Lý Thông và Thạch Sanh
Ngày xửa ngày xưa
Ở quận Cao Bình
Có một gia đình
Nhà bác tiều phu
Tên là Thạch Nghĩa
Mãi chưa có con
Cả hai vợ chồng
Đi làm việc thiện
Mong được trời cho
Có một đứa con
Dù trai hay gái
Việc làm của họ
Động đến trời xanh
Ngọc Hoàng cảm động
Cho người đầu thai
Làm con họ Thạch.
* * *
Mang thai ba năm
Đợi ngày sinh con
Chồng bà không đợi
Đến ngày bà sinh
Đành phải từ biệt
Để lên thiên đàng
Sau khi ông mất
Bà sinh ra một
Chàng trai kháu khỉnh
Đặt tên Thạch Sanh
Cách ít năm sau
Bà cũng theo ông
Đi lên thiên đàng
Để lại một mình
Thạch Sanh côi cút
Trong một túp lều
Ở dưới gốc đa
Trong người Thạch Sanh
Mảnh khố che thân
Cùng với cái rìu
Để đi đốn củi.
* * *
Một hôm có anh
Đi bán hàng rượu
Ghé lại nghỉ chân
Ở dưới gốc đa
Thấy Thạch Sanh khỏe
Lại vừa lanh lợi
Sống ở một mình
Bèn kết anh em
Rồi đưa Thạch Sanh
Về nhà mình chơi.
* * *
Bấy giờ trong vùng
Có một Trăn Tinh
Bắt người ăn thịt
Quan quân nhiều lần
Vây đánh không được
Vì nó có phép
Thần thông biến hóa
Nên nhà vua phải
Lập miếu thờ nó
Và mỗi năm đến
Lại thế một người
Đến đây nộp mạng.
* * *
Đến lượt Lý Thông
Phải đến nộp mình
Mẹ con Lý Thông
Nghe tin sửng sốt
Bàn mưu tính kế
Đưa Thạch Sanh đi
Thế mạng cho mình
Lý Thông nói rằng:
"Đêm nay anh phải
Đi canh miếu thờ
Nhưng mà anh đã
Trót cất mẻ rượu
Nên sợ bị hỏng
Nhờ em một phen"
Thạch Sanh nhận lời:
"Thôi được, em đi!".
* * *
Nửa đêm xuất hiện
Một con Trăn Tinh
Nhe răng, giơ vuốt
Định xông vào miếu
Ăn thịt Thạch Sanh
Một phút hoàn hồn
Giờ thì trổ tài
Đánh nhau Trăn Tinh
Cuối cùng chém được
Cái đầu Trăn Tinh
Đốt xác thành than
Thạch Sanh mừng rỡ
Đeo cung, sách đầu
Của con Trăn Tinh
Chạy thẳng về nhà.
* * *
Nghe thấy tiếng gọi
Mẹ con Lý Thông
Vô cùng hoảng sợ
Vì tưởng Thạch Sanh
Đã chết vì bị
Trăn Tinh ăn thịt
Lý Thông cất lời
Cầu khấn, van xin
"Sống khôn, thác thiêng
Em hãy tạm đi
Ngày mai mua sắm
Hương vàng, cơm canh
Cúng em chu tất".
Bấy giờ Thạch Sanh
Biết âm mưu của
Mẹ con Lý Thông
Nhưng chàng không giận
Vẫn vui vẻ kể
Chuyện giết Trăn Tinh
Cho họ Lý nghe
Lý Thông liền có
Âm mưu thâm độc
Nó nói Trăn Tinh
Báu vật nhà vua
Ai sẽ giết nó
Thì bị tội lớn
Thạch Sanh lo sợ
Lý Thông bảo cậu
Là hãy trốn đi
Việc này mình lo
Thu xếp giúp cho.
* * *
Sau khi từ biệt
Mẹ con Lý Thông
Trở về gốc đa
Lý Thông đi ngay
Về Kinh tâu Vua
Giết được Trăn Tinh
Nhà vua vui mừng
Trọng thưởng và phong
Cho Lý Thông làm
Đô Đốc Quận Công
Kế đó nhà vua
Mở hội kén chồng
Công chúa Quỳnh Nga
Hội kén chồng đó
Kéo dài hai tháng
Không ai vừa ý.
* * *
Một hôm đi dạo
Trong vườn đào nọ
Bị con Đại Bàng
Sà xuống quắp đi
Thấy chim quắp người
Thạch Sanh giương cung
Bắn vào cánh trái
Bị đau quằn quại
Máu chảy lênh láng
Thạch Sanh thấy máu
Ở bên cửa hang
Chàng đã đánh dấu
Trở lại gốc đa
Tìm kế đánh lại
Con Đại Bàng kia.
* * *
Nhà Vua loan tin:
"Ai mà cứu được
Công chúa trở về
Thì ta gả cho
Phong làm Phò mã"
Lý Thông vừa mừng,
Lại vừa lo lắng
Y liền lập kế
Mở hội hát xướng
Nghe ngóng thông tin.
* * *
Đến ngày thứ mười
Biết tin Lý Thông
Mở hội hát xướng
Thạch Sanh đến thăm
Lý Thông kể lại
Cho Thạch Sanh nghe:
"Công Chúa Quỳnh Nga
Đã bị Đại Bàng
Quắp đi mất tiêu"
Thạch Sanh kể lại
Là mình đã bắn
Con chim Đại Bàng
Lý Thông vui mừng
Hậu đãi Thạch Sanh
Nhờ chàng dẫn đường
Đến hang Đại Bàng
Để cứu Công chúa.
* * *
Thạch Sanh đã dùng
Thang dây xuống hang
Và gặp Công chúa
Rồi đưa thuốc mê
Cho Đại Bàng uống
Công chúa hẹn ước
Kết duyên cùng nhau
Thế rồi Thạch Sanh
Quàng dây qua nàng
Đưa nàng lên trên
Khi ra khỏi hang
Lý Thông sai lính
Đưa Công chúa về
Còn y nói dối
Ở lại đánh nhau
Với con quái vật.
* * *
Lý Thông liền lấy
Tảng đá to tướng
Lấp kín miệng hang
Và trở về triều
Mạo nhận công trạng
Để được lấy nàng.
* * *
Đã lâu không thấy
Thạch Sanh trở về
Công chúa buồn thương
Rồi bị câm lặng
Nhà vua thấy thế
Buồn bã vô cùng
Liền hoãn tiệc cưới.
* * *
Thạch Sanh trở về
Nơi cây đa nọ
Nghe ngóng Công chúa
Hồn của hai con
Trăn Tinh, Đại Bàng
Bị Thạch Sanh giết
Tìm cách hãm hại
Quân lính nhà vua
Liền bắt Thạch Sanh
Tống ngay vào ngục
Chờ ngày xét xử
Nhà vua giao cho
Lý Thông xử tội
Lý Thông liền khép
Thạch Sanh vào tội
Để bịt đầu mối
Nên phán tử hình
Trong lúc bị giam
Ở trong ngục tối
Thạch Sanh đem đàn
Ra gảy vang lên
Tiếng tơ, tiếng trúc
Cung thảm, cung sầu.
* * *
Khi nghe tiếng đàn
Công chúa bừng tỉnh
Cười cười, nói nói
Nhà vua vui mừng
Nghe Công chúa nói
Chiến công lẫy lừng
Của chàng Thạch Sanh
Lập tức nhà vua
Tha cho Thạch Sanh
Và bắt Lý Thông
Tống vào ngục tối.
* * *
Nhà vua làm lễ
Kết duyên vợ chồng
Thạch Sanh, Quỳnh Nga
Và truyền ngôi báu
Cho chàng Thạch Sanh
Vua giao toàn quyền
Thạch Sanh xử tội
Tên Lý Thông kia
Thạch Sanh tha tội
Cho Lý Thông kia
Và mẹ con họ
Về quê làm ăn
Nhưng về giữa đường
Trời nổi giông gió
Mẹ con Lý Thông
Bị sét đánh chết
Lý Thông hóa thành
Một con bọ hung
Suốt đời chui rúc
Ở nơi bẩn thỉu.
Thành Đô