Đọc hiểu: Chỗ đứng - Nguyễn Quảng Hà: Chim én đi suốt mùa đông/ Để thấy mùa xuân trong chồi lá

Đọc hiểu: Chỗ đứng - Nguyễn Quảng Hà​

Đọc văn bản sau:

Chim én đi suốt mùa đông

Để thấy mùa xuân trong chồi lá

Con thuyền vượt qua biển cả

đến bến bờ xa vời..

Con người - suốt cả cuộc đời

Tìm chỗ đứng cho mình để sống

Để thấy mình không lạc lõng

Một chỗ nhỏ trong biển đời bao la rộng lớn

Có là bao - nhỏ xíu

Nhưng biển đời bề bộn ồn ào

Tìm đúng chỗ của mình thật khó

Chỉ một chỗ đứng chân nho nhỏ

Nhưng phải đúng của mình

Như bến của thuyền, như én với mùa xuân

Bởi vì sống chẳng đơn thuần là tồn tại..

(Trích Chỗ đứng - Nguyễn Quảng Hà)

Thực hiện các yêu cầu:

Câu 1. Xác định thể thơ, các phương thức biểu đạt của đoạn trích.

Câu 2. Đoạn trích kể về hành trình của những đối tượng nào? Mục đích của hành trình đó là gì?

Câu 3. Chỉ ra sự kết hợp giữa chất trữ tình và chất triết lí trong đoạn trích. Tác dụng của sự kết hợp đó.

Câu 4. Chỉ ra và phân tích tác dụng của biện pháp tu từ so sánh được sử dụng trong câu thơ:

Chỉ một chỗ đứng chân nho nhỏ

Nhưng phải đúng của mình

Như bến của thuyền, như én với mùa xuân

Câu 5. Anh/chị có đồng tình với lý giải của tác giả: Bởi vì sống chẳng đơn thuần là tồn tại không? Vì sao?

Câu 6. Thông điệp ý nghĩa nhất với anh/chị qua đoạn thơ?

Câu 7. Em hiểu như thế nào về nhan đề "Chỗ đứng"?

Câu 8. Theo em, làm thế nào để tìm được chỗ đứng trong cuộc sống.

​

Gợi ý đọc hiểu:

Câu 1.

- Thể thơ: Tự do

- Các phương thức biểu đạt của đoạn trích: Tự sự, biểu cảm, nghị luận

Câu 2.

- Đoạn trích kể về hành trình của chim én, con thuyền, con người

- Mục đích của hành trình đó:

Chim én đi suốt mùa đông để thấy mùa xuân.

Con thuyền vượt biển để đến bến bờ xa xôi.

Con người đi suốt đời để tìm chỗ đứng cho bản thân, để thấy mình không lạc lõng.

Câu 3.

- Chất trữ tình: Đoạn thơ thể hiện cảm xúc của nhân vật trữ tình - băn khoăn, suy tư, khao khát về chỗ đứng trong cuộc đời. Giọng điệu lời thơ trầm lắng, suy tư.

- Chất triết lí: Thể hiện những suy ngẫm về vai trò, tầm quan trọng của việc tìm chỗ đứng .

- Sự kết hợp giữa chất trữ tình và chất triết lí trong đoạn trích: Nhuần nhuyễn, hài hòa. Giúp bài thơ vừa giàu cảm xúc, vừa mang chiều sâu trí tuệ, tư duy.

Câu 4.

Chỉ một chỗ đứng chân nho nhỏ

Nhưng phải đúng của mình

Như bến của thuyền, như én với mùa xuân

- Biện pháp tu từ so sánh:

A: Chỗ đứng đúng của mình

Từ so sánh: Như

B: bến của thuyền, én với mùa xuân.

- Tác dụng:

+ Nhấn mạnh sự phù hợp của một chỗ đứng đúng của mình trong cuộc sống. Dù đó chỉ là một chỗ đứng chân nho nhỏ nhưng là chỗ đứng đúng thì chúng ta sẽ được là chính mình, cuộc sống mới có ý nghĩa. Qua đây, người đọc thấy được khao khát của người viết về việc cố gắng tìm một chỗ đứng sao cho đúng của mình.

+ Làm cho câu thơ trở nên giàu giá trị gợi hình, biểu cảm. So sánh trùng điệp còn tạo nhịp điệu, nhạc điệu cho lời thơ.

Câu 5. Tôi đồng tình với lý giải của tác giả: Bởi vì sống chẳng đơn thuần là tồn tại.

Vì: Tồn tại chỉ là trạng thái hiện diện của thân xác, không cảm xúc, không ước mơ.. Sống không đơn thuần là tồn tại, sự sống cần hướng đến những giá trị tốt đẹp, thực hiện ước mơ, hoài bão, nuôi dưỡng cảm xúc tinh thần, bồi đắp nhân cách trí tuệ.. thì sự sống ấy mới đáng quý, cuộc đời con người mới được viên mãn, hạnh phúc.

Câu 6. Thông điệp ý nghĩa nhất: Tìm chỗ đứng đúng của mình trong cuộc đời là vô cùng quan trọng.

Vì:

+ Khi tìm được chỗ đứng, ta được sống là chính mình, khẳng định được giá trị của bản thân trước mọi người, luôn tự tin, vui vẻ sống.

+ Phát huy hết khả năng, lợi thế của mình, đóng góp nhiều hơn cho cuộc đời và dễ dàng tỏa sáng.

+ Sống có trách nhiệm với bản thân, với mọi người xung quanh.

+ Không tìm được, không tìm đúng chỗ đứng, con người sẽ thấy mình lạc lõng, dần trở nên tự ti, mặc cảm với những người xung quanh; không tìm được ý nghĩa sống khiến cuộc sống trở nên mờ nhạt, vô nghĩa.

Câu 7. Nhan đề "Chỗ đứng" chỉ vị trí, vai trò, địa vị của một con người trong gia đình, xã hội hoặc trong một tổ chức, một phạm vi nào đó - chỗ đứng được tạo nên từ học vấn, năng lực làm việc, những cống hiến cho xã hội. Chỗ đứng ở đây bao gồm cả chỗ đứng trong trái tim, tâm trí người khác - chỗ đứng được tạo nên bởi thái độ, tình cảm, cách đối xử với mọi người.

Câu 8. Để tìm được chỗ đứng trong cuộc sống: Con người phải nỗ lực hết mình trong học tập, làm việc, lĩnh hội tri thức, kĩ năng, hài hòa với mọi người, luôn vươn lên khẳng định năng lực, sở trường, luôn sáng tạo, đóng góp, sống có lương tâm, có trách nhiệm.. Đồng thời phải luôn trân quý, giữ gìn chỗ đứng đó khi nó đã là chỗ đứng đúng của mình.