

Tác Phẩm: Thơ Mỹ Hạnh Âm Hưởng Tây Bắc Đầy Say Đắm
Người viết: Lê Gia Hoài
Thể Loại: Nghị Luận Văn Học
Người viết: Lê Gia Hoài
Thể Loại: Nghị Luận Văn Học
Chưa, chưa một lần đến với Tây Bắc, đến với Sơn La - nơi địa đầu của tổ quốc với vẻ đẹp nguyên sơ của tạo hóa, với nét văn hóa cổ truyền rất đỗi đặc sắc của các dân tộc Tây Bắc, nhưng tôi đã rất vui rất hạnh phúc được biết, được chiêm ngưỡng và được hòa mình vào trong không gian và nét đẹp văn hóa Tây Bắc qua các tác phẩm thơ vừa trữ tình lãng mạn, vừa hiện thực huyền ảo của một người con gái mà tôi vẫn quen gọi là NỮ SĨ TÂY BẮC khi cùng giao lưu thơ văn với cô trong trang thơ văn MÙA SAY ĐẮM – nữ thi sĩ Mỹ Hạnh.
Đến với những thi phẩm của Mỹ Hạnh ta thấy âm hưởng Tây Bắc toát lên từ chủ đề, đề tài đến ngôn từ và cả kết cấu, bố cục trong mỗi tác phẩm của chị. Trước hết ta thấy đề tài (Nội dung) trong thơ Mỹ Hạnh rất phong phú, đa dạng nhưng xoay quanh là thiên nhiên, con người, là tâm tư, tình cảm và nét văn hóa đặc sắc của người dân vùng cao.
Thiên nhiên trong thơ chị hiện lên rất sáng tươi, trong trẻo, có lúc hoành tráng, kì vĩ, có lúc thơ mộng trữ tình đong đầy nét đẹp của sự nguyên sơ và rất đỗi tự nhiên. Thiên nhiên trong thơ chị là cỏ, hoa gạo, hoa lông chông, hoa hướng dương, là thác, suối, sa mạc, đền đài.. Hình ảnh thiên nhiên trong thơ Mỹ Hạnh rất gần gũi, rất xanh trong và mang vẻ đẹp quyến rũ đến lạ thường.
Em nâng niu những chấm nhỏ li ti..
Hoa trăng trắng vương màu lên đám cỏ..
Cứ ngả nghiêng lựa theo chiều của gió.
Chút nhịn nhường chẳng rực rỡ kiêu sa..
Không hương thơm không nhan sắc đậm đà.
Hoa giản dị sống cuộc đời lam lũ..
Một chút thôi gặp mùa xuân cũng nhú.
Vẫn rộn ràng khiêu vũ cùng bướm ong..
(Hoa Cỏ)
Hoa trăng trắng vương màu lên đám cỏ..
Cứ ngả nghiêng lựa theo chiều của gió.
Chút nhịn nhường chẳng rực rỡ kiêu sa..
Không hương thơm không nhan sắc đậm đà.
Hoa giản dị sống cuộc đời lam lũ..
Một chút thôi gặp mùa xuân cũng nhú.
Vẫn rộn ràng khiêu vũ cùng bướm ong..
(Hoa Cỏ)
Bên cạnh những hình ảnh rất đẹp về thiên nhiên với cỏ cây hoa lá ta còn thấy thiên nhiên trong thơ chị là hình ảnh kì vĩ của thác, của núi đồi, của rừng già, của đền dài của sa mạc hoang vu.. tất cả đều gợi lên trước mắt người đọc một hình ảnh miền sơn cước đầy bí ẩn và đầy cuốn hút!
Những sa mạc chìm trong cát bao la.
Ở nơi đó những loài hoa khó sống.
Chỉ có gió và mây trời lồng lộng.
Cánh chim buồn chấp chới giữa mênh mông.
(Sa Mạc)
Lên lên cao khi về trời chạng vạng.
Gặp bóng thông trầm mặc đứng chờ ai?
Vài giọt sương đọng lên cánh hoa mai.
Chân rảo bước hồn mơ theo cảnh vật.
(Xúc Cảm Xa Pa)
Ở nơi đó những loài hoa khó sống.
Chỉ có gió và mây trời lồng lộng.
Cánh chim buồn chấp chới giữa mênh mông.
(Sa Mạc)
Lên lên cao khi về trời chạng vạng.
Gặp bóng thông trầm mặc đứng chờ ai?
Vài giọt sương đọng lên cánh hoa mai.
Chân rảo bước hồn mơ theo cảnh vật.
(Xúc Cảm Xa Pa)
Ngoài hệ thống hình ảnh thiên nhiên rất đẹp chúng ta còn thấy nét văn hóa truyền thống của người dân Tây Bắc cũng được hiện lên rất phong phú đa dạng và đầy màu sắc riêng trong các thi phẩm của chị. Có thể thấy những điệu xòe, tiếng chiêng trống, điệu khèn môi, hình thức tắm tiên của các cô gái Thái bên suối.. đã là một "đặc sản" trong cách thể hiện của nữ sĩ vậy.
Nồng nàn hơi thở rừng đêm..
Tiếng khèn dìu dặt ru mềm ánh trăng..
Âm thanh tựa giấc mơ lành..
Lúc trầm lúc bổng long lanh điệu chờ..
(Tiếng Khèn)
Nàng buông váy áo còn đâu?
Tiếng khèn dìu dặt ru mềm ánh trăng..
Âm thanh tựa giấc mơ lành..
Lúc trầm lúc bổng long lanh điệu chờ..
(Tiếng Khèn)
Nàng buông váy áo còn đâu?
Làn da trắng mịn bên màu nước xanh
Đố ai có thể bước nhanh
Sương hay làn nước buông mành trong mơ.
Nắng chiều thơ thẩn thẫn thờ
Một đàn ngỗng trắng ngẩn ngơ ngắm nhìn
Lặng im, im lặng, lặng im
Lắng nghe tiếng nước đang tìm nẻo đi.
(Tắm)
Đố ai có thể bước nhanh
Sương hay làn nước buông mành trong mơ.
Nắng chiều thơ thẩn thẫn thờ
Một đàn ngỗng trắng ngẩn ngơ ngắm nhìn
Lặng im, im lặng, lặng im
Lắng nghe tiếng nước đang tìm nẻo đi.
(Tắm)
Nhìn chung nét đẹp văn hóa này là nét đẹp đại diện cho vẻ đẹp của một vùng quê nhưng cũng là đại diện cho nền văn hóa truyền thống của dân tộc Việt Nam. Hình ảnh văn hóa truyền thống ấy khi đi vào thơ Mỹ Hạnh đã mang đến cho chúng ta một sự đam mê muốn khám phá, muốn được chiêm ngưỡng tận mắt.. Mong sao trên đường đời chúng ta sẽ có dịp được thưởng thức những sản phẩm văn hóa ấy khi đến với Sơn la, đến với Tây Bắc.
Chúng ta hãy cùng nghe Mỹ Hạnh nói về mình: "Sinh ra và lớn lên ở tỉnh Sơn La, miền Tây Bắc của tổ quốc. Nơi có những dãy núi cao kỳ vĩ, dòng sông Đà và những dòng thác bung mình cuộn chảy. Xứ sở của hoa ban, của tình người hồn hậu, chân chất. Xứ sở của những điệu khèn lá, khèn môi, khèn bè, đàn tính tẩu, hát đối, hát giao duyên, chúc rượu cả đêm, múa xòe bập bùng bên ánh lửa nhà sàn, đợi nhau hò hẹn, lễ hội say đắm bao mùa trăng.. Xứ sở của những con người yêu lao động, luôn cố gắng vượt qua bao khó khăn gian khổ do địa hình, thời tiết.." Như cây trên đá vẫn kiêu hãnh nở hoa.. "Đó là nguồn thi hứng bất tận cho Mỹ Hạnh.
