Đọc đoạn thơ sau và trả lời các câu hỏi: Con sóng dưới lòng sâu Con sóng trên mặt nước Ôi con sóng nhớ bờ Ngày đêm không ngủ được Lòng em nhớ đến anh Cả trong mơ còn thức Câu 1: Giới thiệu vài nét về cấu trúc hình tượng độc đáo trong bài thơ "sóng" – Xuân Quỳnh Câu 2: Nêu nội dung chính của đoạn thơ Câu 3: Toàn bộ bài thơ Sóng, các khổ thơ đều có 4 câu, duy chỉ có khổ 5 là có 6 câu? Điều đó có ý nghĩa gì trong việc bộc lộ cảm xúa của nhân vật trữ tình. Câu 4: Nêu nét đặc sắc nghệ thuật của đoạn thơ. Gợi Ý Câu Trả Lời Câu 1: Hình tượng Sóng được tác giả sử dụng trong đoạn thơ thật độc đáo, mới lạ. Tác giả dùng biện pháp ẩn dụ nói về người phụ nữ luôn khao khát trong tình yêu. Khi đứng trước biển lớn, sóng biển vỗ vào bờ mang lại cho ta nhiều cảm xúc. Hình tượng sóng trở nên đẹp hơn khi tác giả nói lên suy tư, tâm trạng trong tình yêu của nhân vật em. Sóng và em được sử dụng xuyên suốt trong bài thơ tạo cảm giác thú vị, cuốn hút cho người đọc. Câu 2: Nội dung chính của đoạn thơ: Nỗi nhớ thương da diết, khôn nguôi của những người đang yêu. Câu 3: Toàn bộ bài thơ Sóng, các khổ thơ đều có 4 câu, duy chỉ có khổ 5 là có 6 câu có ý nghĩa: Nỗi nhớ mãnh liệt, kéo dài nên tác giả thể hiện thêm 2 câu thơ nữa. Từ đó giúp người đọc cảm nhận được sự thăng hoa, cảm xúc trong tình yêu vượt qua cả không gian và thời gian giới hạn. Câu 4: Nét đặc sắc nghệ thuật của đoạn thơ: Khổ thơ dài hơn 2 câu so với các khổ thơ là sự phá vỡ cấu trúc đặc biệt mà Xuân Quỳnh muốn mang đến cho người đọc. Tác giả sử dụng biện pháp điệp từ, điệp ngữ, liệt kê, điệp cấu trúc giúp người đọc cảm nhận được trọn vẹn cảm xúc trong tình yêu. Sóng biển dâng trào, nhấp nhô trên biển vỗ vào bờ có lúc cuồng nhiệt có lúc dịu êm hay sóng trong lòng cứ cồn cào, khắc khoải. Nỗi nhớ trong tình yêu, được tác giả thể hiện thông qua những câu thơ cứ thế ngân vang ngân xa như bản tình ca bất hủ. Xem thêm: Cảm Nhận Về Đoạn Thơ: Con Sóng Dưới Lòng Sâu
Một số nhận định về Sóng - Xuân Quỳnh 1. "Bài này Quỳnh nó viết bợm thật. Nghĩa là đọc xong, tự nhiên mình cũng có ý nghĩ là phải viết, viết một cái gì cho ra trò một chút, cho nó phải nể." (Nhà thơ Vũ Cao, Chủ nhiệm tạp chí Văn nghệ quân đội) 2. "Đó là cuộc hành trình khởi đầu là sự từ bỏ cái chật chội, nhỏ hẹp để tìm đến một tình yêu bao la rộng lớn, cuối cùng là khát vọng được sống hết mình trong tình yêu, muốn hóa thân vĩnh viễn thành tình yêu muôn thuở." (GS-TS Trần Đăng Suyền) 3. "Ở mỗi tập thơ của Xuân Quỳnh, những bài viết của tình yêu thường để lại nhiều ấn tượng hơn cả. Với giọng điệu hết sức thơ hết sức tự nhiên, bài" Sóng "thể hiện một tình yêu sâu sắc, bồi hồi, thao thức đến cả trong giấc mơ. Dù có những gian truân cách trở, nhưng tình yêu bao giờ cũng đẹp, cũng đến được tận cùng hạnh phúc, như con sóng nhỏ đến với bờ" (Nhà thơ Việt Nam hiện đại, GS Phong Lê chủ biên, Viện Văn học, Nxb KHXH, 1984) 4. "Thơ Xuân Quỳnh là thơ của một cánh chuồn chuồn bay tìm chỗ nương thân trong nắng nôi dông bão của cuộc đời.. Thế giới thơ ca Xuân Quỳnh là sự tương tranh không ngừng giữa khắc nghiệt và yên lành với những biểu hiện sống động và biến hóa khôn cùng của chúng. Ở đó trái tim thơ Xuân Quỳnh là cánh chuồn chuồn báo bão cứ chao đi chao về, mệt nhoài giữa biến động và yên định, bão tố và bình yên, chiến tranh và hòa bình, thác lũ và êm trôi, tình yêu và cách trở, ra đi và trở lại, chảy trôi phiêu bạt và trụ vững kiên gan, tổ ấm và dòng đời, sóng và bờ, thuyền và biển, nhà ga và con tàu, trời xanh và bom đạn, gió Lào và cát trắng, cỏ dại và nắng lửa, thủy chung và trắc trở, xuân sắc và tàn phai, ngọn lửa cô đơn và đại ngàn tối sẫm.." (Chu Văn Sơn) 5. "Điều đáng quý nhất ở Xuân Quỳnh và thơ Xuân Quỳnh là sự thành thật rất thành thật, thành thật trong quan hệ bạn bè, với xã hội và cả tình yêu. Chị không quanh co không giấu diếm một điều gì. Mỗi dòng thơ, mỗi trang thơ đều phơi bày một tình cảm, một suy nghĩ của chị. Chỉ cần qua thơ ta biết khá kĩ đời tư của chị. Thành thật, đây là cốt lõi thơ Xuân Quỳnh" (Võ Văn Trực) 6. "Xuân Quỳnh viết bài thơ Sóng năm 1967, khi mà chị đã từng nếm trải sự đổ vỡ trong tình yêu. Song, người phụ nữ này vẫn còn ấp ủ biết bao hy vọng, vẫn phơi phới một niềm tin: Cuộc đời tuy dài thế/Năm tháng vẫn đi qua/Như biển kia dẫu rộng/Mây vẫn bay về xa. Bài thơ được kết thúc ở chính cái điểm đỉnh của niềm khao khát tột độ:" Làm sao được tan ra/Thành trăm con sóng nhỏ/Giữa biển lớn tình yêu/Để ngàn năm còn vỗ "Sóng là một bài thơ tình yêu rất tiêu biểu cho tư tưởng và phong cách thơ Xuân Quỳnh ở giai đoạn đầu. Một bài thơ vừa xinh xắn, duyên dáng; vừa mãnh liệt, sôi nổi; vừa hồn nhiên, trong sáng; vừa ý nhị, sâu xa. Sau này, khi nếm trải nhiều, giọng thơ Xuận Quỳnh không còn phơi phới bốc men say nữa, nhưng cái khát vọng tình yêu vẫn mãi tồn tại trong trái tim giàu có yêu thương của chị." (GS Nguyễn Đăng Mạnh & PTS Trần Đăng Xuyền, Những bài văn hay, Nxb Đồng Nai, 2003, tr. 135) 7. "Nhịp điệu trong bài Sóng thật đa dạng, mô phỏng cái đa dạng của nhịp sóng: 2/3 (Dữ dội và dịu êm - Ồn ào và lặng lẽ), 1/2/2 (Sóng không hiểu nổi mình - Sóng tìm ra tận bể), 3/1/1 (Em nghĩ về anh, em), 3/2 (Em nghĩ về biển lớn - Từ nơi nào sóng lên).. Ngoài ra, các cặp câu đối xứng xuất hiện liên tiếp, câu sau thừa tiếp câu trước, tựa như những đợt sóng xô bờ, sóng tiếp sóng dào dạt:" Dữ dội và dịu êm/Ồn ào và lặng lẽ "," Con sóng dưới lòng sâu/Con sóng trên mặt nước "," Dẫu xuôi về phương bắc/Dẫu ngược về phương nam" " (GS Nguyễn Đăng Mạnh-Cẩm nang ôn luyện môn văn, Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội, 2001, tr. 237) 8." Sóng là bài thơ đặc sắc viết về tình yêu, rất tiêu biểu cho phong cách của Xuân Quỳnh. Qua hình tượng sóng, trên cơ sở sự tương đồng, hòa hợp giữ sóng và em, bài thơ diễn tả tình yêu của người phụ nữ thiết tha, nồng nàn, chung thủy, muốn vượt lên thử thách của thời gian và sự hữu hạn của đời người. Bài thơ cho thấy tình yêu là một thứ tình cảm cao đẹp, một hạnh phúc lớn lao của con người." (SGK Ngữ văn 12-Chương trình Chuẩn)
