[Tiểu luận] Tư tưởng Hồ Chí Minh về đạo đức và việc làm theo tư tưởng Hồ Chí Minh của sinh viên

CHƯƠNG 2: SINH VIÊN HỌC TẬP VÀ LÀM THEO TƯ TƯỞNG, ĐẠO ĐỨC HỒ CHÍ MINH HIỆN NAY

2.2. Thực trạng việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức Hồ Chí Minh của sinh viên Việt Nam hiện nay

Học tập và làm theo tư tưởng Hồ Chí Minh đối với sinh viên là một cuộc vận động lớn vừa mang tính cấp bách trong bối cảnh hiện nay, vừa có ý nghĩa lâu dài đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ Quốc. Thông qua hoạt động giảng dạy môn học Tư tưởng Hồ Chí Minh tại các trường đại học, hầu hết sinh viên Việt Nam hiện nay đã nhận thức được vai trò và tầm quan trọng của công việc này. Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực, thực trạng việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức Hồ Chí Minh của sinh viên Việt Nam hiện nay vẫn còn tồn tại một số mặt hạn chế.

2.2. 1. Mặt tích cực

Bấm để xem

2.2. 1.1. Trong học tập

Trong học tập, sinh viên Việt Nam hiện tại đã cơ bản có nhận thức tốt về vị trí, vai trò của việc trang bị cho bản tân những tri thức xã hội và nhân văn cơ bản, ý chí và đạo đức cách mạng nói chung, và học tập tự nghiên cứu môn Tư tưởng Hồ Chí Minh nói riêng. Phần lớn sinh viên bước đầu đã rèn luyện được kỹ năng, kỹ xảo, phát triển tư duy độc lập, sáng tạo, vận dụng và giải quyết được những vấn đề thực tiễn đặt ra một cách khoa học, đồng thời củng cố, mở rộng, đào sâu, hệ thống hóa kiến thức. Hơn nữa, sinh viên đã chủ động tìm hiểu những đặc điểm, yêu cầu của môn học, nắm được những thuận lợi, khó khăn trong quá trình học tập, qua đó rút ra những biện pháp khắc phục khó khăn, lập kế hoạch học tập và chuẩn bị đầy đủ cho quá trình học tập. Việc xây dựng kế hoạch nghiên cứu của cá nhân cơ bản đã có tính khoa học và được triển khai thực hiện khá nghiêm túc, phát huy vai trò chủ thể trong hoạt động nhận thức, biến quá trình đào tạo thành tự đào tạo.

Đối với ở trên lớp, việc học tập và làm theo tư tưởng Hồ Chí Minh của sinh viên hiện nay cũng có nhiều chuyển biến tích cực. Hình thức thảo luận nhóm được tăng cường trong giảng dạy giúp sinh viên phát huy hoạt động tư duy sáng tạo cũng như rèn luyện kĩ năng làm việc tập thể của sinh viên.

Theo kết quả thu được từ những khảo sát từ các trường đại học về thái độ, tâm lí của sinh viên đối với việc học tập tư tưởng Hồ Chí Minh, phần lớn sinh viên có hứng thú và tích cực, chủ động đối với học phần này, cũng như đánh giá rằng rằng đây là học phần có vị trí "rất quan trọng" và "quan trọng".

2.2. 1.2. Trong các hoạt động của các tổ chức Đảng và đoàn thể

Tổ chức Đoàn, Hội của các trường đại học hiện nay đã có nhiều sáng tạo trong hình thức giáo dục đạo đức, lối sống cho sinh viên, chủ động triển khai nhiều chương trình, phong trào để sinh viên qua đó có thể học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức Hồ Chí Minh. Một số ví dụ điển hình như:

- Phong trào Sinh viên 5 tốt: Chuyển tiếp từ phong trào sinh viên 5 tốt cấp thành phố, Đoàn – Hội sinh viên các trường đại học hiện nay hằng năm đền phát động phong trào sinh viên 5 tốt cấp trường, thu hút sự quan tâm và tham gia của nhiều sinh viên. Với 5 tiêu chí: Đạo đức tốt, Học tập tốt, Kỹ năng tốt, Thể lực tốt và Hội nhập tốt, phong trào khuyến khích sinh viên chủ động rèn luyện bản thân, nâng cao kỹ năng của bản thân về mọi mặt.

