CHƯƠNG VI: RA KHỎI NHÀ
[BOOK]Côi đang còn đứng ngồi không yên, thì bố mẹ nó và Gái đã về. Cả ba đều lấm lem, quần áo và bàn tay nhiều chỗ bị gai cào xước. Nhưng nhìn nét mặt của mẹ, Côi cũng biết là Gái đã tìm lại đucợ cái vòng vàng. Bà đồng Toàn chưa khi nào dễ dãi, ngọt ngào và ân cần đến thế. Tự tay bà múc nước cho Gái rửa mặt. Bà giục Côi:
- Bắt con gà mái mơ làm thịt ngay cho mẹ. Nhanh tay lên!
Gái mệt. Nó ngồi dựa lưng vào tường, cái chân đau duỗi trên phản, mặc cho bà đồng Toàn nhẹ nhàng xoa nắn và dỗ dành. Người ta vẫn đồn là bà biết một vài môn thuốc và cách chữa mẹo. Cái chân trái bị sai khớp của Gái nằm trong hai bàn tay béo múp nhưng mềm dẻo của bà. Con bé ngả đầu, mắt lim dim bỗng "ối" lên một tiếng cùng bà đồng Toàn thở ra.
- Xong rồi. Cháu thử co duỗi xem nào.
Côi loay hoay với con gà dưới bếp. Lòng nó như muốn hát cùng với ngọn lửa bập bùng. Tiếng súng vẫn nổ chát chúa ngoài xa, nhưng bao nhiêu nỗi lo sợ và tủi cực của Côi đã biến đi đâu cả. Không phải vì mẹ nó đã thấy lại chiếc vòng vàng. Có một cái gì hơn thế nhiều làm cho nó thấy ấm áp, yên tĩnh, sung sướng quá. Nó muốn làm thật nhanh thật ngon để mang con gà lên. Hẳn là bạn nó đói lắm rồi.
Bà đồng Toàn trịnh trọng đặt con gà luộc còn bốc khói len điện thờ, thắp hương rồi xuýt xoa khấn vái:
- Na mô Đức Phật Thích Ca, Đức Phật Di Đà, Đức Phật Quan Âm. Na mô thánh hiền Bồ tát chư tăng, con nguyện lớn nhỏ Quan Âm độ trì. Đội ơn Đức Phật từ bi, con có nạn gì Giời Phật cứu cho..
Cái chân đau của Gái đã đỡ, đồng hồ treo tường trong buồng cũng đã buông chín tiếng được một lúc lâu. Cô bé muốn về. Bà đồng Toàn giục Côi dọn mâm, ngọt ngào:
- Cháu ngủ lại đậy với em, rồi mai bác xuống nhà bác nói với mẹ cho. Sung đạn ùng oàng thế kia, chớ có dại.
Gái nghiêng tai nghe tiếng súng, Tiếng xe xích sắt vẫn chạy ầm ầm rồi quả quyết đứng lên:
- Cháu cũng tưởng chân đau đành ở lại, nhưng giờ đỡ rồi, cháu về kẻo ở nhà u cháu mong.
Thấy cô bé nhất định về mà lại không chịu ăn nhưng mắt vẫn để vào chiệc mâm đồng dọn đầy của ngon, bà đồng Toàn hiểu Gái muốn gì. Bà chặt đôi con gà, gói một nửa rồi bỏ xôi, oản, chuối vào chiếc bị con, đưa tận tay cô bé lạ mặt mà bà chịu ơn.
- Cháu không ăn thì đêm về vậy. Một miếng lộc thánh bằng một gánh quà đời đấy, cháu ạ.
Côi thấy bạn nhất định về thì muốn khóc. Nó vẫn tưởng hôm nay nó sẽ không phải ngủ một mình. Nó sẽ kể với Gái bao nhiêu chuyện..
Côi đánh bạo nói với mẹ:
- Hay là mẹ cho con về với nó. Chân nó còn đau, lại tối lâu rồi.
Bà đồng Toàn ngạc nhiên nhìn đứa con nuôi gầy gò nhút nhát xưa nay chưa từng ra khỏi nhà, lẳng lặng gật đầu.
