SỨC MẠNH CỦA THƠ NHẠC – KHI THƠ LỤC BÁT TỰ CHUYỂN MÌNH THÀNH
ÂM NHẠC
----------------------------------------------------------------------------------------------------------
Từ ngàn xưa, con người đã biết đến âm nhạc như một thứ ngôn ngữ không lời, len lỏi vào
tâm hồn, làm rung động trái tim, xoa dịu nỗi đau và thăng hoa cảm xúc. Nhưng đâu phải
chỉ có tiếng đàn réo rắt, đâu phải chỉ có cung bậc ngân vang từ nhạc cụ mới là âm nhạc?
Ẩn sâu trong từng lời thơ, nhất là thơ Lục Bát, đã có sẵn một bản nhạc riêng – bản nhạc
của ngôn từ, của nhịp điệu, của tâm hồn dân tộc.
Thơ Nhạc – Khi lời tự cất thành tiếng hát
---------------------------------------------------
Không cần phải có trống, đàn, sáo hay bất kỳ nhạc cụ nào. Chỉ cần đôi tai tinh tế và trái tim
nhạy cảm, ta sẽ nhận ra, từng câu thơ Lục Bát đã là những nốt nhạc mượt mà, ngân nga.
Chính cấu trúc 6–8 của thể thơ này, với nhịp bằng trắc đan xen, đã tự khắc họa nên một điệu
nhạc dân gian giản dị mà sâu xa, mộc mạc mà thấm đẫm hồn Việt.
Hãy thử đọc lên những câu thơ:
"Mai này.. bên góc tàn hương..
Về theo nỗi nhớ.. ảnh buồn.. thu xưa..
Cho tim.. có chút âm thừa..
Ru niềm quạnh quẽ.. canh khuya.. lạnh bờ.."
Chưa cần đệm đàn, chưa cần hát lên, nhưng nhịp điệu đã tự vang vọng trong tâm trí. Từng lời,
từng chữ như trôi chảy theo dòng nhạc vô hình, len nhẹ vào trái tim người thưởng thức.
Lục Bát – Thể thơ của hồn dân tộc, của nhạc tính bẩm sinh
-----------------------------------------------------------------------
Không phải ngẫu nhiên mà thơ Lục Bát được ví như "dòng nhạc chảy mãi không ngừng" trong
văn hóa Việt. Mỗi câu 6 chữ, 8 chữ nối tiếp nhau, kết cấu âm điệu tuân thủ chặt chẽ nhưng đầy
bay bổng, tạo nên sự cân đối, nhịp nhàng, dễ thuộc, dễ nhớ, dễ đi vào lòng người.
Từ ca dao, tục ngữ cho đến những câu thơ tình dung dị đến những lời than thở khắc khoải, tất cả
đều cho thấy sức sống mãnh liệt của thơ Lục Bát – thể thơ không chỉ là chữ, mà còn là nhạc.
Sức mạnh của thơ nhạc ở đây nằm ở chỗ: Người làm thơ, chỉ bằng chính lời thơ, đã gẩy nên dây
đàn cảm xúc trong lòng người. Không cần sân khấu, không cần dàn nhạc hoành tráng, nhưng thơ
vẫn ngân lên thành tiếng nhạc, lay động từng tâm hồn, đánh thức bao suy tư, cảm xúc.
Khi thơ tự chuyển mình – Sự trỗi dậy của Thơ Nhạc đích thực
---------------------------------------------------------------------------
Ngày nay, giữa bộn bề hiện đại, giữa nhiều thể thơ, hình thức nghệ thuật mới, thơ Lục Bát
vẫn âm thầm chuyển mình. Không còn là những khuôn khổ cũ kỹ, thơ Lục Bát hiện đại biết kết
hợp truyền thống với hơi thở thời đại, biết làm mới câu chữ nhưng vẫn giữ nguyên nhạc tính đặc
trưng – thứ âm nhạc nội tại chảy trong từng câu thơ.
Người yêu thơ, chỉ cần cất lên câu chữ, là như đang ngân nga một khúc hát. Đó là thứ âm nhạc
không phụ thuộc vào vật chất, không bị bó buộc bởi hình thức, mà hoàn toàn xuất phát từ ngôn
từ, từ nhịp điệu, từ chiều sâu tâm hồn.
Thơ nhạc – Âm nhạc của tâm hồn, tiếng nói của trái tim
-------------------------------------------------------------------
Điều kỳ diệu nhất chính là: Âm nhạc trong thơ không chỉ để nghe, mà để cảm. Thơ nhạc khơi dậy
những rung động sâu kín nhất của lòng người. Một bài thơ hay là một bản nhạc thấm đẫm cảm
xúc, khiến người đọc không chỉ đọc, mà như đang nghe, như đang hòa mình vào bản giao hưởng
của tâm tưởng.
Vậy nên, sức mạnh của Thơ Nhạc – nhất là thơ Lục Bát – chính là ở chỗ không cần nhạc cụ mà
tự âm điệu của lời thơ đã trở thành âm nhạc. Đó là thứ nhạc không hình, không tiếng, nhưng lại
thấm vào tận xương tủy, chạm đến tận đáy lòng, trường tồn cùng thời gian.
Vì thế, ai biết trân quý lời thơ, cũng chính là người đang thưởng thức một bản nhạc tinh tế nhất
của tâm hồn dân tộc!
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Video YouTube Ngâm Nga Bài Thơ Nhạc "TRĂNG VỚI TA" :
TRĂNG VỚI TA
"Thơ Nhạc
Trăng buồn trăng có sao đâu
Còn ta buồn nhuốm bạc đầu dưới trăng
Trăng da, trắng ửng lưng tầng
Còn ta thức trắng, canh tàn sắc hương..
Trăng nghiêng trải ánh ven đường
Ru sầu cỏ lá, màn sương vật vờ
Còn ta lẻ bóng quạnh bờ
Vòm thu rụng nắng, thẫn thờ mây trôi..
Mưa giăng có bạn đỉnh trời
Dạ làn lấp lánh cũng rồi phôi phai
Còn đây chỉ với đêm dài
Ngậm ngùi, vương vấn, hình Ai chập chờn..
Khi tủi hờn, gió khảy đờn
Dìu trăng khúc nhạc, thả hồn chu du
Còn ta khuya khoắt mịt mù
Trầm tư dĩ vãng, thiên thu não nề
Trăng nghiêng thỏa chí rọi bề
Còn ta nặng gánh, ê hề, xót xa
Đêm đêm có dãy ngân hà
Gợi tình trăng sáng, còn ta lạnh lùng..
Ô hay! Sóng vỗ bập bồng
Thuyền kia đậu bến, xuôi dòng lắc lư
Cũng rồi một sớm tinh mơ
Dặm ngàn phiêu bạt, lững lờ thênh thang
Còn ta nỗi nhớ ngập tràn
Nhớ hàng phượng vĩ hè loang ánh hồng
Nhớ duyên kết nghĩa vợ chồng
Vậy mà ôi hỡi! Cõi lòng ta đau..
04/1/2025
Nhất Lang
(Nguyễn Thành Sáng)
Nguồn:
– Kênh YouTube Nhất Lang (Nguyễn Thành Sáng)
– Nhất Lang (Nguyễn Thành Sáng) Facebook
- Video Ngâm Nga Thơ Nhạc, Đọc Thơ & Thơ đặc sắc, nhiều thể loại.
Chỉnh sửa cuối:
