Mèo và chuột

Có một con mèo con

Cùng với đàn chuột con

Mèo luôn bắt chuột ăn

Cả họ nhà chuột nọ

Cứ dần mất từng con

Cả lũ chuột bàn nhau

Tặng cho chú mèo con

Một cái chuông đeo cổ

Nhưng không ai dám cả

Vì sợ bị mèo giết

Đành im lặng làm thinh

Và trốn biệt mèo con

Mỗi khi kêu meo meo.​

Thành Đô​

Ông vua Ếch

Ngày xửa, ngày xưa

Đã lâu lắm rồi

Trong cái ao bé này

Bọn ếch kêu râm ran

Vì sao một điệu hoài

"Ếch.. ộ.. ộ.. ộp

Ếch.. ộ.. ộ.. ộp"

* * *

Một hôm có chú ếch

Bèn nảy ra ý kiến

Mà cho là rất hay

Cả bọn đều hưởng ứng

Chúng van xin ông trời

Cho chúng một ông vua

Để dạy cho chúng hát.

* * *

Ông trời liền xuất hiện

Quẳng luôn cành cây khô

Bọn chúng vui mừng quá

Liền quỳ xuống và tâu.

* * *

Cầu xin dạy chúng con

Những bài hát rất hay

Nhưng không động tĩnh gì

Lũ ếch tức giận quá

Liền bám vào cành cây

Để kêu la xin học.

* * *

Ông trời đã hết cách

Bèn đem con cò xuống

Và ông trời biến mất

Lũ ếch vui mừng quá!

* * *

Đáng đời lũ ếch kia

Vì sao không nghe lời

Đến bây giờ hối cãi

Cũng không kịp nữa rồi

Chiếc mỏ dài của cò

Nuốt từng con vào bụng.​

Thành Đô​

Mèo con đi câu cá

Một buổi sáng đẹp trời

Mèo mẹ dẫn mèo con

Cùng nhau đi câu cá

Đến tới một bờ hồ

Ngồi xuống dưới gốc đa

Bỏ mồi câu xuống nước

Mèo mẹ câu được cá

Mèo con không câu được

Bé biết vì sao không?

Vì mèo con lười nhác

Bỏ đi bắt bươm bướm

Cùng với con chuồn chuồn

Cuối cùng thì làm sao?

Mèo con nghe lời mẹ

Và câu được cá to

Mèo mẹ và mèo con

Cùng khiêng cá về nhà.​

Thành Đô​

Bạch Tuyết và phù thủy

Ngày xửa ngày xưa

Có bà phù thủy

Cùng nàng Bạch Tuyết

Sống trong cung điện

Bà có gương thần

Là bạn của bà

Mỗi khi ngủ dậy

Lại hỏi gương thần

Ai là đẹp nhất

Gương kia thật thà

Đáp ngay Bạch Tuyết.

* * *

Bà tức điên lên

Và tìm mọi cách

Để giết bằng được

Cô nàng Bạch Tuyết.

* * *

Cô đành bỏ đi

Vào nơi rừng sâu

Gặp bảy chú lùn

Và xin kết bạn

Phù thủy lại đến

Tìm cách giết hại

Có bảy chú lùn

Cứu nàng Bạch Tuyết

Khỏi bà phù thủy

Bà không giết được

Đành rằng chịu thua

Vì bà rất già

Còn nàng rất trẻ

Có bè có bạn

Giúp cô hết lòng.

* * *

Cuối cùng cũng gặp

Một anh hoàng tử

Liền cưới Bạch Tuyết

Lấy nàng làm vợ

Sống mãi muôn đời.​

Thành Đô​

Sự tích trầu, cau và đá vôi

Ngày xửa ngày xưa

Ở một làng nọ

Có hai anh em

Sống rất hòa thuận

Người anh hơn em

Chỉ cách một tuổi

Trông hai anh em

Như một giọt nước

Bố mẹ mất sớm

Còn lại anh em

Tự lo cuộc sống

Cuộc sống khổ cực

Bữa đói, bữa no

Vẫn không phàn nàn

Để không nghèo khổ

Cả hai anh em

Cùng đi học chữ.

* * *

Ở nhà thầy đồ

Có cô con gái

Xinh đẹp nết na

Yêu thầm nhớ trộm

Muốn lấy một người

Về làm chồng cô

Nhưng cô chỉ thích

Lấy người anh thôi

Cô ta thử thách

Xem ai là anh

Người em lễ phép

Mời anh xơi cơm

Người anh được phép

Kết duyên cùng cô.

* * *

Vào một ngày kia

Cả hai anh em

Vào rừng đốn củi

Người em về sớm

Gặp chị dâu anh

Chị dâu cứ tưởng

Đó là chồng mình

Bèn ôm lấy em

Người em van xin

Thưa chị em đây

Nhưng chị không nghe

Ôm hôn thắm thiết

Người anh về thấy

Liền bỏ đi ngay.

* * *

Tình cảm anh em

Không như trước nữa

Người em buồn bực

Nảy ra ý định

Bỏ đi thật xa

Cho vợ chồng anh

Sống thêm hòa thuận

Băng rừng vượt suối

Toàn thân kiệt quệ

Nằm chết bên suối

Biến thành tảng đá.

* * *

Đã mấy ngày liền

Không thấy em về

Trong lòng không yên

Bèn đi tìm em

Không cho vợ biết

Là mình đi đâu

Băng rừng vượt suối

Ngồi bên tảng đá

Nhưng không biết rằng

Đó là người em

Chết vì kiệt sức

Biến thành cây cau

Ở bên tảng đá.

* * *

Đã mấy ngày liền

Không thấy chồng về

Bỏ nhà đi tìm

Cả chồng và em

Băng rừng vượt suối

Ngồi bên gốc cây

Có ai ngờ rằng

Đó là chồng mình

Và là em chồng

Chết vì kiệt sức

Biến thành cây trầu

Quấn quanh thân cau.

* * *

Dân gian phát hiện

Ai cũng thương xót

Số phận ba người

Mãi về sau này

Mới đem ra thử

Bứt cau, hái trầu

Đập đá về nung

Đá chín thành vôi

Kết hợp tài tình

Cả ba thứ ấy.

* * *

Cây trầu, cây cau

Được trồng khắp nơi

Thể hiện tấm lòng

Thưởng thức trầu cau

Mỗi khi có dịp.​

Thành Đô​

Chú Thỏ tinh khôn

Ở trong khu rừng

Có chú Thỏ con

Ra đến bờ suối

Bứt cỏ non ăn

Có con Cá sấu

Trông thấy mồi ngon

Liền bò tới Thỏ

Nhưng Thỏ không biết

Cá sấu đang tới

Đến khi nằm gọn

Trong miệng Cá sấu

Mới thấy hiểm nguy

Nhưng Thỏ nhanh trí

Bèn giả vờ khen

Cá sấu tưởng thật

Liền há to mồm

Thỏ liền nhảy ra

Khỏi miệng Cá sấu

Quay lại cười nhạo

Đúng là thật ngốc

Bỏ một mồi ngon

Như Thỏ ta đây

Chú Thỏ nói xong

Chạy biến vào rừng.​

Thành Đô​

Sự tích đá Vọng Phu

Ngày xửa ngày xưa

Có đôi vợ chồng

Nghèo xơ nghèo xác

Sống trong nhà tranh

Sinh được hai con

Một trai, một gái

Anh mười một tuổi

Em mới lên sáu

Mỗi khi đi làm

Anh phải trông em.

* * *

Tìm dao chặt mía

Lưỡi dao sút cán

Văng vào đầu em

Em gái bất tỉnh

Máu chảy lênh láng

Không biết làm gì

Để cứu em đây

Trong lòng sợ sệt

Bèn bỏ nhà đi

Trốn biệt tăm luôn

Để mặc em gái

Đang nằm chờ chết

Hàng xóm cứu em

Khỏi tay tử thần.

* * *

Mười lăm năm qua

Trở thành chài lưới

Đã kết duyên cùng

Một người thiếu nữ

Thạo nghề đan lưới.

* * *

Thế rồi một ngày

Chải tóc cho vợ

Thấy có cái sẹo

Ở bên tai phải

Bèn hỏi sự tình

Người vợ bèn kể

Nguồn cơn sự tình

Nét mặt biến sắc

Khi biết lấy nhầm

Là em gái mình.

* * *

Qua mấy ngày sau

Sóng yên gió lặng

Trong lòng không yên

Liền bỏ đi xa

Người vợ ở nhà

Trông đợi mỏi mòn

Từ đó mỗi chiều

Bồng con lên núi

Hướng về cửa biển

Mong ngóng chồng về

Hai mẹ con nàng

Liền hóa thành đá.

* * *

Dân gian về sau

Gọi đá Trông Chồng

Hay đá Vọng Phu.​

Thành Đô​

Sự tích hạt lúa

Ngày xửa ngày xưa

Từ khi chưa có

Lúa gạo để ăn

Loài người phải ăn

Ngô, khoai trừ bữa.

* * *

Ở một làng nọ

Có người mẹ nghèo

Chồng bà mất sớm

Để lại con thơ

Cậu là con trai

Vừa là con một

Nên được mẹ chiều

Đâm ra hư hỏng

Không nghe lời mẹ

Suốt ngày ham chơi.

* * *

Có người mẹ già

Trồng ngô, nuôi gà

Khi có phần ngon

Lại nhường con hết

Còn lại của mình

Ăn thừa ăn thải.

* * *

Nhưng cậu con trai

Không thấy điều đó

Nên còn vô tâm

Mà còn hỗn xược

Lại còn ham chơi.

* * *

Rồi một ngày kia

Bà lâm bệnh nặng

Biết mình sắp chết

Kêu lại khuyên nhủ.

* * *

Rồi bà chết đi

Nghe lời mẹ dặn

Quảy về hoàng cung

Đổi lấy tiền tiêu.

* * *

Đường về hoàng cung

Xa ơi là xa

Vừa mệt vừa đói

Tiền và lương thực

Cạn dần, cạn dần

Dần dần nhận ra

Công lao của mẹ

Và đã hối hận

Vì không thương mẹ.

* * *

Về tới hoàng cung

Khi đặt gánh xuống

Ngạc nhiên vô cùng

Vì từ lúc nào

Cây đã lớn lên

Trên đôi thúng đó

Những hạt nhỏ xíu

Màu vàng xinh xắn

Mùi thơm thoang thoảng

Khi được nấu chín

Ăn thật là ngon.

* * *

Bỗng nhiên nhớ mẹ

Công lao nuôi nấng

Mang giống về nhà

Phân chia mọi người

Đem trồng để ăn

Sự tích hạt lúa

Có từ lúc đó.​

Thành Đô​

Giọt nước diệu kỳ

Ngày xửa ngày xưa

Có một nàng tiên.

Tên là Mùa Xuân

Trời sương long lanh.

Dành tặng các bạn

Giọt nước thần kỳ.

Từ từ người một

Chỉ một giọt nước.

Mỗi Chồi nhận được

Giọt sương long lanh.

* * *

Đến lượt Chồi Út

Nhanh nhảu chìa ra.

Chiếc lá nhỏ xíu

Chờ đón giọt nước.

Trong và mát lành.

* * *

Vì do sơ suất

Nên thiếu quà tặng.

Cậu ta buồn lắm

Ngồi ủ rũ nhìn.

Các anh, các chị

Tận hưởng món quà.

Mùa Xuân ban tặng

Nàng tiên thấy vậy.

Liền hỏi Chồi Non:

"Trong các con đây,

Nhường phần của mình

Cho Chồi Út không?"

* * *

Chồi anh Chồi chị

Nhìn nhau ái ngại

Chồi Hai thầm nghĩ:

"Chỉ có một giọt

Nếu cho Chồi Út

Mà sao lớn được?"

Chồi Ba cho rằng:

"Ôi, mình đã lỡ,

Uống hết nước rồi

Làm sao mà cho

Cậu Út được nhỉ?"

Chồi Tư tự nhủ:

"Không nhường Chồi Út,

Chắc là người khác

Sẽ cho thôi mà!"

* * *

Chẳng ai muốn cho

Phần nước của mình

Nhìn vẻ tội nghiệp

Của cậu Chồi Út

Chồi Sáu mọi ngày

Rụt rè, nhút nhát

Lí nhí lên tiếng:

"Dạ thưa nàng tiên

Con có thể nhường

Một nửa giọt nước

Cho cậu Chồi Út"

* * *

Nàng tiên Mùa Xuân

Dịu dàng xoa đầu:

"Con thật ngoan quá

Ta rất hoan nghênh

Tinh thần nhường nhịn

Chia sẻ phần mình

Dành cho người khác"

* * *

Nàng tiên Mùa Xuân

Tuyên dương tinh thần

Thật đáng quý ấy

Nàng tiên Mùa Xuân

Tặng một chuyến đi

Cho chị Chồi Sáu

Một chuyến phiêu lưu

Khám phá thung lũng

Vương quốc Chồi Non.

* * *

Nhờ phần nước mát

Đầy tình thương yêu

Của chị Chồi Sáu

Lớn nhanh như thổi

Biến thành cổ thụ

Che mát cả một

Khoảng rừng ở trong

Vương quốc Chồi Non.​

Thành Đô​

Vợ chồng người đánh cá

Ngày xưa từ rất xưa

Có hai vợ chồng nọ

Sống trong một túp lều

Cũ kỹ và rách nát

Vì không có gì ăn

Đành đi câu cá về

Ăn cho sống qua ngày

Thế rồi một ngày nọ

Bắt được con cá vàng

Con cá vàng van xin:

"Xin ông tha chết cho

Tôi không phải là cá

Mà là do phù thủy

Hóa phép tôi thành cá"

Ông lão liền đáp lại:

"Ngươi không cần nói nhiều

Ta biết, ta biết mà!"

Và ông thả cá ra

Rồi tay không về nhà.

* * *

Vợ lão liền hỏi dồn:

"Câu được con nào chưa?"

Ông lão liền thật thà

Kể hết cho vợ nghe

Bà lão có tính tham

"Sao không xin cá vàng,

Có ngôi nhà khang trang"

Và bà lão liền giục:

"Phải đi ngay ra biển"

* * *

Thế rồi ông đi ngay

Ra tận nơi sóng vỗ

Và gọi cá vàng lên

Xin cho một ngôi nhà

Khang trang và thoáng đãng.

* * *

Ở một ngày thấy chán

Lòng tham lại nổi lên

Bắt ông tới bờ biển

Gọi con cá vàng lên

Khi đi đến bờ biển,

Ông gọi cá và bảo:

"Cá vàng ơi cá vàng

Vợ lão nổi lòng tham

Xin được làm Nữ Vương"

Được Voi lại đòi Tiên,

Muốn được làm Nữ Hoàng

Rồi xin làm Chúa Trời.

* * *

Thế rồi con cá vàng

Nói với ông lão rằng:

"Thôi ông cứ về đi!

Vợ chồng ông toại nguyện".

* * *

Khi ông lão trở về

Mọi thứ vẫn như cũ

Và luôn ở túp lều

Cho đến tận ngày nay.​

Thành Đô​

Thiên thần nhỏ

Em là ai hỡi em?

Thiên thần hay ác quỷ?

Ai cho em đôi cánh?

Mềm mại mà xinh xinh

Cha mẹ em ở đâu?

Mà để em một mình

Giữa trời đêm giá lạnh.

* * *

Em là thiên thần nhỏ

Bay đi khắp mọi nơi

Ở trong một giấc mơ

Một giấc mơ ngọt ngào

Giúp mọi người ngủ ngon

Trong đêm đông giá lạnh.​

Thành Đô​

Sói con lười nhác

Có một con Sói lười

Không chịu đi săn mồi.

Bụng lúc nào cũng rỗng

Nên hay bị đói meo.

Một hôm đi săn mồi

Không săn được con nào.

Nên vác bụng không về

Đi qua ngôi nhà nọ.

Ngửi thấy mùi thơm phức

Nên ghé vào để xem.

Gặp ông lão làm bánh

Sói liền hỏi dò xem:

"Mùi gì mà thơm thế?"

Ông lão trả lời Sói:

"Đấy là chiếc bánh mì"

Sói chậc lưỡi tiếc nuối:

"Sao mà chưa hề ăn

Hôm nay ăn thử xem.

Có ngon hơn con mồi

Ôi, sao làm tài thế?"

Ông lão thật thà kể:

"Muốn có một chiếc bánh

Phải có bột để nhào.

Thế bột lấy đâu ra?

Được lấy từ hạt mì.

Hạt mì lấy từ đâu?

Được lấy từ lúa mì.

Lúa mì lấy từ đâu?

Từ nơi cánh đồng kia

Gặt hái về đem phơi.

Phơi khô rồi đem xay

Xay nhuyễn thành bột mịn

Để làm một chiếc bánh.

Thơm ngon và bổ dưỡng

Thế trên cánh đồng kia.

Làm sao lại có lúa?

Ồ, quên mất một điều.

Lúa ta phải gieo lên

Rồi tưới nước cho cây

Chờ đơm bông kết trái.

Chờ hạt lúa chín vàng

Rồi đem liềm đi gặt.

Ôi, thật nhiều công đoạn.

Đến khi nào cho xong

Thà săn mồi còn hơn!"​

Thành Đô​

Sự tích con cào cào

Xưa kia có cô bé

Đẹp không ai sánh bằng

Nhà nghèo xơ nghèo xác

Tính tình thật khác người

Thích mặc quần áo đẹp

Một hôm đi kiếm củi

Ở dưới gốc cây sấu.

* * *

Thấy quân lính nhà vua

Đi tìm nàng công chúa

Tốp thứ nhất hỏi rằng:

"Có thấy công chúa không?"

Cô nhìn thấy áo đẹp

Rồi xin một chiếc áo

Một chiếc áo màu hồng.

* * *

Rồi đến tốp thứ hai

Cũng hỏi cô như vậy

Rồi cô lại xin áo

Chiếc áo xanh màu lá.

* * *

Rồi đến tốp thứ ba

Cũng hỏi cô như vậy

Rồi cô lại xin áo

Áo màu trắng như suối.

* * *

Thế là được như ý

Với ba chiếc áo đẹp

Ngắm nghía và nhảy nhót

Say sưa quên đường về.

* * *

Trời bỗng dưng nổi sấm

Một tiếng sét nổ vang

Làm rơi cả cành sấu

Rơi xuống đầu cô bé

Thế rồi cô chết đi

Liền hóa thành cào cào

Suốt ngày cứ tung tăng

Với áo ba sắc màu.​

Thành Đô​

Chú Gà trống dũng cảm

Chú Thỏ con tội nghiệp

Bị cáo chiếm mất nhà

Trâu muốn cứu giúp Thỏ

Nhưng chẳng biết làm sao

Vì nhà Thỏ bé tí

Nhưng Trâu thì quá to

Mà Cáo thì ở trong

Giết hắn bằng cách nào

Đành đi tìm Gà trống

Đòi lại nhà cho Thỏ.

* * *

Chú Gà trống dũng cảm

Đã dụ được con Cáo

Thò đầu ra cửa sổ

Liền bị mỏ nhọn hoắt

Mổ liên hồi vào đầu

Cáo già không chịu được

Bèn chạy biến vào rừng.

* * *

Thế là chú Gà trống

Dũng cảm và kiên cường

Cứu Thỏ khỏi mất nhà

Và đuổi được Cáo đi.​

Thành Đô​

Khỉ vớt trăng

Trong một khu rừng nọ

Cả bầy khỉ sinh sống

Rằm Trung Thu hằng năm

Cả bầy khỉ xuống núi

Vào thôn trộm hoa quả.

* * *

Có một chú Khỉ con

Ngó nghiêng khắp mọi nơi

Bỗng phát hiện cái giếng

Liền thò đầu xem sao

Có cái gì trong đó

Khỉ con thốt lên rằng:

"Ôi, thật không xong rồi!

Mặt trăng đã rơi xuống,

Ở trong giếng mất rồi."

* * *

Bỗng cả đàn chạy lại

Khi nghe Khỉ con kêu

Và nhìn xuống cái giếng

Có mặt trăng ở dưới

Soi sáng trên mặt nước

Cả đàn cùng nghĩ cách

Để vớt mặt trăng lên

Nhưng giếng thì quá sâu

Phải làm sao bây giờ?

* * *

Khỉ ông nghĩ một lát

Rồi nói với cả đàn

Làm thành một cầu thang

Khỉ con ở dưới cùng

Bèn thò tay xuống nước

Khỉ con rất hoảng sợ

Vì trăng vỡ mất rồi

Rồi không dám động vào

Vì sợ lại bị vỡ

Khỉ ông ngước nhìn lên

Và vui mừng kêu lên:

"Thôi, không phải vớt nữa.

Mặt trăng lên trời rồi!"​

Thành Đô​

Chú Cuội và chị Hằng Nga

Ngày xửa ngày xưa

Có một chú Cuội

Ngồi gốc cây đa

Ngày ngày trôi qua

Ngồi lỳ một mình

Một hôm nhìn lên

Thấy chị Hằng Nga

Ngồi trên cung trăng

Bèn ốm tương tư.

* * *

Một hôm chú Cuội

Nhổ cả gốc đa

Đã nghìn năm tuổi

Bay lên cung trăng

Gặp chị Hằng Nga

Rồi ở đó luôn

Không về trần gian.

* * *

Bỏ mặc vợ con

Mong ngóng trông chờ

À, ra là thế!

Vì chú Cuội thích

Ở trên cõi tiên.​

Thành Đô​

Con Công và con Quạ

Xưa có Công và Quạ

Là bạn thân rất thân.

Trò chuyện nhau rôm rả

Một hôm Quạ bảo Công:

"Thử xem chim trong rừng

Có giống nào cũng đẹp.

Như anh em ta đây

Xấu hơn các loài chim"

Công bèn trả lời Quạ:

"Phận xấu đành phải vậy

Cớ sao lại trách mình?"

* * *

Quạ bèn nghĩ một lúc

Và nói với Công rằng:

"Xấu mà làm ra đẹp

Cũng được chớ lo gì!

Bây giờ ta thử tô

Xem ai đẹp hơn ai"

* * *

Bây giờ ai làm trước

Quạ vẽ cho Công trước.

Màu sắc thật là đẹp

Có bao nhiêu màu sắc

Đều vào cả người Công.

* * *

Đến lượt Công tô điểm

Chợt đàn chim ríu rít

Bay ngang qua bên này

Quạ liền quay lại hỏi:

"Hỡi các bạn chim ơi!

Có chuyện gì không hả?

Sao mà bay tứ tung?"

* * *

Một con trong đàn nói:

Chúng tôi đi kiếm ăn.

Nghe nói ở phương xa

Có nhiều đồ ăn ngon

Quạ nghe nói đến đó.

Trong lòng thật háo hức

Giục Công làm cho nhanh.

* * *

Quạ nói với Công rằng:

"Bây giờ mà ngồi đợi

Anh tô điểm vẽ vời.

Thì khi nào mới xong

Sẵn cả đĩa mực đây

Anh cứ đổ hết đi.

Để tôi theo bọn kia

Để cho kịp mồi ngon"

* * *

Công thấy Quạ bảo thế

Đành chiều ý làm theo.

Dốc cả đĩa mực vào

Toàn bộ đen như mực.

* * *

Quạ lo ăn không nghĩ

Đến xấu đẹp của mình.

Khi nhìn lại người mình

Thì ôi thôi xấu quá!

Toàn thân ta đen thui

Ôi! Thật xấu hổ quá.

Ta biết làm sao đây?

Hay là bay đi trốn?

Để không ai nhìn thấy

Một màu đen của mình.​

Thành Đô​

Gà con đi tìm bố

Gà con hỏi gà mẹ:

"Bố con đâu hả mẹ?"

Mẹ gà kêu tục tác:

"Con hỏi để làm gì?"

Gà con kêu chiếp chiếp:

"Con hỏi để biết thôi!"

"Thôi được, mẹ nói vậy,

Những ai có mào to,

Và đỏ tươi roi rói,

Người lúc nào cũng gáy:

" Ò.. ó.. o.. o.. o "

Đó là bố của con"

* * *

Vào một ngày đẹp trời

Xin phép mẹ đi chơi

Gặp ai cũng chào hỏi,

Mãi chưa gặp được bố

Rồi đến một làng nhỏ

Đứng trên đống rơm rạ

Và cất vang tiếng gáy:

"Ò.. ó.. o.. o.. o"

Mặt gà con hớn hở,

"Bố của con đây rồi!"​

Thành Đô​

Cô bé bán diêm

Có một cô bé

Người thì bé nhỏ

Đầu trần, chân đất

Trong đêm giá lạnh

Bán diêm kiếm sống

Chiếc giày của em

Đã bị rách tươm

Nên em đành phải

Đi chân đất thôi

Trời rét căm căm

Chân em đỏ ửng

Rồi tím bầm lại.

* * *

Em cố tìm kiếm

Những người qua lại

Mong được người mua

Nhưng vì trời rét

Nên rảo bước nhanh

Chẳng ai đoái hoài

Lời chào của em.

* * *

Cả ngày chẳng bán

Được bao diêm nào

Chẳng ai bố thí

Cho em chút đỉnh

Vừa lạnh vừa đói

Mà vẫn lang thang

Tìm người mua diêm

Trong người mệt lả

Em ngồi thu chân

Trong một góc tường

Nhưng em vẫn thấy

Trời rét buốt hơn.

* * *

Em không thể về

Vì chẳng bán được

Một bao diêm nào

Cô bé liền nghĩ:

"Mình thử quẹt sao

Xem như thế nào?"

Cuối cùng em phải

Đánh liều một phen.

* * *

Que diêm thứ nhất

Ngọn lửa xanh lam

Dần dần biếc đi

Rồi rực hồng lên

Trông đến vui mắt

Ôi, ánh sáng đó

Kỳ diệu làm sao!

* * *

Thật là dễ chịu!

Đôi bàn tay ấm

Hơ trên ngọn lửa

Trong đêm rét buốt

Trước một lò sưởi

Thì khoái biết bao!

* * *

Rồi em lại quẹt

Que diêm thứ hai

Cháy rực sáng lên

Rồi em lại mơ

Thức ăn, thức uống

Rồi em lại quẹt

Que diêm thứ ba

Rồi em lại mơ

Cây thông Nô En

Trang trí lộng lẫy

Hàng ngàn ngọn nến

Xung quanh cây thông

Lấp lánh trên cành

Màu sắc rực rỡ.

* * *

Rồi em lại quẹt

Que diêm thứ tư

Một ánh sáng xanh

Tỏa ra xung quanh

Và em thấy rõ

Bà em mỉm cười

Em bé reo lên:

"Bà ơi, hỡi bà

Cho cháu đi với!"

* * *

Que diêm vụt tắt

Ảo ảnh rực sáng

Trên khuôn mặt em

Cũng đã biến mất

Thế là em quẹt

Những que còn lại

Để níu bà lại.

* * *

Nhưng em đã đi

Cùng với bà em

Đi lên thiên đàng

Để gặp Thượng đế

Xin cho bà cháu

Bên nhau mãi mãi.​

Thành Đô​

Dế mèn thích chu du

Ở trong một bãi cỏ

Có loài Dế sinh sống

Dế Mèn là em út

Còn anh là Dế Trũi

Vì là út nhất nhà

Nên được mẹ nuông chiều

Sau ba ngày gần mẹ

Cũng phải ra ở riêng

Rất thích ở một mình

Trông không gian thoáng đãng

Người thì thật sảng khoái

Ra đứng ở ngoài cửa

Và ngẩng mặt lên trời

Tận hưởng khí trong lành

Vui mừng vỗ đôi cánh

Cất tiếng gáy rõ to.

* * *

Từ đây, cuộc đời tôi

Sung sướng hay khổ sở

Tùy thuộc vào tính cách

Buổi tối ra cửa hang

Vừa gảy đàn vừa hát

Trong đêm tối mát lạnh

Cùng uống hạt sương đọng

Trên những ngọn cỏ non

Ngày nào cũng như vậy

Ôi, thật là nhàm chán!

* * *

Cuộc phiêu lưu bất ngờ

Bởi những đứa trẻ con

Đã bắt mình để đá

Hai chú Dế đá nhau.

* * *

Rồi một ngày thoát thân

Tôi trở về quê hương

Thăm mẹ và anh, em

Rủ nhau cùng đi xa

Nơi có nhiều ngọn cỏ

Và tiếng nước suối reo

Đi mới biết điều lạ

Và thấy đời thật tuyệt.

* * *

Rồi có một ngày kia

Chúng tôi đang mải đi

Tối lúc nào không hay

Một lúc, trăng sáng quá

Anh em tôi tiếp tục

Đi thêm một quãng nữa

Trời bỗng dưng nổi gió

Rồi mưa như trút nước

Anh em tôi ở dưới

Một tàu chuối xanh mát.

* * *

Sáng hôm sau tỉnh dậy

Mặt trời đã nhô cao

Chim chóc thi nhau hót

Đàn cá bơi trong nước

Thấy suối chảy róc rách

Thử đi theo dòng suối

Xem quả đồi bên kia

Bèn rủ nhau bứt lá

Làm thành một chiếc bè

Và trôi theo dòng suối.

* * *

Anh Gọng Vó đen xạm

Trông thì gầy và cao

Nghênh cặp chân Gọng Vó

Đã đứng trên bãi lầy

Nhìn ra lối bái phục

Những cô ả Cua Kềnh

Cũng giương đôi mắt lồi

Tình tứ và âu yếm

Nhìn chúng tôi trìu mến.

* * *

Dòng suối trôi nhanh quá

Anh em tôi không kịp

Bíu vào một cái bè

Thế là anh em tôi

Lạc mất nhau từ đây.

* * *

Rồi có một ngày kia

Tính tình tôi ương ngạnh

Không chịu nhường phần thua

Với võ sĩ Bọ Ngựa.

* * *

Ở rừng hoa cỏ may

Ngụ những xóm Chuồn Chuồn

Hay đậu trên ngọn cỏ

Chuồn Chuồn khỏe chịu nắng

Xóm ấy trú ngụ đủ

Các chi họ Chuồn Chuồn

Chuồn Chuồn Chúa lúc nào

Dữ dội và hùng hổ

Nhưng đôi mắt trông hiền

Chuồn Chuồn Ngô thoăn thoắt

Chao cánh đã bay xa

Chuồn Chuồn Ớt rực rỡ

Bộ quần áo đỏ chót

Giữa ngày hè chói lọi

Đi đằng xa cũng thấy

Chuồn Chuồn Tương có cánh

Có kép vàng điểm đen

Thường bay lượn quanh bãi

Những hôm trời nắng to

Lại anh Kỉm Kìm Kim

Chỉ có bốn mẩu cánh

Thật là bé tí tẹo

Cái đuôi bằng chiếc tăm

Trông thật là dài nghêu

Có con mắt lồi to

Cũng ngụ cư vùng này

Cả họ nhà Chuồn Chuồn

Đi tha phương cầu thực

Hễ khi trời sắp giông

Lại bay qua đồng cỏ

Để tránh mưa, tránh gió.

* * *

Ròng rã mấy mùa rồi

Không tin tức về Trũi

Càng đi càng thăm thẳm

Trong lòng lại không yên

Rồi mùa Xuân đã đến

Có muôn loài chim hót

Cùng Bươm Bướm tung bay

Trong lòng thấy rạo rực.

* * *

Rồi có một ngày nọ

Lão Chim Trả đáng ghét

Bắt Mèn làm tù binh

Trong cái hang Chuột Đồng

Lão thấy Mèn già mồm

Nên bắt Mèn về đây

Để cãi nhau với chuột.

* * *

Lại nói về họ Kiến

Từ xưa cho tới nay

Đi đâu cũng thấy Kiến

Tuy rằng là bé nhỏ

Ai thấy cũng phải nể

Vì ai trêu chọc Kiến

Liền bị tấn công ngay.

* * *

Thế rồi một ngày nọ

Tôi và Trũi gặp nhau

Lòng mừng mừng, tủi tủi

Hai anh em nhà tôi

Định trở lại quê hương

Nghỉ ngơi cho lại sức

Rồi đón mẹ cùng đi

Khi trở về quê hương

Cảnh vật nay đổi khác.

* * *

Bao nhiêu năm xa cách

Được tin em trở về

Anh Cả tôi mừng rỡ

Vì đã có ông em

Không phải là bất hiếu

Về đến nhà nghe tin

Anh Hai mất từ lâu

Mẹ tôi cũng khuất núi.

* * *

Một thời gian sau đó

Tôi lại tiếp tục đi

Cuộc phiêu lưu đất mới

Rồi lấy vợ sinh con

Cho dòng họ nhà Dế

Đông như dòng họ Kiến.​

Thành Đô​