Bộ đề đọc hiểu Ngữ văn 12 – Ngữ liệu mới

ĐỀ 21

Đọc hiểu: Không nỗ lực, đừng tham vọng​

Đọc đoạn trích sau, thực hiện yêu cầu bên dưới:

Tất cả những người bình thường đều nên bắt đầu nỗ lực từ những mục tiêu nhỏ bé, từng bước từng bước thực hiện tham vọng của bản thân. Việc thực hiện những mục tiêu đơn giản, cùng với thời gian và sự tích lũy, cuối cùng sẽ tạo nên sự nghiệp vĩ đại.

Tôi xin chia sẻ cùng các bạn một câu chuyện: Có một người bình thường ở nước Mỹ tên là Porter. Khi làm thủ quỹ tại ngân hàng Texas năm hai mươi chín tuổi, vì sơ suất mà để thất thoát một khoản tiền nhỏ, nên Porter đã mất việc và bị kiện, bị cáo buộc tham ô công quỹ. Trong thời gian chờ xét xử, ông đã trốn khỏi nước Mỹ, đến Honduras ở Trung Mỹ. Sáu tháng sau, biết vợ mình bị bệnh nặng, cuộc sống của con gái không có ai chăm lo, Perter đã trở về đầu thú cuối cùng bị tòa tuyên án năm năm tù sau khi người vợ của ông qua đời.

Sau khi vào tù, nghĩ đến con gái không thể tự lo cho bản thân, Perter đã tìm đến giám đốc nhà tù, xin một chiếc bút và một tờ giấy, ông nói: "Tôi muốn kiếm cho con gái mình một chút tiền". Vì vậy, trong nhà tù đó, ông bắt đầu viết. Trong vòng mấy năm, ông viết rất nhiều truyện ngắn. Để con gái không biết mình ở tù, ông đã dùng bút danh khi xuất bản sách. Đó chính là điểm đáy trong cuộc đời của ông, nhưng ông luôn duy trì một tham vọng nhỏ bé: Kiếm một chút tiền cho con gái. Ở điểm đáy của cuộc đời, ông đã viết nhiều tiểu thuyết xuất sắc như: Món quà của nhà thông thái và Chiếc lá cuối cùng, ông chính là một trong "ba ông vua truyện ngắn thế giới" – O. Henry.

Tham vọng nhỏ bé đó cho phép ông "lên men" ở điểm đáy cuộc đời, thăng hoa cùng nỗi cô đơn, cùng nỗ lực và phấn đấu phát triển, biến bản thân thành bậc thầy văn học. Vì vậy, ai nói rằng những người bình thường không thể tham vọng? Chỉ là bạn có dám hay không dám tin mà thôi, những phép màu đó vô hình trung sẽ xảy ra cùng với nỗ lực của bản thân bạn. Cho dù bạn giống tôi, chỉ là một người bình thường, tôi vẫn hi vọng rằng bạn có thể thực hiện được tham vọng của mình, có thể tìm thấy thế giới thuộc về mình.

(Trích Không nỗ lực, đừng tham vọng - Lý Thượng Long; Ngọc Anh dịch. NXB Thanh Niên)

Câu 1. Xác định phong cách ngôn ngữ, phương thức biểu đạt của đoạn trích.

Câu 2. Theo tác giả, việc thực hiện những mục tiêu nhỏ bé, đơn giản có ý nghĩa như thế nào?

Câu 3. Trong đoạn trích, tác giả đã nêu dẫn chứng nào? Chỉ ra tác dụng của việc nêu dẫn chứng.

Câu 4. Nhận xét về cách sử dụng các từ ngữ "lên men", "điểm đáy cuộc đời", "thăng hoa" của tác giả trong câu văn: Tham vọng nhỏ bé đó cho phép ông "lên men" ở điểm đáy cuộc đời, thăng hoa cùng nỗi cô đơn, cùng nỗ lực và phấn đấu phát triển, biến bản thân thành bậc thầy văn học.

Câu 5. Viết đoạn văn 200 chữ trình bày suy nghĩ của em về vai trò của việc thực hiện những mục tiêu nhỏ bé.

Gợi ý đọc hiểu

Câu 1.

Phong cách ngôn ngữ: Chính luận;

Phương thức biểu đạt của đoạn trích: Nghị luận, tự sự

Câu 2. Theo tác giả, việc thực hiện những mục tiêu nhỏ bé, đơn giản có ý nghĩa:

Giúp chúng ta từng bước từng bước thực hiện tham vọng của bản thân;

Giúp chúng ta cuối cùng sẽ tạo nên sự nghiệp vĩ đại.

Câu 3.

Trong đoạn trích, tác giả đã nêu dẫn chứng về nhà văn O. Henry

Tác dụng của việc nêu dẫn chứng:

+ Giúp luận điểm đưa ra (những người bình thường đều nên bắt đầu nỗ lực từ những mục tiêu nhỏ bé) thêm sáng rõ, tăng tính xác thực và sự thuyết phục;

+ Giúp văn bản nghị luận không còn khô khan mà trở nên sinh động, hấp dẫn.

Câu 4. Các từ ngữ "lên men", "điểm đáy cuộc đời", "thăng hoa" của tác giả trong câu văn: Tham vọng nhỏ bé đó cho phép ông "lên men" ở điểm đáy cuộc đời, thăng hoa cùng nỗi cô đơn, cùng nỗ lực và phấn đấu phát triển, biến bản thân thành bậc thầy văn học.

Là những từ ngữ giàu giá trị biểu đạt, mang tính nghệ thuật cao, được sử dụng theo phương thức chuyển nghĩa (ẩn dụ) ;

Tác dụng: Giúp lời văn thêm mượt mà, uyển chuyển, giàu cảm xúc, sinh động, hấp dẫn hơn cách diễn đạt thông thường.

Câu 5. Tham khảo: Vai trò của việc thực hiện những mục tiêu nhỏ bé.

Bấm để xem

Một tòa nhà cao chỉ vững vàng khi có một nền móng chắc chắn. Một hành trình dài chỉ đến đích khi bước những bước đầu tiên. Những thứ lớn lao đều bắt đầu từ những điều hết sức bình thường. Tham vọng mỗi người muốn đạt được đều bắt đầu từ những mục tiêu nhỏ bé. Bởi "mục tiêu nhỏ bé" nhưng có tầm quan trọng không hề nhỏ. Những mục tiêu nhỏ, dễ thực hiện sẽ giúp bạn có được những thành công nhỏ bước đầu. Những thành công nhỏ ấy sẽ lại tiếp thêm động lực và niềm tin để bạn từng bước chinh phục những mục tiêu, tham vọng lớn. Khi hoàn thành được những mục tiêu nhỏ, hành động của bạn sẽ không bị chi phối bởi nỗi sợ thất bại và bạn sẽ thấy con đường tiến tới mục tiêu lớn tưởng chừng như xa vời trở nên thiết thực và dễ nắm bắt hơn. Có rất nhiều người đặt ra mục tiêu cho mình, những mục tiêu thật sự lớn nhưng họ lại chần chừ, do dự khi thực hiện vì tâm lí sợ hãi thất bại. Họ không biết rằng, muốn đạt được tham vọng lớn, phải từng bước thực hiện những mục tiêu nhỏ, muốn lên đến đỉnh cao, phải bước từng bậc thấp. Một vận động viên marathon người Nhật Bản từng vô địch thế giới vào năm 1984 và 1986 đã kể về quá trình chinh phục đường đua của mình bằng cách trước cuộc đua, ông đã khảo sát cả quãng đường thi đấu và ghi lại từng cột mốc nhỏ (ngân hàng, cây cổ thụ, tòa nhà). Khi bắt đầu cuộc đua, ông sẽ dồn hết tốc lực để chinh phục từng cột mốc, bởi qua mỗi cột mốc ông lại có thêm động lực để chinh phục các cột mốc tiếp theo, cho đến khi về đích. Thành công của ông cho ta hiểu thêm nhiều điều về tầm quan trọng của những mục tiêu nhỏ đối với việc thực hiện tham vọng của bản thân. Vậy nên, đừng coi thường những mục tiêu nhỏ, bởi sự tích lũy của những điều nhỏ bé sẽ làm nên những thứ lớn lao.

 

ĐỀ 22

Đọc hiểu: Không nỗ lực, đừng tham vọng (tt)​

Đọc đoạn trích sau, thực hiện yêu cầu bên dưới:

Một năm là do hơn ba trăm ngày tạo thành, trong hơn ba trăm ngày đó mỗi ngày hãy cố gắng thay đổi một chút. Đừng đánh giá thấp những thay đổi nhỏ xíu này, khi tích lũy lại, sự thay đổi trong hơn ba trăm ngày có thể khiến ta kinh ngạc.

Nhưng hầu hết mọi người sống một cuộc sống vô lo vô nghĩ mỗi ngày, thậm chí mỗi ngày không dành ra nổi mười phút ở chỗ không người để suy nghĩ lại một chút xem: Ngày hôm nay mình sống thế này có ý nghĩa gì? Ngày mai liệu mình có thể sống theo một cách khác?

Hầu hết mọi người luôn bị ngày tháng cuốn đi, không dừng lại một chút để nghĩ xem: Ngày hôm nay mình còn có thể thay đổi điều gì? Có điểm nào làm không tốt hay không?

Ngày tháng cứ thế trôi, cuốn con người đến cuối năm. Lúc này, hầu hết mọi người đều bắt đầu nghĩ lại: Năm nay đã trôi qua như thế nào? Tại sao mình không làm gì cả?

Kiểu tự trách này dự tính chỉ tồn tại trong một thời gian, sau thời điểm cuối năm, ngày tháng lại tiếp tục trôi đi, cuộc sống vẫn thế, trôi đi vô lo vô nghĩ một cách có quy luật, cứ thế sống khổ sở đến cuối năm sau. Chỉ khi thấy xung quanh bao trùm không khí đếm ngược, ta lại một lần nữa than thở về thời gian và sự "bất động" của chính mình.

Do đó, cao thủ thực sự sẽ luôn luôn sống theo ngày chứ không sống theo năm.

Luôn luôn có ý thức sống từng ngày, chứ không phải đến cuối năm mới khôi phục ý thức.

(Trích Không nỗ lực, đừng tham vọng - Lý Thượng Long; Ngọc Anh dịch. NXB Thanh Niên)

Câu 1. Xác định phong cách ngôn ngữ, phương thức biểu đạt của đoạn trích.

Câu 2. Trong đoạn trích, tác giả nêu lên những biểu hiện gì của "hầu hết mọi người"?

Câu 3. Những câu văn:

Do đó, cao thủ thực sự sẽ luôn luôn sống theo ngày chứ không sống theo năm.

Luôn luôn có ý thức sống từng ngày, chứ không phải đến cuối năm mới khôi phục ý thức.

Thể hiện thông điệp gì của tác giả?

Câu 4. Phân tích tác dụng của việc sử dụng những câu hỏi tu từ trong đoạn văn trên.

Câu 5. Viết đoạn văn 200 chữ trình bày suy nghĩ của em về vấn đề: Làm thế nào để sống trọn vẹn từng ngày.

Gợi ý đọc hiểu

Câu 1.

Phong cách ngôn ngữ: Chính luận;

Phương thức biểu đạt của đoạn trích: Nghị luận, tự sự

Câu 2. Trong đoạn trích, tác giả nêu lên những biểu hiện của "hầu hết mọi người" : Sống vô lo vô nghĩ mỗi ngày, thậm chí mỗi ngày không dành ra nổi mười phút để suy nghĩ lại ngày hôm qua, nghĩ đến ngày mai, họ bị ngày tháng cuốn đi, đến cuối năm mới nghĩ lại và trách mình, nhưng năm sau lại vẫn thế..

Câu 3. Thông điệp của tác giả: Sống trọn vẹn, nhiệt huyết, sống ý nghĩa từng ngày; đừng để hết năm mới kiểm điểm, hối tiếc.

Câu 4.

- Các câu hỏi tu từ:

Ngày hôm nay mình sống thế này có ý nghĩa gì? Ngày mai liệu mình có thể sống theo một cách khác?

Ngày hôm nay mình còn có thể thay đổi điều gì? Có điểm nào làm không tốt hay không?

Năm nay đã trôi qua như thế nào? Tại sao mình không làm gì cả?

Tác dụng:

+ Tạo sự uyển chuyển, hấp dẫn cho lời văn;

+ Tạo giọng điệu trăn trở, giục giã; thôi thúc mọi người cần phải biết suy nghĩ, kiểm điểm về mỗi ngày của mình.

Câu 5. Tham khảo:

Bấm để xem

Làm thế nào để sống trọn vẹn từng ngày.