- Chiến dịch tình nguyện Mùa hè xanh: Chiến dịch tình nguyện Mùa hè xanh là một hoạt động khuyến khích sinh viên tận dụng thời gian nghỉ hè của bản thân để rèn luyện, đi đến các địa điểm khó khăn để hoạt động chung và giúp đỡ người dân, qua đó phát triển kỹ năng của bản thân.

- Chương trình Hiến máu nhân đạo: Hiến máu nhân đạo là một chương trình được tổ chức 2 lần mỗi năm, thu hút sự tham gia tình nguyện của rất nhiều sinh viên đại học. Chương trình mang ý nghĩa hết sức thiết thực, giúp sinh viên thể hiện tinh thần nhân ái qua việc hiến máu của bản thân, đồng thời giúp ích cho đồn bào đan gặp khó khăn.

 

CHƯƠNG 2: SINH VIÊN HỌC TẬP VÀ LÀM THEO TƯ TƯỞNG, ĐẠO ĐỨC HỒ CHÍ MINH HIỆN NAY

2.2. Thực trạng việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức Hồ Chí Minh của sinh viên Việt Nam hiện nay

2.2. 2. Mặt hạn chế

Bấm để xem

2.2. 2.1. Trong học tập

Mặc dù kết quả thu được từ những khảo sát từ các trường đại học về thái độ, tâm lí của sinh viên đối với việc học tập môn tư tưởng Hồ Chí Minh cho thấy phần lớn sinh viên chủ động và hứng thú với môn học, khảo sát cũng cho thấy số lượng sinh viên thiếu quan tâm, thụ động với môn học là không hề nhỏ. Nhiều sinh viên có tái độ gò bó, miễn cưỡng đối với môn học, chỉ chủ động học bài khi đến kì thi hết môn, đặt nặng vấn đề điểm số, thi cử..

Ngoài ra, bên cạnh những sinh viên đã rèn luyện được kỹ năng phát triển tư duy độc lập, sáng tạo, ứng dụng những kỹ năng tư duy này vào học tập và tiếp thu tư tưởng Hồ Chí Minh, vẫn còn nhiều sinh viên chưa có phương pháp học phù hợp, hiệu quả: Chỉ dựa vào kiến thức ghi chép được trong giờ học trên lớp, hoặc chỉ đọc qua sách, giáo trình, đề cương sơ lược để học những kiến thức trọng tâm. Mặc dù đây là những cách tự học truyền thống, có hiệu quả nhất định nhưng cũng là những cách học khiến cho môn học trở nên thiếu sinh động, miễn cưỡng, khó tiếp thu, ít thể hiện sự vận dụng.

2.2. 2.2. Trong các hoạt động của các tổ chức Đảng và đoàn thể

Cũng như đối với thực trạng của việc học tập tư tưởng Hồ Chí Minh, trong các hoạt động của các tổ chức Đảng và đoàn thể, bên cạnh những sinh viên hứng thú và chủ động tham gia, vẫn còn nhiều sinh viên thụ động ít tham gia hoặc tham gia với thái độ miễn cưỡng.

Theo kết quả khảo sát từ một trường đại học về việc tham gia các hoạt động phong trào, ngoại khóa, có 98, 3% trả lời là có tham gia và 5, 4% sinh viên trả lời là "chưa bao giờ tham gia". Khi được hỏi "mục đích tham gia các hoạt động ngoại khóa là gì?" thì có 61, 0% sinh viên trả lời tham gia với mục đích hoàn thiện phẩm chất, năng lực bản thân; tiếp đến là do ảnh hưởng đến kết quả học tập (điểm rèn luyện) chiếm 31, 1% và tham gia với mục đích khác chiếm 7, 8%. Có thể thấy: Có đến 36.5% số sinh viên thực hiện khảo sát ngại tham gia các hoạt động rèn luyện và làm việc theo tư tưởng Hồ Chí Minh, hoặc miễn cưỡng tham gia vì sự ảnh hưởng đến kết quả học tập của những hoạt động này.

Kết quả trên cũng cho thấy việc thu hút sinh viên vào các hoạt động ngoại khóa, qua đó rèn luyện bản thân làm theo lời Bác vẫn là một vấn đề cần được quan tâm hơn.

