[Thùy Minh]

ĐỀ ĐỌC HIỂU THỂ LOẠI THẦN THOẠI, SỬ THI - ĐỀ 1

[COLOR=rgb(0, 0, 102) ]Đọc hiểu: Điều ước của vua Mi-đát - Truyện thần thoại[/COLOR]

[COLOR=rgb(0, 102, 51) ]

[/COLOR]​

Xem thêm: Bộ Đề Đọc Hiểu: Thơ Đường Luật - Ngữ Văn 10, Cánh Diều - Ngữ Liệu Ngoài SGK

Đọc văn bản sau:

Có lần thần Đi-ô-ni-dốt hiện ra, cho vua Mi-đát được ước một điều. Mi-đát vốn tham lam nên nói ngay:

- Xin Thần cho mọi vật tôi chạm đến đều hóa thành vàng!

Thần Đi-ô-ni-dốt mỉm cười ưng thuận.

Vua Mi-đát thử bẻ một cành sồi, cành đó liền biến thành vàng. Vua ngắt một quả táo, quả táo cũng thành vàng nốt. Tưởng không có ai trên đời sung sướng hơn thế nữa!

Bọn đầy tớ dọn thức ăn cho Mi-đát. Nhà vua sung sướng ngồi vào bàn. Và lúc đó ông mới biết mình đã xin một điều ước khủng khiếp. Các thức ăn, thức uống khi vua chạm tay vào đều biến thành vàng. Mi-đát bụng đói cồn cào, chịu không nổi, liền chắp tay cầu khẩn:

- Xin Thần tha tội cho tôi! Xin Người lấy lại điều ước để cho tôi được sống!

Thần Đi-ô-ni-dốt liền hiện ra và phán:

- Nhà ngươi hãy đến sông Pác-tôn, nhúng mình vào dòng nước, phép màu sẽ biến mất và nhà người sẽ rửa sạch được lòng tham.

Mi-đát làm theo lời dạy của thần, quả nhiên thoát khỏi cái quà tặng mà trước đây ông hằng mong ước. Lúc ấy, nhà vua mới hiểu rằng hạnh phúc không thể xây dựng bằng ước muốn tham lam.

(Theo Thần thoại Hi Lạp, Nhữ Thành dịch)

Trả lời các câu hỏi:

(Chọn 1 đáp án đúng từ câu 1 - câu 8)

Câu 1. Nhân vật chính trong văn bản trên là ai?

A. Thần Đi-ô-ni-dốt

B. Vua Mi-đát

C. Bọn đầy tớ

D. Dòng sông Pác-tôn

Câu 2. Chi tiết thần kì trong truyện là chi tiết nào?

A. Cành sồi biến thành vàng; quả táo biến thành vàng

B. Thức ăn, thức uống biến thành vàng

C. Dòng nước sông Pác-tôn

D. Cả A, B, C

Câu 3. Bài học mà nhà vua Mi-đát hiểu ra là gì?

A. Hạnh phúc không thể xây dựng bằng ước muốn tham lam;

B. Không nên ước những điều ngu ngốc;

C. Trước khi ước điều gì cần phải suy nghĩ chín chắn;

D. Không gì quý giá bằng miếng ăn.

Câu 4. Chủ đề của văn bản trên là gì?

A. Ngưỡng mộ sự màu nhiệm của điều ước;

B. Tôn vinh trí tuệ của thần Đi-ô-ni-dốt;

C. Trân trọng khát vọng giàu sang của con người;

D. Phê phán những ước muốn tham lam của con người.

Câu 5. Tác dụng của những chi tiết thần kì là gì?

A. Thúc đẩy sự phát triển của cốt truyện; tạo nên sự li kì hấp dẫn cho câu chuyện;

B. Làm cho câu chuyện trở nên hàm súc;

C. Tăng thêm chất trữ tình cho câu chuyện;

D. Giúp cho câu chuyện mang màu sắc, không khí cổ xưa.

Câu 6. Đâu là lời người kể chuyện?

A. Xin Thần cho mọi vật tôi chạm đến đều hóa thành vàng!

B. Xin Thần tha tội cho tôi! Xin Người lấy lại điều ước để cho tôi được sống!

C. Có lần thần Đi-ô-ni-dốt hiện ra, cho vua Mi-đát được ước một điều.

D. Nhà ngươi hãy đến sông Pác-tôn, nhúng mình vào dòng nước, phép màu sẽ biến mất và nhà người sẽ rửa sạch được lòng tham.

Câu 7. Nhân vật vua Mi-đát trong câu chuyện trên là người như thế nào?

A. Nhu nhược, bù nhìn;

B. Tham lam, ngu ngốc;

C. Khôn ngoan, tư lợi;

D. Xảo trá, gian tham.

Câu 8. Điểm khác biệt cơ bản về phương diện nhân vật giữa văn bản trên với văn bản Hê-ra-clét đi tìm táo vàng là gì?

A. Kiểu nhân vật trong văn bản trên là kiểu nhân vật độc ác, còn trong văn bản Hê-ra-clét đi tìm táo vàng là kiểu nhân vật lương thiện;

B. Kiểu nhân vật trong văn bản trên là kiểu nhân vật người thường, còn trong văn bản Hê-ra-clét đi tìm táo vàng là kiểu nhân vật thần linh;

C. Kiểu nhân vật trong văn bản trên là kiểu nhân vật tham lam, còn trong văn bản Hê-ra-clét đi tìm táo vàng là kiểu nhân vật anh hùng sức khỏe phi thường, trí tuệ vượt trội;

D. Cả A, B, C

Câu 9.

Chi tiết, hình ảnh nào của văn bản trên khiến em thích thú? Vì sao?

Câu 10. Em có đồng tình với quan điểm: hạnh phúc không thể xây dựng bằng ước muốn tham lam không? Bày tỏ quan điểm của mình bằng đoạn văn khoảng 150 chữ.

Gợi ý đọc hiểu:​

Câu 1. B – Vua Mi-đát là nhân vật chính, nhân vật gửi gắm ý nghĩa tư tưởng của truyện.

Câu 2. D - Sự vật thần kì là những sự vật có phép màu, có thể biến hóa, tất cả các sự vật trong đáp án A, B, C đều là sự vật thần kì.

Câu 3. A - Hạnh phúc không thể xây dựng bằng ước muốn tham lam – bài học này chính là suy nghĩ của Mi-đát sau khi điều ước mang đến nhiều phiền toái.

Câu 4. D - Phê phán những ước muốn tham lam của con người, cụ thể là ước muốn có thật nhiều vàng của vua Mi-đát.

Câu 5. A - Thúc đẩy sự phát triển của cốt truyện; tạo nên sự li kì hấp dẫn cho câu chuyện; đây chính là "sức mạnh" của các chi tiết thần kì, chi tiết thần kì còn thể hiện trí tưởng trượng kì diệu của người cổ đại.

Câu 6. C - vì những lời còn lại là lời của nhân vật

Câu 7. B - vì những tính cách còn lại trong A, C, D không phải là tính cách của vua Mi-đát được tập trug khắc họa.

Câu 8. C - vì Mi-đát không phải kiểu nhân vật độc ác (A), Hê-ra-clet cũng không phải nhân vật thần linh (B)

Câu 9. HS trình bày quan điểm cá nhân. Ví dụ:

- Nêu chi tiết: "Các thức ăn, thức uống khi vua chạm tay vào đều biến thành vàng".

- Lí giải: Chi tiết trên khiến em thích thú vì nó tạo bất ngờ cho người đọc; mọi việc đang rất thuận lợi theo mong muốn của nhà vua thì bỗng chốc điều kì diệu trở thành thảm họa khi nhà vua ngồi vào bàn ăn. Đúng là trong hoàn cảnh trớ trêu ấy của nhà vua, vàng bạc không thể giúp ích được gì; vàng bạc không phải là quý nhất và không thể mang đến hạnh phúc. Đó là chi tiết đã giúp cho nhà vua ngộ ra một bài học nhớ đời.

Câu 10. Nếu bạn chưa có tài khoản, hãy đăng kí miễn phí tại đây để đọc tiếp nha: LINK

[HIDE-THANKS]Hạnh phúc không thể xây dựng bằng ước muốn tham lam. Đó là bài học dành cho vua Mi-đát trong câu chuyện trên, cũng là bài học cho tất cả chúng ta. Vì một lẽ đơn giản: Hạnh phúc là phạm trù tinh thần, vàng bạc là phạm trù vật chất. Dù cuộc sống tinh thần của con người có được một phần nhờ vào sự đầy đủ của vật chất nhưng tham lam vô độ chỉ khiến con người rơi vào bi kịch. Lúc nào cũng chỉ lo làm đầy túi tham của mình, phải tìm mọi cách, mọi thủ đoạn để giàu có, chẳng phải "căng thẳng" lắm sao? Tâm hồn làm sao thanh thản, cuộc sống làm sao an yên khi luôn nghĩ đến việc vơ vét, nhận hối lộ, biển thủ công quỹ.. cho mình thêm giàu có lên mãi? Đó là chưa kể đến việc phải chịu sự trừng phạt của pháp luật khi vướng vào vòng lao lí. Ước muốn cao đẹp, sống hết mình vì đam mê chính đáng mới đem lại hạnh phúc, tham lam vô độ sao có được hạnh phúc đây?[/HIDE-THANKS]

Xem tiếp bên dưới..

 

[Thùy Minh]

ĐỀ ĐỌC HIỂU THỂ LOẠI THẦN THOẠI, SỬ THI - ĐỀ 2

Đọc hiểu: Dọn chuồng bò của Augias - Thần thoại Hy Lạp​

Đọc văn bản sau, thực hiện các yêu cầu bên dưới:

(1) Theo lệnh Eurysthée, Héraclès lại tiếp tục dấn thân vào thử thách. Lần này Eurysthée giao cho chàng một nhiệm vụ không có gì là nguy hiểm nhưng chẳng kém phần nặng nề. Hắn vẫn cứ tưởng rằng Héraclès thể nào cũng có lúc phải bó tay trước những công việc hắn giao. Đó là việc quét dọn sạch sẽ chuồng bò của Augias. Augias là vị vua xứ Élis ở đất Péloponnèse, con của thần Mặt trời-Hélios. Ông được thừa hưởng của vua cha một gia tài khá phong phú, nhất là đàn gia súc thì nhiều và quý không biết ngần nào, thôi thì đủ giống, đủ loại, con nào cũng mập mạp, mượt mà trông thật thích mắt. Không biết bây giờ trên đất Hy Lạp còn có ai là người nuôi nhiều súc vật đến thế không, chứ như số gia súc Augias có thì vào bậc nhất rồi. Có người nói Augias có tới ba nghìn bò, ngựa, dê, cừu. Trong đàn súc vật hằng hà sa số đó đặc biệt có ba trăm con bò đực lông trắng như tuyết, hai trăm con bò có bộ chân đỏ thẫm như những tấm thảm mầu huyết dụ ở thành Sidon, mười hai con bò đực trắng muốt như những con thiên nga chuyên dành riêng để làm lễ hiến tế dâng thần Hélios. Riêng có một con là khác biệt hơn cả. Nó đẹp và dịu hiền kỳ lạ, toàn thân lúc nào cũng tỏa ra những tia sáng ngời ngợi như ngôi sao. Chuồng bò của Augias nuôi những con vật quý giá như thế, đúng là nhất không còn bàn cãi gì được.

(2) Nhưng nếu kể về bẩn thì chuồng bò Augias cũng dứt khoát xếp hàng đầu. Augias lười nhác chẳng trông nom gì đến công việc chăn nuôi để đến nỗi phân của súc vật chồng chất, ứ đọng lại tầng tầng lớp lớp trong chuồng, tràn cả ra cánh đồng màu mỡ. Có người bảo, đã ba chục năm trời chuồng bò không được quét dọn. Đất đai vì thế, quá thừa ứ phân bón đến nỗi chẳng sinh sôi cho con người những cánh đồng lúa mì đẫy hạt chắc bông.. Quét dọn sạch chuồng gia súc của Augias là một công việc chẳng ai dám nghĩ đến cả vì nó bẩn quá, phân tràn ra ngập ngụa khắp nơi, sức lực người thường không một ai có thể làm nổi. Nhưng Héraclès dám đảm nhận cái công việc nặng nề ghê gớm đó. Chàng giao hẹn với Augias nếu như chỉ trong một ngày chàng quét dọn sạch bong các ngăn chuồng thì nhà vua phải trả công cho chàng một phần mười số gia súc. Augias ưng thuận. Hắn nghĩ rằng Héraclès dầu có tài giỏi khỏe mạnh đến mấy cũng không thể nào trong một ngày làm xong được. Nhưng Héraclès đâu có phải người thường: Chàng nắn lại hai dòng sông Alphée và Pénée lái cho nước chảy về chuồng bò, sau đó chàng dời hai bức tường ở hai đầu chuồng bò để cho nước của hai con sông ào ạt chảy qua, xối chảy thẳng vào. Công việc làm chưa đến một ngày. Nước ở hai dòng sông chảy về cuốn sạch băng tất cả những đống phân lưu cữu từ hàng bao năm. Chuồng gia súc trong chốc lát sáng sủa, tinh tươm khiến ai trông thấy cũng vui mừng và cảm phục tài năng của người dũng sĩ.

