực.

Cũng chính ông là người đã hạ màn vương triều nhà Lý để mở ra triều đại nhà Trần.

"Dung, em còn tin vào triều Lý nữa không?" – Giọng ông đều và lạnh như sương khuya.

Nàng không quay lại. Chỉ khẽ đáp, như nói với chính lòng mình:

"Em từng tin. Tin vào đế nghiệp, vào tình nghĩa, vào những điều thiêng liêng nhất. Nhưng giờ đây.. tất cả chỉ còn là một triều đại đang mục ruỗng."

Thủ Độ gật đầu, ánh mắt không chút dao động:

"Vậy.. em đã hiểu vì sao phải đổi thay."

Nàng im lặng. Không phải vì không hiểu. Mà là vì hiểu quá rõ.

Lịch sử chẳng chờ ai đồng thuận. Nó vẫn cuốn đi, ào ạt như nước lũ.

Và đôi khi, những kẻ ở giữa cơn lốc ấy – như nàng – lại vừa là nhân chứng, vừa là người góp tay viết nên trang mới.

Huệ Tông ngày một suy yếu – không chỉ bởi bệnh tật, mà bởi lòng đã nát vụn sau từng cuộc tranh giành. Ngai vàng, dù mang danh nghĩa của ông, đã sớm bị thao túng bởi những người họ Trần – từ Trần Tự Khánh, đến Thủ Độ.

Dung sinh cho vua một người con gái – công chúa Chiêu Thánh.

Đứa trẻ ấy, mảnh mai và trong trẻo, lại chính là niềm hy vọng cuối cùng của triều Lý.

Nàng hiểu rõ: Một đứa bé lên ngôi giữa lúc lòng người ly tán chỉ là dấu hiệu cho một bi kịch đang chờ.

Khi Huệ Tông cắt tóc đi tu, từ bỏ vương quyền, nàng cũng bị phế khỏi ngôi hoàng hậu, giáng xuống thành công chúa – một tước hiệu hoa mỹ cho sự thất thế cay đắng.

Chiêu Thánh được đưa lên ngôi khi mới chỉ là một đứa trẻ chưa biết viết tên mình. Và rồi, nàng lại bị ép gả cho Trần Cảnh – cháu trai Thủ Độ – như một nước cờ đã sắp sẵn.

Từ đó, ngai vàng đổi chủ. Nhà Trần chính thức bước ra ánh sáng, còn nhà Lý lặng lẽ lui vào quá khứ. Khép lại hơn hai trăm năm huy hoàng, bắt đầu một kỷ nguyên mới – một triều đại được xây nên từ tan vỡ, đổi thay.. và hy sinh.

Tiếng mưa đêm rả rích rơi lên mái ngói cũ. Trần Thủ Độ đứng tựa bên khung cửa sổ, giọng ông trầm xuống như hòa vào nhịp mưa:

"Gả Trần Cảnh cho Lý Chiêu Hoàng."

Trần Thị Dung khựng lại. Nàng ngẩng lên, ánh mắt khẽ rung. Trần Cảnh – cháu ruột của nàng, đứa bé vừa chớm mười tuổi, vẫn còn ê a học chữ, gọi nàng là "dì" với giọng ngây thơ chưa vỡ.

Còn Chiêu Hoàng – cô bé mang thân phận nữ nhi, lại đội vương miện Thiên tử giữa lúc triều Lý rệu rã, ngai vàng lung lay như ngọn đèn trước gió. Cả hai.. đều chỉ là những đứa trẻ.

"Chúng còn quá nhỏ.. Trẻ con biết gì về hôn nhân, về giang sơn?" – giọng nàng nghẹn lại.

Trần Thủ Độ không nao núng. Giọng ông dứt khoát, rắn như thép nguội:

"Chính vì trẻ con không biết gì, nên người lớn phải biết đường sắp đặt. Em đang ở ngay cạnh hoàng hậu, gần ngai vàng hơn bất kỳ ai. Nếu em không ra tay, thì họ Trần mãi mãi chỉ là cái bóng mờ sau một triều đại đang mục ruỗng từng ngày."

Dung im lặng. Trong lòng nàng, cảm xúc giằng xé như sóng ngầm dưới đáy vực: Là dì của Trần Cảnh, nàng đau xót khi nhìn đứa trẻ ngây thơ bị đẩy vào canh bạc chính trị; là người từng bước đi lên từ thân phận cung nữ, nàng hiểu rõ giá trị của quyền lực – và cả cái giá của nó.

Nàng nhìn đứa cháu vẫn hay nép vào lòng mình mỗi chiều gió lạnh, tay còn cầm con diều giấy chưa biết bay cao. Nàng lại nhìn Chiêu Hoàng – đứa bé mang danh "Hoàng đế", nhưng ánh mắt vẫn chưa hiểu nổi thứ quyền lực đang đè lên vai mình.

"Liệu chúng ta.. có đang đẩy hai đứa nhỏ vào một bi kịch?" – nàng thì thầm, gần như nói với chính mình.