 

CHƯƠNG 2: SINH VIÊN HỌC TẬP VÀ LÀM THEO TƯ TƯỞNG, ĐẠO ĐỨC HỒ CHÍ MINH HIỆN NAY

2.2. Thực trạng việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức Hồ Chí Minh của sinh viên Việt Nam hiện nay

2.2. 3. Nguyên nhân

Bấm để xem

2.2. 3.1 Nguyê. N nhân mặt tích cực

Do sự chú trọng đến việc nâng cao chất lượng và đổi mới phương pháp dạy học Tư tưởng Hồ Chí Minh tại các trường đại học hiện nay: Ứng dụng công nghệ thông tin, hệ thống bài tập mới, tổ chức làm việc nhóm thảo luận ở trên lớp và ngoài lớp.. việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức Hồ Chí Minh đã trở nên sinh động và dễ tiếp cận hơn đối với sinh viên. Hiệu quả từ việc giảng dạy Tư tưởng Hồ Chí Minh đã giúp nhiều sinh viên nhận thức rõ ý nghĩa, tầm quan trọng từ việc rèn luyện tư tưởng đạo đức bản thân hơn, qua đó thúc đẩy sinh viên tự giác học tập và tìm hiểu sâu hơn về học phần này.

Ngoài ra, việc tổ chức các hoạt động phong trào thường xuyên của các tổ chức Đoàn, Hội tại các trường đại học hiện nay đã giúp cho sinh viên có nhiều cơ hội tiếp thu và rèn luyện tư tưởng và đạo đức Hồ Chí Minh ở ngoài lớp hơn. Việc học tập và làm theo tấm gương Hồ Chí Minh đối với sinh viên không chỉ còn qua sách vở, lý thuyết mà còn là qua những hoạt động phong trào thực tiễn.

2.2. 3.2. Nguyên nhân mặt hạn chế

Hạn chế trong việc học tập Tư tưởng Hồ Chí Minh ở một bộ phận sinh viên đến từ thái độ học tập chưa đúng đắn của sinh viên đối với học phần này nói riêng và trong việc học nói chung. Tình trạng học tập với tư duy đặt nặng về vấn đề điểm số, học để đối phó với áp lực từ kiểm tra, thi cử là một vấn đề đáng báo động của sinh viên, học sinh hiện nay. Việc học tập để đối phó với môn học, học vì điểm số đã khiến cho sinh viên thiếu sự chủ động trong nghiên cứu môn học, hứng thú mày mò, tìm hiểu, khai thác và quan trọng hơn hết là vận dụng kiến thức của môn học vào thực tiễn. Hơn nữa, do một bộ phận sinh viên còn chưa thấy vai trò, mối liên hệ giữa học phần Tư tưởng Hồ Chí Minh với các học phần chuyên ngành, xem học phần này là học phần bắt buộc khô khan, không liên quan tới chuyên môn sau này dẫn tới động cơ học tập không cao, không có sự chuyên tâm và hứng thú với môn học.

Mặc dù đã có những đổi mới ở phương pháp dạy học, tổ chức hoạt động thảo luận nhóm, việc học tập Tư tưởng Hồ Chí Minh của nhiều sinh viên hiện nay vẫn chủ yếu là học thuộc lòng kiến thức trong sách, ghi chép trên lớp trước khi kiểm tra hoặc thi. Với kế hoạch học tập kém hiệu quả, thiếu mục tiêu và trao đổi, thảo luận, học phần càng trở nên nhàm chán và gò bó hơn đối với sinh viên, đồng thời dẫn đến việc học tập Tư tưởng Hồ Chí Minh của sinh viên khó tiếp thu hơn và tốn thời gian.

 

CHƯƠNG 2: SINH VIÊN HỌC TẬP VÀ LÀM THEO TƯ TƯỞNG, ĐẠO ĐỨC HỒ CHÍ MINH HIỆN NAY

2.3. Giải pháp nâng cao chất lượng việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức Hồ Chí Minh của sinh viên Việt Nam hiện nay

Bấm để xem

Giáo dục đạo đức Hồ Chí Minh cho sinh viên thông qua các môn học, trong đó môn Tư tưởng Hồ Chí Minh là nòng cốt.

Môn học Tư tưởng Hồ Chí Minh có nhiều nội dung, quan điểm và tư tưởng khác nhau, chứa đựng những giá trị đạo đức, xuất phát từ tư tưởng của chủ tịch Hồ Chí Minh. Vì vậy, giảng viên cần khai thác và truyền đạt cho sinh viên những khía cạnh, những nội dung và quan điểm được thể hiện qua môn học Tư tưởng Hồ Chí Minh này.

