Soạn bài: Bầy chim chìa vôi, Ngữ văn 7 Kết nối tri thức với cuộc sống

Bầy chim chìa vôi, Ngữ văn 7 Kết nối tri thức với cuộc sống

Tri thức ngữ văn​

1. Tác giả

- Nguyễn Quang Thiều sinh 1957

- Quê: Hà Nội

- Những tác phẩm viết cho thiếu nhi của Nguyễn Quang Thiều thường chân thực, gần gũi với cuộc sống đời thường; thể hiện được tâm hồn trẻ thơ nhạy cảm; trong sáng, tràn đầy niềm yêu thương vạn vật.

2. Tác phẩm

- Xuất xứ: In trong tập "Mùa hoa cải bên sông".

- Thể loại: Truyện

- Nhân vật chính: Mên và Mon.

- Bố cục :3 phần

+ P1: Từ đầu.. "bắt đầu mùa sinh nở của chúng"

Cuộc trò chuyện của Mên và Mon ở đoạn 1

+ P2: Tiếp theo.. "Vâng! Cứ lấy đò của ông Hảo mà đi".

Cuộc trò chuyện của Mên và Mon ở đoạn 2

+ P3: Còn lại

Cảnh bầy chim chìa vôi bay lên vào buổi bình minh.

Hướng dẫn trả lời câu hỏi trong sách giáo khoa​

Câu 1: Xác định đề tài và ngôi kể của truyện

- Đề tài: Viết về trẻ em

- Ngôi kể: Ngôi thứ ba

Câu 2: Chỉ ra đâu là lời người kể chuyện, đâu là lời nhân vật trong đoạn văn:

- Lời người kể chuyện:

+ Khoảng hai giờ sáng Mon tỉnh giấc. Nó xoay mình sang phía anh nó, thì thào gọi:

+ Thằng Mên hỏi lại, giọng nó ráo hoảnh như đã thức dậy từ lâu lắm rồi.

- Lời nhân vật

+ Lời nhân vật Mon: Anh Mên ơi, anh Mên!

+ Lời nhân vật Mên: Gì đấy? Mày không ngủ à?

Câu 3: Điều gì khiến hai anh em, Mon và Mên lo lắng khi thấy mưa to và nước đang dâng cao ngoài bãi sông? Chi tiết nào thể hiện rõ nhất điều đó.

gợi ý:

- Điều khiến cho Mon và Mên lo lắng là sợ bầy chim chìa vôi non sẽ bị chết đuối trước nguy cơ bãi cát giữa sông bị ngập do trời mưa to.

- Chi tiết thể hiện rõ là:

Mon: Em sợ những con chim chìa vôi non bị chết đuối mất

Mên: Tao cũng sợ

Câu 4: Trong cuộc trò chuyện ở phần (2), Mon nói với Mên những chuyện gì? Nội dung cuộc trò chuyện ấy giúp em cảm nhận được những nét tính cách nào của nhân vật Mon?

gợi ý:

* Mon nói với Mên:

- Anh đã nhìn thấy chim chìa vôi nó bay từ bãi cát vào bờ bao giờ chưa?

- Tổ chim sẽ bị chìm mất.

- Hay mình mang chúng nó vào bờ.

- Tổ chim ngập mất anh ạ. Mình phải mang chúng nó vào bờ, anh ạ.

- Vâng, cứ lấy đò của ông Hảo mà đi.

* Tính cách nhân vật Mon

- Mon là cậu bé có trái tim nhân hậu.

Câu 7: Trong đoạn kết của truyện, Mên và Mon hình như không hiểu rõ vì sao mình khóc. Em hãy giúp các nhân vật lí giải điều đó.

- Tâm trạng của Mon và Mên khi chứng kiến cảnh bầy chim chìa vôi cất cánh:

+ Đứng không nhúc nhích

+ Trên gương mặt tái nhợt của chúng hửng lên ánh ngày.

+ Cả hai đã khóc tự lúc nào.

+ Chúng cùng nhìn nhau và bật cười.

=> Nghệ thuật: Miêu tả tâm lí nhân vật.

=> Lúc đầu, Mên và Mon căng thẳng, lo lắng. Sau khi bầy chim chìa vôi non cất cánh thì Mên và Mon sung sướng, hạnh phúc.