Trần Thủ Độ trầm mặc. Mưa ngoài hiên vẫn rơi. Một lúc lâu, ông mới đáp – chậm rãi, nặng như đinh đóng cột:

"Hoặc là chúng sẽ sống trong bi kịch của một đời người.. hoặc cả dân tộc sẽ phải sống trong bi kịch của trăm năm."

Câu nói ấy – vừa là lựa chọn, vừa là định mệnh.

Thăng Long – đông chí năm 1225 .

Gió mùa đông thổi hun hút qua những mái ngói cong của điện Thiên An. Trời chưa mưa, nhưng mây xám đã giăng kín phía chân trời như một tấm màn sầu nặng. Bầu không khí bên trong cung điện nặng nề, đặc quánh đến mức mỗi hơi thở cũng nghe như vọng lại tiếng thở dài của lịch sử.

Tiếng chuông đại hồng vang lên – ba tiếng trầm mặc, rền rĩ, báo hiệu một nghi lễ long trọng nhưng không hề có vinh quang.

Đại điện được trải lụa đỏ, trầm hương nghi ngút. Vài cánh hoa mận đầu mùa lạc vào từ sân sau, bay vương vất trước thềm như lời tiễn biệt của mùa đông.

Giữa nền đỏ ấy, Lý Chiêu Hoàng khoác áo long bào, dáng nhỏ thó lọt thỏm trong lớp vải gấm nặng nề. Bàn tay nàng run lên khi nâng ngọc tỷ bằng cả hai tay – viên ngọc thiêng tượng trưng cho mệnh trời. Đôi mắt trẻ thơ chưa kịp hiểu hết quyền lực là gì, chỉ đầy nỗi sợ mơ hồ và sự ngơ ngác đến tội.

Phía đối diện, Trần Cảnh – cậu bé chừng tám tuổi – quỳ thẳng lưng nhưng không giấu nổi vẻ lúng túng. Đôi mắt cậu nhìn chiếc ấn như nhìn một món đồ chơi lạ lẫm, mà người lớn bỗng bắt cậu phải nhận với vẻ mặt trang nghiêm. Trẻ con vốn không biết dối lòng, nên sự hoang mang hiện rõ trên gương mặt cậu. Nhưng phía sau cậu, ánh mắt của Trần Thủ Độ như chiếc bóng khổng lồ, ép cậu trưởng thành chỉ trong một buổi sớm.

Trần Thị Dung đứng lặng sau bức rèm vàng, nửa bước cũng không dám tiến. Tấm áo phượng bào trên người nàng không đủ giữ ấm cho trái tim đang run lên từng nhịp. Mỗi lần ánh mắt nàng dừng lại nơi Chiêu Hoàng, lòng lại đau như cắt. Đó là con gái nàng – một đứa bé mới mười tuổi, nay phải rời ngai vàng, không phải vì sai lầm của nó, mà vì mưu tính của người lớn.

Tiếng đồn ngoài cung không ít:

"Dung phản thần."

"Trần Thủ Độ cướp ngôi, lấy con hát thay thiên tử."

"Mẹ bán con, dâng ngai cho tình cũ."

Nàng nghe, nàng hiểu, nhưng không thể nói gì.

Bởi bên cạnh nàng, Trần Thủ Độ – người từng là phu quân, nay là quyền thần – đang quan sát tất cả bằng đôi mắt sâu thẳm, lạnh lùng như gương đồng soi không gợn bụi. Ông không nói lời nào từ khi bước vào điện, chỉ nhẹ gật đầu khi ngọc tỷ được dâng lên.

Giữa thời khắc ấy, không có kèn trống tưng bừng, không có chiếu chỉ hùng hồn. Chỉ có tiếng hít thở nặng nề, tiếng lụa chạm đất và tiếng trái tim của những người trong cuộc đang vỡ vụn từng mảnh.

Chiêu Hoàng buông tay. Ngọc tỷ đặt vào tay Trần Cảnh.

Khoảnh khắc ấy, lịch sử đổi chiều.

Và Trần Thị Dung – người đàn bà đứng giữa hai triều đại – chỉ nhắm mắt thật lâu, như thể cố giữ lấy hình bóng triều Lý đang trôi tuột khỏi tay nàng.

"Lịch sử sẽ không gọi em là người tốt,"

Trần Thủ Độ từng nói như thế,

"Nhưng nhờ em mà nó sẽ còn được viết tiếp."

Ngoài điện, một cơn gió lớn cuốn bay chùm hoa mận vừa rụng. Cung nhân vội đóng cửa lại, như muốn ngăn gió, hay ngăn cả thời đại cũ khỏi quay về.

Những năm đầu triều Trần – vầng trăng mới vừa nhú lên từ tàn tro quá khứ – máu vẫn chưa kịp khô. Các cựu thần nhà Lý không chịu quy phục, dấy lên những cuộc nổi loạn âm ỉ khắp nơi. Trần Thủ Độ, vị Thái sư quyền khuynh thiên hạ, không ngần ngại ra tay – truy cùng diệt tận. Ông bức tử Lý Huệ Tông nơi cửa Phật, xử tử những hoàng thân cũ, thậm chí không dung tha cả những kẻ đã cắt tóc đi tu.