(Trích Thần thoại Hy Lạp)​

Chọn phương án trả lời đúng cho mỗi câu hỏi (từ câu 1 đến câu 5) :

Câu 1. Nhân vật chính trong văn bản trên là:

A. Eurysthée; B. Héraclès; C. Augias; D. Hélios;

Câu 2. Sự việc được kể trong văn bản trên là:

A. Héraclès dọn sạch chuồng bò của Augias;

B. Augias lười nhác chẳng trông nom gì đến công việc chăn nuôi bò;

C. Augias ăn quỵt không trả công cho Héraclès;

D. Héraclès trừng phạt Augias vì thaatss hứa với chàng.

Câu 3. Nguyên nhân chính khiến Héraclès có thể thực hiện được nhiệm vụ dọn sạch chuồng bò của Augias?

A. Vì Héraclès có tinh thần bất khuất, không sợ công việc nặng nề;

B. Vì đây là công việc nhẹ nhàng hơn nhiều so với những thử thách mà chàng đã trải qua;

C. Vì chàng có sức mạnh và trí tuệ;

D. Vì chàng có niềm tin và ý chí.

Câu 4. Dọn sạch chuồng bò của Augias ngày nay là một điển tích trong văn học thế giới. Theo em, ý nghĩa của điển tích này là gì?

A. Ca ngợi sức mạnh, trí tuệ con người có thể làm nên những điều phi thường;

B. Phê phán sự lười biếng, bẩn thỉu của con người;

C. Chỉ một tình trạng trì trệ, hỗn độn, cần phải, hoặc đã được thanh toán xóa bỏ để đem lại sự trong sạch, trật tự, ổn định, tiến bộ;

D. Thể hiện ý nghĩa: Ngay cả khi làm một công việc bình thường cũng cần phải suy nghĩ, tính toán để công việc diễn ra hoàn hảo nhất.

Câu 5. Đặc điểm của thần thoại thể hiện trong văn bản trên là:

A. Kể về chiến công của người anh hùng có sức mạnh, năng lực phi thường;

B. Sự xuất hiện của các nhân vật kì ảo;

C. Kể về nguồn gốc của thế giới tự nhiên;

D. Sử dụng mô típ nhân vật chính thực hiện nhiệm vụ gian khổ nhưng vẫn vượt qua.

Câu 6. Em hãy khái quát ngắn gọn nội dung đoạn (1) và đoạn (2).

Câu 7. Những chi tiết "phân của súc vật chồng chất, ứ đọng lại tầng tầng lớp lớp trong chuồng, tràn cả ra cánh đồng màu mỡ. Có người bảo, đã ba chục năm trời chuồng bò không được quét dọn. Đất đai vì thế, quá thừa ứ phân bón đến nỗi chẳng sinh sôi cho con người những cánh đồng lúa mì đẫy hạt chắc bông.. Quét dọn sạch chuồng gia súc của Augias là một công việc chẳng ai dám nghĩ đến cả vì nó bẩn quá, phân tràn ra ngập ngụa khắp nơi, sức lực người thường không một ai có thể làm nổi." nhấn mạnh điều gì trong thử thách của Héraclès?

Câu 8. Nêu cảm nhận của em về vẻ đẹp của nhân vật Héraclès trong văn bản trên.

Câu 9. Chi tiết nào trong văn bản khiến em thích thú, vì sao?

Câu 10. Héraclès đã làm được việc mà Augias nghĩ rằng Héraclès dầu có tài giỏi khỏe mạnh đến mấy cũng không thể nào trong một ngày làm xong được. Từ chi tiết này, em hãy trình bày suy nghĩ của mình về ý nghĩa của việc khám phá khả năng tiềm ẩn của bản thân.

(Hoặc: Ý nghĩa của sự sáng tạo; sức mạnh trí tuệ của con người)

Gợi ý đọc hiểu đề 2:​

Câu 1. B

Câu 2. A

Câu 3. C

Câu 4. C

Câu 5. A

Câu 6. Nội dung đoạn (1) : Giới thiệu chuồng bò của Augias và nhiệm vụ khó khăn của Héraclès;

Nội dung đoạn (2) : Héraclès thực hiện thành công thử thách bằng sức mạnh và trí tuệ của mình.

Câu 7. Những chi tiết "phân của súc vật chồng chất, ứ đọng lại tầng tầng lớp lớp trong chuồng, tràn cả ra cánh đồng màu mỡ. Có người bảo, đã ba chục năm trời chuồng bò không được quét dọn. Đất đai vì thế, quá thừa ứ phân bón đến nỗi chẳng sinh sôi cho con người những cánh đồng lúa mì đẫy hạt chắc bông.. Quét dọn sạch chuồng gia súc của Augias là một công việc chẳng ai dám nghĩ đến cả vì nó bẩn quá, phân tràn ra ngập ngụa khắp nơi, sức lực người thường không một ai có thể làm nổi." nhấn mạnh mức độ khó khăn, bất khả thi trong thử thách của Héraclès. Từ đó góp phần tô đậm chiến công vẻ vang của người anh hùng.

Câu 8. Cảm nhận của em về vẻ đẹp của nhân vật Héraclès trong văn bản trên:

- Héraclès là người có tinh thần bất khuất: Dũng cảm, tự tin đối mặt với thử thách khó khăn.

- Héraclès là người có trí tuệ thông minh: Chàng không dùng sức để dọn mà dùng mưu: Nắn sông cho dòng nước xối rửa chuồng bò;

- Héraclès là người có sức khỏe phi thường: Người có sức khỏe mởi có thể nắn được hai dòng sông, dời được hai bức tường..

Câu 9. Chi tiết trong văn bản khiến em thích thú: HS tự do trình bày, gợi ý:

- Nêu chi tiết: Héraclès nắn sông, dời tường

- Lí giải: Chi tiết này gây nên sự bất ngờ cho người đọc, bởi thử thách của Héraclès vô cùng khó khăn, nhưng chàng vẫn nghĩ ra những cách khác thường để thực hiện. Không ai có thể tin chàng có thể làm được việc này, vậy mà chàng vẫn hoàn thành bằng trí tuệ và sức mạnh phi thường. Người đọc có lẽ rất mong chờ cách xử lí tình huống ngặt nghèo của Héraclès, dõi theo xem chàng sẽ làm thế nào. Và chi tiết trên đã thỏa mãn sự mong chờ của người đọc.

Câu 10. Ý nghĩa của việc khám phá khả năng tiềm ẩn của bản thân

- Giải thích: Khám phá khả năng tiềm ẩn của bản thân là nhận thấy khả năng đặc biệt của bản thân, trân trọng và thể hiện nó một cách hiệu quả.

- Phân tích ý nghĩa:

+ khám phá khả năng tiềm ẩn của bản thân giúp ta nhận diện được điểm mạnh của chính mình; trân trọng, phát huy những điểm mạnh ấy;

+ khám phá khả năng tiềm ẩn của bản thân giúp ta có sự tự tin trong cuộc sống;

+ khám phá khả năng tiềm ẩn của bản thân giúp ta vượt qua vùng an toàn, vượt qua giới hạn của chính mình và làm được nhứng việc tưởng chừng như không thể;

+ khám phá khả năng tiềm ẩn của bản thân giúp ta có được thành công lớn lao, giúp tạo nên giá trị bản thân, tạo niềm vui trong cuộc sống..

- Chứng minh: Lấy dẫn chứng trong thực tế (VD: Quốc Cơ, Quốc Nghiệp)

- Bàn luận: Khám phá khả năng tiềm ẩn của bản thân mang lại nhiều điều tốt đẹp cho cuộc sống mỗi người, chúng ta cần nhận diện khả năng của chính mình và phát huy nó một cách tốt nhất để cuộc sống có ý nghĩa. Phê phán những người chỉ biết quanh quẩn trong vòng an toàn chật hẹp..

Xem tiếp bên dưới

 

[Thùy Minh]

ĐỀ ĐỌC HIỂU THỂ LOẠI THẦN THOẠI, SỬ THI - ĐỀ 3

Đọc văn bản sau, trả lời các câu hỏi bên dưới:

(Tóm tắt: Uylix cùng bạn bè dạt vào đảo của những tên khổng lồ, bị tên khổng lồ Pôliphem bắt giữ trong hang. Mỗi bữa, hắn lại tóm hai người bạn của Uylix ăn thịt).

Trong hang chỉ còn lại Uylix và mấy anh em. Làm gì để thoát khỏi tai họa đang lơ lửng trên đầu mọi người? Chẳng nhẽ cứ ngồi bó gối ở đây để tên Pôliphem thịt hết dần người này đến người khác? Uylix tìm cách trả thù và vượt khỏi hang. Chàng cầu xin sự giúp đỡ của nữ thần Atêna. Và nữ thần đã khơi lên trong trái tim chàng một ý đồ táo bạo. Ở trong hang của Pôliphem có một cây gỗ dài và khá to. Đó là một thân cây ôliu dựng ở cạnh chuồng cừu. Pôliphem đã đẵn nó khi còn tươi mang về chờ cho khô sẽ dùng. Cây gỗ dài khá to tưởng chừng như cột buồm của một chiếc thuyền lớn hai chục tay chèo. Uylix liền bảo anh em đứng dậy và làm theo lệnh của mình. Chàng chặt một đoạn của thân cây giao cho anh em róc hết vỏ. Tiếp đó chàng đẽo nhọn một đầu rồi bảo anh em vùi cây vào bếp lửa cho khô nhựa săn gỗ. Xong việc phải dấu cây gỗ nhọn cho thật kín đáo dưới những lớp phân cừu dày phủ khắp nền hang. Cuối cùng, Uylix rút thăm trong số tám bạn đồng hành còn lại để lấy bốn người. Bốn người với Uylix là năm làm một việc vô cùng táo bạo và đầy nguy hiểm: Lao cây gỗ vót nhọn vào con mắt độc nhất của Pôliphem.

Chiều xuống, ánh sáng nhạt dần tên Pôliphem trở về hang với đàn cừu, đàn dê đông đúc béo mập của hắn. Hắn chặn cửa hang lại với tảng đá to lớn phải đến hàng trăm người mới chuyển nổi. Hắn lại ngồi vắt sữa. Xong việc, hắn lại xộc đến bắt hai người bạn đồng hành của Uylix quật chết, nấu bữa ăn chiều. Thế là mười hai anh em thủy thủ đi cùng với Uylix nay chỉ còn có sáu.

Nhằm vào lúc Pôliphem vừa ăn xong, Uylix róc ra một bát rượu nho đen thẫm dâng lên mời tên khổng lồ man rợ. Chàng nói với hắn như sau:

- Hỡi ngài Pôliphem thuộc dòng giống Xiclôp! Ngài đã xơi bữa cơm chiều với món thịt người rồi, bây giờ chúng tôi xin trân trọng mời ngài nếm thử thứ rượu nho này để ngài biết rượu chúng tôi ngon đến mức nào. Tôi mời ngài uống thử thứ rượu tuyệt diệu này với lòng mong muốn, ngài sẽ rộng lượng thương cho số phận chúng tôi và cho phép chúng tôi được trở về quê hương gia đình.. Quả thật sự tàn ác của ngài thật là man rợ và khủng khiếp. Loài người sẽ không một ai dám bén mảng đến xứ sở này để thăm hỏi ngài nữa?

[...]

Pôliphem đón lấy bát rượu uống một hơi sạch, rồi một tay đưa lên quệt ngang miệng, một tay chìa bát cho Uylix nói:

- Ôi chà.. chà! Rượu thế mới là rượu! Nhà ngươi vui lòng cho ta bát nữa đi. À mà người tên là gì nhỉ, nói ngay cho ta biết đi. Ta sẽ tặng ngươi một đặc ân để tỏ lòng hiếu khách. Người Xiclôp chúng ta cũng đã biết đến rượu, nhưng rượu của nhà ngươi thật tuyệt diệu. Uylix lại rót cho Pôliphem bát nữa. Cũng như lần trước Pôliphem nốc cạn và ngu ngốc thay, ba lần Uylix rót rượu thì cả ba lần Pôliphem đều uống một hơi hết sạch. Hắn đã bắt đầu thấm rượu rồi. Bấy giờ Uylix mới cất tiếng trả lời câu hỏi của hắn lúc nãy.

- Hỡi ngài Pôliphem to lớn, vừa rồi ngài tỏ ý muốn biết tên tuổi quang vinh của tôi, vậy tôi xin phép được xưng danh. Nhưng về phần ngài, dù sao ngài cũng nên ban cho tôi một tặng vật để tỏ lòng hiếu khách như ngài vừa mới nhắc chứ! Tôi chắc ngài sẽ không quên.. Tên tôi là: "Chẳng Có Ai". Cha mẹ tôi và anh em bạn hữu của tôi đều gọi tôi là thằng "Chẳng Có Ai". Uylix nói xong, Pôliphem đáp lại bằng một giọng lạnh lùng, tàn nhẫn:

- Này.. Này.. "Chẳng Có Ai" nghe đây. Ta sẽ ăn thịt nhà ngươi cuối cùng sau khi các bạn ngươi không còn đứa nào để thịt nữa. Đó là tặng phẩm của ta để tỏ lòng mến khách!

Nói xong hắn lảo đảo chuyện choạng rồi nằm vật xuống đất, mặt tái đi, mắt đờ ra. Bỗng hắn ngóc đầu dậy, ợ ợ mấy tiếng rồi nôn thốc, nôn tháo rượu, thịt người vung vãi lênh láng khắp cả trên nền hang. Pôliphem đã say quá. Nôn được một cái nhẹ cả người, hắn lăn ra ngủ, ngủ như chết.

Uylix lập tức cùng anh em vùi chiếc cọc nhọn vào bếp lửa khi chiếc cọc nhọn đã bốc cháy đỏ rực, Uylix lôi nó ra và chàng cùng với anh em khiêng nó đến bên gã khổng lồ Pôliphem không một hiệu lệnh nhưng mọi người đều hành động nhịp nhàng và ăn khớp với nhau. Chiếc cọc được đung đưa hai nhịp để lấy đà. Đến nhịp thứ ba nó lao thẳng vào con mắt độc nhất của gã khổng lồ. Uylix cố dùng hết sức để xoáy chiếc cọc. Chiếc cọc nóng bỏng xoáy sâu vào con mắt độc nhất của Pôliphem. Máu vọt ra. Con ngươi và lông mi cháy gặp máu rít lên những tiếng xèo xèo như sắt nung trong lò rèn đem nhúng vào nước lạnh.

Pôliphem thét lên một tiếng khủng khiếp. Tiếng thét như sấm đập vào vách vang rền rĩ, vang vọng ra khắp xung quanh nghe rùng mình sởn gáy. Lập tức cả năm người chạy giạt vào một góc hang. Pôliphem rút chiếc cọc nóng bỏng đẫm máu ra khỏi tròng mắt lẳng mạnh đi. Hắn loạng choạng đứng dậy, gào thét, gọi tên những gã Xiclôp ở hang lân cận. Nghe tiếng gọi, các gã khổng lồ thuộc dòng giống Xiclôp vội chạy đến đứng xa xa vây trước cửa hang, cất tiếng nói như sấm, hỏi:

- Này hỡi, Pôliphem! Làm sao đêm hôm khuya khoắt mà anh lại thét chúng ta kinh khủng như thế? Anh đã đánh thức chúng tôi dậy vì chuyện gì thế? Phải chăng có kẻ nào dùng mưu lừa anh hoặc dùng sức mạnh đánh anh để cướp đàn súc vật béo mập của anh?

Từ cuối hang, Pôliphem rên rỉ trả lời:

Các bạn ơi! Kẻ nào cưỡng bức tôi, cướp đàn súc vật của tôi ư? Không! Không phải đâu! "Chẳng Có Ai" dùng mưu hại tôi chứ không dùng sức mạnh cưỡng bức tôi.

Nghe Pôliphem nói, lũ khổng lồ ngu ngốc đứng ngoài cửa hang xôn xao bàn tán. Một tên nói to lên rằng:

- Hỡi ôi! Pôliphem! Nếu chẳng có ai dùng sức mạnh ám hại anh, không có ai dùng mưu lừa lọc anh thì chắc là anh bị mê hoảng hay mắc phải một bệnh gì đó rồi [...] Nói xong, bọn Xiclôp kéo nhau ra về. Uylix mừng thầm vì thấy cái tên bịa đặt và mưu kế của mình đã lừa được chúng.

Tên khổng lồ Pôliphem không ngớt miệng rên rỉ vì đau đớn. Hắn loạng choạng sờ sẫm đi ra cửa hang. Hắn nhấc tảng đá chắn cửa hang ra rồi ngồi chắn ngang lối ra vào. Hắn đưa tay rình đón bắt lũ người đã chọc mù con mắt độc nhất của hắn nếu như bọn chúng định thoát ra khỏi hang. Thấy vậy, Uylix suy tính chỉ còn cách thoát ra khỏi hang tốt nhất. Đó là: Lấy dây miên liễu buộc ba con cừu lại với nhau, buộc một người vào con cừu giữa, còn hai con kèm hai bên để che chở. Cứ thế ba con mang một người. Còn Uylix chọn một con cừu to lớn nhất nằm dưới bụng nó, tay bám chắc vào bộ lông dày của nó.

Công việc được tiến hành khẩn trương và lặng lẽ. Cho đến khi nàng Rạng Đông vừa xòe những ngón tay hồng xua bóng đen âm u của đêm tối, khi chim chóc ríu rít gọi nhau đi kiếm mồi thì tên Pôliphem thả đàn cừu đi ăn. Hắn ngồi ở cửa hang sờ nắn lưng từng con vật. Nhưng hắn có biết đâu, những con người mà hắn rình bắt lại nằm dưới bụng cừu. Con cừu mang Uylix ra sau cùng. Tên Pôliphem sờ nắn vuốt ve nó. Hắn lại còn than vãn ước gì chú cừu yêu quý mách bảo cho hắn biết cái thằng "Chẳng Có Ai" trốn ở đâu để bắt nó phải đền tội.

Nói chuyện với con cừu một hồi lâu, Pôliphem đẩy con vật ra khỏi hang. Để cho con vật đi khỏi hang một quãng xa, Uylix mới rời khỏi bụng cừu. Chàng cởi đây cho anh em. Thế là thoát nạn.

(Trích Ô - đi - xê - Sử thi Hy Lạp)

Câu 1. Đoạn trích trên kể lại sự việc gì?

A. Uylix cùng bạn bè dạt vào đảo của những tên khổng lồ, bị tên khổng lồ Pôliphem bắt giữ trong hang.

B. Uylix cùng bạn bè dùng mưu kế để thoát khỏi đảo của những tên khổng lồ độc ác.

C. Tên khổng lồ độc ác Pôliphem bắt giữ Uylix cùng bạn bè để ăn thịt họ.

D. Tên khổng lồ độc ác Pôliphem trả thù Uylix và những người bạn vì đã xâm phạm hang ở của hắn.

Câu 2. Để thoát khỏi hang tên khổng lồ độc ác Pôliphem, Uylix và những người bạn đã làm những việc gì?

A. Chuốc rượu cho hắn say.

B. Lấy cọc cây ô liu nung nóng, đâm vào mắt hắn.

C. Buộc mình vào bụng những con cừu để thoát ra ngoài.

D. Cả A, B, C.

Câu 3. Nhân vật người anh hùng Uylix được khắc họa với vẻ đẹp gì?

A. Vẻ đẹp của sự bình tĩnh, tự tin vào chính mình.

B. Vẻ đẹp của sức khỏe phi thường.

C. Vẻ đẹp của trí tuệ thông minh, sáng suốt.

D. Vẻ đẹp của tinh thần bất khuất quyết chiến đấu đến cùng để giành lại sự sống.

Câu 4. Yếu tố tưởng tượng kì ảo trong đoạn trích là yếu tố nào, tác dụng?

A. Nhân vật tên khổng lồ một mắt Pôliphem/ Nhằm nhấn mạnh thử thử thách đầy gian khổ mà Uylix phải đối mặt.

B. Bát rượu của Uylix/ Nhằm xoay chuyển tình tiết truyện.

C. Chi tiết đàn cừu mang Uylix cùng bạn bè chàng ra khỏi hang/ Nhằm thể hiện ý nghĩa: chính nghĩa sẽ được giúp đỡ, phù trợ.

D. Cả A, B, C.

Câu 5. Thông điệp của câu chuyện là gì?

A. Kẻ tàn ác cuối cùng sẽ bị trừng phạt.

B. Ca ngợi vẻ đẹp trí tuệ của con người: có sức mạnh trí tuệ, con người sẽ chiến thắng.

C. Đừng bỏ cuộc dù trong bất cứ hoàn cảnh nào.

D. Trong bất kì một cuộc chiến nào, sự tương trợ của đồng đội là yếu tố cốt lõi.

Câu 6. Chi tiết nào trong truyện khiến em thích thú, vì sao?

Câu 7. Theo em, người anh hùng Uylix được khắc họa trong văn bản trên chủ yếu ở phương diện sức mạnh hay trí tuệ? Điều đó được thể hiện như thế nào trong văn bản? Vẻ đẹp của Uylix trong truyện khiến em liên tưởng đến vẻ đẹp của nhân vật nào trong các thần thoại, sử thi đã học?

Câu 8. Từ văn bản trên và văn bản Hê-ra- Clét đi tìm táo vàng, em hãy so sánh để chỉ ra điểm giống và khác nhau giữa nhân vật sử thi và nhân vật thần thoại.

Câu 9. Viết một đoạn văn khoảng 7 - 10 dòng cảm nhận về vẻ đẹp của nhân vật Uylix.

Câu 10. Từ văn bản trên, hãy viết bài văn nghị luận bàn về sức mạnh trí tuệ của con người.

Gợi ý đọc hiểu đề 3:​

Câu 1. B

Câu 2. D

Câu 3. C

Câu 4. A

Câu 5. B

Câu 6.

- Nêu chi tiết. Ví dụ: Chi tiết Uylix xơ nói cho tên khổng lồ biết tên của mình là "Chẳng Có Ai"

- Lí giải: Chi tiết thể hiện sự thông minh, sáng suốt của Uylix. Chàng không nói tên thật mà đưa ra một cái tên có thể đánh lừa được những tên khổng lồ láng giềng khi chúng đến trợ giúp gã Pôliphem. Chi tiết này vừa đẩy câu chuyện đi đến tình tiết có lợi cho Uylix, giúp chàng chiến thắng, vừa khiến người đọc bất ngờ vì chàng Uylix quá thông minh.

Câu 7.

- Người anh hùng Uylix được khắc họa trong văn bản trên chủ yếu ở phương diện trí tuệ.

- Điều đó được thể hiện qua những chi tiết:

+ Uylix chuốc rượu cho hắn say, nói tên mình là "Chẳng Có Ai"

+ Lấy cọc cây ô liu nung nóng, đâm vào mắt hắn.

+ Buộc mình vào bụng những con cừu để thoát ra ngoài.

- Vẻ đẹp của Uylix trong truyện khiến em liên tưởng đến vẻ đẹp của nhân vật Hê-ra-clet trong các thần thoại Hy Lạp. Hê-ra-clet cũng thể hiện sự thông minh, nhanh trí của mình khi đấu trí với thần Át-lát.

Câu 8. Từ văn bản trên và văn bản Hê-ra-clét đi tìm táo vàng, ta thấy điểm giống và khác nhau giữa nhân vật sử thi và nhân vật thần thoại;

Giống: đều là những nhân vật có tài năng, trí tuệ, phẩm chất phi thường...

Khác:

+ Nhân vật thần thoại Hê-ra-clét là người anh hùng có sức khỏ phi thường, sánh tựa thần linh; nhân vật xuất hiện cùng nhiều chi tiết kì ảo, những chi tiết ấy trực tiếp tham gia vào quá trình chàng thực hiện thử thách.

+ Nhân vật sử thi Uylix là người anh hùng chủ yếu được khắc họa ở phương diện trí tuệ; nhân vật không có sức khỏe tựa thần linh, cùng không có năng lực đặc biệt như thần linh; yếu tố kì ảo không tham gia trực tiếp vào quá trình chàng thực hiện thử thách.

Câu 9. Viết một đoạn văn khoảng 7 - 10 dòng cảm nhận về vẻ đẹp của nhân vật Uylix:

(HS trình bày theo quan điểm cá nhân)

Câu 10. Bài văn nghị luận bàn về sức mạnh trí tuệ của con người:

MB: Giới thiệu vấn đề

TB:

- Giải thích: trí tuệ là gì?

- Phân tích:

+ Biểu hiện của trí tuệ;

+ Phân tích sức mạnh của trí tuệ: Giúp con người sáng tạo trong công việc, học tập; giúp con người vượt qua thử thách, hoàn thành những nhiệm vụ khó khăn; giúp con người có được thành công; giúp xã hội, đất nước phát triển từ những phát minh, những đóng góp từ trí tuệ...

- Chứng minh: trí tuệ của các nhà khoa học mang đến văn minh cho nhân loại.

- Bình luận: Sức mạnh trí tuệ là vô cùng vô tận, là giá trị củ con người, là nguyên khí của quốc gia...Nếu không có trí tuệ con người thì cuộc sống sẽ trì trệ, kém phát triển...

Người có trí tuệ đáng được tôn vinh, coi trọng. Tuy nhiên, trí tuệ phải đi cùng đạo đức, nhân phẩm, nếu không sẽ dẫn đến hậu quả khó lường...


KB: Khẳng định lại vấn đề.

 

[Thùy Minh]

ĐỀ ĐỌC HIỂU THỂ LOẠI THẦN THOẠI, SỬ THI - ĐỀ 4

​

Đọc đoạn trích sau, trả lời các câu hỏi bên dưới:

"Thần Mưa là vị thần hình rồng, thường bay xuống hạ giới hút nước biển, nước sông vào bụng rồi bay lên trời cao phun nước ra làm mưa cho thế gian có nước uống và cày cấy, cây cỏ trên mặt đất được tốt tươi. Thần Mưa thường theo lệnh Trời đi phân phát nước ở các nơi. Thần Mưa có tính hay quên, có vùng cả năm không đến, sinh ra hạn hán ở hạ giới, có vùng lại đến luôn, làm thành lụt lội. Do đó mà có lần ở hạ giới phải lên kiện trời vì Thần Mưa vắng mặt lâu ngày. Công việc phân phối nước cho khắp mặt đất rất nặng nề, một mình thần Mưa có khi không làm hết, nên có lần Trời mở một cuộc thi chọn các giống thủy tộc có tài trở thành rồng hút nước phun mưa giúp sức thần Mưa. Cuộc thi rồng đó Trời đã chọn lấy địa điểm ở cửa Vũ (Vũ Môn) thuộc Hà Tĩnh ngày nay. Do đó mà trong dân gian đã có câu hát về việc cá gáy hóa rồng. Mồng ba cá đi ăn thề, Mồng bốn cá về cá vượt Vũ Môn.

Khi trời đất mới sinh, thì chính Trời phải làm mưa cho dân sự làm ăn. Sau vì khó nhọc quá, Trời không làm lấy mưa nữa. Trời mới sai Rồng lấy nước phun xuống làm ra mưa. Nhưng vì số Rồng trên trời ít, không đủ làm mưa cho điều hòa khắp mọi nơi, Trời mới đặt ra một kỳ thi kén các vật lên làm Rồng gọi là thi Rồng. Khi chiếu Trời ban xuống dưới Thuỷ phủ, vua Thuỷ Tề loan báo cho các giống dưới nước ganh đua mà dự thi. Trời cắt một viên Ngự sử ra sát hạch. Hạch có ba kỳ, mỗi kỳ vượt qua một đợt sóng, con vật nào đủ sức đủ tài, vượt được cả ba đợt, thì mới lấy đỗ mà cho hóa Rồng. Trong một tháng trời, bao nhiêu loài Thủy tộc đến thi đều bị loại cả, vì không con nào vượt qua được cả ba đợt sóng. Sau có con cá rô nhẩy qua được một đợt thì bị rơi ngay, nên chỉ có một điểm. Có con tôm nhẩy qua được hai đợt, ruột, gan, vây, vẩy, râu, đuôi đã gần hóa Rồng, thì đến lượt thứ ba, đuối sức ngã bổ xuống lưng cong khoăm lại và chất thải lộn lên đầu. Hai con cùng phải trở lại yên nghiệp ở đồng như trước. Đến lượt cá chép vào thi, thì gió thổi ào ào, mây kéo đầy trời, chép vượt luôn một hồi qua ba đợt sống, vào lọt cửa Vũ Môn. Cá chép đỗ, vây đuôi, râu, sừng tự nhiên mọc đủ, dạng bộ oai nghi, cá chép hóa Rồng phun nước làm ra mưa.

(TríchThần Mưa, Quyển ba: Thần thoại (Việt Nam – Trung Hoa) , Tuyển tập văn chương nhi đồng, Doãn Quốc Sĩ, NXB Sáng Tạo, 1970, T. 32 – T. 33)​

Chọn 1 đáp án đúng từ câu 1 - câu 5:

Câu 1. Về phương diện thể loại, đoạn trích Thần Mưa giống đoạn trích nào đã học trong bài 1?

A. Hê-ra-clet đi tìm táo vàng;

B. Chiến thắng Mtao Mxây;

C. Thần trụ trời;

D. Ra-ma buộc tội.

Câu 2. Đoạn trích lí giải hiện tượng hạn hán hoặc lụt lội ở hạ giới là do:

A. Thần Mưa có tính hay quên, có vùng cả năm không đến, có vùng lại đến luôn...

B. Thần mưa làm theo lệnh của Trời - khi Trời muốn trừng phạt một vùng nào đó;

C. Thần Mưa không kiểm soát được lượng mưa mình làm ra;

D. Thần Mưa làm việc theo cảm tính, thích thì mưa nhiều, không thích thì mưa ít.

Câu 3. Theo đoạn trích, có cuộc thi vượt Vũ Môn là vì:

A. Vì công việc phun nước làm mưa rất nặng nhọc nên trời sai Rồng làm nhưng số lượng Rồng trên Trời lại ít;

B. Vì hạ giới lên kiện trời vì Thần Mưa vắng mặt lâu ngày;

C. Vì các loài thủy tộc xin trời mở cuộc thi để được hóa Rồng;

D. Vì có quá nhiều loài thủy tộc xin được hóa Rồng nên Trời mở cuộc thi để tuyển chọn.

Câu 4. Cuộc thi vượt Vũ Môn có liên quan đến thành ngữ, tục ngữ dân gian nào sau đây:

A. Rồng đến nhà Tôm

B. Cá chép hóa Rồng

C. Mưa tháng tư hư đất.

D. Nước mưa là cưa trời.

Câu 5. Ý nghĩa của cá chép vượt vũ môn hóa Rồng:

A. Thi cử là môi trường rèn luyện con người;

B. Nhân tài được chọn lọc qua các kì thi;

C. Muốn trở nên xuất sắc, phải vượt qua các đối thủ khác;

D. Muốn thành công, hãy nỗ lực, can đảm, quyết tâm vượt qua mọi khó khăn thử thách.

Câu 6. Theo đoạn trích, thần Mưa mang những đặc điểm gì của nhân vật thần thoại?

Câu 7. Cuộc thi vượt Vũ Môn được miêu tả là cuộc thi như thế nào? Theo em, cuộc thi vượt vũ môn của các loài thủy tộc có nét tương đồng với các cuộc thi chuyển cấp, thi đại học ngày nay không?

Câu 8. Không chỉ giải thích hiện tượng mưa, đoạn trích còn lí giải điều gì về đặc điểm giống loài của một số con vật?

Câu 9. Em có thể lí giải vì sao trong văn hóa dân gian, người Việt lại thích treo tranh cá chép, trưng bày tượng cá chép?

Câu 10. Dù chỉ là một chú cá nhỏ bé nhưng cá chép đã không nản lòng, quyết tâm vượt qua được Vũ Long Môn và hóa Rồng. Từ chi tiết này của truyện, em hãy viết đoạn văn nghị luận bàn về sức mạnh của tinh thần bất khuất.

Gợi ý đọc hiểu đề 4​

Câu 1. C

Câu 2. A

Câu 3. A

Câu 4. B

Câu 5. D

Câu 6. Theo đoạn trích, thần Mưa mang những đặc điểm của nhân vật thần thoại:

- Hình dáng khác thường: hình rồng;

- Hành động, năng lực khác thường, gắn với những chi tiết kì ảo: bay xuống hạ giới hút nước biển, nước sông vào bụng rồi bay lên trời cao phun nước ra làm mưa; là sự hóa thân của cá chép...

Câu 7. Cuộc thi vượt Vũ Môn được miêu tả là cuộc thi khó khăn, khốc liệt, đòi hỏi phải có năng lực và quyết tâm như cá chép mới có thể vượt qua;
Theo em, cuộc thi vượt vũ môn của các loài thủy tộc vẫn còn nhiều nét tương đồng với các cuộc thi chuyển cấp, thi đại học ngày nay: như mức độ khó khăn, chọn lọc và yêu cầu phải có năng lực, nỗ lực mới có thể đỗ đạt...

Câu 8. Không chỉ giải thích hiện tượng mưa, đoạn trích còn lí giải về đặc điểm giống loài của một số con vật: cá rô nhảy lên bờ khi mưa rào, tôm cong lưng và nội tạng ở trên đầu, cá chép có râu...

Câu 9. Trong văn hóa dân gian, người Việt lại thích treo tranh cá chép, trưng bày tượng cá chép vì nhiều ý nghĩa tốt đẹp:

- Cá chép vượt Vũ Môn tượng trưng cho sự khát vọng của con người luôn muốn vươn lên đến tầm cao mới, "viên ngọc quý" mà cá chép ngậm, tượng trưng cho lòng kiên trì, sự nhẫn nại và không ngại khó khăn, gian khổ của con người để đạt được thành công trong cuộc sống.

- Cá chép hóa rồng phun mưa cho mùa màng cây cối tươi tốt tượng trưng cho sự tốt đẹp, thịnh vượng...

Câu 10. Sức mạnh của tinh thần bất khuất:

Giới thiệu vấn đề;

Giải thích: tinh thần bất khuất là không chịu khuất phục trước khó khăn, thử thách;

Phân tích, bình luận:

- Có tinh thần bất khuất, con người sẽ không bị gục ngã, nản lòng trước khó khăn, thử thách, thậm chí thất bại;

- Tinh thần bất khuất giúp con người chinh phục được thử thách, có được thành công trong cuộc sống;

- Tinh thần bất khuất không chỉ có ý nghĩa với cá nhân mà còn với tập thể: giúp tập thể đoàn kết, vững mạnh, phát triển...;

- Dân tộc có tinh thần bất khuất sẽ luôn chiến thắng trong các cuộc chiến tranh vệ quốc...;

- Nếu không có tinh thần bất, con người dễ thỏa hiệp, buông xuôi, khó có được thành công...;

Dẫn chứng chứng minh: các chiến sĩ cách mạng như Võ Thị Sáu, Nguyễn văn Trỗi...

Kết thúc vấn đề.

 

[Thùy Minh]

ĐỀ ĐỌC HIỂU THỂ LOẠI THẦN THOẠI, SỬ THI - ĐỀ 5​

Đọc đoạn trích sau, trả lời các câu hỏi bên dưới:

​

Nữ thần Lúa là một cô gái xinh đẹp, dáng người ẻo lả và có tính hay hờn dỗi.

Nàng là con gái Ngọc Hoàng. Sau những trận lụt lội ghê gớm xảy ra, sinh linh cây cỏ đều bị diệt hết, trời bèn cho những người còn sống sót sinh con đẻ cái trên mặt đất và sai Nữ thần Lúa xuống trần gian, nuôi sống loài người.

Nữ thần làm phép cho những hạt giống gieo xuống đất nảy mầm, mọc thành cây, kết bông mẩy hạt. Lúa chín tự về nhà không cần gặt và không phải phơi phóng gì cả. Cần ăn, cứ ngắt bông bỏ vào nồi là lúa sẽ thành cơm.

Một hôm, cô con gái nhà kia đang bận việc. Sân chưa quét dọn, cửa kho cũng chưa mở, lúa ở ngoài đã ùn ùn kéo về. Cô gái cuống quít và đâm cáu. Sẵn tay đang cầm cái chổi, cô đập vào đầu bông lúa mà mắng:

– Người ta chưa dọn dẹp xong đã bò về. Gì mà hấp tấp thế.

Nữ thần Lúa đang dẫn các bông lúa vào sân, thấy sân, đường bẩn thỉu vương đầy rác rưởi đã bực trong lòng, lại bị phang một cán chổi vào đầu, tức lắm. Cả đám lúa đều thốt lên:

– Muốn mệt thì ta cho mệt luôn. Từ nay mang hái tre, liềm sắc ra cắt, chở ta về.

Từ đó, nữ thần Lúa dỗi, nhất định không cho lúa bò về nữa. Người trần gian phải xuống tận ruộng lấy từng bông. Thấy vất vả mệt nhọc quá, người ta mới chế ra liềm hái để cắt lúa cho nhanh. Và lúa cũng không tự biến thành cơm nữa, mà phải phơi phóng, xay giã cho ra gạo.

Sự hờn dỗi của nữ thần Lúa còn đôi khi cay nghiệt hơn nữa. Nữ thần vẫn giận sự phũ phàng của con người, nên nhiều lần đã cấm không cho các bông lúa nảy nở. Có kết hạt thì cũng chỉ là lúa lép mà thôi. Vì thế sau này mỗi lần gặt xong là người trần gian phải làm lễ cúng hồn Lúa, cũng là cúng thần Lúa. Có nơi không gọi như thế thì gọi là cúng cơm mới. Cúng hồn Lúa, cơm mới, do các gia đình tổ chức trong nhà mình.

Các làng, các bản cũng phải mở những ngày hội chung để cúng thần Lúa. Trong những ngày hội ấy, mở đầu cho các cuộc tế tự và trò vui, thường có một tiết mục hấp dẫn, gọi là "Rước bông lúa". Các trò Trám (Vĩnh Phú), trò Triêng (Thanh Hóa), trò thổi tù và cây Hồng (Nghệ An, Hà Tĩnh... đều có rước bông lúa như vậy).

(Nữ thần Lúa)​

Chọn 1 đáp án đúng nhất từ câu 1 - câu 5:

Câu 1. Nhân vật chính trong truyện là ai?

A. Nữ thần Lúa

B. Ông trời

C. Cô gái lười biếng

D. Người trần gian.

Câu 2. Chi tiết nào không phải là chi tiết kì ảo trong truyện?

A. Lúa chín tự về nhà không cần gặt và không phải phơi phóng gì cả. Cần ăn, cứ ngắt bông bỏ vào nồi là lúa sẽ thành cơm.

B. Nữ thần Lúa đang dẫn các bông lúa vào sân;

C. Cả đám lúa đều thốt lên:

– Muốn mệt thì ta cho mệt luôn. Từ nay mang hái tre, liềm sắc ra cắt, chở ta về.

D. Người trần gian phải xuống tận ruộng lấy từng bông. Thấy vất vả mệt nhọc quá, người ta mới chế ra liềm hái để cắt lúa cho nhanh.

Câu 3. Truyện giải thích sự xuất hiện của sự kiện văn hóa gì trong đời sống nhân dân?

A. Làm bánh trôi, bánh chay

B. Cúng cơm mới, cúng hồn Lúa

C. Làm bánh chưng, bánh giày ngày Tết

D. Cúng Thổ công, thần đất.

Câu 4. Chi tiết nào lí giải cho việc cây lúa phải qua nhiều công đoạn vất vả mới có được thóc gạo?

A. Cô con gái nhà kia đang bận việc. Sân chưa quét dọn, cửa kho cũng chưa mở, lúa ở ngoài đã ùn ùn kéo về.

B. Cô gái cuống quít và đâm cáu. Sẵn tay đang cầm cái chổi, cô đập vào đầu bông lúa mà mắng...

C. Nữ thần Lúa dỗi, nhất định không cho lúa bò về nữa.

D. Nữ thần Lúa nhiều lần đã cấm không cho các bông lúa nảy nở.

Câu 5. Truyện phản ánh nhận thức của con người thời xưa về:

A. Nguồn gốc cây lúa, nghề trồng lúa;

B. Nguồn gốc các lễ hội liên quan đến cây lúa;

C. Nguồn gốc nữ thần Lúa;

D. Nguyên nhân nỗi vất vả của người trồng lúa.

Câu 6. Nhân vật nữ thần Lúa trong câu chuyện trên mang những đặc điểm gì của nhân vật thần thoại? Truyện Nữ thần Lúa có nét tương đồng với truyện thần thoại nào đã học?

Câu 7. Phân tích trí tưởng tượng phong phú của người xưa được thể hiện trong truyện Nữ thần Lúa.

Câu 8. Phân tích tác dụng của những chi tiết hoang đường, tưởng tượng trong truyện.

Câu 9. Thần Mưa và thần Sét trong thần thoại Việt Nam được miêu tả:

"Thần Mưa là vị thần hình rồng, thường bay xuống hạ giới hút nước biển, nước sông vào bụng rồi bay lên trời cao phun nước ra làm mưa cho thế gian có nước uống và cày cấy, cây cỏ trên mặt đất được tốt tươi. Thần Mưa thường theo lệnh Trời đi phân phát nước ở các nơi. Thần Mưa có tính hay quên, có vùng cả năm không đến, sinh ra hạn hán ở hạ giới, có vùng lại đến luôn, làm thành lụt lội."

"Tính thần Sét rất nóng nẩy: Hễ Ngọc Hoàn sai là đi ngay, hễ thấy là đánh liền cho nên cũng có lúc làm cho người, vật chết oan. Vì thế mà thần Sét đã có lúc bị Ngọc Hoàng phạt vì đánh lầm giết hại kẻ vô tội."

Em hãy rút ra điểm tương đồng trong tính cách của thần Mưa, thần Sét và thần Lúa.

Câu 10. Viết đoạn văn cảm nhận về một chi tiết mà em thấy thích thú trong câu chuyện trên.

Gợi ý đọc hiểu đề 5
​

Câu 1. A
Câu 2. D
Câu 3. B
Câu 4. C
Câu 5. A (ý nghĩa chính)
Câu 6. Nhân vật nữ thần Lúa trong câu chuyện trên mang những đặc điểm của nhân vật thần thoại: nguồn gốc khác thường (là con gái Ngọc Hoàng); có phép màu - tạo ra cây lúa cho loài người; có khả năng khác thường: dẫn các bông lúa vào sân, không cho bông lúa nẩy nở...

Truyện Nữ thần Lúa có nét tương đồng với truyện thần thoại Thần trụ Trời.

Câu 7. Trí tưởng tượng phong phú của người xưa được thể hiện trong truyện Nữ thần Lúa:

- Những chi tiết kì ảo: Thần Lúa, bông lúa tự bò vào nhà, biết nói...

- Trí tưởng tượng phong phú của người xưa: Tưởng tượng ra nguồn gốc của cây lúa gắn với nữ thần Lúa. Nữ thần là nhân vật tưởng tượng, những sự việc liên quan đến nữ thần cũng là tưởng tượng: hóa phép cho các hạt giống nảy mầm, cho lúa bò vào nhà, tức giận không cho lúa tự về nữa... Những chi tiết đó nói lên trí tưởng tượng phong phú của người xưa, người xưa không chấp nhận "sự thật" là cây lúa là sản phẩm của quá trình tìm kiếm, lựa chọn lương thực trong cuộc sống con người mà đã kì diệu hóa nó lên, biến nó thành sản phẩm của một vị thần...

Câu 8. Tác dụng của những chi tiết hoang đường, tưởng tượng trong truyện:

- Giúp cho câu chuyện trở nên hấp dẫn, thú vị;

- Giúp người đọc hiểu hơn về trí tưởng tượng phong phú của tác giả dân gian.

Câu 9. Điểm tương đồng trong tính cách của thần Mưa, thần Sét và thần Lúa: tuy là thần nhưng các vị thần trên đều có những nét tính cách gần gũi với con người: đãng trí, nóng giận, dỗi hờn...

Câu 10. (HS tự viết)

 

[Thùy Minh]

ĐỀ ĐỌC HIỂU THỂ LOẠI THẦN THOẠI, SỬ THI - ĐỀ 6​
Đọc văn bản sau, trả lời các câu hỏi bên dưới:

Tích xưa theo thần thoại Nhật Bản, các vị thần ở trên cõi trời, có một khi cùng tranh nhau quyền bá chủ thế gian. Bất kỳ là vị nào, cũng đều cho mình là quyền lực trên hết tất cả Trời Đất. Các vị thần mới nhất định bầu ra một người làm trọng tài trong cuộc thi, coi ai được làm bá chủ. Vị trọng tài này có trí phán đoán và tính ngày đoán và tính ngay thẳng đặc biệt, lại cũng là người cao tuổi hơn hết.

Trong các vị thần, một vị bước ra và nói:

– Các ngài hãy xem đây, sẽ thấy rõ sức mạnh phi thường của tôi như thế nào.

Tức thời, một ánh chớp lạnh xạnh, liền theo đó, tiếng sấm nổ vang, làm rung động cả không trung, dường như cả thế gian đều rung rinh sắp đổ. Các vị thần đều tái mặt. Lúc bấy giờ, không còn một ai còn dám nghĩ rằng mình là người bất khả xâm phạm nữa.

Vị thần Bão Tố bước ra nói:

– Sức mạnh của tôi, còn ghê gớm hơn nữa. Hãy xem dưới kia, cánh đồng mênh mông, lặng lẽ..

Vừa dứt lời, bỗng mặt nước biển dâng lên. Ban đầu từ từ.. kế đó sóng nổi gió tung.. Nước càng dâng, gió càng lớn, sóng càng to.. cuồn cuộn ầm ầm.. Chỉ còn có một vùng nước mênh mông trắng xóa. Những ngọn núi cao, sóng đánh lấn riết, không còn thấy mặt. Sóng càng lúc càng cao, gió càng lúc càng lớn, hăm he chìm ngập đến cõi trời. Các vị thần thất sắc, cầu khẩn xin tha. Thần Bão tố vẫy tay một cái: Sóng lặng, gió êm, bấy giờ nước biển lao xao, sóng chạy lăn tăn trên bãi cát.

Các vị thần vừa tỉnh trí hoàn hồn, thì nghe có một giọng nói lanh lảnh cất lên:

– Sức mạnh không phải ở nơi sự phô trương của sức tàn bạo, vì nó chỉ có phá hoại mà không tạo lập. Sức mạnh ở cái khuất phục con người và giữ gìn họ ở trong khuất phục ấy bằng ý muốn của họ. Người ta cảm vì sự dịu dàng mà chịu khuất phục, chứ không phải vì bị khủng khiếp mà chịu khuất phục.

Dứt lời, vị thần Âm nhạc lấy ống tiêu thổi lên một hơi, nhẹ nhàng êm ái như thế nào mà hết thảy các vị thần mê mẩn tâm thần, như ngây, như dại. Tất cả đều như bị sức âm nhạc lôi cuốn vào giấc ngủ thôi miên.

Nhưng có một vị thần thái độ huyền bí, dường như thản nhiên bất động. Vị này không thấy sấm sét mà chói mắt. Sóng bủa, nước dâng cũng không khiến gương mặt trầm tĩnh của ông thay đổi. Mà tiếng nhạc du dương, thâm trầm, huyền ảo kia cũng không cảm động lòng ông chút nào cả.

Vị trọng tài day qua hỏi:

– Ngài có phải bị mù, điếc gì không?

– Không. Tôi thấy và tôi nghe.

– Tại sao Ngài không động lòng. Sấm nổ, nước dâng không làm cho quả tim Ngài dao động lên sao? Nhạc thần, tiêu thánh không làm cho tâm hồn Ngài xao xuyến sao?

– Ngài lầm! Quả tim tôi cũng đập, tâm hồn tôi cũng xao.

– Nhưng sao gương mặt Ngài, tôi không thấy lộ vẻ lo sợ hay vui sướng gì cả?

– Không. Tôi là thần Điềm Đạm. Tôi là kẻ huấn luyện cảm giác. Tôi là kẻ đã làm chủ cảm giác tôi rồi. Còn các Ngài, các Ngài chỉ là những người làm tôi mọi nó vì chính các Ngài đã không thể chế ngự nó.

Có ích gì lo đi chế trị sự vật quanh mình, trong lúc mà, một tiếng nhạc tiêu tao cũng đủ làm cho cái tay cầm sét kia phải rụng rời như rũ liệt..

Còn nói đến uy lực nỗi gì, kẻ có tài ảo hoặc người kia, khi thấy nước dâng, nghe sấm nổ, cũng vẫn lao nhao lo sợ như ai..

Các vị thần cúi mặt làm thinh.

Vị trọng tài nói tiếp:

– Quyền bá chủ, là người này. Sức mạnh thật, nơi tâm hồn điềm tĩnh của người này! Hơn cả sự điều khiển sự vật, người này đã khéo léo biết điểu khiển dục tình của mình. Bất kỳ là một thế lực nào, nếu còn bị một thế lực khác đánh ngã, không còn gọi được là sức mạnh nữa. Người này không phô trương những thế lực vô ích như thế, rõ là người có sức mạnh trên hết. Cho dù là những ám thị những dẫn dụ nào, cũng không làm nao núng tâm hồn người này được. Trái lại, người này đã thấy hết, và khéo léo lợi dụng cả thảy để làm tôi mọi cho mình. Nếu các vị tin cậy nơi sự phê phán của tôi, thì tôi xin nói thật: "Vị thần Điềm Đạm này xứng đáng là chúa tể của tất cả chúng ta!".

(Dẫn theo Truyện thần thoại Nhật Bản )

Câu 1. Nhân vật chính trong truyện là:

A. Thần Bão Tố

B. Thần Âm Nhạc

C. Thần Điềm Đạm

D. Vị trọng tài

Câu 2. Chi tiết nào không phải là chi tiết kì ảo trong truyện:

A. Thần Sấm Sét tạo ra một ánh chớp lạnh xạnh cùng tiếng sấm nổ vang, làm rung động cả không trung.

B. Thần Bão Tố dâng nước biển, gió lớn, sóng to cuồn cuộn..

C. Thần Bão tố vẫy tay một cái: Sóng lặng, gió êm, bấy giờ nước biển lao xao, sóng chạy lăn tăn trên bãi cát.

D. Sấm nổ, nước dâng, nhạc thần, tiêu thánh không làm cho thần Điềm Đạm xao động.

Câu 3. Thần Điềm Đạm có khả năng gì?

A. Làm chủ cảm xúc

B. Che giấu cảm xúc

C. Điều khiển cảm xúc của người khác

D. Đoán biết được cảm xúc của người khác

Câu 4. Vì sao thần Điềm Đạm chiến thắng trong cuộc thi?

A. Vì thần Điềm Đạm có sức mạnh của sự điềm tĩnh, không một sức mạnh nào có thể làm thần nao núng, thần còn biến các tác động ấy thành tôi mọi cho mình.

B. Vì vị trọng tài có lòng yêu mến đặc biệt đối với thần Điềm Đạm.

C. Vì tài năng của các vị thần khác hết sức tầm thường, không có gì đáng kể.

D. Vì thần Điềm Đạm đáp ứng được tiêu chí của cuộc thi: Chọn ra vị thần kiên định nhất.

Câu 5. Điểm khác biệt chủ yếu giữa thần Điềm Đạm với Sấm Sét, Bão Tố, Âm Nhạc là:

A. Thần Điềm Đạm không thể hô mưa gọi gió, làm ra giai điệu, còn các vị thần khác thì có thể.

B. Thần Điềm Đạm có thể làm chủ cảm giác của mình, còn các vị thần khác không thể chế ngự được cảm giác.

C. Thần Điềm Đạm có thể giả mù, giả điếc để không bị ngoại cảnh tác động; còn các vị thần khác không có khả năng đặc biệt này.

D. Thần Điềm Đạm không có cảm xúc, còn các vị thần khác thì có cảm xúc như con người.

Câu 6. Thái độ của thần Điềm Đạm khiến em liên tưởng đến ý nghĩa được gợi ra từ dòng nào sau đây:

A. Dù ai nói ngả nói nghiêng - Lòng ta vẫn vững như kiềng ba chân

B. Tâm bất biến giữa dòng đời vạn biến

C. Chớ thấy sóng cả mà ngã tay chèo.

D. Có cứng mới đứng được đầu gió.

Câu 7. Hãy đặt tiêu đề cho câu chuyện trên.

Câu 8. Thông điệp rút ra từ câu chuyện trên là gì?

Câu 9. Phân biệt điểm giống nhau, khác nhau giữa truyện thần thoại trên với truyện thần thoại "Thần Trụ Trời" (Việt Nam) và "Nữ Oa" (Trung Quốc).

Câu 10. Chia sẻ 5 - 7 dòng về điều em thấy thú vị khi đọc truyện thần thoại trên.

Câu 11. Viết bài văn khoảng 500 chữ về ý nghĩa của sự tự chủ cảm xúc bản thân.

Gợi ý đọc hiểu đề 6​

Câu 1: C

Câu 2 :D

Câu 3: A

Câu 4: A

Câu 5: B

Câu 6: B

Câu 7: Vị thần Điềm Đạm;

Câu 8: Thông điệp:

Người có sức mạnh thực sự không phải là người có khả năng điều khiển sự vật mà là người có khả năng điều khiển cảm xúc của chính mình.

Câu 9:

- Giống nhau: Đều kể về các vị thần; đều có sự tham gia của các yếu tố kì ảo..

- Khác nhau: Truyện Thần Trụ Trời và Nữ Oa nhằm giải thích sự hình thành của thế giới tự nhiên và loài người; Truyện thần Điềm Đạm không nhằm giải thích nguồn gốc của sự vật, loài người;

Trong truyện Thần Trụ Trời và Nữ Oa, các chi tiết kì ảo tham gia trực tiếp vào hành động, việc làm của nhân vật chính; Truyện thần Điềm Đạm các chi tiết kì ảo không tham gia vào hành động, việc làm của nhân vật chính;

Nhân vật thần trong Thần Trụ Trời và Nữ Oa có năng lực phi thường của thần; nhân vật thần Điềm Đạm không có năng lực phi thường của thần linh, mà có tính cách gần với người thường hơn..

 

[Thùy Minh]

ĐỀ ĐỌC HIỂU THỂ LOẠI THẦN THOẠI, SỬ THI - ĐỀ 7​
Đọc văn bản sau:

Câu chuyện kể rằng, vào một ngày nọ thần Bão tố Susanoo trước khi xuống Âm phủ tìm mẹ là thần Izanami, ông đã ghé thăm chị gái của mình và đã ở lại Thiên giới vài ngày.

Trong khi ở thiên giới, ngày nào Susanoo cũng gây náo loạn nơi này. Ông đã phá hủy những con mương, giẫm nát hoa màu của chị gái, gieo không biết bao lời oán thán của những vị thần khác. Nhưng Amaterasu vì nuông chiều em trai đã "nhắm mắt làm ngơ" bỏ qua mọi chuyện.

Vì sự nuông chiều dành cho em trai nên đến một ngày Thần Susanoo đã gây ra đại họa. Trong một lần say xỉn Susanoo đã ném xác một con ngựa đã bị lột da vào người hầu gái đang dệt vải của chị mình, khiến cho thoi cửi buộc bị bung ra ngoài và đâm xiên qua người cô gái.

Quá đỗi tức giận và uất ức, Amaterasu đã tự giam mình vào Thiên Nham Cung (hang trời), lấp kín cửa hang không muốn ra ngoài. Bản thân bà là Nữ thần Mặt trời nên hành động đó đã khiến cho thế giới chìm trong bóng tối u ám, sản sinh biết bao tai họa cho nhân gian, các ác thần bắt đầu lộng hành khắp hạ giới.

Không thể để thần Mặt trời mãi giam mình trong hang động, các vị thần đã tụ họp lại để nghĩ cách khiến Amaterasu chịu ra ngoài.

Vị thần Mưu cơ là Taka mi misubi nói: "Thường thường nữ thần Amaterasu ló dạng mỗi khi nghe tiếng gà gáy, vậy chúng ta cho những con gà trống thật tốt giọng đậu lên đó thay phiên nhau gáy." Việc đó được thực hiện ngay, nhưng vô hiệu. Amaterasu vẫn ở mãi trong Hang Trời.

Thần Mưu cơ lại tìm ra kế gợi trí tò mò của nữ thần Mặt Trời. Thần sai một thần thợ rèn làm một tấm gương thật sáng, đặt trước Hang Trời và kêu Thần Sức mạnh Tajikara-wo đứng cạnh đó.

Trên tấm gương thần có treo những chuỗi ngọc trắng hình cánh cung và những đồ lễ tết bằng chỉ bạch, rồi tất cả hát lễ van vái.

Nữ thần của Lễ hội và hạnh phúc Amano Uzume xuất hiện và bắt đầu nhảy múa. Vũ điệu rất mê hoặc, khiến các vị thần cười đùa vui vẻ, không khí bừng lên đầy huyên náo. Điều này khiến cho Amaterasu – đang ở trong hang động – cảm thấy kỳ quái rồi cất tiếng hỏi:

"Tại sao mọi người có thể cười vui vẻ khi không có ta chứ?"

Amano Uzume nhanh trí trả lời:

"Vì có một vị thần đẹp hơn Người đang ở đây đấy!"

Amaterasu tò mò hé cửa nhìn ra ngoài thì thấy hình ảnh mình phản chiếu chói lọi trên tấm gương để phía trước hang. Trong giây phút bà sững sờ ngạc nhiên, vị thần sức mạnh Ameno Tajikarao đã dùng lực mở cửa hang đá đưa Nữ thần Mặt trời Amaterasu ra ngoài rồi nhanh chóng lấp của hang lại để nữ thần không thể quay lại được nữa.

Mặt trời đã trở lại với thế gian, sự bình an lan tỏa khắp muôn nơi.

(Theo Thần thoại Nhật Bản)​

Chọn đáp án đúng:

Câu 1. Nhân vật chính trong truyện trên là:

A. Susanoo

B. Amaterasu

C. Taka mi misubi

D. Amano Uzume

Câu 2. Vị thần nào không được kể đến trong câu chuyện trên:

A. Thần Bão tố

B. Thần Mưu cơ

C. Thần Lễ hội và hạnh phúc

D. Thần Điềm Đạm

Câu 3. Vì sao thần Mặt trời trốn trong hang?

A. Vì giận dữ trước hành động náo loạn của người em Susanoo;

B. Vì đã có một vị thần đẹp hơn thần Mặt trời xuất hiện;

C. Vì công việc quá mệt nhọc;

D. Vì không có thần Mặt trời thì mọi người vẫn vui vẻ.

Câu 4. Chi tiết thần Mặt trời bỏ trốn khiến "thế giới chìm trong bóng tối u ám, sản sinh biết bao tai họa cho nhân gian, các ác thần bắt đầu lộng hành khắp hạ giới" có ý nghĩa:

A. Là chi tiết thể hiện thần Mặt trời là vị thần không có trách nhiệm với sự sống muôn loài;

B. Là chi tiết "đòn bẩy" thể hiện vai trò quan trọng của thần Mặt trời đối với sự sống muôn loài;

C. Là chi tiết thể hiện sức mạnh của các vị ác thần;

D. Là chi tiết thể hiện sự vô dụng của các vị thần khác.

Câu 5. Thần Mặt trời bước ra khỏi hang là vì:

A. Những con gà trống tốt thay phiên nhau gáy khiến thần Mặt trời ló dạng.

B. Các vị thần khác đã đến cửa hang van nài, thuyết phục;

C. Thần Lễ hội và các thần khác nhảy múa vui mừng ngoài cửa hang khiến thần Mặt trời tò mò.

D. Thần Bão tố Susanoo đã xuống Âm phủ không còn gây họa nữa.

Trả lời các câu hỏi:

Câu 6. Chia bố cục, kể tên các sự việc chính được kể trong truyện.

Câu 7. Phân tích trí tưởng tượng phong phú của người xưa qua một số chi tiết trong truyện.

Câu 8. Truyện thể hiện khát vọng gì của người xưa?

Câu 9. Trí tuệ dân gian được thể hiện trong câu chuyện trên như thế nào?

Câu 10. Hãy chia sẻ về sức hấp dẫn của câu chuyện kể trên.

Câu 11. Những cố gắng, nỗ lực để có cuộc sống bình an, hạnh phúc cho muôn loài của các vị thần trong câu chuyện trên đã được đền đáp. Em hãy viết bài văn nghị luận khoảng 500 chữ về ý nghĩa của sự cố gắng, nỗ lực trong cuộc sống.

Gợi ý đọc hiểu:​

Câu 1. B - Amaterasu - Thần Mặt trời là nhân vật chính

Câu 2. D - Thần Điềm Đạm

Câu 3. A - Người em Susanoo đã phá hủy những con mương, giẫm nát hoa màu của chị gái, đỉnh điểm là sự việc say rượu, giết chết cô hầu gái.

Câu 4. B - Là chi tiết "đòn bẩy" thể hiện vai trò quan trọng của thần Mặt trời đối với sự sống muôn loài

Câu 5. C - Thần Lễ hội và các thần khác nhảy múa vui mừng ngoài cửa hang khiến thần Mặt trời tò mò.

Câu 6. Bố cục, sự kiện chính trong truyện:

- Phần đầu: Từ đầu đến lộng hành khắp hạ giới: Vì giận dữ trước hành động náo loạn của em trai, thần Mặt trời boe trốn trong hang trời khiến thế giới chìm trong tăm tối, cái ác lộng hành.

- Phần 2: Còn lại: Các vị thần đã tìm cách để thần Mặt trời quay trở lại.

Câu 7. Phân tích trí tưởng tượng phong phú của người xưa qua một số chi tiết trong truyện.

- Chi tiết thần kì: thần Mặt trời bỏ trốn, thế giới chìm trong bóng tối u ám, sản sinh biết bao tai họa cho nhân gian, các ác thần bắt đầu lộng hành khắp hạ giới ; Chi tiết kể về các vị thần tìm cách đưa thần Mặt trời trở về.

- Những chi tiết trên chính là sản phẩm của trí tưởng tượng phong phú. Người xưa đã không chấp nhận quy luật ngày - đêm tuần hoàn mà hình dung ra cảnh tượng tối tăm, hỗn loạn của cả thế giới khi mặt trời một ngày không còn nữa. Vì mặt trời là không thể thiếu với sự sống nhân loại, nên sau khi hình dung ra sự việc đó, người xưa lại tiếp tục sáng tạo nên những chi tiết kể về sự việc đưa thần mặt trời trở lại với thế gian. Sự việc được kể một cách hấp dẫn từ việc sai những con gà gọi thần mặt trời đến việc khơi dậy trí tó mò của thần mặt trời bằng âm nhạc và không khí vui vẻ.. Mọi chuyện được kể như nó đang xảy ra trong thực tế, nhưng hoàn toàn lại là tưởng tượng. Thế mới biết, trí tưởng tượng của con người là vô biên.

Câu 9. Trí tuệ dân gian trong câu chuyện trên được thể hiện rõ nhất trong sự việc các thần cố gắng tìm cách để đưa thần Mặt trời ra khỏi hang. Để đưa được thần ra khỏi hang, các vị thần đã sai những con gà trống thật tốt. Kế này xuất phát từ hiện tượng tự nhiên là gà gáy mỗi khi trời sáng. Nhưng thần Mặt trời vẫn không chịu ra khỏi hang nên các vị thần phải tìm cách khác. Từ việc nhờ thần thợ rèn làm tầm gương thật sáng, đến việc thần Lễ hội tạo không khí hoạt nào bên ngoài khiến thần Mặt trời tò mò nhìn ra.. Cuối cùng là thần Sức mạnh mở và lấp cửa hang.. tất cả đều logic, đều thể hiện mưu trí khôn khéo của thần Cơ mưu và cũng là trí tuệ của người xưa trong cách giải quyết vấn đề..

Câu 10. Sức hấp dẫn của truyện kể trên được tạo nên bởi nhiều yếu tố: Cách kể chuyện li kì qua những tình tiết logic, hợp lí; các chi tiết kì ảo xuất hiện vừa đủ để câu chuyện vừa hấp dẫn lại không quá hoang đường. Đặc biệt là cách giải quyết sự việc thông minh, gây tò mò của các vị thần trong câu chuyện khi cố gắng đưa nữ thần ra khỏi hang..

 

[Thùy Minh]

ĐỀ ĐỌC HIỂU THỂ LOẠI THẦN THOẠI, SỬ THI - ĐỀ 8​
Đọc văn bản sau, chọn 01 đáp án đúng (từ câu 1- câu 7) ; trả lời các câu hỏi (từ câu 8 - câu 10) :

Thuở xưa, các vị thần ở trên cõi trời, có một khi cùng tranh nhau quyền bá chủ thế gian. Bất kỳ là vị nào, cũng đều cho mình là quyền lực trên hết tất cả Trời Đất. Các vị thần mới nhất định bầu ra một người làm trọng tài trong cuộc thi, coi ai được làm bá chủ. Vị trọng tài này có trí phán đoán và tính ngay thẳng đặc biệt, lại cũng là người cao tuổi hơn hết.

Trong các vị thần, một vị bước ra và nói:

– Các ngài hãy xem đây, sẽ thấy rõ sức mạnh phi thường của tôi như thế nào.

Tức thời, một ánh chớp lạnh xương, liền theo đó, tiếng sấm nổ vang, làm rung động cả không trung, dường như cả thế gian đều rung rinh sắp đổ. Các vị thần đều tái mặt. Lúc bấy giờ, không còn một ai còn dám nghĩ rằng mình là người bất khả xâm phạm nữa.

Vị thần Bão Tố bước ra nói:

– Sức mạnh của tôi, còn ghê gớm hơn nữa. Hãy xem dưới kia, cánh đồng mênh mông, lặng lẽ..

Vừa dứt lời, bỗng mặt nước biển dâng lên. Ban đầu từ từ.. kế đó sóng nổi gió tung.. Nước càng dâng, gió càng lớn, sóng càng to.. cuồn cuộn ầm ầm.. Chỉ còn có một vùng nước mênh mông trắng xóa. Những ngọn núi cao, sóng đánh lấn riết, không còn thấy mặt. Sóng càng lúc càng cao, gió càng lúc càng lớn, hăm he chìm ngập đến cõi trời. Các vị thần thất sắc, cầu khẩn xin tha. Thần Bão tố vẫy tay một cái: Sóng lặng, gió êm, bấy giờ nước biển lao xao, sóng chạy lăn tăn trên bãi cát.

Các vị thần vừa tỉnh trí hoàn hồn, thì nghe có một giọng nói lanh lảnh cất lên:

– Sức mạnh không phải ở nơi sự phô trương của sức tàn bạo, vì nó chỉ có phá hoại mà không tạo lập. Sức mạnh ở cái khuất phục con người và giữ gìn họ ở trong khuất phục ấy bằng ý muốn của họ. Người ta cảm vì sự dịu dàng mà chịu khuất phục, chứ không phải vì bị khủng khiếp mà chịu khuất phục.

Dứt lời, vị thần Âm nhạc lấy ống tiêu thổi lên một hơi, nhẹ nhàng êm ái như thế nào mà hết thảy các vị thần mê mẩn tâm thần, như ngây, như dại. Tất cả đều như bị sức âm nhạc lôi cuốn vào giấc ngủ thôi miên.

Nhưng có một vị thần thái độ huyền bí, dường như thản nhiên bất động. Vị này không thấy sấm sét mà chói mắt. Sóng bủa, nước dâng cũng không khiến gương mặt trầm tĩnh của ông thay đổi. Mà tiếng nhạc du dương, thâm trầm, huyền ảo kia cũng không cảm động lòng ông chút nào cả.

Vị trọng tài liền qua hỏi:

– Ngài có phải bị mù, điếc gì không?

– Không. Tôi thấy và tôi nghe.

– Tại sao Ngài không động lòng. Sấm nổ, nước dâng không làm cho quả tim Ngài dao động lên sao? Nhạc thần, tiêu thánh không làm cho tâm hồn Ngài xao xuyến sao?

– Ngài lầm! Quả tim tôi cũng đập, tâm hồn tôi cũng xao.

– Nhưng sao gương mặt Ngài, tôi không thấy lộ vẻ lo sợ hay vui sướng gì cả?

– Không. Tôi là thần Điềm Đạm. Tôi là kẻ huấn luyện cảm giác. Tôi là kẻ đã làm chủ cảm giác tôi rồi. Còn các Ngài, các Ngài chỉ là những người làm tôi mọi nó vì chính các Ngài đã không thể chế ngự nó.

Có ích gì lo đi chế trị sự vật quanh mình, trong lúc mà, một tiếng nhạc tiêu tao cũng đủ làm cho cái tay cầm sét kia phải rụng rời như rũ liệt. Còn nói đến uy lực nỗi gì, kẻ có tài ảo hoặc người kia, khi thấy nước dâng, nghe sấm nổ, cũng vẫn lao nhao lo sợ như ai..

Các vị thần cúi mặt làm thinh.

Vị trọng tài nói tiếp:

– Quyền bá chủ, là người này. Sức mạnh thật, nơi tâm hồn điềm tĩnh của người này! Hơn cả sự điều khiển sự vật, người này đã khéo léo biết điểu khiển dục tình của mình. Bất kỳ là một thế lực nào, nếu còn bị một thế lực khác đánh ngã, không còn gọi được là sức mạnh nữa. Người này không phô trương những thế lực vô ích như thế, rõ là người có sức mạnh trên hết. Cho dù là những ám thị những dẫn dụ nào, cũng không làm nao núng tâm hồn người này được. Trái lại, người này đã thấy hết, và khéo léo lợi dụng cả thảy để làm tôi mọi cho mình. Nếu các vị tin cậy nơi sự phê phán của tôi, thì tôi xin nói thật: "Vị thần Điềm Đạm này xứng đáng là chúa tể của tất cả chúng ta!".

(Vị thần Điềm Đạm, Dẫn theo Truyện thần thoại Nhật Bản )

Câu 1. Văn bản Vị thần Điềm Đạm không giống với văn bản nào sau đây về mặt thể loại?

A. Thần Trụ Trời

B. Chiến thắng Mtao Mxây

C. Hê-ra-clét đi tìm táo vàng

D. Nữ Oa

Câu 2. Chi tiết nào không phải là chi tiết kì ảo trong truyện:

A. Sấm nổ, nước dâng, nhạc thần, tiêu thánh không làm cho thần Điềm Đạm xao động.

B. Thần Sấm sét tạo ra một ánh chớp lạnh xương cùng tiếng sấm nổ vang, làm rung động cả không trung.

C. Thần Bão tố dâng nước biển, gió lớn, sóng to cuồn cuộn..

D. Thần Bão tố vẫy tay một cái: Sóng lặng, gió êm, bấy giờ nước biển lao xao, sóng chạy lăn tăn trên bãi cát.

Câu 3. Thái độ của thần Điềm Đạm như thế nào khi các vị thần khác phô trương sức mạnh:

A. Nghe tiếng sấm nổ vang, thần tái mặt, không còn nghĩ mình là kẻ bất khả xâm phạm nữa.

B. Thấy sóng gió cuồn cuộn, thần thất sắc, sợ hãi cầu khẩn xin tha.

C. Nghe tiếng nhạc, thần mê mẩn tâm thần, như ngây, như dại.

D. Sấm nổ, nước dâng không làm thần sợ hãi, âm nhạc du dương không làm thần xao xuyến.

Câu 4. Theo đoạn trích, người có sức mạnh thực sự là:

A. Người có thể chế ngự mọi sự vật xung quanh mình

B. Người có thể khiến cho người khác sợ hãi khuất phục

C. Người có thể thôi miên mê hoặc người khác

D. Người không hề tỏ ra nao núng tâm hồn trước mọi tác động bên ngoài.

Câu 5. Các chi tiết: Thần Sấm sét nghe tiếng nhạc mà cánh tay cầm sét rụng rời; thần Âm nhạc có tài mê hoặc người mà thấy nước dâng, sấm nổ vẫn lao nhao lo sợ.. chứng minh cho điều gì?

A. Sức mạnh không phải ở nơi sự phô trương của sức tàn bạo, vì nó chỉ có phá hoại mà không tạo lập.

B. Sức mạnh ở cái khuất phục con người và giữ gìn họ ở trong khuất phục ấy bằng ý muốn của họ.

C. Bất kỳ là một thế lực nào, nếu còn bị một thế lực khác đánh ngã, không còn gọi được là sức mạnh nữa.

D. Người ta cảm vì sự dịu dàng mà chịu khuất phục, chứ không phải vì bị khủng khiếp mà chịu khuất phục.

Câu 6. Điểm khác biệt chủ yếu giữa thần Điềm Đạm với thần Sấm sét, Bão tố, Âm nhạc là:

A. Thần Điềm Đạm không thể hô mưa gọi gió, làm ra giai điệu, còn các vị thần khác thì có thể.

B. Thần Điềm Đạm có thể làm chủ cảm giác của mình, còn các vị thần khác không thể chế ngự được cảm giác.

C. Thần Điềm Đạm có thể giả mù, giả điếc để không bị ngoại cảnh tác động; còn các vị thần khác không có khả năng đặc biệt này.

D. Thần Điềm Đạm không có cảm xúc, còn các vị thần khác thì có cảm xúc như con người.

Câu 7. Dòng nào không phải là điểm khác biệt chủ yếu của nhân vật thần trong truyện Vị thần Điềm Đạm với truyện Thần Trụ Trời là:

A. Thần Điềm Đạm là sáng tạo của người Nhật Bản, thần Trụ Trời là sáng tạo của người Việt.

B. Nhân vật chính trong truyện Vị thần Điềm Đạm được xây dựng không nhằm giải thích nguồn gốc loài người như nhân vật thần trong truyện Thần Trụ Trời

C. Nhân vật chính trong truyện Vị thần Điềm Đạm không được khắc họa ở phương diện ngoại hình và hành động phi thường trong truyện Thần Trụ Trời

D. Hành động, việc làm của nhân vật chính trong truyện Vị thần Điềm Đạm không gắn với các chi tiết kì ảo như trong truyện Thần Trụ Trời

Câu 8. Em hãy nêu 2 đặc điểm của thể loại thần thoại được thể hiện trong truyện Vị thần Điềm Đạm .

Câu 9. Theo em, thông điệp của truyện Vị thần Điềm Đạm là gì?

Câu 10. Theo em, một tâm hồn điềm tĩnh có phải là một tâm hồn vô cảm, không biết rung động?

Gợi ý đọc hiểu​

Câu 1. B

Câu 2. A

Câu 3. D

Câu 4. D

Câu 5. C

Câu 6. B

Câu 7. A

Câu 8: 2 đặc điểm của thể loại thần thoại được thể hiện trong truyện:

- Kiểu nhân vật thần

- Sự tham gia của các yếu tố kì ảo

(Hoặc: Thời gian: Quá khứ, không gian vũ trụ)

Câu 9:

Thông điệp của truyện Vị thần Điềm Đạm :

Sức mạnh thực sự không phải ở khả năng điều khiển sự vật mà ở khả năng điều khiển cảm xúc của bản thân.

Câu 10:

- Một tâm hồn điềm tĩnh không phải là một tâm hồn vô cảm, không biết rung động

- Lí giải: Tâm hồn điềm tĩnh là tâm hồn vẫn có rung động, có cảm xúc nhưng không để cảm xúc điều khiển, chi phối chứ không phải là không có bất cứ cảm xúc gì..

 

[Thùy Minh]

ĐỀ ĐỌC HIỂU THỂ LOẠI THẦN THOẠI, SỬ THI - ĐỀ 9

Đọc văn bản sau đây:

Chiến công đầu tiên của chàng là diệt trừ con mãng xà Pithôn để trả thù cho người mẹ kính yêu của mình.

Xưa kia, khi nữ thần Hera biết chuyện tình duyên của Dớt với Lêtô thì một mặt nàng ra lệnh cho khắp nơi trên mặt đất không được tiếp đãi, chứa chấp Lêtô, một mặt nàng xin với nữ thần Đất mẹ Gaia sinh ra một con quái vật thật khủng khiếp để nó truy đuổi Lêtô. Gaia đã sinh ra con mãng xà Pithôn, một con trăn cực kỳ to lớn, đúng hơn phải nói đó là một con nửa rắn, nửa rồng, cực kỳ hung dữ. Pithôn đã đuổi bám theo dấu chân Lêtô khiến cho Lêtô lúc nào cũng nơm nớp lo âu. Nhưng rồi nhờ thần Pôxêidôn giúp đỡ, Lêtô mới đặt chân lên được hòn đảo Ortigi. Người xưa kể lại, chính nhờ thần Pôxêidôn nên mới ra đời hòn đảo Ortigi. Cảm thương số phận bạc bẽo của nàng Lêtô, thần đã giáng cây đinh ba xuống biển. Và thế là từ đáy biển nổi dềnh lên một hòn đảo nhỏ lênh đênh, trôi nổi.

Apôlông cưỡi trên cỗ xe do đàn thiên nga trắng muốt kéo, bay từ xứ sở của những người Hybebôrêen về Denphơ. Nơi đây dưới chân núi Parnax, trong một chiếc hang sâu tối đen không một tia nắng nào lọt tới, ẩm ướt, nhớp nháp, con mãng xà Pithôn sống và ngày ngày ra phá hoại hoa màu, săn bắt súc vật của những người dân lành. Có người nói, nó được nữ thần Thêmis giao cho canh giữ một lời sấm ngôn thiêng liêng hoặc là một mảnh đất thiêng liêng trên đó có ngôi đền thờ nữ thần Đất mẹ Gaia vĩ đại. Từ ngôi đền này nữ thần Gaia truyền phán những lời sấm ngôn cho những người trần đoản mệnh để họ có thể đoán định được tương lai, biết cách hành động và cư xử cho đúng với ý muốn của các vị thần.

Apôlông bay tới Denphơ. Từ trên cỗ xe chàng đứng, ánh sáng tỏa ra ngời ngời, ánh sáng từ chiếc mũ vàng của chàng, ánh sáng từ cây cung bạc và những mũi tên vàng. Cỗ xe của chàng lượn một vòng trên bầu trời rồi hạ cánh xuống một ngọn núi, trước hang ổ của Pithôn. Vừa bước tới cửa hang Apôlông đã cảm thấy khó chịu vì khí lạnh từ lòng hang bốc ra. Chàng lần bước đi vào lòng hang sâu hun hút, tối đen mịt mùng. Đi chưa được bao xa, chàng bỗng nghe thấy tiếng chuyển động ầm ầm và từ đáy hang sâu thẳm bốc lên một mùi tanh kinh tởm hết chỗ nói, tưởng có thể làm đảo lộn cả ruột gan. Apôlông biết ngay là Pithôn đang bò ra khỏi hang để tìm kiếm thức ăn. Chàng lập tức thoát ra khỏi hang, tìm một chỗ thuận lợi để nấp mình, đón quái vật đi tới. Pithôn ra khỏi hang và trườn tới thung lũng phía trước. Thân hình khổng lồ của nó với những vẩy cứng, băng qua những tảng đá lởm chởm làm đá vỡ ra hoặc bị xô đẩy lăn đi ầm ầm. Một làn gió cuốn theo cát bụi mù mịt, thổi ào ạt vào cây cối như trời đang nổi cơn giông. Pithôn quăng mình vào chỗ nào là chỗ đó cây cối gãy răng rắc, nhà cửa đổ, đất bằng lún xuống thành hồ ao. Chim chóc, thú vật sợ hãi nháo nhác gọi nhau chạy trốn. Ngay đến các tiên nữ Nimphơ, những tiên nữ của rừng xanh, đồng nội, núi non sông suối, con của thần Dớt, cũng phải bỏ chạy.

Nhưng có một người con của Dớt không bỏ chạy mà lại tiến đến đương đầu với Pithôn. Đó là vị thần Apôlông vĩ đại, uy nghiêm. Nhìn thấy Apôlông, Pithôn vươn chiếc cổ dài ngoẵng ra, mắt quắc lên xanh lè, mồm há hốc với những hàm răng sắc nhọn để phóng ra chiếc lưỡi dài đỏ như lửa, hòng vơ liếm ngay được đối thủ vào trong mồm. Nhưng không may cho con mãng xà kinh tởm này, Apôlông đứng ngoài tầm phóng của chiếc lưỡi lửa của nó. Và khi nó vừa thu lưỡi về chưa kịp lấy đà phóng tiếp một đòn nữa thì dây cung bạc đã bật lên một tiếng khô gọn, một mũi tên vàng rít lên trong gió cắm phập vào đầu Pithôn. Rồi tiếp những mũi tên thứ hai, thứ ba.. liên tiếp cắm vào thân hình đầy vẩy cứng của con quái vật. Pithôn đau đớn trườn mình, quay đầu bỏ chạy. Apôlông đuổi theo cho đến tận ngôi đền thờ nữ thần Đất mẹ Gaia để kết liễu được con quái vật, trừ khử được một tai họa cho dân lành, trả thù cho người mẹ kính yêu là nữ thần Lêtô.

Sau khi giết được Pithôn, Apôlông chôn xác quái vật xuống đất đen sâu thẳm và cho dựng lên một ngôi đền thờ lấy tên là đền thờ Denphơ. Nơi đây, những nàng trinh nữ đẹp nhất được tuyển chọn là cô đồng Pithi để lãnh sứ mạng giao tiếp với thần Apôlông, phán truyền những lời sấm ngôn thần thánh. Còn thần ánh sáng Apôlông vì chiến công đó được mang danh hiệu Apôlông Pithien. Apôlông còn đặt lệ cứ bốn năm một lần tổ chức Hội Pithiques để kỷ niệm chiến công diệt trừ con mãng xà Pithôn. Vị thần Apôlông là người bảo trợ cho nghệ thuật và âm nhạc cho nên trong những ngày mở hội chỉ có những ca sĩ, nhà thơ, nhạc sĩ đua tài.

(Trích Apôlông diệt mãng xà Pithôn, Thần thoại Hy Lạp, Bùi Xuân Mỹ biên soạn, NXB Văn hóa thông tin, 2001, tr. 100-103)​

Lựa chọn đáp án đúng:

Câu 1. Mục đích Apôlông diệt trừ con mãng xà Pithôn là gì?

A. Để trả thù nữ thần Hera.

B. Để trả thù thần đất mẹ Gaia

C. Để trả thù cho người mẹ kính yêu của mình

D. Để chứng tỏ sức mạnh tài năng

Câu 2. Việc làm ngày ngày của con mãng xà Pithôn là gì?

A. Phá hoại hoa màu, săn bắt súc vật của những người dân lành

B. Cưỡi trên cỗ xe do đàn thiên nga trắng muốt kéo

C. Lượn một vòng trên bầu trời rồi hạ cánh xuống một ngọn núi

D. Phóng ra chiếc lưỡi dài đỏ như lửa, hòng vơ liếm ngay được đối thủ vào trong mồm

Câu 3. Vũ khí Apôlông sử dụng để diệt mãng xà Pithôn là:

A. Cây chùy mà thần Dớt trao cho

B. Cây cung bạc và những mũi tên vàng

C. Thanh gươm của nữ thần A-thê-na

D. Chiếc rìu của thần thợ rèn Hê-phai-xtốt

Câu 4. Vì sao không nên lược bỏ chi tiết miêu tả con mãng xà Pithôn Thân hình khổng lồ của nó với những vẩy cứng, băng qua những tảng đá lởm chởm làm đá vỡ ra hoặc bị xô đẩy lăn đi ầm ầm. Một làn gió cuốn theo cát bụi mù mịt, thổi ào ạt vào cây cối như trời đang nổi cơn giông. Pitông quăng mình vào chỗ nào là chỗ đó cây cối gãy răng rắc, nhà cửa đổ, đất bằng lún xuống thành hồ ao. Chim chóc, thú vật sợ hãi nháo nhác gọi nhau chạy trốn. Ngay đến các tiên nữ Nymphe, những tiên nữ của rừng xanh, đồng nội, núi non sông suối, con của thần Zeus, cũng phải bỏ chạy trong văn bản?

A. Vì nếu thiếu chi tiết này thì tác phẩm không thể miêu tả sức mạnh ghê gớm của con mãng xà

B. Bỏ đi chi tiết này sẽ không thể ca ngợi sức mạnh, tài năng của Apôlông

C. Làm mất đi sức hấp dẫn của câu chuyện.

D. Cả A, B, C

Câu 5. Ý nghĩa biểu tượng của hình tượng mãng xà Pithôn:

A. Tượng trưng cho sức mạnh của các vị thần

B. Tượng trưng cho sức mạnh của thiên nhiên, muông thú

C. Tượng trưng cho những hiện tượng tự nhiên gây tai họa cho con người

D. Tượng trưng cho những thử thách, rào cản con người gặp phải trên đường thành công.

Câu 6. Nhân vật Apôlông trong văn bản hiện lên là người như thế nào?

A. Là vị thần có nhiều phép thuật

B. Là người bình thường có sức mạnh phi thường

C. Là người hiếu thắng, chiến đầu đến cùng vì không chấp nhận là kẻ thua cuộc

D. Là người có sức mạnh, có lòng dũng cảm, trí tuệ và là người con hiếu thảo.

Câu 7. Chi tiết thấy mãng xà Pithôn xuất hiện với âm thanh khủng khiếp, mùi vị kinh tởm Apôlônglập tức thoát ra khỏi hang, tìm một chỗ thuận lợi để nấp mình, đón quái vật đi tới cho thấy điều gì ở nhân vật Apôlông?

A. Tư duy nhanh nhạy, ứng phó linh hoạt

B. Sự kiên trì theo đuổi mục tiêu

C. Tinh thần bất khuất, kiên cường

D. Sự hoang mang, lo lắng, dùng kế thủ thân là thượng sách

Trả lời câu hỏi sau:

Câu 8. Về phương diện thể loại, văn bản trên giống với văn bản nào đã học? Hãy chỉ những điểm giống nhau đó?

Câu 9. Em rút ra bài học gì trong cuộc sống qua chi tiết miêu tả sau:

Pithôn quăng mình vào chỗ nào là chỗ đó cây cối gãy răng rắc, nhà cửa đổ, đất bằng lún xuống thành hồ ao. Chim chóc, thú vật sợ hãi nháo nhác gọi nhau chạy trốn. Ngay đến các tiên nữ Nimphơ, những tiên nữ của rừng xanh, đồng nội, núi non sông suối, con của thần Dớt, cũng phải bỏ chạy.

Nhưng có một người con của Dớt không bỏ chạy mà lại tiến đến đương đầu với Pithôn.

Câu 10. Apôlông diệt mãng xà Pithôn để trả thù cho người mẹ kính yêu của mình. Theo em, tình mầu tử có vai trò như thế nào với mỗi người?

Gợi ý đọc hiểu​

Câu 1. C. Để trả thù cho người mẹ kính yêu của mình

Câu 2. A. Phá hoại hoa màu, săn bắt súc vật của những người dân lành

Câu 3. B. Cây cung bạc và những mũi tên vàng

Câu 4. D. Cả A, B, C

Câu 5. C. Tượng trưng cho những hiện tượng tự nhiên gây tai họa cho con người

Câu 6. D. Là người có sức mạnh, có lòng dũng cảm, trí tuệ và là người con hiếu thảo.

Câu 7. A. Tư duy nhanh nhạy, ứng phó linh hoạt

Câu 8. Về phương diện thể loại, văn bản trên giống với văn bản: Hê-ra-clet đi tìm táo vàng

Điểm giống:

Đều là thần thoại Hy Lạp; thuộc loại thần thoại kể về các nhân vật có năng lực phi thường, có trí tuệ; Cốt có sự tham gia của các tố kì ảo.

Câu 9. Bài học gì trong cuộc sống qua chi tiết miêu tả trên:

Trong cuộc sống, con người có thể bắt gặp những thử thách khó khăn, những nghịch cảnh không ngờ tới, nhưng trước những rào cản ấy, chúng ta không nên chùn bước mà dũng cảm đối mặt. Vì chỉ có dũng cảm đối mặt, chúng ta mới có thể vượt qua và chiến thắng. Sợ hãi, khuất phục chỉ dẫn đến thất bại mà thôi.

Câu 10. Vai trò của tình mẫu tử:

- Mang đến niềm vui, niềm hạnh phúc, sự ấm áp cho tâm hồn;

- Nâng đỡ, tiếp thêm sức mạnh cho con người khi thất bại, gục ngã;

- Thôi thúc con người sống đẹp, sống có ích;

- Tạo động lực để con người đột phá, làm nên những điều phi thường.