[Thùy Minh]

Tiễn dặn người yêu (Xống chụ xon xao) của dân tộc Thái là truyện thơ nổi tiếng trong kho tàng truyện thơ các dân tộc thiểu số gồm 1846 câu thơ. Nhân vật trữ tình trong tác phẩm là chàng trai - người đã kể lại câu chuyện tình yêu và hôn nhân của chính mình. Đó là câu chuyện tình yêu đẹp nhưng gặp biến cố nên đôi lứa phải chia lìa. Cuối cùng, cả hai cũng được đoàn tụ và sống hạnh phúc. Tác phẩm thể hiện bi kịch tình yêu – hôn nhân và khát vọng tình yêu thuỷ chung, hạnh phúc của những chàng trai, cô gái người Thái.

Đọc hiểu: Tiễn dặn người yêu - Truyện thơ dân tộc Thái

Một số đoạn trích tiêu biểu

ĐỀ 1​

Đọc đoạn trích sau:

Đôi ta như gốc cải xanh, như tàu dong mượt
Công mẹ cha nuôi lớn cùng thời
Yêu nhau như thuở mới ra đời
Trao duyên gửi nghĩa từ hồi còn thơ
Anh đi áo trùm đầu ra sàn
Áo vắt vai xuống thang (2)
Vung tay bước qua rào tìm bạn
Đôi ta gặp nhau nơi sàn hoa
Tâm tình bên bếp lửa
Chuyện nối chuyện mau qua
Đêm tiếp đêm mặn mà
Đôi ta ngồi khuống (3) tận khi gà gáy
Đeo mộng về nhà lúc xế vầng trăng
Bốn phía sa mù dâng
Mịt mùng sương buông lấp mái

Lời hẹn hò bền chắc
Tình đôi ta nhuyễn chặt
Chung trái tim không thể sẻ đôi!
Chỉ sợ đẵn cây không thuận hướng
Ngả cây không xuôi chiều
Đan sọt còn lo lỗi mắt
Yêu nhau sợ Then (4) không thương
Then thương sợ trời cao không giúp
Trời giúp sợ mẹ cha không ưng
Cây không ngả sợ cha em cứ bắt phải ngả
Lòng không yêu sợ mẹ em cứ bắt phải yêu.

(Trích Tiễn dặn người yêu - Truyện thơ dân tộc Thái, bản dịch của Mạc Phi)

Chú thích:

(1) : gốc cải xanh: cây rau cải, tàu dong: lá của cây dong rừng, dùng để gói đồ, gói bánh.

(2) Áo mới, áo đẹp thường trùm lên đầu thay khăn hoặc vắt lên vai, đến nơi mới mặc vào người.

(3) Khuống: Sàn nửa lộ thiên dựng ở một địa điểm trung tâm bản. Mùa đông xuân khô ráo, trăng sáng, trai gái trong bản tụ tập lên khuống đốt lửa, quay xa, ca hát, thổi sáo..

(4) Then: Vua, chúa trên "cõi trời". Then và trời theo quan niệm thông thường của nhân dân Thái, không có sự phân biệt, đều cùng một lực lượng huyền bí siêu tự nhiên, có sức mạnh vô hạn.

Trả lời câu hỏi:

Câu 1: Nhân vật trữ tình trong đoạn trích trên là ai?

Câu 2: Trong ba phần Gặp gỡ - Thử thách - Đoàn tụ của cốt truyện, theo em, đoạn trích trên nằm ở phần nào?

Câu 3: Chỉ ra và phân tích tác dụng của biện pháp tu từ trong câu thơ: Đôi ta như gốc cải xanh, như tàu dong mượt

Câu 4: Nhân vật trữ tình kể lại những kỉ niệm nào với người yêu? Qua đó em có cảm nhận gì về tình yêu của các nhân vật trong đoạn trích?

Câu 5: Nhận xét về không gian gắn với tình yêu đôi lứa của các nhân vật trong câu chuyện trên.

Câu 6: Nhân vật trữ tình "sợ" những điều gì? Từ "Sợ" được lặp lại nhiều lần trong đoạn thơ cuối biểu đạt điều gì?

Câu 7: Cảm nhận về tâm trạng của nhân vật trữ tình trong đoạn trích trên.

Câu 8: Nêu những nét đặc sắc về nghệ thuật của đoạn trích.

Gợi ý trả lời câu hỏi:

Câu 1: Nhân vật trữ tình trong đoạn trích trên là chàng trai (anh).

Câu 2: Trong ba phần Gặp gỡ - Thử thách - Đoàn tụ của cốt truyện, đoạn trích trên nằm ở phần đầu: Gặp gỡ.

Câu 3: Đôi ta như gốc cải xanh, như tàu dong mượt

- Biện pháp tu từ trong câu thơ so sánh:

A: đôi ta ; B: như gốc cải xanh, như tàu dong mượt ; từ so sánh: như

- Tác dụng của biện pháp tu từ so sánh:

+Mượn hình ảnh gốc cải, tàu dong với đặc điểm "xanh", "mượt" câu thơ làm nổi bật vẻ đẹp, sức sống của tuổi trẻ.

+ tăng tính gợi hình, biểu cảm, sự sinh động, hấp dẫn cho câu thơ.

Câu 4:

- Nhân vật trữ tình kể lại những kỉ niệm với người yêu:

+ gặp nhau nơi sàn hoa

+ tâm tình bên bếp lửa

+ chuyện nối chuyện

+ đêm tiếp đêm mặn mà

+ ngồi khuống tận khi gà gáy

+ đeo mộng về nhà lúc xế vầng trăng

- Qua đó, ta thấy tình yêu của các nhân vật trong đoạn trích gắn bó, say đắm, đầy lãng mạn.

Câu 5:

- Không gian gắn với tình yêu đôi lứa của các nhân vật trong câu chuyện trên: Không gian của sàn hoa, bếp lửa, khuống, có vầng trăng, sương mù..

- Nhận xét: Đó là không gian quen thuộc, gần gũi; cũng là không gian đậm chất lãng mạn phù hợp dành cho đôi lứa yêu nhau trò chuyện tâm tình.

Câu 6:

- Nhân vật trữ tình "sợ" nhiều điều: Sợ đẵn cây không thuận hướng, ngả cây không xuôi chiều, đan sọt còn lo lỗi mắt; sợ Then không thương, trời cao không giúp; sợ mẹ cha không ưng, cây không ngả sợ cha ngả, lòng không yêu sợ mẹ bắt phải yêu..

- Từ "Sợ" được lặp lại nhiều lần trong đoạn thơ cuối biểu đạt tâm trạng lo lắng, những dự cảm bất an của nhân vật trữ tình về tình yêu của mình. Do nhiều hủ tục, tình yêu đôi lứa có thể bị tan vỡ. Nên dù yêu say đắm, chàng trai không thoát khỏi nỗi lo lắng cha mẹ không ưng, tình yêu không thành.

Câu 7: Cảm nhận về tâm trạng của nhân vật trữ tình trong đoạn trích trên: Tâm trạng của nhân vật trữ tình trong đoạn trích là những trạng thái phức tạp: Khi thì hạnh phúc, vui sướng, say đắm trong tình yêu lãng mạn, khi lại cuộn lên nỗi lo lắng tình yêu không thành. Khi kể về kí niệm, chàng hân hoan bao nhiêu thì khi nghĩ đến cha mẹ cô gái, chàng lại bất an bấy nhiêu. Đó là tâm trạng chung của biết bao chàng trai nghèo ở miền núi trước ngưỡng cửa hôn nhân, gia đình.

Câu 8: Những nét đặc sắc về nghệ thuật của đoạn trích:

Bạn đăng kí tài khoản miễn phí tại LINK và like bài để đọc tiếp nha!

[HIDETHANKS=1]- Sự kết hợp giữa yếu tố tự sự và yếu tố trữ tình khiến cho câu chuyện tình yêu của nhân vật trở nên tràn đầy cảm xúc.

- Giọng điệu lời thơ linh hoạt: Khi hân hoan vui sướng, khi chùng xuống, khắc khoải âu lo.

- Nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật đặc sắc: Qua dòng nội tâm, qua thiên nhiên, cảnh vật.

- Ngôn ngữ đậm chất dân ca, giàu cảm xúc, giàu hình ảnh, đậm phong thái miền núi.

- Phát huy tối đa hiệu quả của các biện pháp nghệ thuật: Điệp từ ngữ, điệp cấu trúc, so sánh, ẩn dụ, liệt kê..[/HIDETHANKS]

Xem tiếp bên dưới

 

[Thùy Minh]

[COLOR=rgb(0, 0, 179) ]Đọc hiểu: Tiễn dặn người yêu - Truyện thơ dân tộc Thái[/COLOR]

ĐỀ 2​

Đọc đoạn trích sau:

Yêu em, anh quyết được
Đã thương nhau quyết lấy
Anh mới đi kiếm lúa ngoài đồng
Đi kiếm cá ngoài sông
Chài ba sải (1), anh buông xuống hồ
Lưới muôn mắt (2), anh giăng xuống nước
Đứng mũi thuyền anh liệng chài tơ
Ngồi lái thuyền anh so lưới sợi
Số may được trắm chiên chép đỏ
Được cá to cá nhỏ từng đàn
Đẹp lòng anh quay về bản
Cá to đưa mẹ thái ướp chua
Cá nhỏ sấy khô xát muối
Cá giàn trên (3) đã đủ, thừa đủ
Gà vịt kia đã nhiều thực nhiều
Anh mới đi Tà Bú mua đĩa
Đi Tà Hè mua tơ
Đi Tà Sại (4) mua cau
Mua cau cau cả buồng sai quả
Mua trầu muôn lá gói mang về
Dạm người yêu thay lời thương nhớ
Anh chạy tìm ông mối bà mai
Kẻ khéo giúp gói cau không úa
Người khéo hỏi lời thương không phai
Giỏi mối mai cho đôi ta đẹp lứa em ơi!
Anh chặt giang về đan lồng gà
Chặt mai về đan giỏ cá
Cắt dong muôn lá gói trầu
Kịp đến ngày lành và bữa tốt
Năm đi và tháng trôi
Gói trầu nhỏ anh mang tới gửi
Gói cau con tới dạm
Dây trầu không xin được cuốn leo
Gói cau lên quản trước tưng bừng
Muôn tiếng đến sàn sau rộn rã
Búi tóc mượt, anh trải ra giữa quản (6)
Búi tóc dài anh buông xuống giữa nhà (7)
Anh lạy cha em bốn lạy
Nộp mẹ em bốn lễ
Xin làm gà gô, cun cút (8) cổ trơn
Làm rể quý, rể yêu nằm quản
Cha em trên giường cao không đáp
Mẹ em nơi giường thấp làm thinh.

Chú thích:

(1), (2) Chài ba sải, lưới muôn mắt: Dụng cụ để bắt cá.

(3) Cá giàn trên: Chỉ cá đã sấy khô trên giang bếp.

(4) Tà Bú, Tà Hè, Tà Sại: Tên địa danh.

(5) Dây trầu không xin được cuốn leo: Ý nói xin được kết tình thông gia.

(6) quản: Gian đầu dành riêng để tiếp khách đàn ông.

(6) (7) Búi tóc mượt, anh trải ra giữa quản: Tục lạy chào phải cởi búi tóc, trải ra sàn, ra nhà.

(8) gà gô, cun cút: Gà gô, cun cút đều giỏi luồn lách, trốn lẩn, ý nói xin làm một chàng rể ngoan ngoãn, chịu khó, biết khiêm nhường, nhẵn nhục, không xấc lấc, ương bướng.

Trả lời câu hỏi:

Câu 1: Đoạn trích trên kể lại sự việc gì?

Câu 2: Chàng trai trong đoạn trích đã chuẩn bị chu đáo cho lễ dạm hỏi như thế nào? Sự chuẩn bị ấy nói lênmong ước và quyết tâm gì của chàng trai?

Câu 3: Hai câu thơ cuối thể hiện thái độ của cha mẹ cô gái đối với chàng trai như thế nào? Thái độ đó dự báo điều gì trong những diễn biến tiếp theo của câu chuyện?

Câu 4: Nêu cảm nhận của em về nhân vật chàng trai trong đoạn thơ trên.

Câu 5: Phân tích tác dụng của 01 biện pháp nghệ thuật nổi bật trong đoạn thơ.

Câu 6: Nêu nét đặc sắc của ngôn ngữ của đoạn trích.

Gợi ý trả lời câu hỏi:

Câu 1: Đoạn trích trên kể lại sự việc chàng trai sắm sửa, chuẩn bị các lễ vật và sang dạm hỏi cô gái anh yêu.

Câu 2:

- Chàng trai trong đoạn trích đã chuẩn bị chu đáo cho lễ dạm hỏi: Anh làm mọi việc như kiếm lúa, kiếm cá, nuôi gà vịt, mua đĩa, mua tơ, mua cau trầu, tìm ông mối bà mai, tìm người giúp gói cau, nhớ người thưa chuyện, đan lồng gà, đan giỏ cá..

- Sự chuẩn bị chu đáo ấy nói lên mong ước được nên duyên với cô gái, quyết tâm cưới cô gái về làm vợ của chàng trai.

Câu 3:

- Hai câu thơ cuối:

Cha em trên giường cao không đáp

Mẹ em nơi giường thấp làm thinh.

Cha mẹ cô gái đã "làm thinh", "không đáp" khi chàng trai đến thưa chuyện. Đó là thái độ coi thường, ghét bỏ, không tôn trọng của cha mẹ cô gái đối với chàng trai, vì chàng trai nhà nghèo.

- Thái độ đó dự báo tình yêu của chàng trai và cô gái sẽ không được cha mẹ đồng tình, ưng thuận, sẽ gặp trắc trở, sóng gió.

Câu 4: Cảm nhận của em về nhân vật chàng trai trong đoạn thơ trên:

Chàng trai trong đoạn thơ trên là người có tình yêu sâu sắc, chân thành dành cho cô gái. Quyết tâm cưới cô cho bằng được, chàng trai đã chuẩn bị vô cùng chu đáo cho lễ ăn hỏi của mình Đoạn thơ đã liệt kê hàng loạt những hành động, việc làm của chàng trai thể hiện sự chuẩn bị chu đáo ấy. Có thể nói, đó là một chàng trai tốt tính, biết lo toan, vun đắp cho tình yêu, có khát vọng về tình yêu tự do, khao khát mái ấm gia đình..

Câu 5:

- Biện pháp nghệ thuật nổi bật trong đoạn thơ: Liệt kê. Đoạn thơ liệt kê hàng loạt những hành động kể về sự chuẩn bị cho lễ dạm hỏi của chàng trai: Kiếm lúa, kiếm cá, nuôi gà vịt, mua đĩa, mua tơ, mua cau trầu, tìm ông mối bà mai, tìm người giúp gói cau, nhớ người thưa chuyện, đan lồng gà, đan giỏ cá.

- Tác dụng:

+ Giúp cụ thể hóa những việc làm của chàng trai, làm nổi bật sự chu đáo, tỉ mỉ, của nhi trong việc chuẩn bị lễ ăn hỏi, qua đó thấy được tình yêu chân thành, mãnh liệt anh dành cho cô gái và quyết tâm của anh để cưới được cô gái về làm vợ.

+ Tăng nhịp điệu, nhạc điệu, sự sinh động, hấp dẫn cho lời thơ.

