

Hoạch định chính sách công và ví dụ minh họa
Học phần: Hoạch định và phân tích chính sách công
HOẠCH ĐỊNH CHÍNH SÁCH CÔNG:
Học phần: Hoạch định và phân tích chính sách công
HOẠCH ĐỊNH CHÍNH SÁCH CÔNG:
1. Xác định vấn đề:
- Tên vấn đề
- Thực trạng (con số cụ thể)
- Nguyên nhân vấn đề:
Nhóm nguyên nhân:
+ Nguồn lực
+ Con người
+ Tài chính
2. Căn cứ hoạch định:
2.1 Về chính trị
2.2 Về pháp luật
3. Xây dựng các phương án chính sách:
Mỗi phương án - tương ứng một nhóm nguyên nhân bao gồm: Mục tiêu và giải pháp
4. Lựa chọn phương án:
- Thông qua đánh giá (ưu, nhược điểm) của mỗi phương án.
- Lựa chọn phương án tốt nhất.
Cuối cùng lựa chọn hình thức văn bản.
VÍ DỤ HOẠCH ĐỊNH CHÍNH SÁCH CÔNG:
CHÍNH SÁCH BÌNH ỔN GIÁ KHẨU TRANG Y TẾ
CHÍNH SÁCH BÌNH ỔN GIÁ KHẨU TRANG Y TẾ
1. Vấn đề cần hoạch định chính sách: Giá khẩu trang y tế tăng mạnh
1.1. Mô tả vấn đề
Trước khi dịch viêm đường hô hấp cấp do virus Corona xuất hiện, có lẽ không nhiều người để ý đến những trang thiết bị y tế thông thường là khẩu trang y tế. Nhưng nay, giữa "bão" dịch, một chiếc khẩu trang y tế đội giá hàng chục lần so với bình thường mà người dân vẫn phải chấp nhận mua. Cụ thể, khẩu trang 4 lớp vải không dệt giá 200.000 (50 chiếc/ hộp), khẩu trang 4 lớp giấy kháng khuẩn 300.000 (50 chiếc/ hộp), khẩu trang 4 lớp giấy kháng khuẩn than hoạt tính giá 500.000 (50 chiếc/ hộp). Đỉnh điểm giá lên tới 18 triệu đồng/thùng 50 hộp khẩu trang y tế (50 chiếc/hộp). Giá khẩu trang tăng đột biến làm ảnh đến người tiêu dùng vì vậy cần phải bình ổn giá khẩu trang về cân bằng.
1.2. Nguyên nhân làm tăng giá khẩu trang
1. Do ảnh hưởng của dịch Covid-19.
2. Do nhu cầu sử dụng tăng cao đột biến.
3. Việc gian thương lợi dụng tình trạng khẩn cấp để đầu cơ, tích trữ, tăng giá sản phẩm.
2. Căn cứ
2.1. Căn cứ chính trị
Nghị quyết số - 25 NQ/TW, ngày 17 tháng 6 năm 1985 hội nghị lần thứ 8 Ban chấp hành Trung ương Đảng (khóa V) về giá – lương - tiền. "Thực hiện cơ chế một giá thống nhất, do Nhà nước (trung ương và địa phương) quy định và điều chỉnh kịp thời khi cần thiết; từng bước ổn định giá trên cơ sở làm chủ kế hoạch sản xuất và phân phối, nắm hàng, nắm tiền, cải tạo, quản lý và làm chủ thị trường"
2.2. Căn cứ pháp lý
Luật giá năm 2012
Nghị định số 177/2013/NĐ-CP ngày 14 tháng 11 năm 2013 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật giá.
Nghị định số 149/2016/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 177/2013/NĐ-CP ngày 14/11/2013 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫ Thông báo số 35/TB-VPCP Về kết luận của Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ - Trưởng Ban Chỉ đạo điều hành giá tại cuộc họp Ban Chỉ đạo điều hành giá ngày 31 tháng 01 năm 2020.
Nghị định số 185/2013/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
Nghị định số 109/2013/NĐ-CP ngày 24 thánh 9 năm 2013 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực quản lí giá, phí, lệ phí, hóa đơn.
Nghị định số 49/2016/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của nghị số 109/2013/NĐ-CP ngày 24 thánh 9 năm 2013 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực quản lí giá, phí, lệ phí, hóa đơn.
3. Xây dựng phương án
Phương án 1: Xử phạt nặng trường hợp tăng giá mặt hàng khẩu trang y tế tìm nguồn để nhập khẩu khẩu trang đáp ứng nhu cầu ở trong nước
3.1. Mục tiêu
Mục tiêu chung
Giảm hiện tượng đầu cơ tích trữ tăng giá khẩu trang của các doanh nghiệp lợi dụng tình hình dịch bệnh để buôn bán kiếm lời.