Thơ Mỹ Hạnh là tổng hòa của thiên nhiên và con người Tây Bắc. Có lúc dịu dàng cảm thông, có lúc rắn rỏi mãnh liệt, có lúc sâu sắc say đắm ngọt ngào. Mỹ Hạnh viết thơ hoàn toàn theo xúc cảm của tâm hồn. Hội nhập làng thơ chưa lâu, tự thân cảm thấy còn phải học hỏi nhiều. Rất mong quý độc giả đón nhận và yêu quý chút sắc màu, và hơi thở miền Tây Bắc.." (Mùa Say Đắm – tập I)
Nói đến thơ Mỹ Hạnh không thể không nhắc tới mảng thơ tình của chị. Tình yêu trong thơ nữ sĩ đầy ắp cảm xúc được thể hiện ở tất cả các cung bậc cảm xúc khác nhau từ mê li say đắm, nồng nàn da diết đến u buồn sầu đau, day dứt, tan vỡ và cả những nỗi niềm luyến thương nuối tiếc..
LỜI ĐÀN BÀ.
Người đàn bà trong em chưa hết đam mê.
Cứ rừng rực cháy bùng như ngọn lửa.
Anh có đủ dũng cảm để yêu thêm lần nữa
Hay hững hờ vội vã rời đi xa.
Tình trong anh chưa say đắm thiết tha
Cứ nhàn nhạt như nắng chiều ủ rũ.
Tặng cho em nỗi buồn vần thơ cũ.
Những lời xưa mơ ngủ trước bình minh.
TÂM SỰ VỚI ANH..
Em nhớ ai đi dọc con suối cạn.
Nước không còn chỉ đá phủ màu rêu.
Trời mùa hạ xanh tựa bức tranh thêu!
Những nỗi nhớ cứ đều đều tuôn chảy..
Ngắm đồi nương rực một màu nắng cháy.
Thương cây đồi, cằn cỗi dẫu mùa sang.
Anh nói yêu em? Xin chớ vội vàng.
Đá cứng lắm, lại đường xa cách trở.
Người đàn bà trong em chưa hết đam mê.
Cứ rừng rực cháy bùng như ngọn lửa.
Anh có đủ dũng cảm để yêu thêm lần nữa
Hay hững hờ vội vã rời đi xa.
Tình trong anh chưa say đắm thiết tha
Cứ nhàn nhạt như nắng chiều ủ rũ.
Tặng cho em nỗi buồn vần thơ cũ.
Những lời xưa mơ ngủ trước bình minh.
TÂM SỰ VỚI ANH..
Em nhớ ai đi dọc con suối cạn.
Nước không còn chỉ đá phủ màu rêu.
Trời mùa hạ xanh tựa bức tranh thêu!
Những nỗi nhớ cứ đều đều tuôn chảy..
Ngắm đồi nương rực một màu nắng cháy.
Thương cây đồi, cằn cỗi dẫu mùa sang.
Anh nói yêu em? Xin chớ vội vàng.
Đá cứng lắm, lại đường xa cách trở.
Có thể nói tình yêu trong thơ Mỹ Hạnh mang tâm sự của một tâm hồn nữ sĩ vừa mộng mơ say đắm vừa cá tính góc cạnh vừa dễ rung cảm lại vừa sâu sắc. Tình yêu trong thơ chị có lúc nhẹ nhàng như giọt nắng mai nơi miền sơn cước, có lúc đằm thắm như khúc hát giao duyên của các cặp đôi trong phiên trợ tình, có lúc lắng sâu như vực thẳm phía cổng trời trên những dãy núi cao. Tất cả tất cả đều được tạo nên bởi tâm hồn rất nhạy cảm của tâm hồn nữ sĩ đầy đam mê khát vọng..
Ngoài đề tài viết về miền quê Tây Bắc thì một yếu tố nữa không thể thiếu trong thơ Mỹ Hạnh để thể hiện hết vẻ đẹp hoang sơ và rất đỗi kì vĩ của nơi sơn lâm miền địa đầu tổ quốc đó là NGÔN TỪ rất đặc trưng trong thơ chị. Có một điều khá đặc biệt là nhan đề thơ của chị rất nhiều bài chỉ có một từ mà thôi: Cỏ, em, kể, kiệt, giận, giữ, tắm, xòe.. Mặc dù chỉ có một từ ở nhan đề nhưng nội dung thơ lại phả ánh những vấn đề có thể là rất lớn. Trong bài thơ "Kiệt" mới đọc nhan đề ta khó tưởng tượng ra chị định viết gì nhưng khi đọc xong mới thấy được chị đang phản ánh về hiện tượng con Sông Đà đang bị khai thác quá mức dẫn đến nước bị cạn kiệt và làm cho hệ sinh thái ven sông gần như bị chết khô.. Rất hay, rất cảm xúc!