Bên cạnh đó, giảng viên cũng cần đổi mới phương pháp giảng dạy môn học Tư tưởng Hồ Chí Minh theo hướng tạo tính chủ động, độc lập, sáng tạo, tạo hứng thú cho sinh viên trong việc tiếp nhận tri thức về tư tưởng và đạo đức Hồ Chí Minh một cách hiệu quả. Đổi mới các phương pháp giảng dạy trong giờ, phương pháp thuyết trình truyền thống, lồng ghép những câu chuyện về các tấm gương đạo đức trong bài giảng. Ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy và khai thác hình ảnh, tư liệu về Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Phát huy ý thức tự giác, tự giáo dục của sinh viên trong việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức Hồ Chí Minh.

Nâng cao chất lượng công tác giáo dục đạo đức Hồ Chí Minh cho sinh viên cần phát huy tính tự giác, tự giáo dục của sinh viên gắn với thực hiện nhiệm vụ học tập và rèn luyện.

Trong hoạt động học tập: Sinh viên phải có mục tiêu học tập đúng đắn, phải biết tự xây dựng kế hoạch học tập và quyết tâm thực hiện kế hoạch đó một cách nghiêm túc, phải xây dựng được phương pháp tự học hiệu quả.

Trong nhiệm vụ rèn luyện của sinh viên: Rèn luyện bản thân nhằm hoàn thiện về phẩm chất đạo đức, nhân cách cũng là một nhiệm vụ rất quan trọng đối với sinh viên. Nhiệm vụ đó trước là thực hiện nghiêm túc nội quy, quy định của trường, của lớp và được thể hiện thông qua những việc rất nhỏ như: Đi học đầy đủ, đúng giờ, nghiêm túc trong học tập và thi cử, có thái độ tôn trọng thầy cô giáo.. Đó là trách nhiệm và nghĩa vụ, nhưng đồng thời cũng thể hiện thái độ đạo đức của sinh viên.

Tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền về việc "Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh" sâu rộng trong sinh viên.

Cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền về tư tưởng và đạo đức Hồ Chí Minh nhất là tạo thành các phong trào mạnh mẽ vào những ngày lễ như kỷ niệm giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước 30/4, ngày Quốc khánh 2/9 gắn liền với các nội dung, chuyên đề cụ thể nhằm làm giúp mọi người cũng như các bạn sinh viên nhận thức sâu sắc những nội dung cơ bản và giá trị to lớn của tư tưởng, đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh, thúc đẩy mạnh mẽ việc làm theo tư tưởng, đạo đức của Người. Việc tuyên truyền phải được thực hiện thường xuyên, liên tục, thiết thực và có thể tuyên truyền thông qua các phương tiện khác như website nhà trường, thông qua phát thanh, qua bản tin nội bộ..

 

CHƯƠNG 2: SINH VIÊN HỌC TẬP VÀ LÀM THEO TƯ TƯỞNG, ĐẠO ĐỨC HỒ CHÍ MINH HIỆN NAY

2.3. Giải pháp nâng cao chất lượng việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức Hồ Chí Minh của sinh viên Việt Nam hiện nay (tiếp)

Bấm để xem

Cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền về tư tưởng và đạo đức Hồ Chí Minh nhất là tạo thành các phong trào mạnh mẽ vào những ngày lễ như kỷ niệm giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước 30/4, ngày Quốc khánh 2/9 gắn liền với các nội dung, chuyên đề cụ thể nhằm làm giúp mọi người cũng như các bạn sinh viên nhận thức sâu sắc những nội dung cơ bản và giá trị to lớn của tư tưởng, đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh, thúc đẩy mạnh mẽ việc làm theo tư tưởng, đạo đức của Người. Việc tuyên truyền phải được thực hiện thường xuyên, liên tục, thiết thực và có thể tuyên truyền thông qua các phương tiện khác như website nhà trường, thông qua phát thanh, qua bản tin nội bộ..

Ngoài ra cần kết hợp giữa giáo dục những phẩm chất truyền thống như yêu nước, lòng nhân ái, vị tha, trung hiếu, cần, kiệm.. với các giá trị đạo đức mới như chủ động, sáng tạo, tự lập, tự chủ, vượt khó.

Giáo dục đạo đức Hồ Chí Minh cho sinh viên thông qua hoạt động Đoàn, Hội và các hoạt động ngoại khóa, trải nghiệm.

Thực hiện đa dạng hóa các hoạt động ngoài khóa nhằm giáo dục về tư tưởng và đạo đức Hồ Chí Minh cho sinh viên như: Thông qua hình thức tuyên truyền, tọa đàm, chiếu phim tư liệu về Chủ tịch Hồ Chí Minh, qua hình thức tham quan, qua tổ chức ngày hội đọc sách, triển lãm về Chủ tịch Hồ Chí Minh hoặc các cuộc thi về Tư tưởng Hồ Chí Minh.

Ngoài ra, các hoạt động ngoại khóa, trải nghiệm của Đoàn thanh niên, Hội sinh viên tổ chức cũng như các động xã hội sẽ tạo ra một môi trường hợp tác, phát triển kỹ năng cho các bạn sinh viên. Chẳng hạn như các hoạt động tình nguyện thường niên "Xuân tình nguyện", "Mùa hè xanh" của sinh viên Bách Khoa nói riêng và sinh viên các trường đại học nói chung. Đây cũng chính là cơ hội tốt để các bạn tham gia rèn luyện, tích lũy kiến thức cũng như các kỹ nãng mềm cần thiết cho bản thân mình đồng thời giúp các bạn hợp tác và phát triển mối quan hệ, không chỉ giữa sinh viên mà còn với cộng đồng lớn hơn.

Do đó cần phát huy tốt vai trò chỉ đạo của Đoàn thanh niên, Hội sinh viên của mỗi trường đại học trong việc tổ chức và thu hút sinh viên vào các phong trào chính trị, xã hội. Chủ động tổ chức các hoạt động và phong trào thi đua cho đoàn viên, sinh viên, liên tục đổi mới và phát triển các phong trào tình nguyện vì cộng đồng.

Tổ chức các hoạt động thể dục thể thao cho sinh viên.

Để phấn đấu theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh không chỉ xây dựng hình ảnh sinh viên quốc tài năng, năng động mà còn phải có cả thể lực tốt, phấn đấu Tổ chức các hoạt động thể thao cho sinh viên trong trường, cũng như hoạt động giao lưu với các trường khác, ví dụ như một vài giải đấu với tần suất thường xuyên để sinh viên có cơ hội tham gia nhưng sân chơi bổ ích và rèn luyện sức khỏe.

Tạo ra môi trường học tập thoải mái cho sinh viên.

Ngoài việc nâng cao chất lượng giảng dạy thì việc xây dựng một môi trường học tập thoải mái, năng động cho sinh viên cũng giúp việc thay đổi nhận thức của sinh viên về việc học và tiếp thu các giá trị tư tưởng và đạo đức.

 

Lời kết

Mặc dù tư tưởng Hồ Chí Minh được ra đời vào thời chiến nhưng nó vẫn giữ được giá trị của nó vào thời bình như hiện nay. Ở thời kì hội nhập quốc tế như hiện nay, tư tưởng Hồ Chí Minh được xem như là la bàn đạo đức dẫn lối cho thế hệ trẻ ở Việt Nam. Không những thế nó còn được coi là con đường học tập một cách hiệu quả cho những người tiếp cận với tư tưởng Hồ Chí Minh. Tuy được sinh ra đã từ rất lâu nhưng tư tưởng Hồ Chí Minh vẫn được phát triển và cải thiện qua từng ngày với một lượng đông đảo những người học tập theo tư tưởng Hồ Chí Minh. Được kế thừa từ kho tàng kiến thức, văn hóa của nhân loại, tư tưởng Hồ Chí Minh không chỉ phù hợp với bản sắc của con người Việt Nam mà nó còn được chấp nhận và tiếp thu ở những mảnh đất khác. Không kể đến nội dung tiến bộ về chính trị mà nó còn bao hàm cả về văn hóa, kinh tế và những chủ đề nổi bật khác mà luôn xuất hiện trong cuộc sống hằng ngày của mọi người. Khi học tập và làm theo tư tưởng Hồ Chí Minh bạn sẽ thấy nó như là một cẩm nang giúp bạn cả trong cách suy nghĩ lẫn hành động. Ngày nay, là sinh viên ở Việt Nam thì bạn sẽ một lần được học hỏi về tư tưởng Hồ Chí Minh. Được tiếp xúc từ sớm, thế hệ trẻ sẽ có lối suy nghĩ chín chắn, trưởng thành hơn.