Câu 6: Bạn đăng kí tài khoản miễn phí tại LINK và like bài viết để đọc tiếp nha!

Xem nội dung ẩn

Nét đặc sắc của ngôn ngữ của đoạn trích:

+ Ngôn ngữ gần gũi, quen thuộc;

+ Ngôn ngữ đậm chất dân ca, giàu cảm xúc, giàu hình ảnh, đậm phong thái miền núi.

Xem tiếp bên dưới: Đề 3

 

[Thùy Minh]

Đọc hiểu: Tiễn dặn người yêu - Truyện thơ dân tộc Thái

ĐỀ 3​

Đọc đoạn trích sau:

Mẹ cha ưng gả khi em còn trên nương
Khi em đang ngoài ruộng
[...]
Nghĩ đến anh mà nát ruột gan
Như nặn nến sáp không nên
Như ôm cây to không xuể
Em lập cập chạy vào đằng quản
Cất tiếng xa gần trách chú:
- "Giúp cháu với bác trai gái nhà trên
Giúp cháu với ơi chú ơi thím nhà dưới!"
- "Chúng ta không giúp nổi cháu ơi!
Ta đã ăn gói trầu nhỏ người mang tới gửi
Gói cau con người mang tới dạm
Dây trầu không người đã tới cuốn leo!"
Em yêu lại kêu:
- "Giúp tôi với hỡi chị em dâu rể trong nhà!"
Chị em dâu rể trong nhà cũng đáp:
- "Không giúp được em ơi!
Ta cũng ăn gói trầu nhỏ người mang tới
Gói cau con người mang tới dạm
Dây trầu không người đã tới cuốn leo!
Nghe chim cu trên ngọn cây cúc cu:
Cũng đừng khóc cô ơi!
Cây tre nó thành giấy
Cây nứa nó thành ống
Con gái thành nàng dâu
Bố gả chồng cho đừng chối cô à!
Kiếp gà cỏ chớ chọn cành đậu
Chọn cành sẽ được cành giang
Gái đến thời chẳng nên kén chồng
Kén chồng kén phải chồng Xá
Lựa dao lựa phải dao quằn
Ngẩng mặt lên e người cũ cười chê
Chi bằng nghe cha nghe mẹ
Nón đẹp che đầu sớm hôm thong thả
Không nghe lời mẹ lời cha
Cào cỏ nương xa đầu be lá chuối
Lời nhân tình bao giờ chả bùi.

Trả lời câu hỏi:

Câu 1: Đoạn trích trên miêu tả tâm trạng của nhân vật nào? Tâm trạng của nhân vật được đặt trong tình huống nào?

Câu 2: Cô gái trong đoạn trích cầu xin sự giúp đỡ của những ai và nhận về điều gì từ họ?

Câu 3: Con chim cu trong đoạn trích khuyên cô gái điều gì? Lời khuyên ấy thể hiện quan niệm gì của người dân miền núi trong chuyện cưới xin?

Câu 4: Phân tích tác dụng của biện pháp nghệ thuật trong các câu sau:

Nghĩ đến anh mà nát ruột gan

Như nặn nến sáp không nên

Như ôm cây to không xuể.

Câu 5: Tâm trạng của cô gái trong đoạn trích trên là tâm trạng gì? Tâm trạng đó được thể hiện qua những cử chỉ, lời nói như thế nào?

Câu 6: Hành động cầu xin của cô gái đối với nhứng người thân cho thấy cô gái là người như thế nào?

Câu 7: Em có đồng tình với lời khuyên: Chi bằng nghe cha nghe mẹ trong chuyện hôn nhân không? Vì sao?

Gợi ý trả lời câu hỏi:

Xem nội dung ẩn

Câu 1:

- Đoạn trích trên miêu tả tâm trạng của nhân vật cô gái.

- Tâm trạng của nhân vật được đặt trong tình huống bị ép gả khi cô ở trên nương. Về nhà, khi biết sự việc, cô đau khổ cầu cứu nhưng không được.

Câu 2:

- Cô gái trong đoạn trích cầu xin sự giúp đỡ của chú thím nhà dưới, chị em dâu rể trong nhà.

- Mọi người đều nói không giúp được cô vì trót nhận cau trầu nhà trai mang tới.

Câu 3:

- Con chim cu trong đoạn trích khuyên cô gái nên nghe theo lời sắp đặt của cha mẹ, vì gái lớn đều phải lấy chống. Thân kiếp nhỏ mọn không nên kén chọn. Kén chọn thì sẽ chọn phải người không tốt, bị mọi người cười chê. Chi bằng nghe lời cha mẹ sẽ được thong thả an nhàn. Dù gì nhà trai cũng là nhà giàu có.

- Lời khuyên ấy thể hiện quan niệm an phận, chấp nhận số phận của người dân miền núi trong chuyện cưới xin.

Câu 4:

Nghĩ đến anh mà nát ruột gan

Như nặn nến sáp không nên

Như ôm cây to không xuể.

Biện pháp nghệ thuật so sánh:

A: Nát ruột gan; B: Nặn nến không nên, ôm cây không xuể; Từ ngữ so sánh: Như

- Tác dụng:

+ làm nổi bật tình cảnh đáng thương, bất lực và tâm trạng đau đớn, tan nát của cô gái khi nghĩ đến người yêu.

+ tăng tính gợi hình, biểu cảm cho lời thơ.

Câu 5: Tâm trạng của cô gái trong đoạn trích trên là tâm trạng đau khổ, bất lực. Đau khổ khi nghĩ đến tình yêu tan vỡ, đau khổ vì không lấy được người mình yêu, phải lấy người không yêu làm chồng; Cô cảm thấy bất lực vì đơn độc trong cuộc chiến này, cha mẹ thì cổ hủ, áp đặt, ép gả cô cho nhà giàu, người thân lại không có ai đứng về phía cô.

Tâm trạng ấy được thể hiện qua hành động "lập cập" chạy đến chỗ người thân để nhờ giúp đỡ, qua lời nói khi thì "trách", khi thì "kêu" - cầu xin khẩn khoản sự giúp đỡ.

Câu 6: Hành động cầu xin của cô gái đối với những người thân cho thấy cô gái là người: Yêu chàng trai chân thành, mãnh liệt, không ham giàu sang; không chấp nhận hôn nhân sắp đặt, muốn đấu tranh, vùng vẫy để thoát ra; cô khao khát tình yêu tự do, mong được kết duyên cùng người yêu, dù người đó có nghèo.

Câu 7: Em không đồng tình với lời khuyên: Chi bằng nghe cha nghe mẹ trong chuyện hôn nhân. Vì: Chuyện hôn nhân là chuyện liên quan đến tương lai, hạnh phúc của bản thân, pahir do bản thân lựa chọn, quyết định. Lời cha mẹ khuyên cần trân trọng, lắng nghe, nhưng điều gì bản thân thấy đúng thì làm, không thụ động thuận theo sự sắp đặt của cha mẹ trong chuyện hệ trọng của cuộc đời mình.

 

[Thùy Minh]

Đọc hiểu: Tiễn dặn người yêu - Truyện thơ dân tộc Thái​

ĐỀ 4​

Đọc đoạn trích sau:

Em ơi anh đã tính mà tính không đủ
Anh đã lo mà lo chẳng tròn
Người ta trầu vàng cau rụng
Gừng già quắt gói lá dong thô
Trèo lên quản cha mẹ em vui mừng hớn hở
Còn anh cau cả buồng sai quả
Trầu xanh tươi muôn lá gói mang về
Bước lên quản cha mẹ em hất xuống
Cha mẹ em mới nói:
- "Giống me rừng đất người chín nẫu cành thấp
Còn quả me nhà chín rực cành cao
Con gái yêu tao phải giá bằng voi mới gả!"
Giá bằng voi thôi đành lảng xa
Nếu giá bằng trâu còn có nổi may ra
Thu vét cửa nhà cố khi cũng đủ
Than ôi! Số đua số không cùng
Phận thi phận không nổi

Trả lời câu hỏi:

Câu 1: Từ nội dung đoạn trích, hãy xác định vị trí của đoạn trích trên trong tác phẩm.

Câu 2: Nhân vật trữ tình trong đoạn trích trên là ai?

Câu 3: "Người ta" trong đoạn trích chuẩn bị lễ vật như thế nào? So với lễ vật của chàng trai có gì khác biệt?

Câu 4: Thái độ của cha mẹ em với "người ta" và với "anh" như thế nào?

Câu 5: Đoạn trích thể hiện tâm trạng gì của chàng trai?

Câu 6: Câu nói: "Con gái yêu tao phải giá bằng voi mới gả!" của cha mẹ cô gái phải ánh hủ tục gì của người miền núi xưa?

Câu 7: Phân tích tác dụng của phép lặp cấu trúc trong hai câu sau:

"Than ôi! Số đua số không cùng

Phận thi phận không nổi"

Câu 8: Trình bày suy nghĩ của em về cách ứng xử của cha mẹ cô gái trong đoạn trích trên.

Gợi ý trả lời câu hỏi:

Xem nội dung ẩn

Câu 1: Vị trí của đoạn trích trên trong tác phẩm: Đoạn trích nằm ở phần 2: Thử thách (kể về biến cố tình yêu của hai nhân vật chính)

Câu 2: Nhân vật trữ tình trong đoạn trích trên là: Nhân vật chàng trai.

Câu 3: "Người ta" trong đoạn trích chuẩn bị những lễ vật: Trầu vàng cau rụng; gừng già quắt gói lá dong thô

Sự chuẩn bị của người này vô cùng xuềnh xoàng, cẩu thả, khác với sự chuẩn bị chu đáo của chàng trai: cau cả buồng sai quả; trầu xanh tươi muôn lá.

Như thế nào? So với lễ vật của chàng trai có gì khác biệt?

Câu 4: Thái độ của cha mẹ em với "người ta" và với "anh" hoàn toàn khác biệt:

- Với người nhà giàu: Dù chuẩn bị lễ vật cẩu thả, cha mẹ cô vẫn vui mừng hớn hở; còn đối với chàng trai thì họ hất bỏ lễ vật, buông lời trách móc, mỉa mai.

Câu 5: Đoạn trích thể hiện tâm trạng đau khổ, bất lực của chàng trai khi cô gái bị ép gả cho nhà giàu, tình yêu tan vỡ chỉ vì chàng trai quá nghèo.

Câu 6: Câu nói: "Con gái yêu tao phải giá bằng voi mới gả!" của cha mẹ cô gái phải ánh hủ tục thách cưới nặng nề của đồng bào miền núi xưa. Chính hủ tục này đã đẩy bao đôi lứa yêu nhau vào cảnh chia lìa, li tán.

Câu 7:

"Than ôi! Số đua số không cùng

Phận thi phận không nổi".

- Cấu trúc câu được lặp lại:

Số đua số không cùng

Phận thi phận không nổi.

- Tác dụng:

+ Tạo nhip điệu, tạo tính liên kết và sự sinh động, hấp dẫn cho sự diễn đạt.

+ Làm nổi bật tình cảnh bất lực và tâm trạng đau khổ của chàng trai.

Câu 8: Cách ứng xử của cha mẹ cô gái trong đoạn trích trên là cách ứng xử lạc hậu, cực đoan. Vì tham giàu mà chia cắt tình yêu đôi lứa, ép gả con gái cho kẻ cẩu thả, tuềnh toàng. Đó là nguyên nhân dẫn đến bi kịch cuộc đời cô gái sau này. Cách ứng xử đó cần bị lên án, loại bỏ.

Xem tiếp bên dưới