


Đề số 1
Đề bài: Đọc bài thơ, trả lời câu hỏi bên dưới:
Khi con tu hú
Khi con tu hú gọi bầy
Lúa chiêm đang chín, trái cây ngọt dần
Vườn râm dậy tiếng ve ngân
Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào
Trời xanh càng rộng càng cao
Đôi con diều sáo lộn nhào từng không..
**
Ta nghe hè dậy bên lòng
Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi!
Ngột làm sao, chết uất thôi
Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu!
(Tố Hữu, tháng 7 năm 1939 tại nhà lao Thừa Phủ)
Khi con tu hú gọi bầy
Lúa chiêm đang chín, trái cây ngọt dần
Vườn râm dậy tiếng ve ngân
Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào
Trời xanh càng rộng càng cao
Đôi con diều sáo lộn nhào từng không..
**
Ta nghe hè dậy bên lòng
Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi!
Ngột làm sao, chết uất thôi
Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu!
(Tố Hữu, tháng 7 năm 1939 tại nhà lao Thừa Phủ)
Câu hỏi:
Câu 1. Chỉ ra thể loại và phương thức biểu đạt chính của bài thơ
Câu 2. Khái quát nội dung của bài thơ
Câu 3. Tìm và gọi tên một trường từ vựng trong khổ 1 của bài thơ
Câu 4. Tìm câu cảm thán trong bài thơ, chỉ ra dấu hiệu nhận biết, cho biết các câu đó được dùng để làm gì?
Câu 5. Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ trong khổ đầu bài thơ
Câu 6. Theo em, thiên nhiên trong bài thơ được nhân vật trữ tình cảm nhận bằng giác quan nào? Điều đó thể hiện cảm xúc gì của nhân vật trữ tình?
Câu 7. Hình ảnh tiếng chim tu hú ở dòng đầu "Khi con tu hú gọi bầy", và dòng cuối bài thơ "Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu!" được lặp lại có ý nghĩa gì?
Câu 8. Từ bài thơ, viết đoạn văn nêu suy nghĩ về vai trò của thiên nhiên trong đời sống con người
Trả lời:
Bộ đề kiểm tra môn ngữ văn, phần đọc hiểu văn bản văn học bài thơ: Khi con tu hú - Tố Hữu - Nghị luận về tình yêu thiên nhiên, tình yêu quê hương
Câu 1. Chỉ ra thể loại và phương thức biểu đạt chính của bài thơ
Thể thơ lục bát
Phương thức biểu cảm
Câu 2. Khái quát nội dung của bài thơ
Qua những cảm nhận về cảnh mùa hè tươi vui, nhộn nhịp, bài thơ thể hiện niềm tin yêu cuộc sống thiết tha và sự khao khát tự do mãnh liệt của người chiến sĩ trong cảnh tù đày.
Câu 3. Tìm và gọi tên một trường từ vựng trong khổ 1 của bài thơ
- Lúa chiêm chín, trái cây ngọt, bắp vàng hạt -> trường từ vựng chỉ sản vật
- Vàng, đào, xanh -> trường từ vựng chỉ sản vật
Câu 4. Tìm câu cảm thán trong bài thơ, chỉ ra dấu hiệu nhận biết, cho biết các câu đó được dùng để làm gì?
Có 2 câu cảm thán:
- Ta nghe hè dậy bên lòng
Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi!
- Ngột làm sao, chết uất thôi
Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu!
- > Dấu hiệu nhận biết: Trong câu có từ ngữ cảm thán "ôi", "thôi" và kết thúc câu là dấu chấm than.
- Tác dụng: Đó dùng để bộc lộ cảm xúc ngột ngạt, uất ức cao độ của nhân vật trữ tình vì bị giam cầm và mong muốn thoát khỏi ngục tù để trở về với cuộc sống tự do.
Câu 5. Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ trong khổ đầu bài thơ
- Biện pháp liệt kê: Liệt kê các sản vật (lúa chiêm, trái cây, bắp), âm thanh (gọi, ngân), màu sắc (vàng, đào, xanh)
- Ẩn dụ: Trời, đôi diều sáo, tiếng chim tu hú ẩn dụ cho tiếng gọi tự do, cho khát vọng tự do của người tù.
- Tác dụng: Nhấn mạnh, làm nổi bật ý; gây ấn tượng, làm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho lời thơ; làm nổi bật cảnh vào hè ở làng quê tươi vui, trù phú, đầy sức sống.
Câu 6. Theo em, thiên nhiên trong bài thơ được nhân vật trữ tình cảm nhận bằng giác quan nào? Điều đó thể hiện cảm xúc gì của nhân vật trữ tình?
- Cảm nhận bằng thính giác: Qua các từ chỉ âm thanh (gọi, ngân)
- Bằng khứu giác: Ngưởi thấy hương thơm của quả chín (trái cây ngọt dần)
- > Bộc lộ cảm xúc yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống, yêu sản vật làng quê, yêu quê hương và cái nhìn tinh tế khi nhận ra sự chuyển mình của thời gian.
Câu 7. Hình ảnh tiếng chim tu hú ở dòng đầu "Khi con tu hú gọi bầy", và dòng cuối bài thơ "Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu!" được lặp lại có ý nghĩa gì?
– Về hình thức: Tạo nên kết cấu đầu cuối tương ứng cho bài thơ.
Cần đăng nhập và nhấn Thích để xem tiếp
Chỉnh sửa cuối: