Đọc hiểu: Bất kì ai trong chúng ta cũng sẽ phải đối mặt với khó khăn, thách thức

Đọc hiểu văn bản là một trong số những kĩ năng quan trọng cần được rèn luyện thường xuyên của người học sinh. Để đọc hiểu được văn bản, không chỉ là văn bản được hướng dẫn dưới sự định hướng của giáo viên mà còn là văn bản ngoài sách giáo khoa, người học phải vận dụng tất cả các kiến thức của ba phân môn: Văn học, tiếng Việt, làm văn trên nhiều phương diện như: Thể loại văn học, thể thơ, các yếu tố thuộc về hình thức, nội dung văn bản; phương thức biểu đạt, phong cách ngôn ngữ, phép liên kết, biện pháp tu từ..

Sau đây là một số đề bài đọc hiểu nhằm luyện tập kĩ năng đọc hiểu cho các bạn học sinh:

Đọc hiểu: Bất kì ai trong chúng ta cũng sẽ phải đối mặt với khó khăn, thách thức​

- Trần Thị Cẩm Quyên -​

ĐỀ ÔN TẬP SỐ 1​

Đọc đoạn trích sau:

Bất kì ai trong chúng ta cũng sẽ phải đối mặt với khó khăn, thách thức, trở ngại và thất bại. Bởi không có con đường nào là bằng phẳng, dễ đi, nếu muốn thành công thì trước hết phải học cách chấp nhận, đối mặt vượt qua thất bại của chính mình. Có thể nói, thất bại đáng sợ nhất của cuộc đời chính là không chiến thắng bản thân, không nỗ lực theo đuổi mục tiêu, lí tưởng mà mình đã chọn.

Quả thực như vậy, việc kiên trì nỗ lực để cố gắng theo đuổi mục tiêu, lí tưởng là rất quan trọng. Cuộc sống thăng trầm như bản hòa ca, không phải lúc nào cũng suôn sẻ, dễ dàng và êm đềm thành công. Thất bại là điều khó tránh nhưng đó chính là người thầy đầu tiên của chúng ta trên đường đời. Đôi lúc, ta tự trách vì những quyết định sai lầm của mình. Nhưng đó là lúc ta cần nhận thức và rút ra bài học, biến thất bại thành đòn bẩy để hưởng đến thành công, không suy sụp hay bỏ cuộc.

(Theo Trần Thị Cẩm Quyên, in trong Văn học và tuổi trẻ, Viện nghiên cứu sách và học liệu giáo dục, Bộ Giáo dục và Đào tạo, số 11- 2021).

Thực hiện các yêu cầu:

Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích.

Câu 2. Theo đoạn trích, thất bại đáng sợ nhất của cuộc đời là gì?

Câu 3. Nêu tác dụng của biện pháp tu từ so sánh trong câu văn "Cuộc sống thăng trầm như bản hòa ca, không phải lúc nào cũng suôn sẻ, dễ dàng và êm đềm thành công".

Câu 4. Thông điệp cuộc sống nào từ đoạn trích có ý nghĩa đối với em? Vì sao?

Câu 5. Từ nội dung đoạn trích, hãy viết đoạn văn khoảng 200 chữ trình bày suy nghĩ của anh/chị về

(Các câu hỏi từ câu 1 – câu 4 trong đề ôn tập số 1 dẫn từ đề thi tuyển sinh THPT tỉnh Quảng Bình năm 2022. Phần định hướng làm bài chỉ mang tính chất tham khảo, chưa phải đáp án chính thức).

​

Định hướng làm bài

Câu 1. Phương thức biểu đạt chính của đoạn trích: Phương thức nghị luận.

Câu 2. Theo đoạn trích, thất bại đáng sợ nhất của cuộc đời chính là không chiến thắng bản thân, không nỗ lực theo đuổi mục tiêu, lí tưởng mà mình đã chọn.

Câu 3. Trong câu văn Cuộc sống thăng trầm như bản hòa ca, không phải lúc nào cũng suôn sẻ, dễ dàng và êm đềm thành công.

- Biện pháp tu từ so sánh: Cuộc sống thăng trầm - như - bản hòa ca (từ ngữ so sánh "như").

- Tác dụng:

+ Biện pháp so sánh giúp nhấn mạnh tính chất đối lập của cuộc sống: Có vui, có buồn; có dễ dàng, có khó khăn; có thành công, thất bại.. Cuộc sống cũng sinh động, nhiều "nốt" như bản hòa ca vậy.

+ Làm cho câu văn thêm mượt mà, uyển chuyển, giàu hình ảnh..

Câu 4. Thông điệp cuộc sống nào từ đoạn trích có ý nghĩa đối với em? Vì sao?

Thông điệp có ý nghĩa nhất đối với tôi rút ra từ đoạn trích là: Dù cuộc sống có như thế nào, cũng phải kiên trì nỗ lực để cố gắng theo đuổi mục tiêu, lí tưởng.

Vì:

- Kiên trì giúp ta có động lực vượt qua khó khăn, thử thách;

- Kiên trì giúp ta thực hiện được mục tiêu, có được thành công;

- Không kiên trì thì không thể đạt được mục tiêu đề ra, không có thành công.

Câu 5: Ý nghĩa của việc đối mặt với thất bại

Trên đường đời nhiều gập gềnh đá sỏi, làm sao không có lúc con người hụt chân mà chông chênh vấp ngã. Thất bại là tất yếu, là một phần làm nên cuộc sống nhiều sắc màu này. Nhưng bạn sẽ chọn dừng lại hay đứng lên bước tiếp? Khóc than có ích không? Dừng lại sẽ được gì? Không gì cả. Chỉ khi mạnh mẽ đối mặt với thất bại, vươn lên từ thất bại, bạn mới có được những gì mà mình khát khao, mong đợi. Phía sau thất bại là cánh cửa đưa ta đến thành công. Dũng cảm đối mặt với thất bại mang lại nhiều ý nghĩa tốt đẹp hơn ta nghĩ. Nó giúp mỗi người biết được năng lực của mình đến đâu để lựa chọn mục tiêu phấn đấu cho phù hợp. Đối mặt với thất bại là lúc ta nhìn thấy được sai lầm của bản thân, nhìn thấy bước đi sai nhịp để lần sau không dẫm vào dấu chân lầm lạc cũ. Henry Ford từng nói: "Thất bại chỉ đơn giản là cơ hội để khởi đầu lại một lần nữa một cách sáng suốt hơn." Những bài học và kinh nghiệm từ mỗi lần thất bại là hành trang không thể thiếu trên chặng đường dài chinh phục thành công. Qua những lần đối mặt với thất bại, bản lĩnh và sự tự tin của con người cũng được tôi luyện vững vàng. Chí khí được tạo bởi những cơn sóng dữ của giông bão cuộc đời.. Nếu thất bại mà dừng lại, thất bại chỉ là nước mắt. Thất bại mà đứng lên, thất bại sẽ thành động lực. Người với người hơn nhau ở ý chí, vấp ngã mà vẫn mạnh mẽ đứng lên mới là người thắng cuộc thực sự. Chân có cứng, đá mới mềm, sắt có nung, sắt mới thành đao sắc.. Thành quả nào cũng phải có quá trình. Quá trình ấy song hành cùng những lần thất bại. Nên đừng sợ thất bại, hãy dũng cảm đối mặt. Biết bao tấm gương thành công sau thất bại như Ê-đi-xơn; O. Henry, Jack Ma.. đủ để chúng ta suy ngẫm về ý nghĩa của việc đối mặt với thất bại. Hãy nhủ lòng:

Dẫu đường đời chơi vơi sỏi đá

Làm cho ta vấp ngã bất ngờ

Biết chờ biết đợi thời cơ

Vượt qua để đến bến bờ thành công.

Xem tiếp bên dưới: Đề ôn tập số 2

 

ĐỀ ÔN TẬP SỐ 2​

Đọc đoạn trích sau:

Bất kì ai trong chúng ta cũng sẽ phải đối mặt với khó khăn, thách thức, trở ngại và thất bại. Bởi không có con đường nào là bằng phẳng, dễ đi, nếu muốn thành công thì trước hết phải học cách chấp nhận, đối mặt vượt qua thất bại của chính mình. Có thể nói, thất bại đáng sợ nhất của cuộc đời chính là không chiến thắng bản thân, không nỗ lực theo đuổi mục tiêu, lí tưởng mà mình đã chọn.

Quả thực như vậy, việc kiên trì nỗ lực để cố gắng theo đuổi mục tiêu, lí tưởng là rất quan trọng. Cuộc sống thăng trầm như bản hòa ca, không phải lúc nào cũng suôn sẻ, dễ dàng và êm đềm thành công. Thất bại là điều khó tránh nhưng đó chính là người thầy đầu tiên của chúng ta trên đường đời. Đôi lúc, ta tự trách vì những quyết định sai lầm của mình. Nhưng đó là lúc ta cần nhận thức và rút ra bài học, biến thất bại thành đòn bẩy để hướng đến thành công, không suy sụp hay bỏ cuộc.

(Theo Trần Thị Cẩm Quyên, in trong Văn học và tuổi trẻ, Viện nghiên cứu sách và học liệu giáo dục, Bộ Giáo dục và Đào tạo, số 11- 2021).

Thực hiện các yêu cầu:

Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích.

Câu 2. Theo đoạn trích, nếu muốn thành công, con người cần có thái độ như thế nào?

Câu 3. Anh/chị hãy lí giải vì sao tác giả lại cho rằng: Thất bại chính là người thầy đầu tiên của ta trên đường đời?

Câu 4. Theo anh/chị, nếu không chiến thắng bản thân, không nỗ lực theo đuổi mục tiêu, lí tưởng mà mình đã chọn thì hậu quả sẽ như thế nào?

Câu 5. Từ nội dung đoạn trích, hãy viết đoạn văn khoảng 200 chữ trình bày suy nghĩ của anh/chị về vai trò của sự nỗ lực.

Định hướng làm bài

Câu 1. Phương thức biểu đạt chính của đoạn trích: Phương thức nghị luận.

Câu 2. Theo đoạn trích, nếu muốn thành công, con người cần phải học cách chấp nhận, đối mặt vượt qua thất bại của chính mình.

Câu 3. Tác giả cho rằng: thất bại chính là người thầy đầu tiên của ta trên đường đời vì: Thất bại sẽ dạy cho chúng ta nhiều bài học đáng quý: Bài học về bản lĩnh vững vàng khi gặp khó khăn thử thách; bài học nhận thức về con đường đi sai lầm của bản thân để lần sau không lặp lại; bài học nhận thức về điểm mạnh, điểm yếu của bản thân; bài học về kinh nghiệm đối mặt với thất bại; bài học về giá trị của thành công..

Câu 4. Nếu không chiến thắng bản thân, không nỗ lực theo đuổi mục tiêu, lí tưởng mà mình đã chọn thì hậu quả:

- Bản thân luôn dậm chân tại chỗ, mục tiêu, lí tưởng không thể thực hiện được;

- Con người sẽ không có được thành quả đáng kể; không có được những bước tiến lớn lao;

- Không có được những niềm vui lớn lao, cuộc sống nhạt nhòa, không có dấu ấn, không có những trải nghiệm sinh động..

Câu 5. Đoạn văn 200 chữ: vai trò của sự nỗ lực .

Tục ngữ Hàn Quốc có câu: Hạnh phúc bao giờ cũng là giá trị của sự nỗ lực. Như vậy, nỗ lực có vai trò rất lớn đối với thành công của mỗi người trong cuộc sống. Nỗ lực là cố gắng hết mình, là bền bỉ theo đuổi mục tiêu bằng quyết tâm sắt đá, bằng nhiệt huyết căng tràn. Có nỗ lực, con người mới có được sức mạnh vượt qua những khó khăn, thử thách trên con đường chinh phục thành công. Bởi con đường ấy không bao giờ bằng phẳng, dễ dàng mà luôn nhiều chông gai, đá sắc. Nỗ lực sẽ khiến con người tràn đầy quyết tâm để vượt qua chứ không dễ dàng bỏ cuộc. Sự nỗ lực không ngừng giúp chúng ta luôn bình tĩnh, tỉnh táo tìm ra cách thức vượt chướng ngại vật để đi đến đích thành công. Thành quả của sự nỗ lực chính là thành công, là sự vượt trội về giá trị con người, là niềm vui, niềm hạnh phúc khi sự nỗ lực cho ta quả ngọt. Người có tinh thần nỗ lực còn tao được niềm tin yêu, quý trọng của mọi người. Người có tinh thần nỗ lực còn mang đến nhiều cống hiến cho tập thể, cho xã hội. Có biết bao tấm gương về sự nỗ lực như thầy giáo Nguyễn Ngọc Kí kiên trì tập viết bằng chân, anh Nguyễn Sơn Lâm bị ảnh hưởng chất độc da cam vẫn thi đỗ hai trường đại học và chinh phục đỉnh Phan- xi- păng bằng nạng gỗ.. Trong hành trình cuộc sống, những điều tốt đẹp chỉ đến với những ai biết kiên trì, biết nỗ lực và dũng cảm đương đầu với thử thách. Không phải kết quả, chính sự nỗ lực mới là thắng lợi vinh quang nhất. Không có nỗ lực, ta không thể đạt được điều gì to lớn, suốt đời chỉ là kẻ vô dụng, sống được tới đâu, hay tới đó mà thôi.