Soạn: Trò chơi cướp cờ, Ngữ văn 7 tập 2, sách CTST Tri thức ngữ văn 1. Văn bản thông tin giới thiệu một quy tắc hoặc luật lệ trong trò chơi hay hoạt động. + Về cấu trúc: loại văn bản này thường có 3 phần: + Về đặc điểm hình thức: loại văn bản này thường sử dụng các con số (1, 2, 3), từ ngữ chi thời gian (đầu tiên, tiếp theo, sau cùng) hoặc số từ chỉ số lượng chính xác (hai, ba) để giới thiệu trình tự thực hiện; từ ngữ miêu tả chi tiết cách thức hành động và một số thuật ngữ liên quan; sử dụng câu chứa nhiều động từ, câu khiến để chi hành động hoặc yêu cầu thực hiện; dùng hình ảnh minh họa, sơ đồ chi dẫn, đề mục để tóm tắt thông tin chính; từ xưng hô ngôi thứ hai (ví dụ. Bạn) để chỉ người đọc. 2. Cách triển khai ý tưởng và thông tin trong văn bản thông tin. - Theo trật tự thời gian ; theo quan hệ nhân quả; theo mức độ quan trọng của thông tin.. - Khi viết, người viết có thể kết hợp nhiều cách triển khai ý tưởng và thông tin, nhưng thường chọn một cách triển khai chính để làm nổi bật thông tin. II. Suy ngẫm và phản hồi Câu 1: Tìm trong văn bản trên những thông tin về luật chơi của trò chơi cướp cờ. -Người chơi chỉ được lên cướp cờ khi trọng tài gọi đúng số thứ tự của mình. Chỉ được đập (vỗ) nhẹ lên người chơi đối phương khi họ cầm cờ. - Khi người chơi đã cầm cờ chạy qua được vạch của đội mình thì người chơi của đội kia không được đập vào người bạn chơi nữa. - Trọng tài có thể gọi nhiều cặp đôi của hai đội cùng lên cướp cờ. - Kết thúc cuộc chơi, đội nào được nhiều điểm hơn thì thắng cuộc. Phần thưởng cho đội thắng có thể là hiện vật hoặc được đội thua cõng một vòng quanh sân. Câu 2: Theo em, để ghi được điểm trong trò chơi này, đội chơi phải làm gì? Để ghi được điểm trong chơi này, đội chơi ph ải chạy lên lừa lấy được cờ từ giữa sân sau tiếng hô của trọng tài và chạy về đến vạch của đội mình với cây cờ trên tay mà không bị bạn chơi ngăn cản hoặc đập (vỗ) nhẹ lên người. Câu 3: Mục đích của văn bản Trò chơi cướp cờ là gì? Những đặc điểm nào của văn bản giúp em nhận ra mục đích ấy? a. Mục đích của VB : Giới thiệu về cách thức thực hiện trò chơi cướp cờ b. Các đặc điểm sau củ a VB đã góp phần thực hiện được mụ c đích đó - Về cầu trúc: Gồm 3 phần :(a) Giới thiệu mục đích của quy trình; (b) Liệt kê những thứ cần chuẩn bị trước khi chơi; (c) Trình bày cách chơi. - Về từ ngữ: Sử dụng n hững từ ngữ chi thời gian như. đầu ti ên, tiếp theo, - Về loại từ: Câu sử dụ ng nhiều động từ. - Về đề mục: Sử dụng đề mục để tóm tắt những thông tin chính của VB như a. Mục đích, b. Chuẩn bị, c. Hướng dẫn cách chơi. - Về phương tiện giao tiếp tiếp phi ngôn ngữ. Sử dụng hình ảnh minh họa cách chơi. Câu 4: Thông tin trong văn bản Trò chơi cướp cờ được triển khai theo cách nào? Dựa vào đâu mà em xác định được? Cách triển khai thông tin ấy có tác dựng gi trong việc thực hiện mục đích của văn bản? VB Trò chơi cướp cờ chủ yếu triển khai thông tin theo trật tự thời gian bởi vì tác giả đã mô tả rõ những việc cần chuẩn bi trước khi chơi, trình tự các bước chơi được mô tả bằng những từ ngữ như đầu tiên, tiếp theo, sau đó, kết thúc. Cách triển khai thông tin như vậy giúp người đọc hình dung được các bước cần thực hiện của trò chơi. Câu 5: Hình vẽ trò chơi trong văn bản có tác dụng như thế nào đối với việc trình bày thông tin của văn bản? Hình vẽ trò chơi trong VB làm cho thông tin được rõ ràng, giúp người đọc dễ nhận biết cách chơi. Câu 6: Viết một đoạn văn (khoảng 100 chữ) nêu một vài ưu điểm cửa trò chơi dân gian (cướp cờ) so với trò chơi có sử dụng các thiết bị công nghệ. Hiện nay, cùng với sự phát triển của công nghệ thông tin, trẻ em được tiếp cận với các sản phẩm công nghệ như: Ipad, Smartphone, tivi, máy tính.. từ rất sớm. Chính vì vậy, rất nhiều đứa trẻ ít khi biết đến các trò chơi dân gian đầy thú vị. Và hơn cả, chúng ít khi biết rằng từ lâu, những trò chơi dân gian Việt Nam đã trở thành một món ăn tinh thần quen thuộc không thể thiếu trong cuộc sống con người từ xa xưa đến hiện đại. Sở dĩ những trò chơi dân gian lại lưu giữ được đến ngày nay vì nó có rất nhiều những ưu điểm mang lại hơn so với các trò có sử dụng các thiết bị công nghệ mà hàng ngày lũ trẻ tiếp xúc. Ngoài việc tạo ra một sân chơi lành mạnh và bổ ích thì những trò chơi dân gian còn giúp chúng ta rèn luyện những kỹ năng sống vô cùng thiết thực (điển hình như sự khéo léo, nhanh tay, lẹ mắt, giữ thăng bằng). Đồng thời, nó giúp các người chơi phát huy sự linh hoạt, nhanh nhạy và cách xử lý vấn đề thông minh hơn. Thêm vào đó, các trò chơi dân gian cũng phù hợp với nhiều đối tượng lứa tuổi từ trẻ con, trai gái đến những người trung niên hoặc người lớn tuổi. Và cũng chính vì những ưu điểm đó mà trò chơi dân gian đã tạo nên một nét đẹp trong nền văn hóa của truyền thống Việt Nam, khác biệt hoàn toàn so với các trò chơi công nghệ.