Trong mỗi thi phẩm của mình từ ngữ mang âm hưởng của miền sơn cước được chị dùng rất khéo, rất có duyên tạo nên nét độc đáo trong thơ mình. Các từ như: Xanh, lá, biếc, ngời, vi vu, mây ngàn, đá núi, thẳm.. được dùng thường xuyên tạo âm điệu, âm hưởng cho mỗi bài thơ của chị.
TIẾNG MƯA..
Tiếng mưa rơi trên lá
Nghe tựa nốt nhạc xa..
Cứ thì thầm khe khẽ
Hôn nhè nhẹ mái nhà
Giọt trong, rồi giọt đục
Giọt đầy rồi giọt vơi
Tiếng chân ai xa vời
Dấu còn nguyên trên cỏ!
YẾM THẮM..
Lục bát màu xanh..
.. long lanh..
Mấy cô yếm đỏ tròng trành đong đưa..
Tiết xuân trời vẫn mưa mưa
Tứ thân trong gió
.. ngày xưa..
.. Mẹ cười
Tiếng mưa rơi trên lá
Nghe tựa nốt nhạc xa..
Cứ thì thầm khe khẽ
Hôn nhè nhẹ mái nhà
Giọt trong, rồi giọt đục
Giọt đầy rồi giọt vơi
Tiếng chân ai xa vời
Dấu còn nguyên trên cỏ!
YẾM THẮM..
Lục bát màu xanh..
.. long lanh..
Mấy cô yếm đỏ tròng trành đong đưa..
Tiết xuân trời vẫn mưa mưa
Tứ thân trong gió
.. ngày xưa..
.. Mẹ cười
Để kết thúc bài viết này xin được trích dẫn lời bình của nhà thơ Đỗ Hàn hiện là chánh văn phòng hội nhà văn Việt Nam để nói về một nữ sĩ đầy triển vọng của làng thơ Việt Nam: "Ta gặp trong MÙA ĐẮM SAY một sự dịu dàng nhưng không kém phần cháy bỏng của tâm hồn thi sỹ Mỹ Hạnh. Mỹ Hạnh có cái lãng đãng của một người thả mộng. Lại có cái lơ ngơ đặc trưng của kẻ mộng du..
Khi thì Mỹ Hạnh như thở dài:
" Cung điện mênh mông hoang vắng tứ bề
Trong lộng lầy hạt tình yêu chẳng nở.. "
Trong lộng lầy hạt tình yêu chẳng nở.. "
Khi thì Mỹ hạnh như run lên với Hoa cỏ:
" Một chút thôi gặp mùa xuân cũng nhú
Vẫn rộn ràng khiêu vũ cùng bướm ong.. "
Vẫn rộn ràng khiêu vũ cùng bướm ong.. "
Thế rồi Mỹ Hạnh thả hồn thơ với tiếng khèn, với cỏ lông chông, với thác, với múa xoè, với yếm thắm.. Một tâm hồn đa cảm, đa sắc, đa thanh – với sự đắm say của thi sỹ như thế, chắc rằng Mỹ Hạnh sẽ còn nhiều duyên nợ với thơ và ta tin rằng chị sẽ có những bước tiến dài trong thơ."
Trang thơ văn MÙA SAY ĐẮM xin được trân trọng giới thiệu tới bạn đọc 25 thi phẩm của nữa sĩ Mỹ Hạnh in trong tập I tập thơ MÙA SAY ĐẮM. Cũng thay mặt cho các thành viên của trang thơ chúc nữ sĩ ngày càng dạt dào thi hứng để tiếp tục cho ra đời những thi phẩm hay, độc đáo hơn nữa để phục vụ công chúng yêu thơ!
Đầu thu/ 2017.
Lê Gia Hoài.

Last edited by a moderator: