Con cá dung thông Tác giả: Thiền sư Thích Nhất Hạnh Ông sinh ngày 11-10-1926 tại xã Thành Trung, huyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế, thế danh Nguyễn Xuân Bảo, xuất gia năm 16 tuổi, thuộc thế hệ thứ 42 của tông Lâm Tế và thế hệ thứ tám của phái Liễu Quán. Là một thiền sư tuy nhiên Thích Nhất Hạnh có một bộ sưu tầm đồ sộ về văn chương và thơ ca mang tính triết lí không răn đe mà vô cùng nhẹ nhàng, tha thiết. Một tác gia lớn của văn hóa Việt Nam đã hiện diện trong đời sống tinh thần hơn bảy thập niên với những tác phẩm để đời như "Nẻo về của Ý", "Việt Nam Phật giáo sử luận", "Đường xưa mây trắng".. Sư thầy đã ghi lại một dấu ấn rất lớn không chỉ trong những trái tim của tín đồ Phật giáo mà còn trong tiềm thức những con người yêu văn thơ. "Con cá dung thông" tựa tản văn nhẹ nhàng phác họa lại viễn cảnh chân thực của cuộc sống hiện tại. Khi kẻ mạnh đứng trên kẻ yếu, sự đấu tranh của người dưới với người trên. Và rồi sau tất cả, bài thơ được nâng cao hơn để đi đến kết luận cuối cùng-thứ còn quan trọng hơn là "cuộc chiến không hồi kết". Về đạo lí luân hồi, về sự tương quan giữa cái chết và sự sống, "Con cá dung thông" là tiếng nói của một đời sống không chấp nhặt, biết đời là vô thường nên sống sao để đừng mang hận thù, oán trách những điều làm mình thương tâm. *Bài thơ: Em là ngư dân trên biển sâu kéo lưới Nước da em thơm mùi biển mặn Những bắp thịt em cuộn tròn dưới nắng Tôi là con cá thu vẩy vi lấp lánh Giãy giụa tuyệt vọng cùng với hàng ngàn con cá khác Trong lòng lưới em căng Tôi nằm hấp hối trên khoang thuyền Em phải bắt tôi vì sự sống của em. Em cũng là một người thiếu phụ Ở ngoài chợ xách giỏ đứng nhìn Tôi đã chết rồi nhưng mắt tôi chưa nhắm Thịt tôi còn thơm lắm Mang tôi vẫn còn đỏ hồng. Em mua tôi về chặt tôi ra làm nhiều mảnh Bỏ vô nồi Bữa cơm chiều ấm áp mùa đông. Có tôi, em và các con em có mâm cơm nóng Dưới mái tranh mọi người ấm bụng Còn ai nhận được ra tôi nữa Khi sắc-không ẩn hiện xoay vòng. Một trăm ngàn kiếp làm thân con cá biển cá sông Tôi đã vào ra bơi lội thong dong Nhà cửa không gian có khi đẹp hơn là bích ngọc Thế giới của tôi có đủ màu xanh, màu đỏ, màu hồng. Và tôi đã học thuộc lòng Bài học bỉ-thử dung thông Để mỗi khi sa vào lưới Được chết thong dong Không hận thù, không tuyệt vọng Bởi vì tôi biết sự sống làm bằng sự chết Cái có làm bằng cái không Mọi loài tương tức Tôi và em dung thông.