Gái tránh đường cái lớn. Nó dẫn Côi xuống con đường mòn sát mép nước phía hồ Tây, khuất sao những lùm táo dại và những ngôi mộ. Đó là con đường của những người đánh giậm, của bọn trẻ đang mò ốc và úi tôm những hôm trở giời. Côi thấy gái cả người khi đứng len lỏi giữa những mô đất nhấp nhô mà nó biết rõ phía dưới là những chiếc quan tài đã mục nát. Gái chẳng chú ý gì đến nỗi sợ của bạn. Nó kéo tay Côi, đi thẳng xuống mép hồ. Vừa đặt chân xuống con đường mòn đẫm nước, cả hai bỗng dừng lại. Một mùi thơm tinh khiết nồng nàn bay đầy khoảng không gian mênh mông. Sen. Hoa sen đang độ nở. Trong ánh sáng mờ ảo của những ngôi sao và ánh đèn pha loang loáng, Gái nhanh nhẹn lôi sau xuống nước. Nó quờ quạng hái đầy một chét tay những bông hoa kiêu lãnh nở trên chiếc cuống dài gai góc. Chẳng hề thương tiếc, Gái bẻ ngay một nụ hoa bé nhất, mới cum cúp như một ngón tay búp măng. Nó vứt bỏ vài chiếc cánh ngoài rồi đưa cả cho Côi:
- Ăn đi. Ngon lắm.
Côi rụt rè đưa nụ hoa lên miệng. Và nó thấy tan ra trên đầu lưỡi vị lạ lùng của những giọt mật đang hứa hẹn làm nên chất bùi của hạt, mùi thơm của hương, sắc hồng của cánh hoa mỏng mảnh.
Đêm trải rộng, lung linh ánh sao và hương thơm. Nhưng trên đường, những vệt đường ô tô sáng trắng cùng với tiếng xích sắt nghiến rào rạo chốc chốc lại nối đuôi nhau lừ lừ lên hướng bắc. Tiếng súng vẫn nở rất xa và trên nền mây, những vì sao tái nhợt đi như bị chiếc chổi lớn bằng ánh đèn pha quét khỏi bầu trời. Thế mà Côi không sợ nữa. Đi bên nó bây giờ là một người bạn can đảm. Nó không còn cô đơn như trước đây một giờ, lúc ngồi một mình cắn vào ngón út với một nỗi mong mỏi cay đắng và tuyệt vọng.
Gái nắm tay Côi, rẽ theo lối mòn vào phía sau của một túp lều nằm ngang bên bờ hồ, chỉ cách bãi tha ma một hàng rào râm bụt. Nó bấm vào tay Côi, làm hiệu im lặng. Nhưng khi hai đứa vừa nhấc tấm liếp che cửa, thì như đã theo dỗi chúng từ lâu, một giọng khàn khàn cất lên:
- Gái hả? Còn ai nữa đấy?
Gái không trả lời, nó chạy về phía có tiếng người, sờ soạng quẹt diêm, thắp lên ngọn đèn bằng hạt lạc. Côi nhìn thấy một ông già nằm co trên manh chiếu cũ. Đang mùa hè mà ông cụ phải đắp ngang mình một chiếc bao tải rách. Cụ quờ quạng muốn ngồi lên, nhưng Gái đã quỳ xuống. Nó đưa cả hai tay đỡ cụ già gầy yếu ngồi dậy và thì thầm với vẻ vui thích:
- Ông ơi, cháu có cái này biếu ông cơ.
Bây giờ Côi mới nhìn rõ cụ già bị mù, hai tròng mắt bất động đục lờ cứ nhìn trân trân về phía nó. Côi vẫn đứng im. Nó chưa bao giờ thấy một cụ già nghèo khổ và cô đơn như vậy. Ông cụ cười móm mém:
- Mày lại hái trộm búp sen cho ông ăn chứ gì? Nhưng giá mày cũng biết tẩm quất thì tốt hơn. Người ông đau như dần..