Thời gian gõ nhịp từng tích tắc nhưng thực ra nó trôi rất nhanh: Ngày đi, tháng chạy, năm bay - Thời gian nước chảy chẳng quay trở về. Mỗi ngày trôi qua là quỹ thời gian đời người càng ngắn lại. Để sống được nhiều nhất trong khoảng thời gian ngắn nhất, chỉ còn cách sống trọn vẹn từng ngày. Sống trọn vẹn từng ngày là sống mãnh liệt, nhiệt huyết, sống hữu ích mỗi ngày để tạo nên giá trị cho sự sống. Vậy làm thế nào để sống trọn vẹn từng ngày? Trân quý thời gian là một cách. Thời gian được quản lý khoa học sẽ tạo ra giá trị, không bị lãng phí. Giữ tâm hồn lạc quan vui vẻ cũng là một cách. Tiếc nuối quá khứ, hâm nóng khổ đau, dằn vặt lỗi lầm.. chỉ khiến tâm hồn bạn héo hắt và bạn chẳng thể nhận ra hạnh phúc hiện hữu xung quanh mình. Trân trọng những điều giản dị, nhỏ bé trong cuộc sống cũng giúp mỗi chúng ta sống trọn vẹn từng ngày. Chẳng ích gì khi bạn cứ mãi vờn bắt bóng hạnh phúc hư ảo, theo đuổi những giá trị xa vời mà quên đi hạnh phúc "vẹn nguyên giữa cuộc đời thường". Tận hưởng hương thơm của một bông hoa, lắng nghe giai điệu du dương của một bản nhạc, nấu một món ăn mình thích.. đôi khi đem đến niềm vui bất ngờ.. Sống biết yêu thương san sẻ, biết nỗ lực theo đuổi đam mê, sống trách nhiệm và cống hiến.. là những chìa khóa để mở cánh cửa đưa ta đến cuộc đời tốt đẹp, trọn vẹn từng ngày. Có rất nhiều những tấm gương dù rơi vào nghịch cảnh vẫn cố gắng sống trọn vẹn từng ngày như hiệp sĩ công nghệ thông tin Nguyễn Công Hùng, thầy giáo tí hon Nguyễn Văn Hùng.. Đời người là hữu hạn, vậy nên hãy sống làm sao để một ngày như thể một trăm năm, để rồi mỗi ngày trôi qua không có quá nhiều tiếc nuối, để làm cho cuộc sống thêm giá trị và ý nghĩa!

 

ĐỀ 23

Đọc hiểu: 20 - 30 Tuổi Mười Năm Vàng Quyết Định Bạn Là Ai​

Đọc đoạn trích sau:

Khoảng thời gian từ 20 đến 30 tuổi là giai đoạn ý chí bùng phát mạnh mẽ nhất trong cuộc đời mỗi người. Chúng ta có tuổi trẻ, có sức sống, có tinh lực dồi dào, có khả năng sáng tạo vô hạn. Bởi vậy mới nói, 20 - 30 tuổi mười năm vàng quyết định bạn là ai.

* * * Tuổi 20 - Bạn làm gì?

Tuy nói tuổi 20 là đẹp nhất, có sức sống, có thanh xuân, có dũng khí và sức mạnh, nhưng khi ở độ tuổi này, liệu bạn có thể vì những ưu thế đó mà mặc sức phung phí tuổi trẻ không? Câu trả lời tất nhiên là không. Vào thời điểm 20 tuổi, trong tay bạn không có tiền, không có địa vị, chỉ có ước mơ.

Ngoài những thứ cha mẹ cho thì bạn có gì? Một tuổi thanh xuân nhiệt huyết nhưng sẽ nhanh chóng trôi qua, một lượng kiến thức và kinh nghiệm quá mức ít ỏi, những khoảng thời gian bị lãng phí..

Ở cái tuổi 20, chúng ta còn bỡ ngỡ, lúng túng, bỡ ngỡ nhưng tràn đầy lý tưởng. Chúng ta thường tự cho mình đã đủ lớn, đã đủ thấu hiểu mọi thứ và chưa biết cách trân trọng những cơ hội, những khoảng thời gian tươi đẹp mà chúng ta đang có.

Những nét đặc trưng trong độ tuổi này đã khiến nó trở thành 10 năm then chốt nhất trong cuộc đời của chúng ta. Trong thời kỳ này, thế giới quan, nhân sinh quan, giá trị quan của bạn sẽ được định hình. Những thói quen được nuôi dưỡng trong giai đoạn này sẽ đồng hành cùng bạn trong suốt chặng đường mấy chục năm về sau.

* * * Bởi vậy, khi 20 tuổi, bạn lựa chọn như thế nào sẽ quyết định diện mạo, khí chất và vị trí sau này của bạn.

(Trích sách: 20 - 30 Tuổi Mười Năm Vàng Quyết Định Bạn Là Ai, Kim Chính Hạo)​

​

Trả lời câu hỏi:

Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích.

Câu 2: Từ đoạn trích, hãy cho biết độ tuổi 20 -30 sở hữu những ưu thế gì?

Câu 3: Anh/chị có đồng tình với quan điểm của tác giả trong đoạn trích: 20 - 30 tuổi mười năm vàng quyết định bạn là ai không? Vì sao?

Câu 4: Câu cuối của đoạn trích gợi cho anh/chị suy nghĩ gì: Bởi vậy, khi 20 tuổi, bạn lựa chọn như thế nào sẽ quyết định diện mạo, khí chất và vị trí sau này của bạn.

Câu 5: Viết đoạn văn khoảng 200 chữ trình bày suy nghĩ của anh/chị về vấn đề: Tuổi trẻ cần làm gì để xây dựng cuộc đời mình?

Gợi ý đọc hiểu:

Bạn cần ủng hộ tác giả 200 xu để đọc nội dung

 

ĐỀ 24

Đọc hiểu: Không có đường lùi mới có thành công​

Đọc đoạn trích sau:

(1) Chúng ta đều có lúc bị cảm xúc điều khiển. Ví dụ, bạn đã từng nói năng hùng hổ trên mạng vì bất đồng quan điểm chưa? Bạn đã từng cảm thấy vô cùng tức giận khi có người lái xe lấn sang làn đường bạn đang đi chưa? Bạn đã từng vô duyên vô cớ cảm thấy sốt ruột, bực bội chưa? Bạn đã từng tranh luận với người thân hoặc đưa ra quyết định trong lúc thiếu bình tĩnh chưa? Người bình thường luôn bị cảm xúc điều khiển, nhưng cao thủ có thể điều khiển cảm xúc của mình.

(2) Đối với một người càng chín chắn, bạn sẽ càng khó nhìn ra được cảm xúc vui, buồn, giận dữ của anh ta, vì anh ta giấu mọi cảm xúc trong lòng, không bộc lộ ra ngoài. Nhưng đối với người càng thiếu kinh nghiệm, bạn sẽ phát hiện ra mọi cảm xúc của anh ta đều viết trên mặt, đương nhiên cũng có thể được thể hiện trên dòng trạng thái mạng xã hội.

(Trích sách "Không có đường lùi mới có thành công" - Lý Thượng Long)​

Trả lời câu hỏi:

Câu 1: Theo đoạn trích, điểm khác biệt giữa người bình thường và cao thủ là gì?

Câu 2: Phân tích tác dụng của các câu hỏi tu từ sử dụng trong đoạn (1).

Câu 3: Người viết sử dụng thao tác lập luận nào trong những câu văn sau, nêu tác dụng:

Người bình thường luôn bị cảm xúc điều khiển, nhưng cao thủ có thể điều khiển cảm xúc của mình.

Đối với một người càng chín chắn, bạn sẽ càng khó nhìn ra được cảm xúc vui, buồn, giận dữ của anh ta, vì anh ta giấu mọi cảm xúc trong lòng, không bộc lộ ra ngoài. Nhưng đối với người càng thiếu kinh nghiệm, bạn sẽ phát hiện ra mọi cảm xúc của anh ta đều viết trên mặt, đương nhiên cũng có thể được thể hiện trên dòng trạng thái mạng xã hội.

Câu 4: Theo em, việc kiểm soát xúc cảm của bản thân có ý nghĩa như thế nào?

Câu 5: Viết đoạn văn 200 chữ về vấn đề: Làm thế nào để tự chủ cảm xúc bản thân?

Gợi ý đọc hiểu:

Bạn cần ủng hộ tác giả 200 xu để đọc nội dung

 

ĐỀ 25

Đọc hiểu: Vươn lên hoặc bị đánh bại​

Đọc đoạn trích sau:

Đây là thời đại "đồ ăn nhanh", nhanh đến mức bạn luôn hi vọng hôm nay cố gắng ngày mai sẽ có kết quả, nhanh đến mức bạn luôn muốn ngày mai kiểm tra hôm nay mới bắt đầu ôn tập; nhanh đến mức bạn luôn cảm thấy hôm nay chạy bộ thì ngày mai có thể giảm cân thành công.

Nhưng, cứ cho là thời đại gấp gáp đi nữa, cũng cần có những khoảng thời gian cô đơn yên bình không tính toán đến sự đền đáp để lặng lẽ tích cóp từng chút, cùng với sự tích lũy theo thời gian, mới có thể có được những chuyển biến rõ rệt.

Một người kiên trì chạy bộ một tuần không khó, cái khó là nuôi dưỡng nó thành thói quen, kiên trì bảy, tám tháng, kiên trì một năm, kiên trì lâu hơn nữa.

Thế giới này thực ra có thể rất công bằng, bạn mong một năm sẽ giảm được năm ki-lô-gam, cách tốt nhất là ăn ít đi.

[..] Những người tỏa ánh hào quang, ai biết được họ đã chịu đựng cô đơn nhường nào trong góc tối.

Những người tỏa sáng trên sân khấu, ai biết được họ đã trải qua bao nhiêu nỗ lực phía sau cánh gà.

Thế giới này không có thứ gì đạt được dễ dàng cả, có thể chịu đựng nỗi cô đơn, kiên định bước đi thì mới có được thành công. Bạn phải tin rằng, thời gian sẽ không phụ công những người âm thầm nỗ lực.

(Trích Vươn lên hoặc bị đánh bại, Lý Thượng Long)​

Trả lời câu hỏi:

Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích.

Câu 2: Theo đoạn trích, người nôn nóng muốn đạt kết quả ngay có biểu hiện như thế nào?

Câu 3: Thông điệp từ đoạn trích trên là gì?

Câu 4: Câu nói: "Bạn phải tin rằng, thời gian sẽ không phụ công những người âm thầm nỗ lực." có ý nghĩa như thế nào với anh/chị?

Câu 5: Viết đoạn văn 200 chữ trình bày suy nghĩ của anh chị về vấn đề: Làm thế nào để nuôi dưỡng lòng kiên trì?

Gợi ý đọc hiểu:

Câu 1: Phương thức biểu đạt chính của đoạn trích: Nghị luận.

Câu 2: Theo đoạn trích, người nôn nóng muốn đạt kết quả ngay có biểu hiện:

- Hi vọng hôm nay cố gắng ngày mai sẽ có kết quả,

- Luôn muốn ngày mai kiểm tra hôm nay mới bắt đầu ôn tập;

- Luôn cảm thấy hôm nay chạy bộ thì ngày mai có thể giảm cân thành công.

Câu 3:

- Thông điệp từ đoạn trích trên: Kiên trì, nỗ lực theo đuổi mục tiêu mới có thành quả xứng đáng.

- Lí giải: Vì con đường chinh phục thành công không dễ dàng, nếu nản chí, sợ hãi thì sẽ bị khó khăn, thử thách làm gục ngã. Ngược lại, kiên trì, nỗ lực, con người mới vượt qua các trở ngại, có được thành công lớn lao.

Câu 4:

- Câu nói: "Bạn phải tin rằng, thời gian sẽ không phụ công những người âm thầm nỗ lực." khẳng định giá trị, tầm quan trọng của những nỗ lực âm thầm sẽ mang đến thành công.

- Câu nói trên thôi thúc mỗi người không đầu hàng, gục ngã trước thử thách mà hãy bền bỉ, từng bước âm thầm đi về phía trước sẽ đạt đươc mục đích.

Câu 5: Đây là vấn đề về giải pháp (chủ yếu cho bản thân – từ nhận thức đến hành động)

- Nhận thức được thành công không dễ dàng, cần thiết phải có sự kiên trì;

- Xác định được mục tiêu cho bản thân, hãy tự đặt cho mình câu hỏi: Việc làm đó có ý nghĩa như thế nào với mình, vì sao mình cần làm nó?

- Vạch ra kế hoạch ngắn hạn, dài hạn. Chia mục tiêu lớn thành từng chặng nhỏ, để dễ thực hiện, tránh nản lòng.

- Dành tâm thế thoải mái nhất cho việc thực hiện mục tiêu.

- Xác định và loại bỏ những yếu tố dễ khiến mình đánh mất sự kiên trì: Trò vui vô bổ, cảm xúc tiêu cực vì thất bại..

- Luôn động viên bản thân bằng những suy nghĩ tích cực: Mình sẽ làm tốt, khó khăn nào cũng vượt qua, thất bại cũng sẽ là bài học..

- Lúc nào cảm thấy nản, hãy nghĩ đến lí do mình bắt đầu, nghĩ đến thành quả sẽ đạt được và hậu quả nếu mình bỏ cuộc..

 

ĐỀ 26

Đọc hiểu: Cách bật về phía trước​

Đọc đoạn trích sau:

Học cách bật nhảy về phía trước không chỉ là điều được áp dụng cho một cuộc khủng hoảng. Nó là tư duy lâu dài mà bạn có thể nuôi dưỡng để liên tục bật về phía trước trong những lúc thăng trầm. Không có gì bất biến được đâu. Chúng ta phải tiến bộ và phát triển, không thì sẽ trì trệ và chết.

Có ba thành phần bí mật trong công thức bật nhảy về phía trước:

- Can đảm: Can đảm là một từ tuyệt vời – một từ thực sự thể hiện ý nghĩa của nó. Can đảm là điều bạn cần để tập trung sự chú ý của mình vào những nhiệm vụ hiện tại, bất kể chúng khó khăn đến đâu. Can đảm là điều bạn cần để vượt qua những hệ thống đổ vỡ với các nguồn lực hạn chế. Và can đảm là điều sẽ khởi phát những sáng kiến giải quyết vấn đề, bởi vì việc không chịu bỏ cuộc sẽ giúp bạn có được suy nghĩ mới và những giải pháp lạ thường.

- Dũng khí: Người ta nói dũng khí không phải là không biết sợ mà là chấp nhận nỗi sợ và sẵn sàng làm những gì cần phải làm. Sở hữu một tâm lí không thể ngăn cản nghĩa là bạn sẽ liên tục thực hiện những hành động lớn lao khi đối mặt với nghịch cảnh và nỗi sợ.

- Tận tâm: Tận tâm là yếu tố cần thiết để vươn tới bất cứ mục tiêu nào, trong những lúc thăng trầm. Không thể đạt được điều gì đáng giá mà thiếu đi sự tận tâm. Hãy luôn tập trung vào dài hạn, và luôn nhìn nhận một cách tích cực, lạc quan bất chấp mọi hoàn cảnh.

(Trích sách Cách bật về phía trước, Sam Cawthorn)​

Trả lời câu hỏi:

Câu 1: Vấn đề bàn luận trong đoạn trích trên là gì?

Câu 2: Theo đoạn trích, «công thức» bật về phía trước gồm những thành phần nào?

Câu 3: Anh/chị có đồng tình với quan điểm «việc không chịu bỏ cuộc sẽ giúp bạn có được suy nghĩ mới và những giải pháp lạ thường» không? Vì sao?

Câu 4: Theo anh/chị, ngoài những thành phần trong «công thức» trên, có cần thêm những thành phần nào khác nữa không?

Câu 5: Viết đoạn văn khoảng 200 chữ trình bày suy nghĩ của anh/chị về sự cần thiết phải «bật» về phía trước.

Gợi ý đọc hiểu:

Câu 1: Vấn đề bàn luận trong đoạn trích trên là cách để bật về phía trước/ cách để tiến bộ, phát triển bản thân.

Câu 2: Theo đoạn trích, «công thức» bật về phía trước gồm những thành phần: Can đảm, dũng khí, tận tâm.

Câu 3:

- Đồng tình với quan điểm «việc không chịu bỏ cuộc sẽ giúp bạn có được suy nghĩ mới và những giải pháp lạ thường»

- Vì: Không bỏ cuộc giúp con người duy trì được nhiệt huyết với công việc, nuôi dưỡng niềm tin vào sự thành công của công việc.. Khi có nhiệt huyết, niềm tin.. chúng ta sẽ tìm ra được những cách nghĩ mới, giải pháp mới. Còn nếu dễ dàng bỏ cuộc thì không có động lực để tư duy, tìm đường.

Câu 4: Ngoài những thành phần trong «công thức» trên, theo tôi cần:

- Không ngừng học hỏi để nâng cao tri thức, kĩ năng. Đây là nền tảng để phát triển bản thân. Có can đảm, dũng khí, tận tâm mà không có tri thức thì khó đạt được thành quả;

- Hoàn thiện nhân cách: Bởi bản thân chỉ phát triển toàn diện khi tài đi đôi với đức..

Câu 5: Sự cần thiết phải «bật» về phía trước:

Đây là vấn đề về vai trò, ý nghĩa (phân tích trên 3 đối tượng tác động: Bản thân, mọi người, xã hội)

- Cần «bật» về phía trước vì xã hội, thời đại không ngừng vận động;

- Bản thân có những bước «bật» sẽ dần hoàn thiện chính mình, tạo nên giá trị cho bản thân, chinh phục được nhiều thành công, có được cuộc sống viên mãn, ý nghĩa; được nhiều người yêu mến, tin tưởng; tạo được những mối quan hệ tốt, tạo cơ hội tốt cho bản thân; mang lại những trải nghiệm hữu ích, thú vị..

- Những bước «bật» đó sẽ tạo tiền đề để có những đóng góp lớn lao cho tập thể, cho xã hội.

- Nếu cứ dậm chân tại chỗ, không có bước «bật» đột phá, cuộc sống sẽ tẻ nhạt, không thú vị, không có được thành công lớn lao..

 

ĐỀ 27

Đọc hiểu: Quẳng gánh lo đi và vui sống - Dale Carnegie​

Đọc đoạn trích:

Nếu không thể là cây thông trên đời,

Bạn hãy là một bụi cây trong thung lũng;

Hãy là bụi cây bé nhỏ bên dòng suối,

Nhưng là bụi cây tươi đẹp nhất bên bờ.

..

Tất cả chúng ta không thể đều là thuyền trưởng,

vậy hãy là thủy thủ,

Luôn có việc gì đó cho mỗi người trong cuộc đời này.

Có những việc lớn và có những việc không lớn bằng

Và nhiệm vụ của chúng ta là làm hết khả năng của mình.

..

Lớn hay nhỏ - điều đó không làm nên thắng bại.

Hãy luôn là chính mình và nỗ lực

Cho dù bạn là ai!

(Douglas Malloch, trích Quẳng gánh lo đi và vui sống - Dale Carnegie, NXB Tổng hợp TP. HCM, 2016, tr. 199 - 200)​

Thực hiện các yêu cầu sau:

Câu 1. Xác định thể thơ của đoạn trích.

Câu 2. Theo tác giả, nhiệm vụ của chúng ta là gì?

Câu 3. Chỉ ra và nêu hiệu quả của biện pháp tương phản đối lập được sử dụng trong những dòng thơ in đậm.

Câu 4. Thông điệp nào trong văn bản có ý nghĩa nhất với anh/chị? Vì sao?

Câu 5: Hãy nêu suy nghĩ của anh/chị về sự cần thiết phải sống có ích.

Gợi ý đọc hiểu:

Câu 1: Văn bản trên được viết theo thể thơ: Tự do

Câu 2:

Theo tác giả, nhiệm vụ của chúng ta là: làm hết khả năng của mình.

Câu 3:

- Biện pháp tương phản đối lập: lớn - nhỏ; thắng - bại

- Hiệu quả:

+ Nhấn mạnh và nhắn nhủ giá trị thực sự của mỗi người khi được sống là chính mình và luôn cố gắng không ngừng để hoàn thiện bản thân.

+ Giúp những câu thơ trở nên sinh động, hấp dẫn, giàu cảm xúc.

Câu 4:

- HS nêu được 01 thông điệp, có lí giải hợp lí, thuyết phục.

- Gợi ý: Ý nghĩa của lối sống tích cực, cống hiến; sống là chính mình; ý nghĩa của sự nỗ lực; sự cần thiết của việc lựa chọn lối sống phù hợp với bản thân;..

Câu 5:

- Sống có ích là sống có ước mơ, lí tưởng, biết vươn lên, luôn nỗ lực để hoàn thiện chính mình, có ý thức cống hiến, là lối sống đẹp, tích cực.

- Sống có ích giúp cho xã hội, cho đất nước ngày càng phát triển, phồn thịnh. Sống có ích là thước đo giá trị của mỗi con người, giúp cuộc sống ý nghĩa hơn..

- Phê phán thói ích kỉ, vô trách nhiệm..