

Trích Cư
Trình bày: Thiển Ảnh A, Tịch Âm Xã
Trình bày: Thiển Ảnh A, Tịch Âm Xã
Giữa dòng chảy ồn ào của nhạc hiện đại, "Trích Cư" của Thiển Ảnh A và Tịch Âm Xã tựa như một chiếc thuyền nhỏ, lặng lẽ trôi về miền hoài cổ. Ca khúc này, từ giai điệu đến ca từ, đều phảng phất hơi thở của thời xưa, nơi những thi nhân lưu lạc đã gửi trọn tâm sự vào thơ, vào rượu, vào những cơn mưa bất chợt bên mái nhà dột nát.
Lời bài hát mở ra bằng hình ảnh "mưa đập tàu chuối, giục gãy liễu ngoài song", vừa chân thực vừa đượm buồn. Cái buồn ấy không chỉ là nỗi cô đơn của kẻ lưu đày nơi quạnh quẽ, mà còn là sự bất lực trước thời thế: Mái nhà rách nát, bè bạn tan tác, tài hoa cũng chỉ còn là chuyện cũ trong giấc mộng dài.
Điều khiến mình ấn tượng nhất là cách bài hát liên tục dùng hình ảnh "thơ" và "rượu", hai thứ xưa nay vốn để giải sầu nhưng ở đây, càng viết thơ, càng uống rượu, nỗi sầu lại càng dày đặc. Nghe đến đoạn "sao còn nhọc lòng gạn cát tìm thơ, tìm rượu?", mình thực sự thấy chua xót thay cho nhân vật trữ tình. Đó không chỉ là tiếc cho tài năng, mà còn là nỗi thở dài cho một thời tuổi trẻ ngông cuồng đã qua.
Nhưng "Trích Cư" không chỉ giam mình trong u sầu. Những câu như "ta nhúng sắc sương, vẽ nên Thanh Khâu" hay "có lẽ đời này vốn không thu" mở ra một cách nhìn đầy thi vị: Có thể đời vốn dĩ không buồn, chỉ là lòng người tự vẽ nên mùa thu ly biệt ấy mà thôi. Nghe tới đây, mình bỗng thấy lòng nhẹ hơn một chút rằng nỗi buồn, suy cho cùng, cũng là do ta chưa chịu tỉnh giấc khỏi giấc mộng xưa.
Trên là bản Vietsub trên Youtube, sau đây là bản Trung.
Lời bài hát
雨打芭蕉 催折窗外柳
谪居小筑 偏偏逢屋漏
与别夜 离人愁
若无所有 何以赠有
诗也可酬 写罢愁所酬
酒也可酬 入喉愁更稠
十年来 早赴尽诗友
何苦折砂 诗与酒
曾意气 一马过凉州
曾笑游 在花同在酒
曾盛名 才高有八斗
往事梦中休 花谢任川流
问何为愁 离人心上秋
我蘸霜色 描青丘
画中意 最难勾
也许这 世间本无秋
只是画外人 未醒透
情一字 最难候
意中人 最难求
世间 无限丹青手
如何画 离愁
雨打芭蕉 催折窗外柳
谪居小筑 偏偏逢屋漏
与别夜 离人愁
若无所有 何以赠有
诗也可酬 写罢愁所酬
酒也可酬 入喉愁更稠
十年来 早赴尽诗友
何苦折砂 诗与酒
曾意气 一马过凉州
曾笑游 在花同在酒
曾盛名 才高有八斗
往事梦中休 花谢任川流
问何为愁 离人心上秋
我蘸霜色 描青丘
画中意 最难勾
也许这 世间本无秋
只是画外人 未醒透
情一字 最难候
意中人 最难求
世间 无限丹青手
如何画 离愁
Pinyin
Yǔ dǎ bā jiāo cuī zhē chuāng wài liǔ
Zhé jū xiǎo zhù piān piān féng wū lòu
Yǔ bié yè lí rén chóu
Ruò wú suǒ yǒu hé yǐ zèng yǒu
Shī yě kě chóu xiě bà chóu suǒ chóu
Jiǔ yě kě chóu rù hóu chóu gēng chóu
Shí nían lái zǎo fù jìn shī yǒu
Hé kǔ zhē shā shī yǔ jiǔ
Zēng yì qì yī mǎ guò líang zhōu
Zēng xìao yóu zài huā tóng zài jiǔ
Zēng shèng míng cái gāo yǒu bā dǒu
Wǎng shì mèng zhōng xiū huā xiè rèn chuān líu
Wèn hé wéi chóu lí rén xīn shàng qiū
Wǒ zhàn shuāng sè míao qīng qiū
Hùa zhōng yì zùi nán gōu
Yě xǔ zhè shì jiān běn wú qiū
Zhī shì hùa wài rén wèi xǐng tòu
Qíng yī zì zùi nán hòu
Yì zhōng rén zùi nán qíu
Shì jiān wú xìan dān qīng shǒu
Rú hé hùa lí chóu
Yǔ dǎ bā jiāo cuī zhē chuāng wài liǔ
Zhé jū xiǎo zhù piān piān féng wū lòu
Yǔ bié yè lí rén chóu
Ruò wú suǒ yǒu hé yǐ zèng yǒu
Shī yě kě chóu xiě bà chóu suǒ chóu
Jiǔ yě kě chóu rù hóu chóu gēng chóu
Shí nían lái zǎo fù jìn shī yǒu
Hé kǔ zhē shā shī yǔ jiǔ
Zēng yì qì yī mǎ guò líang zhōu
Zēng xìao yóu zài huā tóng zài jiǔ
Zēng shèng míng cái gāo yǒu bā dǒu
Wǎng shì mèng zhōng xiū huā xiè rèn chuān líu
Wèn hé wéi chóu lí rén xīn shàng qiū
Wǒ zhàn shuāng sè míao qīng qiū
Hùa zhōng yì zùi nán gōu
Yě xǔ zhè shì jiān běn wú qiū
Zhī shì hùa wài rén wèi xǐng tòu
Qíng yī zì zùi nán hòu
Yì zhōng rén zùi nán qíu
Shì jiān wú xìan dān qīng shǒu
Rú hé hùa lí chóu
Lời Việt
Mưa đập tàu chuối, giục gãy liễu ngoài song,
Nơi lưu đày vắng vẻ, lại gặp mái nhà dột nát.
Đêm chia biệt, người ly biệt sầu mang,
Nếu chẳng có gì, sao có thể tặng nhau.
Thơ cũng chuộc sầu, viết rồi lòng càng sầu,
Rượu cũng chuộc sầu, uống vào sầu thêm sâu.
Mười năm qua, bè bạn thi nhân tàn úa,
Sao còn nhọc lòng gạn cát tìm thơ, tìm rượu?
Từng ngông cuồng, một ngựa qua Lương Châu,
Từng cười rong chơi, cùng hoa cùng rượu.
Từng vang danh, tài cao tám đấu,
Chuyện xưa đã hóa mộng dài, hoa tàn trôi theo dòng nước.
Hỏi chi là sầu? Là lòng thu chất nặng người ly biệt.
Ta nhúng sắc sương, vẽ nên Thanh Khâu,
Ý trong tranh, khó bề phác họa.
Có lẽ đời này vốn không thu,
Chỉ là kẻ ngoài tranh chưa tỉnh giấc.
Một chữ tình, khó đợi mong,
Một người trong ý, khó cầu cùng.
Đời người, bao nhiêu tay vẽ bậc thầy,
Sao vẽ nổi ly sầu?
* * *
Mưa đập tàu chuối, giục gãy liễu ngoài song,
Nơi lưu đày vắng vẻ, lại gặp mái nhà dột nát.
Đêm chia biệt, người ly biệt sầu mang,
Nếu chẳng có gì, sao có thể tặng nhau.
Thơ cũng chuộc sầu, viết rồi lòng càng sầu,
Rượu cũng chuộc sầu, uống vào sầu thêm sâu.
Mười năm qua, bè bạn thi nhân tàn úa,
Sao còn nhọc lòng gạn cát tìm thơ, tìm rượu?
Từng ngông cuồng, một ngựa qua Lương Châu,
Từng cười rong chơi, cùng hoa cùng rượu.
Từng vang danh, tài cao tám đấu,
Chuyện xưa đã hóa mộng dài, hoa tàn trôi theo dòng nước.
Hỏi chi là sầu? Là lòng thu chất nặng người ly biệt.
Ta nhúng sắc sương, vẽ nên Thanh Khâu,
Ý trong tranh, khó bề phác họa.
Có lẽ đời này vốn không thu,
Chỉ là kẻ ngoài tranh chưa tỉnh giấc.
Một chữ tình, khó đợi mong,
Một người trong ý, khó cầu cùng.
Đời người, bao nhiêu tay vẽ bậc thầy,
Sao vẽ nổi ly sầu?