Trần Thị Dung – từ một hoàng hậu nhà Lý trở thành công chúa nhà Trần – chứng kiến tất cả. Có đêm, nàng trong gian phòng nhỏ tịch mịch ánh đèn khẽ hỏi:

"Có cần phải tàn nhẫn đến vậy không?"

Trần Thủ Độ nhìn nàng, ánh mắt không còn tia dao động:

"Một triều đại không thể lớn mạnh nếu cứ mãi vướng víu với cái bóng của quá khứ."

Nàng im lặng. Không phản bác nữa. Nhưng đêm ấy, giấc ngủ mãi không về.

Giữa canh khuya, gió lùa qua song cửa như mang theo tiếng vọng từ thuở nào. Giọng của Huệ Tông – người từng là vua, từng là phu quân của nàng – như mơ hồ lướt qua tai:

"Dung à.. nàng còn tin ta không?"

Nàng nhắm mắt lại, lòng quặn thắt. Trong mơ, nàng thấy một ngai vàng lẻ loi, hai đứa trẻ đứng hai bên – một mang dòng máu Lý, một mang họ Trần. Nàng ở giữa – dáng vẻ mờ nhòe, nửa là người mẹ dịu dàng, nửa là con rối điều khiển hậu cung, lịch sử, và cả tương lai.

Nhiều năm sau..

Đại Việt dưới triều Trần đã vững vàng như thành đồng lũy thép. Ba lần kháng Nguyên, non sông vẫn một dải liền xanh. Sĩ khí thời Trần rực cháy như ngọn lửa không tắt, dân chúng an cư, người tài như sao trời mọc – trong số ấy, có một chàng trai lớn lên giữa muôn vàn kỳ vọng: Trần Quốc Tuấn, người sau này thiên hạ gọi là Trần Hưng Đạo.

Một buổi chiều muộn, khi ánh tà dương nhuộm vàng mái ngói Thăng Long, Trần Thị Dung – tóc nay đã pha sương – lặng lẽ đứng trên lầu thành, lặng nhìn kinh thành đang dần khoác lên mình chiếc áo hoàng hôn.

Từ xa vọng lại tiếng chuông chùa thánh thót, hòa cùng tiếng cười con trẻ ríu rít nơi góc chợ. Trong thao trường, tiếng hô luyện võ vang vọng đều đều như nhịp tim của một đất nước đang hồi sinh sau bão tố.

Bà mỉm cười – nụ cười dịu dàng, thanh thản đến lạ. Lần đầu tiên sau bao năm gió giông đời người, đôi mắt ấy không còn xao động.

Trần Thị Dung hiểu rõ, bà sẽ không được ghi tên nơi bia đá. Cũng chẳng có tượng vàng, tượng ngọc nào dành cho người phụ nữ từng đi qua chốn hoàng cung, từng trải bao sóng gió thời chính biến. Nhưng bà chưa từng mong cầu điều đó.

Chỉ cần một Đại Việt yên bình – là đủ.

Đôi lời người viết:

"Người đời có thể trách nàng là kẻ phản trắc. Có thể mắng nàng là nữ nhân độc tâm, lợi dụng tình cảm, thao túng ngai vàng. Nhưng nếu không có nàng, ai sẽ đặt nền móng cho triều Trần vững bền? Nếu không có những toan tính và giằng xé hôm nay, ai sẽ giữ lấy bình yên ngày mai?

Đừng trách em ác, bởi lẽ..

Em đã chọn làm kẻ ác để gìn giữ một cái thiện lớn lao hơn.."

 

Truyện của tác giả hay quá!

Điều Rewrite lo ngại duy nhất là khả năng bị quy chụp cho cái mác "xuyên tạc lịch sử". Có 2 điểm gây lo ngại ở điều này. Thứ nhất, đôi khi chúng ta viết truyện dựa trên các sách lịch sử được dạy, nhưng chính chúng ta cũng không chắc chắn lịch sử được viết ra trong sách có chính xác 100%. Thứ hai, khi chúng ta dùng yếu tố hư cấu, nhưng tên các nhân vật lại lấy chính xác như nhân vật lịch sử, sau này chính tác phẩm của chúng ta lại được xem như một truyện lịch sử, các thế hệ sau có thể hiểu sai lịch sử.

Dẫu sao, Rewrite cũng thừa nhận rằng đây là 1 truyện hay! Cân bằng được nhiều yếu tố từ cốt truyện, xây dựng nhân vật, cảm xúc! Với Rewrite nó xứng đáng được điểm cao!

 

Ban đầu mk lấy ý tưởng này để viết cũng lo sợ điều này vì đây là sự kiện có thật. Có thể các nhà sử học sẽ có cái nhìn khác về cách làm của người thời ấy nhưng đứng theo 1 góc độ nào đó đây cũng là mở đường cho 1 đất nc ms. Mk cũng quan ngại khi viết cũng rủi ro nhưng lo ngại mà không dám cầm bút viết thì mãi cũng vướng bận trong lòng mà không tỏ. Thà rằng viết ra để cùng bàn luận vẫn nên. Rất cảm ơn ý kiến của bn nha!