Quý 1 năm 2021 giảm giá khẩu trang y tế dao động từ 55.000-60.000 đồng.
Quý 2 năm 2021 giảm giá khẩu trang y tế xuống dao động từ 50.000- 55.000 đồng.
Quý 3 năm 2021 giảm giá khẩu trang y tế xuống dao động từ 45.000-50.000 đồng.
Quý 4 năm 2021 giảm giá khẩu trang xuống dao động từ 40.000-45.000 đồng.
Mục tiêu cụ thể
Kiểm tra rà soát các doanh nghiệp có hiện tượng tăng giá khẩu trang y tế đề xử phạt nhằm giảm giá khẩu trang y tế xuống mức bình thường.
Từ năm 2021, giảm giá dần các loại khẩu trang y tế.
Đến năm 2022, có ít nhất 80 % doanh nghiệp kinh doanh khẩu trang đúng giá.
3.2. Giải pháp
*Biện pháp tuyền truyền, giáo dục, thuyết phục
Sử dụng biện pháp tuyên truyền trên intermet, mạng xã hội bằng cách tích cực đăng tải các tin, bài viết, thông tin chính thống về nguyên nhân, tác hại hành vi vi phạm và chế tài xử lý đối với vi phạm pháp luật liên quan.
*Biện pháp mang tính cơ chế quản lí nhà nước
Để chống việc đầu cơ, tăng giá các mặt hàng khi nhu cầu sử dụng tăng cao, rất cần sự chỉ đạo, vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị từ Trung ương đến các bộ, ngành, địa phương. Bên cạnh đó, cần tăng cường các kênh tiếp nhận, xử lý thông tin do người dân phản ánh nhằm tăng cường công tác giám sát, vì cơ quan chức năng không thể đủ lực lượng phục vụ hoạt động kiểm tra. Cùng với đó, các ngành chức năng cần tăng cường tuyên truyền, phổ biến pháp luật để người dân không vi phạm.
*Biện pháp mang tính tổ chức trong thực thi chính sách công
1. UBND các cấp
- UBND các cấp có trách nhiệm theo dõi các đơn vị, tổ chức kinh doanh mặt hàng khẩu trang.
- Tăng cường công tác thanh, kiểm tra và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm các quy định về giá theo Luật giá năm 2012.
- Tổ chức thông tin, tuyên truyền sâu rộng bằng nhiều hình thức, ở nhiều cấp độ, nhất là thông qua hệ thống truyền thanh cơ sở, tránh tình trạng đầu cơ, đẩy giá cao quá mức; đảm bảo hài hòa lợi ích của người tiêu dùng.
2. Bộ Công Thương: Có trách nhiệm kiểm tra, rà soát việc tăng giá khẩu trang để xử phạt bảo vệ người tiêu dùng.
Phương án 2: Giảm nhu cầu sử dụng khẩu trang y tế bằng cách sử dụng khẩu trang vải thay thế.
3.3. Mục tiêu
Mục tiêu chung:
Sử dụng khẩu trang vải thay thế khẩu trang y tế nhằm giảm giá khẩu trang y tế xuống mực cân bằng so với thị trường.
Quý 1 năm 2021 giảm giá khẩu trang y tế dao động từ 55.000-60.000 đồng.
Quý 2 năm 2021 giảm giá khẩu trang y tế xuống dao động từ 50.000- 55.000 đồng.
Quý 3 năm 2021 giảm giá khẩu trang y tế xuống dao động từ 45.000-50.000 đồng.
Quý 4 năm 2021 giảm giá khẩu trang xuống dao động từ 40.000-45.000 đồng.
Mục tiêu cụ thể:
Từ năm 2021, giảm dần các loại khẩu trang y tế, tăng dần số khẩu trang vải (tối thiểu từ 5000 cái).
Đến năm 2022, có ít nhất 50 % số khẩu trang vải (tối thiểu từ 5000 cái) đảm bảo đầy đủ các yêu cầu về, an toàn dịch bệnh và bảo vệ môi trường.
3.4. Giải pháp
* Các biện pháp khuyến khích lợi ích kinh tế
Hỗ trợ các DN phát triển sản xuất khẩu trang, Bộ Công thương đã tổ chức kết nối các DN sản xuất khẩu trang vải với các đơn vị phân phối, hệ thống trung tâm thương mại, siêu thị lớn để đẩy mạnh tiêu thụ khẩu trang vải ở trong nước.
* Biện pháp giáo dục, tuyên truyền, thuyết phục
Khuyến khích sử dụng khẩu trang vải.
Khuyến khích các đơn vị có chức năng nhập khẩu tăng cường sản xuất khẩu trang vải để thay thế khẩu trang y tế.
Các đơn vị cung ứng khẩu trang vải.. tăng cường sản xuất để bù lại nguồn khẩu trang y tế bị thiếu hụt.
* Biện pháp mang tính cơ chế quản lí nhà nước
Các cơ quan có thẩm quyền ban hành cách chính sách hỗ trợ về thuế đối với các mặt hàng khẩu trang y tế hoặc các sản phẩm khẩu trang vải thay thế khẩu trang y tế.
*Biện pháp mang tính tổ chức trong thực thi chính sách công
Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo các Sở trên địa bàn phối hợp triển khai và giám sát chặt chẽ thực hiện các giải pháp bảo đảm nguồn cung cấp khẩu trang vải phối hợp chặt chẽ và nhanh chóng với Bộ Công Thương trong bảo đảm nguồn cung cấp khẩu trang vải cho thị trường.
Bộ Y tế có các văn bản chị đạo các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đề nghị tập trung triển khai nội dung sử dụng khẩu trang vải thay thế khẩu trang y tế,
4. Đánh giá
Phương án 1
Ưu điểm:
- Giảm thiểu vi phạm hành chính có thể xảy ra
- Tính khả thi cao
- Góp phần duy trì trật tự, kỷ cương, nâng cao tinh thần thượng tôn pháp luật trong xã hội - tính răn đe cao, tránh tái diễn vi phạm Vif tác động đến yếu tố tinh thần, nhận thức của người vi phạm; khi mà hành vi không tốt, sai trái bị xã hội, cộng đồng phê phán.
Nhược điểm:
- Do các quan hệ xã hội, điều kiện kinh tế, mức sống, thu nhập của người dân không ngừng thay đổi, cho nên, mức tiền phạt đối với nhiều hành vi vi phạm đôi khi không còn phù hợp trên thực tế.
- Có trường hợp người thi hành công vụ không thực hiện đúng theo thẩm quyền, trình tự, thủ tục, dễ dãi cho qua hoặc nhận hối lộ.. làm giảm tính nghiêm minh của pháp luật
- Việc đưa ra mức tiền phạt khi có tình tiết giảm nhẹ hoặc tăng nặng còn mang tính tùy nghi cao. Từ đó, phần nào ảnh hưởng đến tính răn đe của hình thức phạt tiền.
Phương án 2
Ưu điểm:
- Giảm thiểu rác thải, bảo vệ mt
- Phù hợp với điều kiện kinh tế của tất cả công dân
- Giảm hiện tượng đầu cơ tích trữ của các doanh nghiệp
- Dễ kiếm; thoải mái; giá cả phải chăng; thuận tiện; có thể giặt và tái sử dụng;
Nhược điểm:
- Tính An toàn không cao (Khẩu trang có độ vừa khít kém có thể có khe hở ở hai bên mặt hoặc mũi. Các khe hở có thể cho phép các giọt bắn từ đường hô hấp có chứa vi-rút rò rỉ ra và vào xung quanh khẩu trang)
- Cấu tạo đơn giản chỉ gồm 2-3 lớp vải nên trên thực tế khẩu trang này có khả năng lọc bụi kém hiệu quả nhất. Không có lớp than hoạt tính nên loại khẩu trang này cũng gần như vô tác dụng với các loại khí độc hại
* Phương án tối ưu nhất mà nhóm chúng em chọn là: Xử phạt nặng trường hợp tăng giá mặt hàng khẩu trang y tế.
5. Đề xuất ban hành chính sách
Chính sách được ban hành dưới hình thức Nghị định của Chính phủ về việc bình ổn giá khẩu trang y tế trang trong nước.
Nghị định là chính phủ ban hành dùng để hướng dẫn luật hoặc quy định những việc phát sinh mà chưa có luật hoặc pháp lệnh nào điều chỉnh. Mặt khác, nghị định do Chính phủ ban hành để quy định những quyền lợi và nghĩa vụ của người dân theo Hiến pháp và Luật do Quốc hội ban hành.
Bài viết có cùng chủ đề:
Căn Cứ Hoạch Định Chính Sách Công Và Ví Dụ Minh Họa - Việt Nam Overnight
Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Hoạch Định Chính Sách Công Và Liên Hệ Thực Tế, Cho Ví Dụ - Việt Nam Overnight