Rồi ông bỗng thở dài:
- Ông nghĩ mà giận đời, cháu ạ. Kẻ nào đau lưng mỏi mệt hay là cứ ườn ra, muốn giãn xương giãn cốt, ông cũng đám bóp cho, thế mà đến lượt mình, thì hai bàn tay ông lại không thể tự tẩm quất vào lưng ông được.
Gái cười, hẳn nó muốn an ủi ông già:
- Sao mà ông giống thầy cháu thế. Thầy cháu thỉnh thoảng lại ca cẩm: Chính tay mình làm ra điện, thế mà nhà mình thì tối om om!
Rồi như muốn cho ông già quên chuyện đó, Gái mở cái bị buộc chặt từ nãy, đặt vào tay ông nửa con gà gói trong lá chuối. Mùi béo ngậy sang trọng ấy làm ông già kinh ngạc. Đôi mắt không hồn của của ông mở to hướng về phía Gái như xoáy một dấu hỏi. Cô bé vãn cười:
- Người ta cho cháu đấy. Mẹ cái Côi ấy mà. Nó đi cùng cháu đây này. Cháu đang vội, mai rồi cháu kể ông nghe, hay lắm cơ.
Ông cụ vẫy Côi lại gần, xoa bàn tay gầy guộc lên mái tóc nó và nói dịu dàng:
- Ra là cái Côi đây. Ông đã nghe trẻ nó hát rằng cháu nhút nhát, có phải không?
Côi không nói gì. Nó cảm động vì cử chỉ của ông già không quen biết.
Gái đỡ ông cụ nằm xuống rồi nhè nhẹ đấm lưng cho ông.
Côi ngồi xuống bên bạn. Nó cũng muốn làm một việc gì đó giúp đỡ cụ già, nhưng không dám. Nhìn hai nắm tay nhỏ bé của Gái đang gượng nhẹ đám dọc sống lưng ông già, Côi cảm thấy người bạn nghèo khỏe mạnh hồn hậu ấy đem lại cho cuộc sống của nó một ý nghĩa mới, những niềm vui và những khao khát mới: Nó cũng muốn được chăm lo cho người khác.
Ngồi trước đống mảnh chai, giày dép hỏng, giẻ rách và hàng chục thứ linh tinh khác mà các con nhặt ở bãi rác về, mẹ Gái, một người đàn bà vạm vỡ trạc ngoài bốn mươi tuổi, thoăn thoắt lựa thứ nào ra thứ ấy. Bà chỉ đeo hờ hững một chiếc yếm nâu che bộ ngực đã sệ xuống vì bầy con, chiếc lưng trần cuối xuống. Một mùi khăn khẳn ẩm mốc từ những thứ mà bà đang chọn lựa xông thẳng lên mũi, tỏa ngập căn nhà nhỏ.
Côi vừa theo Gái bước vào đã họ sặc sụa. Bà mẹ ngẩng lên. Nhìn thấy con, chẳng kể nó đi cùng một cô bé lạ, cũng chẳng kể đêm khuya, bà tru tréo:
- Con giời đánh thánh vật, mày chết rấp ở đâu giờ mới mò về, hả?
Côi sợ hãi lùi lại một bước. Nó tưởng bà mẹ sẽ chồm dậy đánh bạn nó ngay. Nhưng dường như đã thuộc tính mẹ, Gái cứ kéo tay Côi vào qua lưng bà, chạy tuột vào chiếc buồng con tối om. Quả nhiên bà mẹ không có vẻ gì muốn đứng lên. Hai bàn tay thoăn thoắt quẳng miếng kính vỡ vào góc này, vứt chiếc vỏ hộp sữa sang góc kia, bà ca cẩm:
- Tao hơi sức đâu mà hầu hạ dạ vâng chúng mày suốt đời chứ! Thật khổ vì con. Đầu tắt mặt tối đến giờ chưa ngơi việc, mà nó bỏ đấy nó đi biệt tăm. Gà đói đằng gà, lợn kêu đằng lợn, em lăn ra ngủ, chi bỏ đi chơi.. Mày đã sướng thân chưa? Cơm đậy trong rá ấy, thắp đèn lên chứ định bốc mò hả?
Trong bóng tối, Côi thấy Gái cười nhe chiếc răng khểnh. Hai đứa thở phào, nhẹ cả người. Gáo thắp đèn, cất cái bị vào một chiếc nồ to, đậy vung rồi chèn cả một hòn gạch lên trên. Xong đâu đó nó mới bê rá cơm nguội và bát cà dầm tương ra ngồi bên mẹ. Làm như bà chưa hề mắng mỏ tí nào, nó nhoẻn cười:
- U này, con đố u biết hôm nay con mang gì về đấy?
- Mang cái mả mẹ mày! Tao đùa với mày đấy hả?
Bà chửi thế, nhưng giọng mới âu yếm sao. Gái không mời Côi cùng ăn. Nó vừa nhai ngon lành vừa trách móc:
- U chán ghê cơ. Con chả mang thêm một đứa con gái về cho u đây thôi? Thế mà u mắng sấp mắng ngửa, làm cho nó chẳng dám chào u nữa.
Lúc này bà mới ngẩng nhìn Côi. Bà cười, cái cười thật rộng, nhưng vẫn chửi:
- Cha mẹ mày chứ, thêm mười đứa con gái nữa tao cũng nuôi được tất.
Rồi bà quay sang Côi, kể lể:
- Chả là bác đẻ nó xong lại đẻ liền bốn đứa em gái nữa, bác cũng mong một thằng cu. Nó trêu mẹ nó thế đấy.
Côi cười. Nó sà xuống giúp bà nhặt nhạnh trong đống rác, mũi đã quen với mùi hôi. Gái vừa ăn vừa kể với mẹ những chuyệ đã xảy ra với nó từ chiều. Nó cũng không quên chuyện ghé thăm ông già mù cuối xóm và biếu nửa con gà, mặc dù ông không muốn nhận.
- Con để cả mấy bông sen ở đấy, u ạ. Ông chỉ ngửi mùi sen là biết ngay con đến. Ông nghiện đấy. Người già mất ngủ mà ăn thế là ngủ được, u nhỉ. - Gái liến láu vừa kể vừa bàn vào.
Mẹ nó chép miệng:
- Tội nghiệp ông cụ nằm đấy không đi làm được, chắc đói mấy hôm rồi. Ừ, kể ra ăn nõn sen với hạt thì mới ngủ tốt, nhưng chẳng có thì ăn tất cả cánh lẫn nhị cũng được. - Rồi bà cười. - Cha mẹ con ăn cắp hoa..
Côi im lặng vừa làm vừa nghe bạn trò chuyện, xen vào là những lời nhứng yêu của bà mẹ. Những lời nói mang vẻ ngoài ghê gớm, nhưng nhờ cái giọng gắt gỏng riêng của bà mẹ, lại có nội dung khác hẳn. Côi chưa bao giờ đucợ mẹ mắng yêu. Khi bà đồng Toàn chửi mắng nó, khuôn mặt bà đanh lại, tối sầm. Còn mẹ Gái chửi đấy mà miệng lại cười. Và Gái thì không hề sợ những lời rủa sả ấy. Nó trêu chọc mẹ, nũng nịu, vòi vĩnh làm Côi phát tủi thân.
Gái đã ăn xong. Nó kết thúc câu chuyện bằng cách nói như dọa mẹ:
- U không được chia hết phần cho các em đâu đấy. Con phần thầy phần u đĩa xôi. Oản với chuối là phần chúng con. Mai hãy chia, u nhỉ. Còn chèn kỹ trong nồi ấy.
Côi muốn đánh đổi bộ quần áo lành lặn và những bữa ăn đầy đủ ở miếu Hai Cô lấy một buổi tối đầm ấm trong cảnh nghèo. Nhưng biết làm sao được? Nó cố nén một tiếng thở dài.
Từ hôm mất hụt cái vòng vàng, bà đồng Toàn đâm ra nghi ngờ taatscar mọi người. Bà chẳng thiết mở những cuộc lên đồng ồn ã ở ngay miếu nhà nữa. Thảng hoặc có nhớ cái không khí mê hoặc, say người trong tiếng đàn hát, trong mùi trầm hương và bộ khăn chầu áo ngự sặc sỡ, thì bà cũng đóng cửa miếu, chỉ mời những nơi quen biết, hoặc đi hầu giá ở nơi khác. Bà cũng chẳng dại đeo vòng xuyến, hoa hột nữa. Thời buổi loạn lạc nhố nhăng, đến hầu thánh cũng không yên. Mong sao các ngài vật chết tươi con mụ đã cướp sống của bà chiếc áo ngự có bộ khuy vàng. Bà đòng Toàn tiếc của xuýt xoa mãi.
