732
3
Câu hỏi chuyên đề địa lý dành cho các học sinh bồi dưỡng học sinh giỏi địa hoặc muốn tìm hiểu thêm.
Câu hỏi địa lý dân cư:
1. Tại sao thời gian gần đây các nước đang phát triển có tốc độ gia tăng dân số thành thị nhanh hơn các nước phát triển?
*Các nước đang phát triển có tốc độ gia tăng dân số thành thị cao do:
+Các nước đang phát triển đang trong giai đoạn đầu của quá trình công nghiệp hóa trên quá trình đô thị hóa diễn ra với tốc độ nhanh và có xu hướng đô thị hóa tự phát.
+Đô thị hóa tự phát là chủ yếu do tình hình bùng nổ dân số và nghèo đói ở nông thôn, sự chênh ở thành thị và nông thôn là rất lớn, trong khi đó ở khu vực thành thị có cuộc sống vật chất cơ sở hạ tầng tốt, khả năng tìm kiếm với mức thu nhập cao và chất lượng cuộc sống tốt hơn.. nên tạo ra sức hút lớn từ nông thôn vào thành thị.
*Ở các nước phát triển có tốc độ gia tăng dân số thành thị thấp hơn:
+Các nước phát triển tiến hành quá trình công nghiệp hóa rất sớm nên hiện nay đã chuyển sang giai đoạn hậu công nghiệp.
+Ở các nước phát triển: Sự chênh lệch về cuộc sống vật chất, khoa học kỹ thuật, cơ sở hạ tầng và nông thôn không quá nhiều, giao thông thuận lợi.. nên một số bộ phận dân cư di chuyển trang ngoại ô sinh sống và các thành phố vệ tinh. Trong khi đó giá đất rẻ, môi trường sống tốt hơn, chi phí chi trả cho sinh hoạt rẻ hơn..
2. Tại sao nói tỷ suất gia tăng dân số tự nhiên chưa phản ánh đầy đủ tình hình gia tăng dân số của mỗi quốc gia?
[HIDETHANKS=1]-Gia tăng dân số bao gồm cả gia tăng dân số tự nhiên và gia tăng dân số cơ học:
+Tỷ suất gia tăng dân số tự nhiên (Tg) là hiệu số giữa tỷ suất sinh thô (S) và tỷ suất tử thô (T), đơn vị: %. Biểu thị chênh lệch giữa sinh thô và tử thô.
+ Tỷ suất gia tăng dân số cơ học (Tc) là chênh lệch giữa bị là chênh lệch giữa tỷ suất nhập cư (Nc) và tỷ suất xuất cư (Xc), đơn vị phần trăm. Biểu thị hiệu số giữa tỷ suất nhập cư và xuất cư.
- Gia tăng dân số thực tế biểu thị sự gia tăng dân số của một lãnh thổ trong một thời gian nhất định (thường là một năm). Được tính bằng tổng giữa tỷ suất gia tăng dân số tự nhiên và gia tăng dân số cơ học, đơn vị%. Đây là thước đo phản ánh đầy đủ tình hình gia tăng dân số của mỗi quốc gia.
=>>Như vậy gia tăng dân số thực tế của một quốc gia ngoài phụ thuộc vào gia tăng dân số tự nhiên và còn thuộc vào gia tăng dân số cơ học. Gia tăng dân số cơ học khác nhau ở từng nước từng giai đoạn và từ đó ảnh hưởng đến biến động dân số của các nước.[/HIDETHANKS]
3. So sánh tỉ lệ dân thành thị các nước phát triển và đang phát triển.
- Tỉ lệ dân thành thị bằng số dân thành thị chia tổng dân số nhân 100%:
Tỉ lệ dân thành thị=
(Dân số thành thị/tổng dân số) ×100%
Là tương quan giữa số dân thành thị so với tổng dân số trên một lãnh thổ nhất định.
*Giống nhau: Tỉ lệ dân thành thị của hai nhóm nước là tăng không đều giữa các quốc gia, giữa các khu vực và các châu lục.
*Khác nhau:
+Nhóm nước phát triển có tỉ lệ dân thành thị cao, tốc độ tăng chậm và bị trữ lại.
+Nhóm nước đang phát triển có tỉ lệ dân thành thị thấp, tốc độ tăng nhanh và có xu hướng công nghiệp hóa tự phát.
Câu hỏi địa lý dân cư:
1. Tại sao thời gian gần đây các nước đang phát triển có tốc độ gia tăng dân số thành thị nhanh hơn các nước phát triển?
*Các nước đang phát triển có tốc độ gia tăng dân số thành thị cao do:
+Các nước đang phát triển đang trong giai đoạn đầu của quá trình công nghiệp hóa trên quá trình đô thị hóa diễn ra với tốc độ nhanh và có xu hướng đô thị hóa tự phát.
+Đô thị hóa tự phát là chủ yếu do tình hình bùng nổ dân số và nghèo đói ở nông thôn, sự chênh ở thành thị và nông thôn là rất lớn, trong khi đó ở khu vực thành thị có cuộc sống vật chất cơ sở hạ tầng tốt, khả năng tìm kiếm với mức thu nhập cao và chất lượng cuộc sống tốt hơn.. nên tạo ra sức hút lớn từ nông thôn vào thành thị.
*Ở các nước phát triển có tốc độ gia tăng dân số thành thị thấp hơn:
+Các nước phát triển tiến hành quá trình công nghiệp hóa rất sớm nên hiện nay đã chuyển sang giai đoạn hậu công nghiệp.
+Ở các nước phát triển: Sự chênh lệch về cuộc sống vật chất, khoa học kỹ thuật, cơ sở hạ tầng và nông thôn không quá nhiều, giao thông thuận lợi.. nên một số bộ phận dân cư di chuyển trang ngoại ô sinh sống và các thành phố vệ tinh. Trong khi đó giá đất rẻ, môi trường sống tốt hơn, chi phí chi trả cho sinh hoạt rẻ hơn..
2. Tại sao nói tỷ suất gia tăng dân số tự nhiên chưa phản ánh đầy đủ tình hình gia tăng dân số của mỗi quốc gia?
[HIDETHANKS=1]-Gia tăng dân số bao gồm cả gia tăng dân số tự nhiên và gia tăng dân số cơ học:
+Tỷ suất gia tăng dân số tự nhiên (Tg) là hiệu số giữa tỷ suất sinh thô (S) và tỷ suất tử thô (T), đơn vị: %. Biểu thị chênh lệch giữa sinh thô và tử thô.
+ Tỷ suất gia tăng dân số cơ học (Tc) là chênh lệch giữa bị là chênh lệch giữa tỷ suất nhập cư (Nc) và tỷ suất xuất cư (Xc), đơn vị phần trăm. Biểu thị hiệu số giữa tỷ suất nhập cư và xuất cư.
- Gia tăng dân số thực tế biểu thị sự gia tăng dân số của một lãnh thổ trong một thời gian nhất định (thường là một năm). Được tính bằng tổng giữa tỷ suất gia tăng dân số tự nhiên và gia tăng dân số cơ học, đơn vị%. Đây là thước đo phản ánh đầy đủ tình hình gia tăng dân số của mỗi quốc gia.
=>>Như vậy gia tăng dân số thực tế của một quốc gia ngoài phụ thuộc vào gia tăng dân số tự nhiên và còn thuộc vào gia tăng dân số cơ học. Gia tăng dân số cơ học khác nhau ở từng nước từng giai đoạn và từ đó ảnh hưởng đến biến động dân số của các nước.[/HIDETHANKS]
3. So sánh tỉ lệ dân thành thị các nước phát triển và đang phát triển.
- Tỉ lệ dân thành thị bằng số dân thành thị chia tổng dân số nhân 100%:
Tỉ lệ dân thành thị=
(Dân số thành thị/tổng dân số) ×100%
Là tương quan giữa số dân thành thị so với tổng dân số trên một lãnh thổ nhất định.
*Giống nhau: Tỉ lệ dân thành thị của hai nhóm nước là tăng không đều giữa các quốc gia, giữa các khu vực và các châu lục.
*Khác nhau:
+Nhóm nước phát triển có tỉ lệ dân thành thị cao, tốc độ tăng chậm và bị trữ lại.
+Nhóm nước đang phát triển có tỉ lệ dân thành thị thấp, tốc độ tăng nhanh và có xu hướng công nghiệp hóa tự phát.
