Dàn ý A. Mở bài: Giới thiệu tác giả và tác phẩm B. Thân bài: 1 . Giá trị tố cáo xã hội của truyện thể hiện qua: + cuộc đời bất hạnh của nhân vật Vũ Nương + những nguyên nhân xã hội tạo nên nỗi bất hạnh đó 2 . Giá trị nhân đạo của truyện: + đề cao phẩm giá, ca ngợi tài đức và những tình cảm cao đẹp của Vũ Nương + Xót xa trước những bất hạnh của nàng, ao ước cho nàng được sống hạnh phúc C. Kết bài: + đánh giá nội dung và nghệ thuật của truyện + ý nghĩa của truyện đối với đời sống Làm bài: "Chuyện người con gái Nam Xương" là một chuyện hay trong "Truyền kì mạn lục", một tác phẩm văn xuôi bằng chữ Hán ở Việt Nam thế kỷ XVI. Truyện được Nguyễn Dữ viết trên cơ sở một truyện dân gian Việt Nam, cốt truyện và nhân vật gắn liền với một không gian cụ thể, một chứng tích cụ thể để phản ánh một vấn đề bức thiết của xã hội đương thời, đó là thân phận con người nói chung, người phụ nữ nói riêng trong xã hội phong kiến. Truyện kể về cuộc đời và số phận bi đát của Vũ Nương, người con gái ở huyện Nam Xương nết na, thùy mị. Chồng nàng là Trương Sinh con nhà giàu nhưng ít học, tính vốn đa nghi, đối với vợ phòng ngừa quá mức. Khi chồng đi lính, nàng sinh con trai và hết lòng dạy con, chăm sóc mẹ chồng. Khi giặc tan Trương Sinh về nhà thì mẹ chồng đã qua đời, con trai đang học nói. Đứa con nhất định không chịu nhận chàng là bố vì bố nó "đêm nào cũng đến, mẹ Đản đi cũng đi, mẹ Đản ngồi cũng ngồi." Nghe con nói, chồng ngờ vợ thất tiết, đánh đuổi nàng đi. Uất ức quá, nàng gieo mình xuống sông mà chết. Được các nàng tiên cứu, nàng sống ở thủy cung cùng vợ vua Nam Hải. Một lần gặp người làng là Phan Lang cũng được tiên cứu, nàng nhờ Phan Lang về nói với chồng lập dàn giải oan cho nàng. Trong lễ giải oan, nàng hiện về và ngỏ lời từ biệt chàng vĩnh viễn. Câu chuyện chỉ là một vụ ghen tuông bình thường trong một gia đình cũng bình thường như trăm nghìn gia đình khác, nhưng có ý nghĩa tố cáo xã hội vô cùng sâu sắc. Một người phụ nữ nết na lấy phải một anh chồng hay ghen lại độc đoán. Chỉ vì một chuyện bông đùa với con khi xa chồng, và vì chồng nàng quá tin lời con trẻ, nghi oan cho nàng, tàn nhẫn đối với nàng, khiến nàng phải tìm đến cái chết trên bến Hoàng Giang. Nỗi oan tày đình của nàng đã vượt ra ngoài phạm vi gia đình, là một trong muôn vàn oan khuất trong xã hội vùi dập thân phận con người, nhất là người phụ nữ. Sống trong xã hội phong kiến đầy rẫy oan trái, bất công, quyền sống con người không được đảm bảo, người phụ nữ nữ với số phận bèo dạt, mây trôi, có thể gặp bao nhiêu tai họa giáng xuống đầu mình vào bất cứ lúc nào vì những nguyên cớ vu vơ không thể tưởng tượng được. Rõ ràng xã hội phong kiến suy tàn đã sinh ra những Trương Sinh sinh với đầu óc nam quyền độc đoán, đã là nguyên nhân sâu xa của những đau khổ của người phụ nữ. Vì vậy khi sống ở thủy cung nàng đã có lúc định trở về quê cũ. Nhưng tại lễ giải oan, mặc dù còn nặng lòng với quê hương lỗi lầm xưa của chồng thì nàng đã tha thứ thứ nhưng làm vẫn dứt áo ra đi, đành phải sống ở cõi chết: "Đa tạ tình chàng, thiếp chẳng thể trở về nhân gian được nữa". Chi tiết mang tính chất truyền kỳ này đã nói lên thái độ của Vũ Nương, người phụ nữ đương thời đối với "nhân gian", đối với xã hội phong kiến vì ở đó họ không tìm thấy niềm vui, không tìm thấy hạnh phúc. Bên cạnh giá trị tố cáo xã hội phong kiến suy tàn, "Chuyện người con gái Nam Xương" còn đề cao phẩm giá của người phụ nữ. Khi còn sống, Vũ Nương là người vợ đảm dâu hiếu. Lúc sống bên chồng, nàng giữ gìn khuôn phép, không lúc nào để vợ chồng bất hòa. Lúc chồng đi lính, một mình nàng quán xuyến mọi việc, nuôi con, phụng dưỡng mẹ chồng đau ốm và khi mẹ chồng mất, nàng "lo liệu như đối với cha mẹ đẻ mình". Còn đối với chồng nàng một dạng thủy chung. Sau khi đã chết, được sống ở thủy cung nguy nga, lộng lẫy, khi Phan Lang gợi đến quê hương, nàng xúc động "ứa nước mắt khóc". Nàng giãi bày tâm sự: "Có lẽ không thể gửi hình ảnh bóng ở đây được mãi để mang tiếng xấu xa. Vả chăng, ngựa hồ gầm gió bắc, chim Việt đậu cành nam. Cảm vì nỗi ấy, tôi tất phải tìm về có ngày. Đọc đến đây không ai không xúc động trước tấm lòng nặng nghĩa, nặng tình đối với quê hương bản quán của nàng. Tuy vừa được cứu sống, tuy được sống trong nhung lụa, bên cạnh có những nàng tiên tốt bụng và là ân nhân của mình nhưng lòng nàng lúc nào cũng nhớ đến quê cha đất cũ và tâm niệm sẽ có ngày yìm về. Vũ Nương dưới ngòi bút của Nguyễn Dữ lúc sống ở trần thế với cuộc đời thường cũng như khi làm tiên ở thủy cung lộng lẫy đều là một người phụ nữ đẹp, đẹp cả về hình dáng, cả về phẩm giá, về tâm hồn. Người phụ nữ đó lẽ ra phải sống của đời hạnh phúc Nhưng tiếc thay xã hội phong kiến đã chà đạp lên cuộc đời nàng Như phần trên đã nói, viết" Chuyện người con gái Nam Xương", Nguyễn Dữ đã lấy cốt truyện trong dân gian. Nhưng rõ ràng về tấm lòng yêu thương con người sâu nặng, bằng bút pháp kể chuyện già dặn, với tình tiết lúc chân thật đời thường, lúc thì kỳ ảo hoang đường, ông đã xây dựng được hình tượng nhân vật vô cùng sống động, mang ý nghĩa xã hội cao. Do đó tác phẩm của ông đã giáo dục chúng ta lòng yêu thương con người sâu sắc, lòng quyết tâm Sống chiến đấu về quyền sống và hạnh phúc của con người.