Nhưng cũng từ hôm ấy, Gái được ra vào miếu Hai Cô tự do. Côi cũng được mẹ cho phép xuống dưới ô, khi thì để mua vài thứ lặt vặt, khi thì chỉ để chơi với đứa bạn nó mà bà đồng đã tin mến. Thỉnh thoảng, bà còn bằng lòng cho Côi ngủ lại ở dưới ấy, cũng như Gái vẫn thường ngủ lại ở miếu Hai Cô, những hôm cô bé đánh vần chưa thông ấy muốn nghe Côi đọc truyện, đã xin phép u nó từ lúc sắp ra khỏi nhà.
Hai đứa trẻ rất khác nhau tính tình và hoàn cảnh ấy bây giờ chẳng mấy hôm không gặp nhau.
Ban ngày Gái phải đi bới rác. Côi cũng phải cơm nước, quét dọn giúp mẹ, chăm sóc đôi bồ câu đang ấp trứng và dán những thoi vàng giấy. Nó cũng bận suốt ngày. Hai cô bé chỉ còn những buổi tối.
Quãng đuocngừ từ miếu xuống ô, Côi vẫn không dám di một mình khi trời tối. Những cây táo dại gai góc và bụi bặm cùng với bãi tha a làm nó sợ. Nhưng Côi nghiệm thấy khi nào nó nghĩ đến Gái và những bữa tối ấm cúng trong cái xóm nghèo ấy, là nó quên cả sợ.
Ở đây, nó đã quen biết thêm nhiều người. Đó là bà Tư Lò, mẹ Gái, người đàn bà lam lũ hay quát tháo chửi mắng các con nhưng lại có tấm lòng hiền hậu bao dung đầy tình nhân ái, sẵn sàng nhường cơm sẻ áo cho những ai nghèo khổ hơn mình. Bốn đứa em của Gái cũng đã quen với Côi. Bốn cái "hĩm" ấy- như bà Tư Lò vẫn gọi- giống nhau không chỉ ở khuôn mặt bầu bĩnh, nước da đen nhẻm, mà còn ở cả những chiếc áo vá lúc nào cũng lấm lem như chân tay, đầu óc của chúng. Hai đứa bé nhất, tròn trĩnh như hai củ khoai thì suốt ngày cởi truồng, vì những chiếc áo các chị chúng mặc chật thải ra, miếng vá đè lên nhau, chúng mặc vẫn dài quá gối.
Côi cũng đã nhiều lần đến túp lều của ông già mù cùng với Gái. Ông già đã khỏe lại, và đêm nào không đi xuống Khâm Thiên hoặc xuống chợ Đồng Xuân được, ông cũng vẫn đến tẩm quất ở ngay cạnh túp lều của mình: Bà Tuyết "me Tây" và các cô hầu bàn ở nhà "Đăng- xinh" - ngôi nhà đẹp và to nhất xóm đe Yên Phụ- thường vẫn gọi ông sang.
Côi rất thích đucợ xuống ô chơi và ngủ lại. Ở đấy có biết bao điều thú vị. Nó thích thú dành suốt cả tối ngồi bên đống rác mà Gái và các em thu nhặt về, Vừa lựa thứ nào ra thứ ấy, vừa nghe bà mẹ Gái kể chuyện. Toàn về chuyện những cô gái tài sắc mà khổ, như cô Kiều, cô Cúc Hoa, cô Tấm. Mẹ Gái thuộc lòng các truyên cổ. Bà đọc lên như hát và có lúc bà dừng lại chấm một giọt nước mắt xót thương người trong truyện, làm cho Côi và lũ em gái ngồi quanh cũng nghẹn ngào.
CÒN TIẾP.[/BOOK]